TELESKOPLAR
Bir teleskop ile; daha doğrusu başlangıç için aldığınız küçük bir teleskop ile, görebileceğiniz gök cisimlerinin başında tabi ki ay gelmektedir.Ayın üzerindeki kraterleri ve dağları yakından görmek, ay tutulmalarını daha yakından seyredebilmek, geceleri gökyüzüne bakan herkese mutlaka daha fazla bir keyif verecektir. Ayın dışında gezegenleri de rahatlıkla gözlemleyebileceksiniz. Özellikle Jüpiterin bantları, lekesi ve uyduları; Satürnün halkaları ve Titan uydusu; Venüsün etkileyici görüntüsü ve Mars üzerindeki bölgeleri görmek size ayrı bir haz ve mutluluk verecektir. Tabi ki ay ve gezegenlerin yanında, derin uzay cisimleri olan; bulutsuları, gökadaları ve hatta kuyruklu yıldızları dahi 60mm lik başlangıç seviyesi bir teleskopla görmeniz mümkün olur. Ayrıca teleskoplar ile; özellikle mercekli teleskoplar ile, yeryüzü görüntülerinide rahatlıkla izleyebilirsiniz. Teleskobunuzu doğayı, kuşları veya uzaktaki cisimleri izleyebilmek için de çekinmeden kullanabilirsiniz.
TELESKOP TÜRLERİ
Teleskop türlerini 3 ana grup altında toplayabiliriz:
1. Mercekli Teleskoplar : Bu türde uzun bir tüp içindeki mercekten geçen ışık, göz merceğine gelir.
2. Aynalı Teleskoplar : Bunlarda kendi aralarında ikiye ayrılır.
a. Newtonian Türü : Newtonian türü teleskoplar ışığı toplayan ve ikinci bir düz aynaya odaklayan bir çukur aynaya sahiptirler. İkinci ayna ise görüntüyü ana tübün dışına açılan bir penceredeki göz merceğine yansıtır.
b. Cassegrain Türü : Bu tür teleskoplar büyük bir küresel veya parabolid çukur ayna ile hiperbolid tümsek bir ikinci aynadan oluşur. Gelen ışınlar önce çukur ayna tarafından toplanır ve ikinci aynaya yansıtılır. Bu aynadan yansıyan ışınlar ise birinci aynanın merkez bölgesindeki delikten geçerek gözmerceğine odaklanır.
3. Hem aynalı Hem mercekli (Katadioptrik) teleskoplar : Bunlarda kendi aralarında üçe ayrılır.
a. Schmidt-Cassegrain Türü : Bu tür teleskoplarda ışık ince bir Schmidt düzeltici mercekten geçerek gelir. Daha sonra küresel çukur aynaya çarparak tekrar geri yansır. Yansıyan bu ışınlar birinci aynanın göbeğindeki delikten geçerek gözmerceğinde odaklanırlar. Bu tür teleskoplar teleskop türleri içinde en modern olanlarıdır.
b. Maksutov-Cassegrain Türü : Bu tür genel olarak Schmidt-Cassegrain teleskoplara benzer. Bu tür teleskoplarda bir tarafı iç bükey bir tarafı dış bükey olan ince bir düzeltici mercek kullanılır. İkinci ayna, merceğin merkez bölgesi aluminyum kaplanarak oluşturulur.
c. Schmid-Newtonian Türü : Bu tür teleskoplar diğerlerine benzemekle birlikte; bunlarda Newtonian aynaları ve Schmidt düzeltici mercekleri kullanılmıştır. Daha çok sönük uzay cisimlerini gözlemek için kullanılırlar.
Teleskop Türlerinin Birbirlerine Göre Avantaj ve Dezavantajlarını
Mercekli Teleskoplar :
- Dizaynı basit olduğu için kullanımı kolay ve güvenilirdir.
- Çok az bakım yapmak gerekir.
- Büyük objektif açıklı olanları ile ay, gezegen ve çift yıldız gözlemleri mükemmeldir.
- İkinci bir ayna olmadığı için görüntü kalitesi oldukça iyidir.
Aynalı Teleskoplar
- Uzak yeryüzü cisimlerini gözlemek için idealdir.
- Optik tüp olduğu için hava akımları en aza indirilmiştir. Bu nedenle hava akımlarından dolayı görüntünün etkilenmesi engellenmiştir.
- Renk düzeltmesi akromatik mercekli olanlarda iyi, apokramatik veya fluorit olanlarda çok iyidir.
- Diğer teleskop türleri ile karşılaştırıldığında objektif açıklığının her cmsi en düşük fiyata imal edilir.
- Odak uzaklığı 1m ye kadar olanlar kolaylıkla taşınabilir.
Hem Aynalı Hem Mercekli (Katadioptrik) Teleskoplar :
- Ay ve gezegen gözlemleri için idealdir.
- Derin uzay cisimlerini gözlemek içinde idealdir.
- Optik sapınçları az olduğu için oldukça parlak bir görüntü vermektedirler.
- Tüm teleskop türleri içinde en iyi olandır. Diğer türlerin, tüm optik dezavantajlarını ortadan kaldırırken, tüm avantajlarını birleştirir.
- Derin uzay cisimlerinin gözlemi ve fotoğraf çekimi için çok idealdir.
Gezegenleri uydularıyla birlikte gösteren teleskop var mı?
