Yerel Saat ve Yerel Saat Hesaplamaları
Yerel Saat
Güneşin gökyüzündeki durumuna göre ve yeryüzündeki cisimlerin gölge boyuna göre ayarlanan saate yerel saat denir. Yerel Saat, bir yerin kendine özgü saatidir. Güneşin ufuk çizgisindeki konumuna göre belirlenir. Güneş ufuk çizgisinde en yüksek konuma geldiğinde o yerin yerel saati 12:00'dır. Yani güneşin en tepede olduğu ana ya da gölge boyunun en kısa olduğu ana öğle vakti denir (yarı gün). Cismin gölgesi en kısadır. Yerel saat güneş saati ile tespit edilir.
Zaman ölçümü Güneş’in gökyüzündeki hareketine göre ayarlanır. Yerel saat, Dünya üzerindeki herhangi bir yerin Güneş’e göre konumudur. Bir meridyen Güneş’in tam karşısına geldiğinde o meridyen üzerindeki tüm noktalarda Güneş ışınları gelebileceği en dik açıyla gelir. Bu sırada yatay bir düzleme dikilecek çubuğun gölge boyunun en kısa olduğu andır ve o yerin yerel saati 12:00’dir.
Bir meridyen üzerinde bulunan bütün noktaların yerel saatleri aynıdır, öğle vakitleri aynı anda olur. Ancak, Güneş’in doğuş ve batış saatleri aynı değildir. Bunun temel nedeni Yer’in eksen eğikliğidir. Eksen eğikliğinden dolayı aydınlanma çemberi kutup noktalarından geçmez ve meridyenlerle çakışık uzanmaz. Yıl boyunca sürekli kutup noktalarıyla kutup daireleri arasında yer değiştirir. Bu da bir meridyen üzerindeki bütün noktaların aynı anda aydınlanmaması veya kararmamasına neden olur.
Özellikleri
- Aynı meridyen üzerinde bulunanbütün noktalarda yerel saat aynıdır.
- 360 tane yerel saat vardır.
- Her meridyenin yerel saati arasında 4 dakika zaman farkı vardır.
- Namaz, sahur ve iftar vakitlerinin tespitinde kullanılır.
Yerel Saat Hesaplamaları
Verilen iki meridyen arasındaki zaman farkını bulmak için şu şematik formül kullanılır.
- İki merkez arasındaki meridyen farkı bulunur. Aynı yarım küredeyseler büyükdeğerden küçüğü çıkarılır. Farklı yarım küredeyseler iki değer toplanır.
- Bulunan meridyen farkı yerel saat farkı olan 4 ile çarpılır.
Yukarıdaki şekilde gün içerisinde güneşin hareketini izleyebilirsiniz. Sağ taraftan itibaren birinci konum sabah 06:00 ve devamında sırayla 8-10-12-14-16-ve akşam batış 18:00 olarak yorumlanabilir.
Dünyamız kendi ekseni çevresinde batıdan doğuya doğru döndüğü için aynı enlem üzerindeki merkezlerden doğudaki bir merkezde güneş erken doğar, erken batar.
Batıdaki bir merkezde ise geç doğar geç batar. Bunun sonucunda doğudaki bir merkezin yerel saati her zaman daha ileridir.
A-B=?
25-10= 15° Meridyen farkı
15x4= 60 dk= 1 saat
B+E=?
10+8= 18° Meridyen farkı
18x4= 72dk=1:12
- Derlemedir -
