[KK] Kald�ra� Nedir? (S�zl�k)

MsXLabs (https://www.msxlabs.org/forum/)

- X-S�zl�k (https://www.msxlabs.org/forum/x-sozluk/)

- - Kald�ra� Nedir? (S�zl�k) (https://www.msxlabs.org/forum/x-sozluk/501818-kaldirac-nedir-sozluk.html)

Kald�ra� Nedir? (S�zl�k)

KALDIRA�

1. Fizs. mekan. Bir eksen �evresinde d�nen ve biri devindirici, �b�r� direngen iki kuvvetin etkisinde kalan b�k�lmez cisim. (Bk. ansikl. b�l.)
2. U�lardan birinin ini�i ya da kalk��, �b�r�n�n ters y�nde devinimine yol a�acak bi�imde yerle�tirilen ve iki u� aras�ndaki bir noktaya dayanan d�zenek. (E�anl. bask�l.)

��i. ikt. Kald�ra� etkisi, bir i�letmenin �z sermayesinin de�erini art�rma ve bor�lanmaya ba�vurarak bu bor�lanman�n bedeli, onun arac�l��yla ger�ekle�tirilen yat�r�mlar�n verimlili�inden d��k olmak ko�uluyla bu sermayenin verimlili�ini geli�tirme tekni�i.

�Fiyat. Sahne alt�ndan sahneye ��k�lmas�n� sa�layan d�zenek. Sahne taban�ndaki bir deli�e denk d��en bir platformdan ve sahne alt�n�n iskeletine ba�l� iki k�lavuz yatak (kasetler) i�inde kayan iki d��ey dikmeden (direkler) du�ur.

�ANS�KL. Fizs. mekan. �� t�r kald�ra� vard�r: birincisinde eksen, devindirici ve direngen kuvvet aras�nda yer al�r (pense, di��i kerpeteni); �kincisinde eksen, direngen kuvvet y�n�nde ve d�� yandad�r (ceviz k�raca��); ��nc�s�nde devindirici kuvvet y�n�nde ve d�� yanda bulunur (�eker ma�as�). Her kuvvetin kald�ra� kolunu, kendi etki �izgisinin eksene uzakl�� verir. Uygulanan kuvvetlerin momentlerinin (kuvvetlerin ye�inlikleriyle kald�ra� kollar�n�n �arp�m�) cebirsel toplam� s�f�r oldu�unda kald�ra� dengededir. Dolay�s�yla bir kald�ra�, kald�ra� kollar�nda de�i�iklik yap�larak �ok farkl� ye�inlikteki kuvvetleri dengede tutmaya olanak verir.

Kaynak: B�y�k Larousse

kald�ra�
isim, fizik

Az bir g�� ile b�y�k bir y�k� kald�rmaya yarayan, bir dayanma noktas� �zerinde hareket edebilen, inip kalkabilen sert �ubuk, manivela.

kald�ra� ingilizcesi

lever, rank

KALDIRA�

Bir noktas� sabit olan ve k��k bir kuvvetle a��r y�kleri kald�rmaya ya da b�y�k diren�leri yenmeye yarayan basit makine.

G�nl�k hayatta kullan�lan say�s�z kald�ra� vard�r. Bir�ok karma��k makinede de kald�ra�lardan yararlan�l�r. Her kald�ra�ta bir dayanma noktas�, yani sabit bir nokta ve biri direncin ya da y�k�n, �b�r� de kuvvetin uygulanma noktalar� olmak �zere toplam �� nokta �nem ta��r. Kald�ra�lar, bu �� noktan�n kar��l�kl� konumuna g�re �� e�ide ayr�l�r.

Birinci kald�ra� �e�idinde (makas, terazi) dayanma noktas�, diren�le kuvvet aras�ndad�r. �kinci kald�ra� �e�idinde (f�nd�kk�ran, el arabas�) diren�, dayanma noktas�yla kuvvetin uyguland�� noktalar aras�nda yer al�r. ��nc� kald�ra� �e�idinde (ma�a, gaz pedal�) ise, kuvvetin uygulanma noktas�, dayanma noktas�yla direncin uyguland�� nokta aras�ndad�r. K�sacas� birincide dayanma noktas�, ikincide diren�, ��nc�de kuvvet ortadad�r. Y�k (ya da diren�) ile dayanma noktas� aras�ndaki uzakl�k y�k (ya da diren�) kolu, kuvvetle dayanma noktas� aras�ndaki uzakl�k da kuvvet kolu olarak adland�r�l�r.

Kald�ra�larda "y�k x y�k kolu = kuvvet x kuvvet kolu" ba��nt�s� kullan�larak, bu d�rd� i�inden �� bilindi�inde, bilinmeyen d�rd�nc� hesaplanabilir. Kald�ra�lar�n mekanik verimi, birinci �e�it kald�ra�ta 1 ya da 1'den k��k veya b�y�k, ikinci �e�it kald�ra�ta 1'den b�y�k, ��nc�de de 1'den k��kt�r.

MsXLabs.org