iletişim
İletişim bireyin toplumsallaşmasını sağlayan bir süreçtir. Dolayısıyla iletişim toplumsal bir süreçtir/olgudur, yani iletişim bir yandan toplumsal ilişkiler tarafından belirlenirken diğer yandan da toplumsal ilişkileri etkiler. İletişimin toplumsal bir süreç olması onun toplumbilimlerinin başlıca inceleme konularından bir haline gelmesinin temel nedenidir. İletişim bilimleri bir toplumsal bilim alanı olarak gelişmektedir. Biz bu te iletişimi toplumsal bir süreç/olgu olarak değerlendireceğiz.
İletişim biliminin ilgi alanlarından bir olan bireylerarası iletişim bile toplumsal bir süreç/olgudur. Her ne kadar biz bu süreçi/olguyu “bireylerarası” iletişim olarak adlandırıyorsak da, bu iletişim türü de toplumsal olgu ve süreçler tarafından belirlenen ve onları etkileyen bir karaktere sahiptir. Hiçbir bireysel eylemimiz (ya da kanaatimiz, tutumumuz vb.) yoktur ki bütünüyle bize (bireye) ait olsun, dolayısıyla bireysel eylemlerimiz de aslında toplumsal süreç ve olgular bağlamında gerçekleşirler. Bu nedenle bireylerarası iletişim de toplumsal bir süreç/olgudur.
İletişimin üç temel unsurundan bahsedebiliriz:
1) İletişimi başlatan (iletileri gönderen)
2) İletiler (mesajlar, gönderilen içerik)
3) İletileri alan (iletilerin hedefi).

Bu üç temel unsur bir çok iletişim kuramında ya da modelinde çeşitli adlarla ya da fonksiyonlarla kullanılmıştır. Bu unsurlara başkalarını da (örneğin geribesleme, eşik bekçisi vb.) eklemek olanaklıdır. Dolayısıyla bu üç unsur ve eklerle ortaya konan şemalar, iletişimi açıklamakta sıkça kullanılmaktadır.
Ancak şematize edilen her süreç/olguda olduğu gibi, iletişim süreç/olgusunun şematize edilmesi de açıklamaların yetersiz/sığ kalmasına neden olmaktadır. Toplumsal süreç ve olgular şemalarla anlatılamayacak kadar karmaşık ve kapsamlı süreç ve olgulardır. İletişim süreç/olgusu da böyledir: karmaşıktır ve kapsamlıdır. Ancak yine de iletişim bilimi şemalardan yararlanır ve iletişimin bazı temel yönlerini açıklamakta şemalar oluşturur. Yukarıda az önce, gönderen, iletiler ve alıcı üç ana unsuruyla açıkladığımız şema, aslında Shaannon ve Weaver’in 1949’da ABD’de Bell Laboratuarlarında gerçekleştirdikleri araştırmalar sonucunda önerdikleri “matematiksel iletişim modeli”nin temelini oluşturmaktadır.

Sözel olmayan iletişim
Sözel olmayan iletişim beden diliyle yürütülür. Örneğin, bir öğrencinin yaptığı bir konuşmadan sonra öğretmenin gözlerinin parlaması bir beğeni ifadesidir. Bir şeyi önemseyip önemsemediğimizi, sıkılıp sıkılmadığımızı, yorgun olup olmadığımızı beden diliyle anlatırız. Sözel olmayan, iletişim öğrenme-öğretme süreçlerinde de önemlidir. Tarafların birbirine yakın durup durmaması, vücutların duruşu, yüz-göz ifadeleri ve jestleri sözel mesajlara anlam katar ya da anlamı karıştırır.
Davies’in (1981) öğrenci öğretmen arasında yer alabilecek sözel olmayan iletişime verdiği örnekler aşağıdaki çizelgededir;Öğretimsel ortamlardaki beden dili örnekleri

ANLAM
ÖRNEK DAVRANIŞLAR
Dinlemeye açıklık
Başı ve vücudu öne eğmek, ellerini bir araya getirmek, çenesini avucunun içine almak
Dostça duygular
Sık sık gülümseme, ceket ya da gömleğinin düğmesini açmak, göz iletişimi kurmak
Onaylama
Saçını okşama, omuzuna dokunma
Derin düşünme
Burnunun üst kısmını kaşıma
Konuşmayı kesmek isteme
Kulağına dokunma, işaret parmağını dudağına götürme, elini konuşanın koluna koyma
Düş kırıklığı
Ellerini birbirine vurma, yumruğunu masaya vurma
Reddetme
Parmağıyla burnuna dokunma, ceket ya da göleğini ilikleme
Savunmacı duygular
Kollarını ve bacaklarını göğüs hizasında çapraz olarak tutma
Üstünlük
Parmağıyla işaret ederek konuşma
Oyalama
Gözlük temizleme, kalemi dudaklarına değdirme
Uzak durmak isteme
Elini kaşına koyma, başını alçaltma, ayaklarını masaya koyma
Etkileşimi kesme
Konuştukları insana bakmama, başını kaldırma, kişisel eşyalarını alarak ayağa kalkma