Arama

Doğal Afetler - Sel - Tek Mesaj

P.u.S.u - avatarı
P.u.S.u
Ziyaretçi
9 Nisan 2007   
P.u.S.u - avatarı
Ziyaretçi

sel

Ad:  3.JPG
Gösterim: 1693
Boyut:  60.8 KB

bir suyun doğal ya da yapay yatağından taşarak çevredeki kuru alanları basması.

Bazı durumlarda insanlık için nimet, bazı durumlarda ise felaket niteliğini taşır. Örneğin, Assuan Yüksek Barajfnın yapımından önce, Mısır'da Nil Irmağının düzenli mevsimlik taşkınları tarıma yararken. Çin'de Yangtze ve Huang ırmaklarının çığır değişiklikleri sürekli felaketlere yol açmıştır. Büyük zarar veren, denetlenmesi güç seller genellikle kısa sürede büyük miktarda yağmur düşmesinden kaynaklanır. Buna örnek olarak Paris (1658, 1910), Varşova (1861, 1964), Frankfurt am Main (1854, 1930) ve Roma (1530, 1557) selleri gösterilebilir. Benzer büyük seller arasında ilkbahardaki buz sıkışması sonucunda Tuna (1342, 1402, 1501, 1830) ve Neva (1824) ırmaklarında, fırtına gelgitleri sonucunda İngiltere, Belçika ve Hollanda kıyılarında (1099, 1953), depremlerin yol açtığı dev deniz dalgaları sonucunda Lizbon (1755) ve Hawaii'de (Hilo, 1946) meydana gelen seller sayılabilir.

Sellerin ölçümünde yükseklik, su miktarı, taşkın alanı ve akış hacmi gibi özellikler göz önüne alınır. Bu özellikler toprağın rasyonel kullanımı, köprü ve barajların yapımı, sellerin önceden tahmin edilmesi ve önlenmesi açısından önemlidir. Selin denetim altına alınmasında kullanılan yaygın yöntemlerin başında kanal ıslahı, koruyucu set ve gölet yapımı, toprak ve orman koruma programları gelir. Bir akarsuyun taşıdığı su miktarı genellikle aydan aya ve yıldan yıla büyük değişiklikler gösterir. Bu değişiklikler ani ve beklenmeyen sellere yol açabilir. Ani sellerin en çarpıcı örneği çamurlu ve anaforlu suların bir kanyon ya da dere yatağından aşağı akmasıdır. Kısa süren bu olay, genellikle yaz aylarındaki yağmur fırtınalarında görülür. Ani seller ırmağın yalnızca bir kolunda oluşabilir ve su toplama havzasının geri kalan yerleri hiç etkilenmeyebilir.

kaynak: Ana Britannica
Son düzenleyen Safi; 5 Haziran 2017 00:25