Andropoz Nedir?

MsXLabs (https://www.msxlabs.org/forum/)

- Sa�l�kl� Ya�am (https://www.msxlabs.org/forum/saglikli-yasam/)

- - Andropoz Nedir? (https://www.msxlabs.org/forum/saglikli-yasam/9145-andropoz-nedir.html)

ANDROPOZ

Kad�n cinsel hormonu belli bir ya�tan sonra s�f�ra iniyor ve menopoz denilen bu durumda eksik hormonun yerine konmas� uygulamada olan bir yakla��m. Erkekte de hormon seviyelerinde bir de�i�iklik s�z konusu. 45-50 ya��ndan itibaren erkeklik hormonu olan testosteron yan�nda b�brek�st� bezinden salg�lanan ayn� yap�daki hormonlar devaml� bir d�� g�steriyorlar, ama hi� bir zaman bu seviye, ileri ya�ta bile, s�f�r olmuyor. ' Andropoz ' olarak da adland�r�lan bu durum, cinsel fonksiyonun gerilemesi yan�nda, cinsel arzu ve zihinsel fonksiyonlarda da d��meye neden oluyor. Ayr�ca yorgunluk hali ve uyku problemleri duygusal de�i�iklikler, iktidars�zl�k, depresyon, libido(cinsel g��)azalmas�, osteoporoz, meni kalitesi ve kaslarda olumsuz etkiler, yine erkeklik/androjen hormonlar�n�n eksikli�i, v�cut yap�s� de�i�ikli�ine sebep olarak bilhassa kar�nda 10-15 kg ya� tutulmas�na yol a��yor. Ortalama ya�am s�resi uzad�� i�in ya�lanmaya ba�l� sorunlar�n artaca�� ve andropoza ba�l� problemlerin artmas�, geli�tirilen tedavi y�ntemleri dikkat �ekiyor.
T�rkiye 'de 40 ile 70 ya� aras�ndaki erkeklerin y�zde 52'sinde cinsel performansta ve istekte azalma oldu�u, ancak doktor ba�vurusunun azl��na ba�l� bu rakamlar�n ger�e�in olduk�a alt�nda kald�� tahmin edilmektedir.
T�m bu bulgular� �zetlersek erkeklerde ilerleyen ya�a ba�l� g�r�len fiziksel ve zihinsel de�i�ikliklerin, androjen hormonlar�n�n azalmas�yla birlikte bir klinik tabloya d�n��mesidir.
Bu klinik tablo �u belirtileri i�erir:
1. Seks�el fonksiyon ve istek azalmas�, �zellikle sabah ereksiyonlar�n�n kalitesinde d��me,
2. Entelekt�el kapasitede azalma, konsantrasyon kayb�, yorgunluk, k�zg�nl�k ve depresyon,
3. Kas kitlesinde ve g�c�nde belirgin azalma,
4. Kemik mineral yo�unlu�unda azalma (osteoporoz),
5. Organ ya�lanmas�nda art��.
Andropoz terimi yayg�n kullan�m�na ra�men �ok do�ru bir tan�mlama de�ildir. Kad�nlarda menopozla birlikte �reme �zellikleri tamamen ve akut olarak bitmesine kar��n, erkeklerde �reme kapasitesi ilerleyen ya�a ra�men devam edebilir. Bu ba�lamda "ya�lanan erkeklerde androjen eksikli�i 'andropoz'a g�re daha do�ru bir tan�md�r.
39- 70 ya�lar� aras�ndaki erkeklerde, serum serbest testosteron seviyelerinin y�lda yakla��k %.1.2 oran�nda d��t�� g�sterilmi�tir.
65 ya� �st� erkeklerin yakla��k %25-50'sinde biyo-yararlan�labilir testosteron d�zeylerinde d�� ger�ekle�mekte ve androjen replasman (eksik hormonun yerine d��ar�dan yapay olan� verme) tedavisi gerektirecek belirtiler ortaya ��kmaktad�r. Elbette ya�tan ba��ms�z olarak, genetik bozukluklar, �i�manl�k, �e�itli hormonal dengesizlikler (b�y�me hormonu, tiroid hormonlar�, ins�lin), alkol, stres ve kronik hastal�klar da kan testosteron d�zeylerinde d��meye sebep olabilmektedir.

Androjenler ve Etkiledi�i Organlar

Androjenler %90'� testislerden , %10'u b�brek �st� bezlerinden salg�lanan ve v�cutta de�i�ik oranlarda biyolojik etki g�steren steroid yap�da 5 hormondur. Bunlar, testosteron, dihidrotestosteron, androstenedion, DHEA ve DHEA-S'd�r.

Androjenlerin etkileri, daha anne karn�ndayken ba�lar ve �ocu�un d�� cinsel organlar�n�n geli�mesini sa�lar. Ergenlik d�neminde sekonder seks karakterlerinin geli�mesini ve daha sonraki y�llarda da cinsel arzu, ereksiyon ve sperm yap�m� gibi �remeye y�nelik fonksiyonlar�n� s�rd�r�rler. Erkek �reme sistemi ve sekonder seks karakterlerinin geli�imine olan etkileri androjenik etkiler olarak bilinir Ereksiyon(penisin sertle�mesi) mekanizmas�n�n her basama��nda rol al�rlar. �zellikle gece ereksiyonlar�n� ve seks�el davran��lar� d�zenler, kas, kemik, sinir sistemi, prostat, kemik ili�i gibi organlarda da etki yaparak osteoporoz, ve kas g�c�ne olumlu etki ederler. Di�er yandan t�m ya�am boyunca bili�sel fonksiyonlar�n geli�iminde rol oynarlar. V�cutta azot tutulumunu sa�layarak, kas ve kemik olu�umunu ind�klerler(artt�r�rlar). Ayr�ca bu hormonlar�n kan h�crelerinin yap�m� ve serum lipid d�zeylerine etkileri de kan�tlanm��t�r. B�y�me ve organlardaki bu etkileri ise anabolik (artt�r�c�)etkiler olarak tan�mlan�r.

Androjenlerin ereksiyondaki rol� kesin s�n�rlanamam��t�r, g�n�m�zde belli bir e�ik de�er �st�ndeki serum androjen d�zeylerinin normal cinsel fonksiyon i�in yeterli oldu�u varsay�lmakta, ancak bu e�ik de�er ile ilgili �eli�kili g�r��ler �ne s�r�lmektedir.

�nsanlarda, serum androgen d�zey d��kl��n�n (hipogonadizm) hemen her zaman libido (cinsel istek)azalmas� ve �zellikle gece ereksiyonlar�n�n sertli�inde ve s�kl��nda azalma ile beraber oldu�u bilinmektedir. Bu hasta grubunda, testosteron tedavisi ile bu �ik�yetler d�zeltilebilmektedir.

Deneysel hayvan modellerinde de, androjenlerin, molek�ler d�zeyde ereksiyonun her a�amas�nda rol ald�� g�sterilmi�tir. Ereksiyon, penise gelen kan ak�m�n�n artmas�, giden kan ak�m�n�n ise azalmas� ve penis i�i bas�nc�n�n artmas� ile ger�ekle�ir. . Androjenlerin penis kan dola��m� �zerine etkileri, gelen kan ak�m�n�n artmas� ve giden kan ak�m�n�n azalmas� �eklindedir. Bunu penis d�z kaslar�na, tunika albuginean�n (penis k�l�f�) fiziksel �zelliklerini ve damarlara etkisi ile sa�lar.

Deneysel �al��malar, androjenlerin beyinde, hipotalamus d�zeyinde hormonlar� uyararak ereksiyonda rol alan ajanlar�n salg�lanmas�n� d�zenledi�ini ortaya koymu�tur. Ayr�ca omurilikte de androgen resept�rlerinin varl�� g�sterilmi�tir. Androjenler penis d�zeyinde de bu organ�n otonom sinir sistemine , damar cidar�na , penis k�l�f�na , penis i�i d�z kaslara ve �izgili kaslara etkilidir. Androjen resept�rlerinin uyar�lmas� direkt olarak, ereksiyonda ba�l�ca g�rev yapan azotoksit sentezine de etkilidir.

Sonu� olarak, deneysel �al��malar, androjenlerin ereksiyonun her a�amas�nda belirleyici rol oynad��n� ortaya koymu�tur.

Andropozun �u anda d�nyada ka� erke�in sorunu oldu�u tam olarak bilinmese de, 21. y�zy�l�n ilk yar�s�nda androjen eksikli�i olan erkek say�s�n�n anlaml� bir �ekilde artaca�� n�fus ara�t�rmalar� sonucu tahmin edilmektedir. Birle�mi� Milletler Ekonomik ve Sosyal Enformasyon Departman�'n�n, 75 y�ll�k bir periyotta d�nya n�fus tahminleri ve yans�malar�ndan elde edilmi� verileri g�stermektedir. 20.y�zy�l�n son on y�l�nda d�nya n�fusu 1 milyar artm��t�r, ve �n�m�zdeki 25 y�l i�inde de 2 milyarl�k bir art�� beklenmekte ve 2025 y�l�nda d�nya �zerinde 8 milyar insan�n ya�ayaca�� ng�r�lmektedir. Daha �arp�c� olarak, ya�am beklentisi, bu periyotta en az 30 y�l kadar artm��t�r. Bu zaman i�inde 65 ya� �st� birey say�s� 3 kat�na ��karken, �ocuk say�s� %35'den %20'lere d��ecektir. Sonu� olarak kaba bir hesapla 2025 y�l�nda d�nya n�fusunun yakla��k %15'inin 65 ya� �st� bireylerden ve bunlar�nda yakla��k %50'sinin erkeklerden olu�tu�unu g�z �n�nde bulundurursak, bu ya�l� erkek populasyonunun %30-50'sinde de serum biyoyararlan�labilir testosteron d�zeyinin d��k olaca�� varsay�l�rsa, bu tarihte d�nya y�zeyinde androjen replasman tedavisi ihtiyac� duyabilecek 180-300 milyon erkek olacakt�r.

Tedavi olanaklar� teknolojik geli�melerle birlikte artm�� olup: Androjen d��kl��n�n medikal tedavisinin ama�lar� seks�el fonksiyonlar�n yerine konmas�, libido restorasyonu ve bireylerde iyi olma h�linin teminidir. Seks�el fonksiyonlardaki etkilerinin yan� s�ra, e�it derecede �nemli olarak androjen replasman tedavisi geli�mi� osteoporozun ilerlemesini engeller, kas g�c�n� restore eder ve mental kapasiteyi artt�r�r. Testosteron tedavisi fizyolojik serum testosteron d�zeylerinin kanda sa�lanmas�n�, ayr�ca testosteronun metabolizma �r�nleri olan DHT ve �stradiol�n de optimize edilmesini i�erir.

G�n�m�zde kullan�lan formlar�, a��zdan al�nan tabletler, kas i�i enjeksiyonlar ve skrotal (Testis derisi)ya da nonskrotal deriye yap��t�r�lan yamalard�r . Bu y�ntemlerin hepsinin ayr� avantajlar� ve dezavantajlar� bulunmas�na ra�men, deriye yap��t�r�larak kullan�lan patch'ler g�nl�k testosteron sal�n�m ritmini taklit ederek fizyolojik ve etkili bir iyile�me sa�larlar.

D�nyam�z h�zla ya�lanan insanl��a ev sahipli�i yap�yor H�zla ya�lanan insanl�kla birlikte ileri ya�larda g�r�len sa�l�k sorunlar�n�n da artmas� ka��n�lmazd�r. Andropoz da bunlardan biri olmakla birlikte tan�s� ve tedavisi olduk�a kolay ve zahmetsiz bir ya�l�l�k sorunudur. Sonu� olarak, Birle�mi� Milletlerin verilerine dayanarak, 2025 y�l�nda 180-300 milyon erke�in , androgen replasman (Eksik hormonu yerine koyma)tedavisine gereksinim duyaca�� tahmin edilmektedir.

Antropoz Nedir?
Latincede erkekli�in sonu anlam�na gelen ando ve pause kelimelerinden meydana gelmektedir. Kad�nlarda 40 ya��ndan sonra g�r�len menopoza benzer bir rahats�zl�kt�r.
Menopozda, hormonel de�i�imle birlikte do�urganl�k tamamen yok olmaktad�r. Ancak andropoz d�nemine giren erkekte testosteron hormonu, kad�ndaki �strojen hormonu gibi tamamen yok olmamaktad�r.
Kad�nlardaki menopoz gibi erkekte de belli bir ya�tan sonra hormon seviyelerinde bir de�i�iklik meydana gelmektedir. 45-50 ya��ndan itibaren erkeklik hormonu olan testosteron yan�nda b�brek�st� bezinden salg�lanan ayn� yap�daki hormonlar devaml� bir d�� g�steriyorlar, ama hi� bir zaman bu seviye, ileri ya�ta bile, s�f�r olmuyor.
“Andropoz “olarak da adland�r�lan bu durum, cinsel fonksiyonun gerilemesi yan�nda, cinsel arzu ve zihinsel fonksiyonlarda da d��meye neden oluyor.
Ayr�ca yorgunluk hali ve uyku problemleri duygusal de�i�iklikler, iktidars�zl�k, depresyon, cinsel g�� azalmas�, osteoporoz, meni kalitesi ve kaslarda olumsuz etkiler, yine erkeklik/androjen hormonlar�n�n eksikli�i, v�cut yap�s� de�i�ikli�ine sebep olur.
Genellikle 50 ya��n �zerindeki erkeklerde g�r�len andropoz, seks�el performansta d��kl��e ba�l� olarak y�prat�c� bir strese neden oluyor. ��inde bulundu�u s�k�nt�y� agresif hareketlerle d��a vuran hasta, �evresindeki olur olmaz her �eye sinirlenmeye ba�l�yor. Bu psikolojik bozukluk ise zamanla ki�inin �ekilmez bir hal almas�yla devam ediyor. Ya�ad�� sorunlar nedeniyle bunal�ma giren hasta, utand�� i�in doktora gitmemesi sonucunda kendini toplumdan soyutlayarak i�ine kapanabiliyor.
Ortalama ya�am s�resi uzad�� i�in ya�lanmaya ba�l� sorunlar�n artaca�� ve andropoza ba�l� problemlerin artmas�, geli�tirilen tedavi y�ntemleri dikkat �ekiyor.
T�rkiye de 40 ile 70 ya� aras�ndaki erkeklerin y�zde 52 sinde cinsel performansta ve istekte azalma oldu�u, ancak doktor ba�vurusunun azl��na ba�l� bu rakamlar�n ger�e�in olduk�a alt�nda kald�� tahmin edilmektedir.
T�m bu bulgular� �zetlersek erkeklerde ilerleyen ya�a ba�l� g�r�len fiziksel ve zihinsel de�i�ikliklerin, androjen hormonlar�n�n azalmas�yla birlikte bir klinik tabloya d�n��mesidir.

Bu klinik tablo �u belirtileri i�erir:

Seks�el fonksiyon ve istek azalmas�, �zellikle sabah ereksiyonlar�n�n kalitesinde d��me,
Entelekt�el kapasitede azalma, konsantrasyon kayb�, yorgunluk, k�zg�nl�k ve depresyon,
Kas kitlesinde ve g�c�nde belirgin azalma,
Kemik mineral yo�unlu�unda azalma (osteoporoz)
Organ ya�lanmas�nda art��.

Bu de�i�imleri etkileyen en �nemli fakt�rler ise ��yle s�ralanabilir ;

-V�cut de�i�imleri, kas g�c�nde azalma, �abuk yorulma
-Kalp-damar hastal�klar�
-Solunum sistemi hastal�klar�
-�eker hastal��
-Dejeneratif eklem hastal�klar�
-Prostat hastal�klar�, operasyonlar
-Kullan�lan baz� ila�lar ( tansiyon, depresyon vb.)
-Alkol, sigara
-Ba�ar�s�zl�k korkusu
-Cinsel ili�ki s�ras�nda �lme korkusu
-Monotonluk
-Beklentilerin azalmas�
-Toplumun ya�l� cinselli�ini yok farz etmesi
-Kendine ait bir mekana sahip olamama
-Sosyo-ekonomik g��l�kler

Andropoz terimi yayg�n kullan�m�na ra�men �ok do�ru bir tan�mlama de�ildir. Kad�nlarda menopozla birlikte �reme �zellikleri tamamen ve akut olarak bitmesine kar��n, erkeklerde �reme kapasitesi ilerleyen ya�a ra�men devam edebilir. Bu ba�lamda “ya�lanan erkeklerde androjen eksikli�i andropoz a g�re daha do�ru bir tan�md�r.

Antropoz D�nemine Girme Belirtileri Nelerdir?

- Cinsel iste�inizde azalma oldu mu?
- Enerjinizde azalma var m�?
- Kas kuvvetinizde azalma var m�?
- Hayattan zevk alman�z azald� m�?
- Mutsuz ve karamsar m�s�n�z?
- Ereksiyon kalitesinde azalma var m�?
- Ak�am yeme�inden hemen sonra uykunuz geliyor mu?
- Spor yaparken zorlan�yor musunuz?
- �� performans�n�z d��t� m�?

Ne Yapmal�?
Genel sa�l�k sorunlar�n�n yan�nda �zellikle damar hastal�klar�na ba�l� olarak geli�en sertle�me problemi ve prostat b�y�mesine ba�l� idrar s�k�nt�lar� nedeniyle d�zenli hekim kontrolleri gereklidir.
E�er sertle�me olam�yorsa, g�n�m�zde �ok �e�itli ve g�venli ila� tedavilerinden penil protezlere (mutluluk �ubu�u) tedaviler uygulanabilmektedir.
Prostat b�y�mesi �nemlidir ��nk� idrar yolunu t�kayarak �ok rahats�z eder. Bu durumda kolay operasyonlar ba�ar� ile yap�lmaktad�r.

Kaynak