Arama

Sürtünme Kuvveti Nedir? - Tek Mesaj #12

Misafir - avatarı
Misafir
Ziyaretçi
6 Aralık 2012       Mesaj #12
Misafir - avatarı
Ziyaretçi
Devinime neden olan etkiler insanlari uzun süre ilgilendirmiş ve bu konuda Galileo ve Newton zamana dek pek başarilı sonuçlar elde edilmemişti. Kesinlikle bir etkinin,yani bir kuvvetin gerektiğini ileri sürmüşlerdir. Gerçekten bir düzlem üzerinde bir cisim kaydırmak istenirse, cisim kısa bir süre gittikten sonra durduğu gözlenir.Bu gözlem dış bir kuvvet olmadığı sürece kaymanın olmadığını gösterir. Galileo yaptığı deneylerde bunun doğru olmadığını gösterdi. Eğer cisim ve onun üzerinde durduğu düzlem pürüzsüz hale getirilirse ve cisim yağlanirsa, cismim hızı daha yavas azalır.Buna göre,sürtünmeler ortadan kaldirilirsa, cisim değismez bir hizla yoluna sonsuza değin devam sonucu çikar. Galıleonun vardığı sonuç bu idi.Ona göre bu cismin hizini degistirmek için dis kuvvet gerekir;ama belli bir hizla giden cismin hizini koruyabilmesi için kuvvete gerek yoktur.Iste Galileon’un buldugu bu gerçegi Newton bir evrensel yasa olarak 1686′da ortaya koydu.

NEWTON’UN BIRINCI HAREKET KANUNU
Tanımuran bir cisme bir dis kuvvet etki etmedikçe cisim yine hareketsiz kalir.Bir cisme etki eden bileşke kuvvet sifir(R=0) ise cisim o anki durumunu korur. Newtonun bu birinci yasasi gözlem çerçevelerini de tanımlar.Çünkü genel olarak bir cismin ivmesi,yani hizindeki degisim gözlem çerçevesine göre ölçülür.Birinci yasaya göre cismin çevresinde baska cisim yoksa,öyle gözlem çevreleri bulabiliriz ki,cismin bu çerçevede ivmesi olmasin.Cisimlerin üzerine etki eden kuvvetlerin olmaması durumunda cisimlerin durumlarini korumasi maddenin bir özelligi olarak alinir ve buna eylemsizlik denir. Newtonun 1.yasasinda görüldügü gibi, bir cismin durmasi ve sabit bir hizla gitmesi arasinda fark yoktur.

NEWTON’UN IKINCI HAREKET YASASI

Dinamigin Temel Yasası Birinci yasadan biliyoruz ki,kuvvet olmadiginda cismin hizinda bir degisim olmaz,yani ivme söz konusu degildir.O halde kuvvet oldugunda,bir ivme yani hiz degisimi olmalidir.Kuvvet ile ivme arasindaki baglantiyi bulmak icin ,önce ayni cisme degisik siddet ve dogrultuda kuvvet uygulayip F ve a ölçülürse ,sonrada farklı cisimlerde ayni ölçümler yapilirsa su sonuçlar elde edilir:
1)Bütün durumlarda ivmenin dogrultusu kuvvet ile aynı dogrultudadır.
2)Belli bir cisim için kuvvetin siddetinin,ivmenin oranı degismez.

Bu oran degisik cisimler için farkli,fakat bir cisim için aynıdır.Kütle m ile gösterilir. Kütle sayisal bir büyüklüktür. F=m.a esitliginde oldugu gibi kütle,uygulanan kuvvete karsi cismin kazanacagı ivmeye karsı koyan bir niceliktir.Yani,aynı bir kuvvetle kütlesi kücük olan olan bir cisim daha büyük bir ivme,kütlesi büyük olan cisim daha büyük ivme kazanir.Bu açıdan kütleye,öteleme eylemsizligi de denir. F=m.a esitligi vektörel bir esitliktir.Bir cisme aynı anda çesitli dogrultularda,cesitli büyüklüklerde bir cok kuvvet etki ettiginden,cisim bunların bileskesi yönünde bir ivme kazanır. Newtonun ikinci yasası F=m.a söyle tanımlanır:
1)Ivme uygulanan kuvvetle dogru orantilidir,ve kuvvet yönündedir.
2)Cismin momentumunda zamana göre degisimin oranı,cisme etkiyen kuvvetle dogru orantilidir

NEWTON’UN ÜÇÜNCÜ HAREKET YASASI
Etki-Tepki Günlük yasantimizda bir cisme kuvvet uygulanmasi söz konusu oldugunda,onun herhangi bir yolla itilmesi veya cekilmesi aklimiza gelir. Etki -tepki kuvvetlerinin özelligini gösteren yasa,Newtonun üçüncü yasasi olarak söyle açiklanir;
TANIM:Herhangi bir etkiye karsi her zaman bir tepki vardir;yada iki cismin karsilikli etkisi daima eşit fakat zıt yönlüdür.
TANIM:Iki cismin arasinda olusan etkilesme F kuvveti,ikincinin birinciye etkiledigi F kuvvetine esit fakat zit yönlüdür

SÜRTÜNME KUVVETI
Ayaginiz kaydiginde sendeler yada düsersiniz.Yerde sürükleyerek götürmek istedigimiz cisimleri kaygan zeminde daha kolay götürürüz. Hareketli cisimlerin yüzey ile aralarinda hareketi engelliyen bir etki vardir.Bu etkiye sürtünme kuvveyi denir.cisimlerin hareketini saglayan kuvvet sürtünmeden daha büyük olmalıdır.
Sürtünme kuvvetinin olumlu ve olumsuz yönleri
Hareketlilerde sürtünme olmasaydi duramazlardi. Makina parçalari hareket ederken birbirine sürtünür sürtünmeden dolayı parçalar yipranir.
Cisimlerin agirligi büyük olur sürtünmeden dolayi onlari hareket ettirmek için daha fazla enerji gerekir.

Son düzenleyen Safi; 12 Şubat 2016 00:46