Arkhimedes İlkesi
hidrostatiğin temel ilkelerinden biri.

Denge halinde bir akışkanı, örneğin suyu ve bu suyun, herhangi bir kapalı S yüzeyi içinde kalan bölümünü gözönüne alalım. Akışkanın bu bölümü, kendi P ağırlığı ile akışkanın kalan bölümünce S yüzeyinin çeşitli öğelerine uygulanan basınç kuvvetlerinin etkisi altında dengededir. Öyleyse bu kuvvetlerin genel Jjileşke-si sıfırdır ve basınç kuvvetlerinin, P'ye karşıt bir tek i bileşkesi vardır. S içindeki akışkan yerine, bu kez aynı yüzeyle sınırlanan ve herhangi bir yöntemle dengede tutulan bir katı cisim koyalım. Basınç kuvvetleri değişmez ve bileşkesi yine S dir. işte Arkhimedes ilkesi budur ve şöyle tanımlanır: "Bir akışkan, içine daldırılan her cisme, aşağıdan yukarıya doğru düşey bir itme kuvveti uygular; bu kuvvet cisimce yeri değiştirilen akışkanın ağırlığına eşittir ve uygulama noktası akışkanın ağırlık merkezi ya da itme merkezidir."

Bu ilke, deneysel olarak doğrulanabilir. Hidrostatik bir terazinin kefesi altına, içi boş bir A silindiri, bunun altına da A nın iç hacmine eşit hacimde, içi dolu bir B silindiri asılır. Öbür kefe üzerine konan ağırlıklarla denge sağlanır. Ardından B bir V kabındaki suya daldırılır; denge bozulur ve ağırlıkları taşıyan kefe alçalır; dolayısıyla su B'ye, yukarıya doğru bir itme kuvveti uygulamaktadır. A silindiri ağzına kadar suyla doldurulduğunda, denge yeniden kurulur. Bu olgudan da anlaşılacağı gibi itme kuvveti, yer değiştiren suyun ağırlığına eşittir.