T�rk simyac�lar kimlerdir?

�slam'da Simya

Simyan�n Arap�a's� "al kimiya"d�r. Kimiya kelimesi de Grek�e'de "d�n��t�rme sanat�" anlam�na gelen chumeia'den (veya �emeya) veya "alt�n yapan s�v�" anlam�na gelen G�ney �inli kim-iya'dan gelir. Grek ve sonraki Helenistik yaz�lar genelde �slam bilimin arkas�ndaki itici g�� olarak kabul edildi�inden kelimenin Grek kayna�� genel kabul g�rm��t�r.

�slam a��s�ndan al kimiya maddi ve ruhsal olarak nesneleri en y�ksek m�kemmellik �ekline d�n��t�rme sanat� anlam�na gelir. Kimiya ayr�ca d�n��m� ger�ekle�tiren kataliz�r anlam�na gelerek ayn� zamanda iksir (al iksir) ve "felsefe ta��" (hajar al falasifah) anlamlar�nda kullan�l�r. �deal iksiri bulmak d�nyan�n bir�ok k�lt�r�nde kadim bir aray��t�. Metalleri en m�kemmel bi�imlerine (alt�n), madenleri en g��l� konumlar�na ve do�ru iksirin �l�ms�zl�� getirebildi�i inan�l�rd�. Her madde t�r�, �rne�in metaller ayn� elementleri i�erdi�i varsay�l�yordu. Do�ru kimiya veya iksir elementleri ideal d�zene koyarak, s�z konusu metal� basit bir bi�imden m�kemmel bir bi�ime de�i�mesini sa�lard�. �rne�in bak�r� alt�na �evirmek.

Di�er bir ba�lamda, simyan�n felsefi teorisi ruhun ar�nmas�n� a��klamak i�in kullan�lm��t�r. Simyan�n terminolojisi ve i�levleri alegorik bir �slupla ruhun vasat, d�nyevi, kirlenmi� halinden saf m�kemmelli�e d�n��m� i�in uygulanm��t�. Ayr�ca psikolojik kuramlar alegorik olarak kimyasal �zelliklere �evrilmi�ti. Mistikler i�in iksir imans�z� hidayette erdiren ilahi hakikat sembol�yd�. Sufi edebiyat�nda ruhani m�r�it m�ridin r�hunu bir t�r ruhsal simya s�reciyle ar�nd�r�r. Ruhsal konularda simya unsurlar�n�n kullan�m�, insan ruhunu evrenin i�erdi�i g�� ve prensiplerinin bir mikrokozmosu olarak g�ren orta�a�� slam dahil olmak �zere kadimlerin d�nya g�r��lerini yans�tmaktad�r.
Tarihi �zge�mi�i

M�sl�manl�kta g�r�len simyan�n kadim k�kenleri vard�r. Simyan�n k�keni bir�ok peygamber ve bilginden Adem'e dek atfedilmi�ti. �ntikal zinciri kadim d�nyan�n �statlar�, Aristo, Galen, Sokrates, Plato ve di�erlerine dek iner. M�sl�manlar�n bu sanat� bu �statlardan ald�� d��n�l�r. Haz. Muhammet'in (�lm. 632) bu sanat� tasvip edip etti�i s�ylenir ve damad� Haz. Ali ibn Abi T�lib (�lm. 661) onun hamisi olarak g�r�l�r. Haz. Ali'nin torunu Ja'far al-Sadiq (�lm. 765) sanat� yayan bir sonraki ki�i olarak kabul edilir. �meyyi prens H�lid ibn Yazid (660-704) simyay� uygulad�� gibi himaye edip ilgili eserleri Grek�e ve S�ryanice'den (Arameikce) Arap�a'ya terc�melerini te�vik etti�i kaydedilir. Efsaneye g�re simyay� farkl� �lkelerde s�ren uzun bir aray��tan sonra buldu�u Marianos ad�nda S�ryani bir ke�i�ten ��renmi�ti. Ja'far al-Sadiq'in m�ridi oldu�u kabul edilen Jabir ibn Hayy�n (�lm. 815) simya �zerinde 300 eser yazd�� s�ylenir. Dolay�s�yla, bu efsanele�mi� tarihi ki�inin ad� yetkin �statl�k ima etmeye ba�lam��t�.

Jabiri K�lliyat� - Bu efsanevi tasvirlere ra�men, modern ara�t�rmalar �slami simyan�n geli�mesini 9. asra atfetmektedir. J�bir ibn Hayy�n ilk �nemli simyager olarak kaydedilir, ancak ona atfedilen eserlerin �o�unu yazd�� phelidir ve 10. as�r gibi tarihlerde ortaya ��km��t�. Merhamet Kitab�, Dengeler Kitab�, Y�z ve Oniki Kitab�, Yetmi� Kitap ve Be� Y�z Kitap bu k�lliyat�n �nemli eserlerindendir. �hvan-us Safa (�khw�n al-Safu - Safl�k Karde�leri) muhtemelen simya teknikleri, aletleri, malzemeleri ve g�r��leri konusunda �nemli bir kaynak olan Jabiri k�lliyat�na katk�da bulundular veya en az�ndan etkilediler.

K�lliyatta yer alan k�k�rt-c�va metal kuram�na g�re b�t�n metaller �zelliklerini tayin eden de�i�ik orant�larda bu iki elementi veya temsil ettikleri prensipleri ta��maktad�rlar. K�k�rt s�cak/kuru ve c�va so�uk/nemli �zelliklerini neden oluyordu. (Aristo bu d�rt unsurun - s�cak, kuru, so�uk, nemli - ate�, toprak, su ve havay� temsil ettiklerini iddia etmi�ti) K�k�rt ve c�va, ayr�ca erkeksi ve di�i unsur olarak tan�mlanan maddenin pozitif ve negatif y�nlerini i�erirler. Dengeleri Kitab� metallerin z�t elementler taraf�ndan �retildiklerini iddia eder. Her cisim onun birle�imi olan unsurlar�n dengesini ifade eder ve bu armoni say�sal olarak semay� y�neten m�ziksel armoni ile ifade edilir. Unsurlar�n kalite farklar� ve yo�unluk dereceleri m�zik �skalas�na tekab�l eder. Ayr�ca her cisim iki i�sel ve iki d��sal kalitenin dengesini temsil edip her metal iki i�sel ve iki d��sal kalite ile ifade edilir. Dolay�s�yla, bir metalin ba�ka bir metala d�n��m� bir iksirin etkisiyle i�selin d��sal potansiyel ve mevcut unsurlar�n�n birbirine orant� ayarlamas� ile m�mk�n olur. Her metal di�er birinin z�tt�, i�i d��a ve d�� i�e ��km�� eklidir. D�n��m basit olarak i� ve d�� kalitelerin yer de�i�mesidir. Bu da ayn� bir hekimin tedavi i�in verdi�i hastal��a ters ila� gibi. Ba�ka bir deyi�le iksir simyagerin ila�lar�yd�.

Jabiri k�lliyat�na g�re belirli d�n��mler i�in belirli iksirler vard�r. Ancak, her t�rl� d�n��m� ger�ekle�tirebilen bir ana iksir vard�r. Jabiri k�lliyat�ndan "70 Kitap"�n yazar� teori ve uygulama aras�nda �nemli ve �zg�n bir a� kurmakta ve dam�tma ile fiziksel olu�umlar sadece elementlere de�il ayn� zamanda z�t kalitelerine de ay�rmak m�mk�n oldu�unu yazm��t�r. Organik maddelerin �s�ya tabi tutulunca ortaya ��kan tutu�abilir ve tutu�mayan gazlar "ate�" ve "hava"y�, dam�t�l�p yo�unla�an s�v� "su" ve kalan tortu "toprak" elementleri temsil ederler. Yazar sonrada bu elementleri her birinin olu�tu�u z�tlar �iftine ay�rmaya �al��yor. Ayr�ca bu i�lemin sadece organik maddeye de�il ama en sert ta�lar�n bile dam�t�labilece�ini iddia etmekte. Bir Jabiri bulu� say�lan organik maddelerin dam�t�lmas�ndan elde edilen iksirler simyan�n t�bbi y�n�n� g�stermektedir. �ksir aray�� ile Jabiri eserler al-Razi'nin eserlerine benzerlik arz ederler.

Al-Razi - Hekim ve filozof Muhammad ibn Zakariya al-R�zi (�lm.. 925) simyaya �nemli etkisi olan ikinci M�sl�man simyagerdir. Metallerin k�k�rt ve c�va unsurlar� teorisine tuzluluk unsurunu ekledi. Simyada k�k�rt, c�va ve tuzdan olu�an �� unsurun bulundu�una dair pop�ler teori Avrupaya ge�erek Bat� Simyada �nemli bir rol oynam��t�. Al-R�zi'ye g�re cisimler aralar�nda bo�luk bulunan g�r�nmeyen elementlerden (atomlar) olu�ur. Bu elementler sonsuzdur ve belirli bir hacmi vard�r. Bu kavram modern fizikteki madde yap�s�na olduk�a yak�n g�z�kmektedir. Al-R�zi'nin kitaplar� Sirr al asr�r (S�rlar�n Esrar�) ve Madkhal al-ta'limi (Talime Ba�lang��), �zellikle �ran'da 10. as�r �slam d�nyas�nda uygulanan simyan�n prensip ve tekniklerini anlamak a��s�ndan �nemli kaynaklard�r. Bu eserlerde kimyevi maddelerin yap�lar�, tepkileri ve inceleme aletleri konusunda dikkatle incelenmi� ve do�rulanm�� veriler sitemli s�n�fland�rmalar alt�nda aktar�lmaktad�r. Dili simya eserlerinde g�r�len mistik ve mu�lak ifadelerden uzak, a��k ve anla��l�rd�r. �ok say�da Jabiri eserler aras�nda al-R�zi sadece Merhamet kitab�ndan s�z etmekte, belki de di�er eserlerin zaman�ndan sonra yaz�ld�� i�indir.

Di�er �statlar - Muhammad ibn 'Umayil (10. as�r) simya �zerinde iki esas kitab�ndan dolay� �nl�yd�: Kitab al-ma' al-waraqi (G�m��l� Su ve Y�ld�zl� Toprak Kitab�) ve Kit�b al ilm al-muktasab. 'Ali ibn Wahshiy�'nin (10. as�rl� efsanevi bir ki�i) eserleri �slam'da simya gelene�i konusunda adeta bir ansiklopedi kadar bilgi vermekte. Simyagerler ve sanatlar� konusunda �nemli bir bilgi kayna��d�r. Ayr�ca konu �zerinde simyager olmayan �nemli ki�ilerin g�r��lerine de yer vermektedir. Bu s�ralarda derlenen ancak yazar� hen�z tespit edilemeyen �nemli di�er bir eser de bat�da me�hur Latince terc�mesi ile Turba Philosophorum olarak bilinen Musbaf al-jam�'ab, eski �a�larda Pitagoras'�n y�netimde simyagerlerin bir toplant�da Archelaus'�n Sokrates �ncesi dokuz filozofun doktrinlerini kaydetti�ini aktar�r. Maslamah al-Majriti (�lm. 1007?) Rutbat al-hakim (Bilginlerin Ad�mlar�) adl� �nl� simya k�lavuzunun yazar�yd�. Ayr�ca Ghayat al-hakim (Bilginlerin Gayesi) ba�l�kl� maji kitab� da b�y�k ra�bet g�rm��t� ve bat�da terc�me edilmi�ti. Bir sonraki as�rda �nemli bir simyager Husayn 'Mi al-Tughra'i (�lm. 1121?) 1112 y�l�nda yazd�� Kit�b haqa 'iq al-isthishad fi-al-kimiya' (Simya Konusunda kan�tlanan Ger�ekler) kitab�yla simyay� savunarak Ibni Sina'n�n inkarlar�na kar�� sert ��k��larda bulunmu�tu. Simya konusunda daha sonra M�s�rl� Aydamir ibn 'Mi al-Jildaki (�lm. 1360) kendisinden �nce simya ve maji konusunda b�t�n yaz�lanlar� �zetleyerek yorumlam��t�.

�nkar ve Muhalefet

Yayg�n Olmas�na ra�men simya b�t�n M�sl�man bilginler taraf�ndan kabul g�rmedi. �bni Sina (�lm. 1035) simyan�n fuzuli bir u�ra� oldu�unu ve insan�n do�ay� taklit edebilece�i iddias�n� ��r�tmek �zere savlar ortaya koydu. Simyagerlerin sadece d�� g�r�n�� itibar�yla k�ymetli metallere benzeyen bir �eyler imal edip basit metallerin esas�nda de�i�medi�ini. �nl� Kuzey Afrikal� �bni Haldun (�lm. 1406) da Arap-�slami simya u�ra�lar�n� ele�tirmi�ti. O simyay� basit metalleri alt�na �evirecek bir iksiri haz�rlamak ve aramak amac�yla elementlerin �zellik, fazilet ve huylar�n�n et�d� olarak tan�mlam��t�. �ksir i�in kullan�lan elementler aras�nda hayvan d��k�lar�, sidik, g�bre, kemikler, ku� t�yleri, kan, sa�, yumurta, t�rnak ve metaller vard�r. �ksirin haz�rlanmas�nda kullan�lan �z�tteki elementleri ay�rmak i�in dam�tmak, s�blimasyon, kalsinleme, kavurma ve ba�ka teknikler kullan�l�rd�. Simyac�lar, bu y�ntemlerle do�ru iksir elde edilirse kur�un, bak�r ve kalayla birlikte �s�t�l�arak alt�n edilebilir. �bni Hald�n simyag�clar�n mekanik ve teknik il�lemlerle yap�lmas� �ng�r�len d�n��mlerinin do�a i�levlerini m�kemmelle�tirmek amac�n� ta��d��n� inkar etmi�ti. Ayr�ca Khalid ibn Yazid'e afdedilen eserlerin do�rulu�unu ele�tirdi, vcerdi�i gerek�e olarak da �slam'da geli�mi� bilimler ve sanatlar o denli erken bir d�nemde hen�z geli�memi� olmalar�yd�.

Bat�ya Etkisi

Islami simya genelde terc�meler arac�l�yla bat�ya 12. as�rda getirildi. Simya �zerine Arap eserlerin en eski Latince terc�mesi genelde Robert of Chester'n�n 1144 tarihli "De compositione alchemiae" oldu�u san�l�r. Baz� ara�t�rmac�lar onun daha ge� bir tarihte yaz�lm�� sahte bir Latince eser olabilece�ini iddia etmi�lerdir, ancak bu son derece karma��k bir konudur ve daha �ok ara�t�rma gerektirir. Gerard of Cremona (1114-1187) Jabiri Yetmi� Kitap'� Latince'ye �evirmi�tir translated the "De aluminibus et salibus" ve "Liber luminis luminum" onun terc�meleri oldu�u inan�l�r. �lg �zg�n Avrupal� simya yaz�s�ndan (the Ars alchemia, c. 1225, attributed to Michael Scot, d. 1232) �nce Arap�a'da terc�meler olabilecek di�er eserler �bn Dina'n�n "De anima", "Turba philosophorum", "Z�mr�t Tablet", "Yarat�l��'�n S�rr�" ve al-Razi'nin "S�rr�n Esrar"d�r. B�ylece 13. asr�n ortalar�nda �nemli �slami simya eserlerinin �o�u Avrupa'da bilindi�i g�z�kmektedir.

Kaynak: Gl-Ha rgtn slami Menei

Al�nt�:

Misafir adl� kullan�c�dan al�nt� (Mesaj 1832186)

arkadaslar acil onemli simyac�lar�n isimlerini bilen varsa solesin lutfeen...

Baz� �nl� simyac�lar ve �al��malar�

M� Yedinci y�zy�lda ya�ayan Thales , do�an�n ak�l ile anla��labilece�ini savunmu� ve suyun d�nyan�n ana prensibi oldu�unu iddia etmi�tir. M� 610-545 y�llar� aras�nda ya�ad�� d��n�len Anaximandros,apeiron diye adland�rd�� amorf bir prensibi ortaya atm��t�r. Anaximenes ise her �eyin k�keninde hava oldu�unu s�ylemi�tir. Heraklit’e g�re ise bu prensip ate�tir.

M� 540–450 y�llar� aras�nda ya�ayan Parmenides ise daha ilgin� bir g�r�� geli�tirmi� ve evrenin asl�nda Tek oldu�unu ve farkl� g�r�nt�ler ald��n� savunmu�tur. En b�y�k karakteristi�i hareketli olmas�, devaml� form de�i�tirmesidir.

M� 485–425 y�llar� aras�nda ya�ayan Empedokles i�in ise ate�, hava, su ve toprak maddeyi olu�turan d�rt elementtir ve a�k ad� verilen �ekim kuvveti ile Parmenides’in evrenine benzeyen evreni olu�tururlar. Ancak Nefret ad� verilen itim kuvveti ile itildiklerinde ��z�lmeler olur.

D�rt element d��ncesinin Orta �a�lar boyunca varolan �ekli ku�kusuz Platon’un ve �zellikle de Aristo’nun eseridir. Platon elementleri geometrik formlar� ile ortaya koymaya �al��m��t�r. Ancak simyadaki teori b�y�k �l��de Aristo’nun teorisidir. M� 384–424 y�llar� aras�nda ya�ayan Aristo, bir�ok konuda oldu�u gibi d�rt element teorisi ile de Orta �a� boyunca tek otorite olarak kalm��t�r. Aristo’ya g�re ilk madde �e�itli formlar alabilmektedir. Bu al�nan formlar da baz� temel �zelliklere ba�l�d�r. Bu �zellikler d�rt tanedir: S�cak, so�uk, kuru, �slak. Buna g�re
Ate�: S�cak – Kuru
Hava: S�cak – Islak
Su: So�uk – Islak
Toprak: So�uk – Kuru olarak �zellik g�sterirler. Bu da simyada kullan�lm��t�r.

Aristo ile olgunlu�a ula�an elementler teorisi ve M�s�r kaynakl� simya �skender’in fetihleri ile beraber kar��la�ma olana�� bulmu� ve bir senteze ula�m��t�r. Bu senteze do�u k�kenli ok�ltizm, Yahudi ve Hristiyan mistisizmi de kar��arak, Orta �a�dan itibaren simyac�lar�n temel teorilerini olu�turmu�lard�r. Yunan-M�s�r sentezi simya ile ilgili en �nemli belge MS. 3’�nc� y�zy�ldan kald�� san�lan Leyden papir�s�d�r. D�rd�nc� y�zy�ldan itibaren ise simya e�itimi yayg�nla�m��t�r. �zellikle Panopolis’li Zosimus simyay� daha rit�elik bir hale getirmi�tir. Bu d�nemde, �zellikle �skenderiye’de simya �zerine bir�ok eser ortaya ��km��t�r. Bu eserler aras�nda Hermes, �sis gibi tanr�sal ki�iliklerin yazd�� varsay�lan eserlerin yan� s�ra Keops gibi h�k�mdarlar�n, Platon, Pythagoras, Tahles gibi filozoflar�n ya da Zosimus gibi simyac�lar�n yazd�klar� s�ylenen eserler de vard�. Bunlar Felsefe ta��ndan ve �l�ms�zl�kten de s�z etmekte, ayn� zamanda simyan�n ezoterik yan�n� da ortaya koymaktayd�lar. Simya daha sonra Bizans’ta da varl��n� s�rd�rm��t�r. �mparator Heraklius Simyay� desteklemi�tir. Ancak Bizans’ta simya �ok geli�ememi�, daha sonra da Bat�ya ge�mi�tir.

Araplar�n M�s�r’� i�gal etmesi, simyan�n �slam d�nyas�na da girmesini sa�lam��t�r. Arap k�lt�r�nde �slam �ncesinde simya hakk�nda yaz�lan eserler bilinmemekle birlikte, M�s�r’�n i�galinden sonra bu konuda yaz�lan eserlerde bir patlama olmu�tur. B�t�n �slam d�nyas�nda Arap�a tek resmi dil oldu�u i�in, eski M�s�r ve Yunan eserlerinin Arap�a’ya yap�lan terc�meleri de b�t�n �slam d�nyas�na yay�lm��, bu konuda �al��malar�n �o�almas�n� sa�lam��t�r. M�sl�man simyac�lar aras�nda en tan�nm�� ku�kusuz Bat�da Geber ad�yla tan�nan Abu Abdullah Cabir ibn Hayyan’d�r. Cabir’den kalan eserlerin bir b�l�m� Corpus Jabirianus ad�yla toplanm��t�r. �o�u kaybolan bu yaz�larda simya kadar �slam’�n ezoterik a��klamalar�n�n da varl�� bilinmektedir. Cabir bu yaz�larda ezoterik bilgi vermesine ra�men olabildi�ince a��klama yapm��t�r. Simyan�n Orta �a� Avrupa’s�na ge�i�i g�receli olarak daha ge� olmu�tur. �zellikle Arap istilalar� ve Ha�l� seferleri s�ras�nda bu k�lt�rle tan��an Bat� d�nyas� Orta �a��n sonlar�na do�ru simya ile ilgilenebilmi�tir. Simya anlam�na gelen Alchemy/Alchimie s�zc��n�n ve simyada kullan�lan Alkol, Alambik, Elixir gibi s�zc�klerin Arap�a’dan gelmi� olmas� da bu k�keni ortaya koymaktad�r. On ��nc� y�zy�l�n ilk yar�s�ndan itibaren Fransisken manast�rlar�nda simya yayg�nla�maya ba�lam��t�r. Buradan Robert Grosset�te taraf�ndan Oxford’a da ge�en simya, burada da pop�ler olmu� ve Robert Grosset�te’in ��rencilerinden biri olan Roger Bacon da bu konuda olduk�a sivrilmi�tir. Simya kadar astroloji ve ok�lt bilimlerle de ilgilenen Bacon sonunda kilisenin de dikkatini �ekmi� ve bu y�zden hapse girmi�tir. Daha sonra gizemli bir �ekilde ortadan kaybolan Bacon, simyac�lar�n �l�ms�z oldu�u konusunda rivayetlerin ��kmas�na da neden olmu�tur.

1240 – 1311 y�llar� aras�nda ya�am�� olan ve Rosarium Philosophorum adl� eserin de yazar� olan Arnaud ve Villeneuve de bu konuda zaman�n�n tan�nm�� isimlerindendir. Villeneuve simya kadar astroloji ve t�pla da u�ra�m��t�r. Eserleri ise �l�m�nden sonra yak�lm��t�r. Villeneuve’den etkilenen iki Fransisken de simya konusuyla ilgilenmi�lerdir, bunlar Raymond Lulle ve Jean de Rupescissa’d�r. Fransiskenler kadar Dominikenler de simya ile ilgilenmi�ler ve 1193-1280 y�llar� aras�nda ya�ayan ve B�y�k Albert ad�yla da an�lan Albert de Bollstaedt Dominikenlerin aras�ndan ��km��t�r. Her �eye ra�men On ��nc� y�zy�l�n sonuna kadar simyac�lar manast�rlarda rahat rahat simya ile ilgilenebiliyorlard�. Ancak zamanla simya kilisenin tepkisini �ekmeye ba�lar. Bu arada manast�rlar d��nda da simya ile ilgilenen ki�iler t�rerler. Art�k Hermes’in bilimi ile kilise kar�� kar��ya gelmeye ba�lar. Ancak Kilise �nlemini almakta gecikmez; 1317’de Papa Jean XXII bir karar yay�nlayarak (Spondent quas non exhibent) sahte alt�n yapanlar� ve simyac�lar� mahk�m eder. Buna g�re simyac�lar fazlas�yla �o�alm��lard�r.

Bu s�rada gizemli bir ki�inin simyan�n s�rlar�n� buldu�u konusunda bir rivayet yay�lm��t�r. Bu ki�i Nicolas Flamel’dir. 1330 – 1418 y�llar� aras�nda ya�ad�� s�ylenen Flamel, s�ylentiye g�re “Yahudi Abraham” isimli, simyan�n s�rlar�n� veren bir kitap bulmu� ve y�llarca kar�s� Pernelle ile u�ra�arak buradaki �ifreleri ��zm�� ve bu sanat�n s�rr�na vak�f olmu�tur. On be�inci y�zy�lda geli�en simyada d�neminin en �nemli isimlerinden biri de Basil Valentin’dir. Ya�am� hakk�nda tam bir bilgiye sahip olamad��m�z Valentin �zellikle “On iki Anahtar” isimli eseri ile �nl�d�r. Simya R�nesans ile birlikte en y�ksek noktas�na ula�m�� ve bu d�nemde Kabala, b�y�, Yeni Plantonculuk gibi di�er ezoterik doktrinler de simyaya katk�da bulunmu�tur. Bu d�nem ayr�ca Rose-Croix gibi gizli �rg�tlerin de ortaya ��kt�� bir d�nemdir. Bu d�nemde Denis Zachaire, John Dee gibi �nl� simyac�lar da ortaya ��km��t�r.

D�nemin en �nemli ismi ku�kusuz 1493 do�umlu Paracelsus’dur. Maceral� bir hayat ya�ad�ktan sonra 1541 y�l�nda hayata g�zlerini yuman Paracelsus, kariyerine �nce doktor olarak ba�lam��, bir�ok maceradan sonra �ifac�l�� ile �n kazanm��t�r. Doktor olmas�na ra�men, simyan�n t�ptan ayr�lamayaca��n� s�ylemi� ve do�a ve insan �zerine �al��m��t�r. Macrocosmos ve microcosmos �zerine d��nce sistemini kuran Paracelsus, tuz, k�k�rt, c�va ile ruh, can, beden ili�kisini de savunmu�tur. Ezoterik d��ncenin ifadelerini iyi bir bi�imde ortaya koyan Paracelsus , Rose-Croix �rg�t�n� de b�y�k �l��de etkilemi�tir. On yedinci y�zy�lda simya ile ilgili �al��malar�n b�y�k b�l�m� Rose-Croix taraf�ndan yap�lm��t�r. �ngiltere’de de Robert Fludd bu d��nceyi sistematize etmi�tir. On yedinci y�zy�l sonundan itibaren ise ok�lt bilimlere olan ilgi yava� yava� azalm��, materyalizm �n plana ge�mi�tir. Eski ��retiyi savunan �rg�tlerin varl��n� s�rd�rmesine ra�men simya art�k pop�lerli�ini yitirmi�tir. G�n�m�zde simya art�k mistik/ezoterik anlam� ile s�rmektedir. Ezoterik d��nceler �a�lara g�re farkl� �ekillerde ortaya ��kabilir, simya da bunun �zel bir t�r�d�r. Zaman�n doldurmu� ancak ezoterik i�eri�i ve sembolizmi ile ya�ayan, tarih�ilerin ilgisini �eken bir d��ncedir