Yurdumuzdaki müzik türleri nedir? Yurdumuzdaki müzik türleri nedir? |
Türk müziği Türk müziği, Türkler'in Orta Asya'dan beri geliştirdikleri, bugünkü özellikleri Selçuklu ve Osmanlı döneminde belirginleşen müzik. Musiki, Osmanlı döneminde halk ve üst kültür çevrelerinde birbiriyle ilişkili, fakat karakterleri farklı iki ana dal olarak gelişmiştir. Osmanlı'nın son dönemindeki modernleşme hareketleriyle Batı etkisi görülmeye başlanmış, bu etki Cumhuriyet döneminde daha da artmıştır. İslamiyet Öncesi Türklerin İslamiyet'i kabullerinden çok önce dini törenleri yöneten şaman, kam ya da baksı, elinde belirli sesler çıkaran demir parçalarının bağlı bulunduğu bir değnekle topluluğu etkiliyordu. Bu törenlerde davulun da önemli bir yeri vardır. Çin'in kütüpane, Hun Türkleri'nde, Uygur Türklerinde, Selçuklular'da ve Osmanlılar'da müziğe büyük yer ve önem veriliyordu. Ozanları ve kopuzcuları olmayan hiçbir Selçuklu ordusu yoktur. Eski Türk Hakanlarının saraylarında ve ordugahlarında musiki takımları 9 kök denilen eserleri her gün çalardı. Geleneksel Türk Müziği Geleneksel Türk müziği, Osmanlı döneminde halk ve üst kültür çevresinde gelişen olmak üzere ikiye ayrılır. Geleneksel olarak Türk müziği çeşitli ortamlarda şöyle belirir:
Klasik Türk Müziği Osmanlılar yalnız musiki sanatına değil musiki ilmine de büyük önem verdiler. Türk müziğinin Arap, Acem, eski Yunan ve Bizans asıllı olduğunu ileri sürenler vardır. Ancak Klasik Türk Müziği genel nitelikleri bakımından Türk asıllıdır. Osmanlı uygarlığı her alanda büyük bir sentez geliştirdiği gibi, Türk müziği potasında yerel pek çok renk bu müziğin parçası haline gelmiş ve bunun karşılığında da Osmanlı musikisi devletin kapsadığı topraklar ve ötesine büyük etkilerde bulunmuştur. İstanbul'un alınmasından sonra Topkapı Sarayında kurulan Enderun Musiki Mektebi ve özel meşkhanelerde eğitime geçilmesiyle daha belirli olarak kurallaşan ve klasik bir müzik niteliği kazanan Klasik Türk Müziği altı dönemde incelenir. Birinci dönem; hazırlayıcı dönemdir ve başlangıcından Meragalı Abdülkadir'e (1360-1435) kadar uzanan dönemdir. İlk klasik dönem, ikinci klasik dönem, yeni klasik dönem gibi dönemlerden günümüze gelir. Yeni klasik dönem oldukça önemlidir ve Dede Efendi'den Zekai Dede'ye (1825-1897) kadar uzanan kapsayan dizi, makamlar, usuller ve şekiller'den oluşur. Halk Müziği Türk Halk Müziği örnekleri genelde sözlü olmakla beraber, sözsüz dans müziklerini de içerir. Halk türkülerinin ölçülü olanına kırık hava, ölçüsüz olanına uzun hava denir. Uzun havalarAnadolu'nun değişik bölgelerinde bozlak, türkmani, maya, hoyrat, divan, ağıt gibi adlarla anılır. Bunlar genellikle Karacaoğlan, Emrah, Ruhsati, Sümmani ve daha birçok tanınmış halk ozanının deyişleri üzerine yakılmıştır. Kırık havalar ise koşma, yiğitleme, güzelleme, taşlama, ninni ve daha başka adlar altında kümelenir. Bunlar da genellikle gurbet, ayrılık, sıla hasreti, ölüm, askere gidiş, yiğitlik, düğün, çocuk sevgisi, kız kaçırma gibi köye has toplumsal bir olayı konu alır, sadelik, içtenlik, duygululuk gibi özellikler gösterir yerel renkler taşır. Türk Halk Müziği'nin melodi yapısı incelendiğinde bu melodilerin ses genişlikleri bakımından bir oktav (sekiz ses sınırı) tamamlayan dizi ve tonaliteyi kesin şekilde belirtmeyen ikili ile beşli aralıkları içinde yaratılmış olduğu görülür. Bununla birlikte dizi ve tonaliteyi belli eden sekizli ve daha geniş sınırlı melodiler de çoktur. Basit ve birleşik ölçülerden başka aksak ölçüleri içeren Türk Halk Müziği, ezgiler ve formlardan oluşur. Klasik Batı Müziği Türkiye'de Cumhuriyet Döneminde girişilen devrim hareketleri sanat konularına da yöneldi. Daha çok Klasik Batı müziğine önem verildi. 1924'de Ankara'da Musiki Muallim Mektebi kuruldu. Osmanlı sarayındaki müzik topluluğu başkente getirilerek Riyaseti Cumhur Filarmoni Orkestrası adıyla konserler vermesi sağlandı. Yetenekli gençlerin Avrupa ülkelerine gönderilip yetiştirilmesi hareketi başladı. İstanbul'da çalışmalarını sürdüren Darrültalimi Musiki adlı okul yeni bir yönetmelikle konservatuvar haline getirildi. Çok sesli sanat müziğinde sesini Batı'da ilk duyuran Türk sanatçı Cemal Reşit Rey oldu. Öğrenimlerini devlet adına yurtdışında yapan Ulvi Cemal Erkin, Hasan Ferit Alnar, Ahmet Adnan Saygun, Necil Kazım Akses dönüşlerinde Ankara Musiki Muallim Mektebi'nin öğretmen kadrosuna katıldılar. Bu sanatçılar Türk Sanat Tarihinde sanat tarihinde Türk Beşleri olarak anıldılar. Eserlerinde genellikle batı müziği ilkeleri halk müziğinden gelen ögelerle birleştirilmiştir. Ahmet Adnan Saygun'un Özsoy adlı bir perdelik operası 1924'de Ankara Halkevi'nde sahnelendi. Aynı bestecinin ikinci eseri Taşbebek de 1934'de başarı ile oynandı. Opera ve bale temsillerini gerçekleştirmek amacı ile Ankara Devlet Konservatuvarı'na bağlı bir Tatbikat Sahnesi 1940 yılında çalışmalarına başladı. Yetenekli gençlerin seçimi ile eğitime geçildi. İzleyen yıllarda Ahmet Adnan Saygun' un Kerem, Nevit Kodallının Van Gogh ve Gılgamış, Sabahattin Kalender'in Nasrettin Hoca, Ferit Tüzün'ün Çeşmebaşı eserleri sergilendi. Ankara'dan sonra İstanbul ve İzmir'de kurulan devlet konservatuvarları eğitime başladı. 1940 yılından bu yana genç yetenekler için uygun bir ortamın doğuşu yurtdışında da ün ve ilgi derleyen yorumcuların yetişip gelişmesini bağladı. Soprano Leyla Gencer, bariton Orhan Günek bu hareketin öncüleri oldular. Onları bas yorumcusu olarak Ayhan Baran, soprano Ferhan Onat ve soprano Suna Korat izlediler. Enstrüman yorumcusu olarak piyanist Ergican Saydam, kemancı Ayla Erduran, Suna Kan, piyanist Ayşegül Sarıca, İdil Biret, Hülya Saydam ve Verda Erman yurt içinde olduğu kadar yurt dışında da büyük ilgi gördüler. Popüler Müzik 1970'lerden sonra geniş halk kitelerine hitap eden müziktir. Şu kategorilere ayrılır:
|
Ülkemizdeki Müzik Türleri NelerdirTürk müziği
|
Geleneksel Türk müziği: Ezan, dua, ilahi, mehter müziği gibi Klasik Türk müziği: Türk sanat müziği Halk Müziği: Türküler, uzun havalar Klasik Batı Müziği: Opera ve bale müzikleri gibi (Türkçe) Popüler müzik: Türk Pop Müziği, Türkçe Rock Müzik, Türkçe dans müziği, arabesk, Türkçe caz, özgün müzik, protest müzik, fantezi müzik gibi “Ülkemizdeki müzik türleri”ni sayın Sayan üşenmemiş saymış. Ortaya “acılı acısız arabesk”le başlayan aşağıdaki liste çıkmış. Bu liste, galiba, 2-3 Mayıs 2002 günlerinde İTÜ’de yapılan, az katılıma rağmen büyük bir ciddiyetle devam eden ve Yar. Doç. Göktan Ay’ın düzenlediği ve yönettiği “Müziksel (-sel olmasa n’olur?!!) Gelişmemizin Değerlendirilmesi Sempozyumu”nda (“bilgi şöleni” denilebilirdi) dağıtılmış. 1-Acılı ve acısız arabesk müzik, 2-Arabesk halk müziği, 3-Arabesk müzik, 4-Arabesk pop müziği, 5-Arabesk sanat müziği, 6-Arap müziği, 7-Azeri müziği, 8-Balkan müziği, 9-Batı sazlarıyla halk müziği, 10-Batı sazlarıyla sanat müziği, 11-Caz müziği, 12-Country müzik, 13-Çigan müziği, 14-Çocuklar için batı tarzı müzikler, 15-Çocuklar için Türk müziği, 16-Çok sesli halk müziği, 17-Çok sesli koro ve orkestra müzikleri, 18-Dans müziği, 19-Doğu müziği, 20-Ege müziği, 21-Ermeni müziği, 22-Film müzikleri, 23-Gençlik müzikleri, 24-Güneydoğu Anadolu müziği, 25-Halk müziği oyun havaları, 26-Hard rock müziği, 27-Hint müziği, 28-İlahiler, 29-İspanya müziği, 30-Jenerik müzikleri, 31-Karadeniz müziği, 32-Klasik Türk müziği, 33-Konçertolar, 34-Latin Amerika müziği, 35-Marşlar (yerli ve batı), 36-Metal müziği, 37-Mevlevi müziği, 38-Modern müzik, 39-Nefesler (Bektaşi müziği), 40-Opera müziği, 41-Operetler, 42-Orta Anadolu müziği, 43-Oyun havaları Sanat müziği, 44-Özel sanat müziği konser müzikleri, 45-Özgün halk müzikleri, 46-Özgün müzik, 47-Pop caz müziği, 48-Popüler folk müziği, 49-Popüler müzik, 50-Rap müziği (rep), 51-Reggae (regi) müziği, 52-Reklam müzikleri, 53-Ritm sazlarıyla yapılan müzik, 54-Roman müziği, 55-Romantik Türk müziği, 56-Salon orkestrası repertuvarı, 57-Saz eserleri, 58-Senfonik müzik, 59-Tasviri saz eserleri, 60-Trakya müziği, 61-Türk dini müziği, 62-Türk hafif sanat müziği, 63-Türk halk müziği, 64-Türk sanat müziği, 65-Türkçe sözlü hafif batı müziği, 66-Yöresel âşıklar müziği, 67-Yunan müziği. BAKINIZ Türk Müziği Tarihi Türk Musikisi (Türk Sanat Müziği, Klasik Türk Müziği) |
Saat: 19:26 |
©2005 - 2024, MsXLabs - MaviKaranlık