T�rkiye'de elektrik hangi do�al kaynaklardan elde edilir?

MsXLabs (https://www.msxlabs.org/forum/)

- Soru-Cevap (https://www.msxlabs.org/forum/soru-cevap/)

- - T�rkiye'de elektrik hangi do�al kaynaklardan elde edilir? (https://www.msxlabs.org/forum/soru-cevap/220481-turkiyede-elektrik-hangi-dogal-kaynaklardan-elde-edilir.html)

Ziyaret�i

24 Aral�k 2008 13:30

T�RK�YEDE ELEKTR�K HANG� DO�AL KAYNAKLARDAN ELDE ED�L�R

Keten Prenses

25 Aral�k 2008 00:43

Art�k �a��m�z tam bir "enerji �a��" haline gelmi�tir. Ya�am�m�zda �ylesine de�i�ik makineler, ara�lar, ta��tlar kullan�yoruz ki bunlar i�in de �ok ve de�i�ik enerjilere ihtiya� vard�r.
Evlerimizde �s�nmak i�in odun, k�m�r, do�algaz, petrol ve elektrikten yararlan�yoruz. Yolculuk yapmak i�in kulland��m�z ta��tlar petrolle �al��r. Art�k her evde bulunan buzdolab�, �ama��r makinesi, bula��k makinesi, televizyon, �t�, mutfak robotu, f�r�n gibi bir�ok ev e�yas� ancak elektrik enerjisiyle �al��abilir.
Enerji, g�n�m�z insaninin ya�am�na �ylesine girmi�tir ki, sadece elektrik enerjisinin t�kendi�ini d��nmek bile insanl�k i�in ne kadar korkun�tur! D�nyadaki t�m bilgisayar sistemleri, haberle�me a�lar�, evlerde kullan�lan elektrikli e�yalar i�lemez hale gelmi�tir! Ger�ekten d��nmek bile bir kabus gibi!..
Demek ki, ya�am�m�z�n ayr�lmaz birer par�as� olan bu ara�, makine ve e�yalar�n �al��abilmesi i�in yeterli miktarda enerji �retmek gerekir. Enerji elde etmek i�in daha �ok do�al kaynaklardan yararlan�l�r. Ancak bu do�al kaynaklar s�n�rs�z de�ildir. G�n ge�tik�e azalmaktad�r. Her insan bunun bilincine varmal�d�r.
Okulda, evde, i� yerlerinde hangi enerji ne olursa olsun bo�a harcanmamal�d�r. Is�n�rken dikkatli olmal�, sobalar�, kaloriferleri gere�inden fazla yakmamal�y�z. Kullan�lmayan odalardaki lambalar� s�nd�rmeliyiz. Ev e�yalar�m ihtiya� d��, gereksiz yere kullanmamal�y�z. E�yalar�m�z�n fazla enerji t�ketimine neden olabilecek ar�zalar�m hemen tamir ettirmeliyiz.
Unutmamal�y�z ki enerji ve enerji kaynaklar� s�n�rs�z de�ildir. Kendimiz daima tasarruflu olmal�y�z. Bununla da yetinmeyip �evremizdeki t�m insanlar� bu konuda uyarmal�, bilin�lenmeleri i�in �al��mal�y�z.

ENERJ� NED�R?
Bir cisimde bulunan, bir i� meydana getirmeye yarayan g�ce "enerji" denir. Akan suda, hareket eden bir cisimde, bir makinede ya da insanda her an bir i� meydana getirme g�c� oldu�una g�re, bunlarda enerji var demektir.
Hareket gibi enerji de Fizik biliminin en �nemli unsurlar�ndan biridir. Enerji, kimya enerjisi ya da fizik enerjisi �eklinde olabilir. Bir maddenin yanmas�, bir kimya enerjisi sa�lar. Yanma sonucunda meydana gelen �s�, ��k birer enerji �e�ididir. Ayr�ca, fiziksel de�i�melerle de enerji elde edilir.
B�t�n enerji �ekilleri ikiye b�l�n�r:
1) Potansiyel enerji;
2) Kinetik enerji;
Bunlara,"durum enerjisi" "hareket enerjisi" de denebilir.
Ok atmak i�in bir yay� iyice gerdi�inizi d��n�n. Bu yayda bir potansiyel enerji vard�r. Kurulmu� bir saat zembere�in de, doldurulmu� bir t�fekte de potansiyel enerji bulunur.
Kinetik enerji ise, cisimlerin hareket halinde bulunmalar� y�z�nden do�an enerjidir. Gerilmi� yay, oku f�rlat�nca, dolu t�fek patlay�nca, saat zembere�i bo�al�nca bunlardaki potansiyel enerji, hareket enerjisine d�n��r.
Enerji �ekilleri bir halden �b�r hale d�nebilir. Mesela, k�rda bir ta� att��m�z� d��nelim. Havada u�makta olan ta��n kinetik bir enerjisi vard�r. Ta� d��nce bu enerji potansiyel enerjiye d�n��r. Onu al�p yeniden atmaya haz�rlan�nca ta�tan yeniden kinetik enerji do�ar. K�m�rdeki kimyasal enerji, k�m�r yan�nca �s� enerjisi haline gelir. �stim denen k�zg�n su buhar�ndaki enerji bir buhar makinesinin kolunu iterek mekanik enerji olur.
ENERJ� KAYNAKLARI .

. Bilim ve teknik ilerledik�e �ok de�i�ik kaynaklardan enerji elde etmeye ba�arm��lard�r
.�nsanlar ba�lang��ta sadece do�al ve basit yollarla enerji elde etmi�lerdir

G�n�m�zde enerji elde edilen ba�l�ca kaynaklar �unlard�r:

1. �nsan g�c�,
2. Hayvan g�c�,
3. R�zgar g�c�,
4. Odun,k�m�r gibi kat� yak�tlar,
5. Petrol,
6.Gaz,
7. Su (baraj),
8. S�cak su kaynaklar�,
9. Su buhar�,
10. Uranyum madeni,
11. G�ne�.
ENERJ� TASARRUFU NASIL YAPILIR?
G�n�m�zde enerji �ok �e�itli alanlarda, �ok de�i�ik ama�larla kullan�lmaktad�r. Enerjinin her �e�idi,en yayg�n olarak evlerimizde t�ketilmektedir. Bu nedenle enerji tasarrufuna evlerden ba�lamak gerekir. Ev han�mlar�, kaloriferciler, �ocuklar k�sacas� herkes bu konuda duyarl� olmal�, b�ylece hem tasarruf edilmeli hem de kullan�lan enerjiden y�ksek verim al�nmal�d�r.
Evlerimizde a�a��daki �nlemler al�n�rsa �ok b�y�k oranda enerji tasarrufu yap�lm�� olur:
1. Buzdolab�, f�r�n, �t�, �ama��r makinesi, bula��k makinesi gibi elektrikli ev ara�lar�, �retici firmalar�n kullanma talimatlar�na uygun olarak verimli bir bi�imde kullan�lmal�d�r.
2. Az elektrikle y�ksek ��k verebilen, �rne�in fl�oresan lambalar tercih edilmeli;
gereksiz olan lambalar s�nd�r�lmelidir.
3. Pencerelere m�mk�nse �ift cam tak�lmal�, gerekiyorsa k�sa girmeden macun ve �teki tamir i�leri tamamlanmal�d�r.

4. Zorunlu havaland�rmalar d��nda kap�lar, pencereler iyice kapat�lmal�, gereksiz yere a��l�p kapat�lmamal�d�r.
5. Sobalar �stten yak�lmal�, yanan soban�n �zerine odun, k�m�r at�lmamal�d�r.
6. Kalorifer radyat�rlerinin �n k�sm� daima a��k tutulmal�, �n�ne �s�n�n yay�lmas�n) engelleyecek �eyler konmamal�d�r.
7. Odan�n �s�s� y�kseldi�i zaman �st�m�zdeki giysileri ��karmal�, pencereleri, kap�lar� a�mak yerine radyat�rler k�s�lmal� ya da kapat�lmal�d�r. Soba kullan�l�yorsa sobalar kapat�lmal�d�r.
8. Gereksiz yere s�cak su harcanmamal�d�r.
9. Yemekler d�d�kl� tencerelerde ya da termik tabanl�, enerji tasarrufu sa�layan tencerelerde pi�irilmelidir.
10. Apartmanlarda �zellikle �ocuklar, asans�rleri bir oyun arac� olarak de�il, inmek ��kmak ihtiyac� i�in kullanmal�d�r.

Resimleri Gifleri dersleri videolari ve download linkleri g�rebilmeniz icin
forumda 1 adet mesaj�n�z olmal�, sizin sadece 0 mesajiniz var!
Saniyeler i�inde �cretsiz �ye olup herseyden faydalanmak i�in TIKLA

�LK N�KLEER G�C� K�M KE�FETT�?

1905 y�l�nda Einstein me�hur E=mc2 form�l� ile fisyon sonucu a��a ��kabilecek enerji konusunda �ng�r�de bulunmu�tu. Daha sonra 1930 y�l�nda bu �ng�r� deneysel olarak Otto Hahn, Lise Meitner ve di�erleri taraf�ndan do�ruland�. D�nyan�n ilk insan yap�s� n�kleer reakt�r� 1942 y�l�nda Enrico Fermi’nin y�r�tt�� bir proje sonucunda Amerika Birle�ik Devletleri’nin Chicago, Illinois kentinde kuruldu.

Ancak, d�nyadaki ilk n�kleer reakt�r�n ortaya ��k�� milyonlarca y�l �ncesine dayanmaktad�r. Afrika’da Oklo, Gabon’daki bir uranyum madeninde, yeralt� sular�n�n da maden i�inde bulunmas� nedeniyle do�al bir n�kleer reakt�r olu�tu�u ve binlerce y�l �s� �retti�i son y�llarda ortaya ��kar�lm��t�r.

Her iki reakt�r de fisyonu kullanarak �s� �retmi� fakat hi�biri elektrik �retmemi�tir.
Elektrik �reten ilk ticari n�kleer g�� santral� Shippingport, Pennsylvania’da (ABD) kurulmu� ve 1957’de i�letmeye girmi�tir. Fisyon kullan�larak �retilen ilk elektrik ise, Aral�k 1951’de Arco, Idaho’daki Deneysel �retken Reakt�r�nde elde edilmi�tir.

Resimleri Gifleri dersleri videolari ve download linkleri g�rebilmeniz icin
forumda 1 adet mesaj�n�z olmal�, sizin sadece 0 mesajiniz var!
Saniyeler i�inde �cretsiz �ye olup herseyden faydalanmak i�in TIKLA

Resimleri Gifleri dersleri videolari ve download linkleri g�rebilmeniz icin
forumda 1 adet mesaj�n�z olmal�, sizin sadece 0 mesajiniz var!
Saniyeler i�inde �cretsiz �ye olup herseyden faydalanmak i�in TIKLA

Olu�an buhar ise elektrik jenerat�r�ne ba�l� olan t�rbine verilir. Su buhar�, t�rbin �aft� �zerinde bulunan binlerce kanat��k �zerinden ge�erken daha �nce �retilen �s�dan alm�� oldu�u enerjiyi kullanarak, t�rbin �aft�n� d�nd�r�r. ��te bu d�nme, jenerat�r�n elektrik �retmek i�in gereksinim duydu�u mekanik harekettir. Jenerat�rde olu�an elektrik ise iletim hatlar� denilen iletken teller ile kullan�laca�� yere g�nderilir.
T�rbinden ��kan, enerjisi di�er bir deyi�le bas�n� ve s�cakl�� azalm�� buhar ise yo�unla�t�r�c� (kondens�r) denilen b�l�mde so�utulup su haline d�n��t�r�ld�kten sonra, tekrar kullan�lmak �zere santral�n �s� �retilen b�l�m�ne geri g�nderilir. Yo�unla�t�r�c�da so�utma i�ini sa�layabilmek i�in deniz, g�l veya �rmaklarda bulunan su kullan�l�r. Su kaynaklar�ndan uzak b�lgelerde ise santral�n hemen yan�nda bulunan ve uzaktan bak�ld�� zaman geni� dev bacalara benzeyen so�utma kuleleri kullan�l�r. Bu kulelerin �zerinde g�r�len beyaz duman ise su buhar�d�r.
Elektrik �retmek i�in kullan�lan di�er bir y�ntem ise hidrolik santrallerdir. Bu y�ntem ile barajlarda biriktirilen su, bir su t�rbinini �zerinden ge�irilir ve t�rbine ba�l� elektrik jenerat�r� d�nd�r�lerek elektrik �retilir.
Yukarda bahsedilen bu y�ntemler b�y�k miktarlarda elektrik enerjisini �retmek i�in kullan�l�rlar. Bunlar�n yan� s�ra r�zgar, g�ne� ve jeotermal enerji kullanarak da elektrik �retilmektedir. Ancak bu t�r kaynaklardan �retilen enerji miktar� as�l ihtiyac�m�z� kendi ba��na kar��lamaktan uzakt�r.
Su, g�ne�, r�zgar ve jeotermal kaynaklara, yenilenebilir enerji kaynaklar� denilir. Bu kaynaklar di�erleri gibi t�kenmezler. Petrol, do�al gaz, k�m�r, uranyum gibi maddeler �n�m�zdeki birka� y�zy�l i�inde t�keneceklerdir.
JEOTERMAL ENERJ� NED�R ?
Belli elemanlar�n radyoaktif ayr��mas�ndan olu�an, yery�z�n�n i� �s�s�; bu �s�, potansiyel olarak b�y�k ve asl�nda ula��lmam�� bir enerji kayna��d�r.

Resimleri Gifleri dersleri videolari ve download linkleri g�rebilmeniz icin
forumda 1 adet mesaj�n�z olmal�, sizin sadece 0 mesajiniz var!
Saniyeler i�inde �cretsiz �ye olup herseyden faydalanmak i�in TIKLA

R�ZGAR ENERJ�S� NED�R ?
Yel de�irmenlerinde ve r�zgar jenerat�rlerinde oldu�u gibi, r�zgar g�c� kullan�larak enerji �retimi.
Ge�mi�te kullan�m� su pompaj� ile s�n�rl� olan r�zgar enerjisinin, g�n�m�zde elektrik �retim amac� ile kullan�m� �n plana ��km��t�r. R�zgar enerjisinden elektrik �retimi, konvansiyonel enerji kaynaklar�yla ekonomik olarak yar��abilir duruma gelmi�tir. T�rkiye’de son iki y�l i�inde 26 r�zgar santral� kurma ba�vurusu yap�lm��t�r. Bu da konunun T�rkiye g�ndeminde yer ald��n�n bir g�stergesidir. �lkemizde var olan r�zgar potansiyelinden yararlanarak elektrik enerjisi �retilmesi i�in “Ulusal R�zgar Enerjisi Program�” haz�rlanarak uygulamaya konulmal�d�r. Bu programda 10 y�ll�k bir d�nem i�in politikalar, hedefler, yat�r�mlar, te�vikler ve Ar-Ge konular� yer almal�d�r.
�ncelikli olarak, elektrik �retimine uygun r�zgar kaynaklar� potansiyelinin tam olarak belirlenmesi i�in s�rd�r�len r�zgar �l��m �al��malar� h�zland�r�l�p sonu�lar bir veri taban�nda toplanmal� ve T�rkiye r�zgar atlas� olu�turulmal�d�r. Ancak, bunlar�n yan� s�ra, yeterli teknolojik seviyeye k�sa s�rede ula�abilmemiz i�in gerekli yasal mevzuat da h�zla tamamlanmal�d�r.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl��'n�n haz�rlad�� "Yap-��let (BO) Modeli ile Kurulacak ve Yenilenebilir Enerji Kaynaklar� ile �al��acak Elektrik Enerjisi �retim Tesislerinin Kurulmas� ve ��letilmesi ile Enerji Sat��n�n D�zenlenmesi Hakk�nda Kanun Tasar�s�"n�n gerekli d�zenlemeler yap�larak, en k�sa zamanda ��kar�lmas� yararl� olacakt�r.
�lkemizde r�zgar enerjisi konusunda yeterli bilgi birikimi ve teknolojik alt yap� hen�z olu�mad�� i�in, en az�ndan k�sa vadede teknoloji ve �r�n ithali gerekecektir. Ancak, teknolojideki h�zl� de�i�im sonucu eskimi� olan teknolojilerin al�nmamas� i�in �ok dikkatli olunmal�, ithal olunacak makinelerin en son teknoloji �r�n� olmalar�na �zen g�sterilmeli, ilk kurulacak santrallarda bile paket ithal projelerden ka��n�lmal� ve ilk uygulamalardan itibaren T�rkiye'de yap�labilecek k�s�mlar�n yerli teknoloji ile �retilmesi imkanlar� �zerinde durulmal�d�r. Kazan�lacak teknolojik geli�im sonunda, b�t�n� ile yerli �retime dayal�, Orta Do�u ve Orta Asya pazar�na �r�n satabilecek r�zgar t�rbin sanayi olu�turulmas� hedeflenmelidir. Danimarka r�zgar sanayiinde 12000 ki�inin �al��t�� g�z �n�ne al�n�rsa, r�zgar t�rbini sanayiinin T�rkiye’nin enerji sekt�r�ne katk�s� d��nda yeni istihdam olanaklar� da sa�layaca�� a��kt�r.
Milli Park alanlar� ile yerle�im yerleri i�inde ve 2 km’den daha yak�nda r�zgar santral� kurulmas�na izin verilmemelidir. Alanlar se�ilirken, ayn� alanlarda olabilecek di�er kullan�m imkanlar� da belirlenerek bir ekonomik fayda kar��la�t�rmas� ve �evre etki de�erlendirmesi yap�lmal�d�r.

G�NE� ENERJ�S�
T�rkiye co�rafi konumu itibar�yla g�ne� ku�a�� i�erisinde yer almakta olup, g�ne� enerjisinden yararlanma potansiyeli, Do�u Karadeniz B�lgesi d��nda t�m b�lgelerimiz i�in �nemle ele al�nmas� gereken bir b�y�kl�ktedir. G�ne� enerjisinden su �s�tma, konut �s�tma, pi�irme, kurutma, so�utma gibi �s�l ama�larla yararlan�labilece�i gibi, g�ne� enerjisini elektrik enerjisine d�n��t�rmek de olanakl�d�r. �lkemiz sahip oldu�u y�ksek g�ne� enerjisi potansiyelini, beyin g�c� ve teknoloji geli�tirmeye gereken �nemi vererek de�erlendirmeli ve yaln�zca geli�mi� �lkelerin bir pazar� olmamal�d�r. Bunun i�in de g�ne� enerjisi uygulamalar�n�n yayg�nla��p geli�mesini sa�layacak kurumsal altyap� olu�turulmal� ve gerekli yasal d�zenlemeler yap�lmal�d�r. Uygulamaya y�nelik verimli ve maliyet etkin ��z�mler geli�tirilmesi i�in, ara�t�rmalara kaynak ayr�lmal�, ilgili firma ve kullan�c�lar te�viklerle desteklenmelidir.

B�YOK�TLE ENERJ�S�

�lkemizde klasik biyok�tle kaynaklar�ndan olan odun ile bitki ve hayvan art�klar�, uzun y�llardan beri, �zellikle �s�nma ve pi�irme alanlar�nda kullan�lagelmektedir. Ancak bu kullan�m�n ilkel ve ekonomik olmayan bi�imde ger�ekle�ti�i s�ylenebilir.
Modern biyok�tle kaynaklar� ise, enerji ormanc�l�� r�nleri ile orman ve a�a� end�strisi at�klar�, enerji (bitkileri) tar�m� (bir yeti�tirme sezonunda �r�n al�nan enerji bitkileri), tar�m kesimindeki bitkisel ve hayvansal at�klar, kentsel at�klar, tar�ma dayal� end�stri at�klar� olarak s�ralan�r.
T�rkiye’de at�klara dayal� biyok�tle enerjisi (biyogaz ve ��p santrallar�) i�in baz� �al��malar yap�lm��t�r. D�nyada giderek yayg�nla�an bu �al��malara �nem verilmeli ve hayvan �iftli�i g�brelerinin ve �ehir ��plerinin de�erlendirilmesi i�in ara�t�rma ve demonstrasyon projeleri y�r�t�lmelidir. Ormanc�l�k potansiyeli ile ilgili bilgiler bulunmakla birlikte, ormanlar�m�z biyok�tle enerjisi �retim potansiyeli a��s�ndan de�erlendirilmi� de�ildir. Enerji plantasyonlar� bi�imindeki tar�msal �retim olanaklar� �zerinde durulmam�� ve konu tar�msal �retim planlar�nda ele al�nmam��t�r. K�sacas�, T�rkiye’nin biyok�tle enerji potansiyeli tam olarak bilinmemektedir.
�lkemizin biyok�tle enerji potansiyelinin saptanmas� konusu birinci �ncelikte ele al�nmal� ve bu proje ile enerji ormanc�l��ndan, enerji tar�m�ndan, �e�itli yan �r�n, at�k ve art�klardan elde edilebilecek biyok�tle materyallerinin �e�itleri ve co�rafi b�lgelere g�re y�ll�k miktarlar� belirlenmelidir. Ard�ndan, �e�itli biyok�tle enerjisi �retim stratejileri, uygulama olanaklar� ve ekonomik rekabet edebilirlikleri ara�t�r�larak, �lkemiz i�in uzun d�nemli Biyok�tle Enerjisi Anaplan� yap�lmal�d�r. Bu plan �er�evesinde, biyok�tle �retimine y�nelik orman d�� a�a� plantasyonlar� ve enerji bitkileri i�in �lke genelinde bir tar�msal �retim planlamas� ba�lat�lmal� ve konunun ekonomik boyutlar� ortaya konulmal�d�r.
Biyok�tle enerji uygulamalar� ile ilgili bir ara�t�rma merkezi olu�turulmal�, modern biyok�tle �retim y�ntemleri ve �evrim teknolojileri �zerinde Ar-Ge �al��malar� desteklenmeli, pilot uygulamalara ve gerekli teknoloji transferlerine ba�lanmal�d�r

DEN�Z K�KENL� YEN�LENEB�L�R ENERJ�

Deniz k�kenli yenilenebilir enerjilerden T�rkiye i�in s�z konusu olabilecek olan, geli�tirilmi� bir teknolojisi de bulunan deniz dalga enerjisidir. Ayr�ca denizlerimizde biyok�tle yeti�tiricili�i �zerinde de durulmal�d�r. T�rkiye'de enerji alan�ndaki Ar-Ge �al��malar�nda ve enerji planlamalar�nda hen�z yer almayan bu konu ilgili �n �al��malar ba�lat�lmal�d�r.

H�DROJEN ENERJ�S�

�evre kirlili�ine yol a�madan �e�itli alanlarda kullan�labilecek esnek bir yak�t olan hidrojen, 21. y�zy�l�n yak�t� olarak d��n�lmekte; �retimi, ta��nma ve depolanmas� ve kullan�lmas�na ili�kin teknolojilerin geli�tirilmesi i�in kapsaml� programlar y�r�t�lmektedir. D�nyadaki bu geli�meler dikkate al�narak, hidrojen enerjisi ile ilgili �al��malar �lkemizde de �ncelikli Ar-Ge alanlar� aras�nda yer almal�d�r. Hidrojen programlar� esas itibar�yla uzun d�neme y�nelik olmakla birlikte, mevcut enerji altyap�s�yla �al��labilecek k�sa d�nemli uygulamalar �zerinde de durulmal�d�r. �lkemizde hidrojen yak�t� �retiminde kullan�labilecek olas� kaynaklar aras�nda hidrolik enerji, g�ne� enerjisi, r�zgar enerjisi, deniz-dalga enerjisi, jeotermal enerji ve n�kleer enerji yer almaktad�r. T�rkiye gibi geli�mekte ve teknolojik ge�i� a�amas�nda olan �lkeler i�in fotovoltaik g�ne�-hidrojen sistemleri �nerilmektedir. Karadeniz'in taban�nda kimyasal olarak depolanm�� hidrojenden yararlan�lmas� konusunda da ara�t�rmalar ba�lat�lmal�d�r.
Ayr�ca, T�rkiye’de Birle�mi� Milletler UNIDO destekli Uluslararas� Hidrojen Enerjisi Teknolojileri Merkezi (ICHET) kurulmas� i�in ba�lat�lm�� olan �al��malar�n h�zla olumlu sonuca g�t�r�lmesi gereklidir.

SONU� OLARAK
T�rkiye enerjisini etkin kullanmak zorundad�r. Enerji teknolojileri politikam�z�n birinci hedefi enerjinin etkin kullan�lmas� teknolojilerine egemen olmak olarak belirlenmelidir. Bunun i�in;
"Enerji Verimlili�i Yasas�"n�n bir an �nce ��kar�lmas� gereklidir.
Enerji etkin kullan�m teknolojilerinin ve tasarruf �nlemlerinin �lke d�zeyinde tan�t�lmas�, bu y�ndeki �al��malar�n koordine edilmesi ve kurulu�lar�n enerji t�ketimlerinin izlenmesi ve denetlenmesi i�in ulusal bir merkeze ihtiya� vard�r. Elektrik ��leri Et�t �daresi Genel M�d�rl�� b�nyesindeki Ulusal Enerji Tasarruf Merkezi, bu amaca uygun bi�imde gerekli yetkilerle donat�larak yeniden yap�land�r�lmal�d�r.

* Sekt�rler baz�nda enerji verimlili�i y�ksek ve �evreye duyarl� teknolojilerin belirlenmesi ve bunlar�n tan�t�m� ve yayg�nla�t�r�lmas� i�in, T�B�TAK'�n koordinasyonunda, Ulusal Enerji Tasarruf Merkezi'nin sekreterli�inde ve konu ile ilgili t�m kamu ve �zel sekt�r temsilcilerinin kat�l�m�yla Enerji Verimlili�i ve Tasarrufu Teknolojileri �st Kurulu olu�turulmal�d�r.

T�rkiye enerji �retim ve kullan�m�nda �evre-dostu teknolojilere y�nelmelidir. Bunun i�in enerji �evrim verimlerini y�kselten, �evre kirlili�ini ve iklim de�i�ikli�ine neden olan sera gaz� emisyonlar�n� azaltan �evre-dostu teknolojilerde yetkinlik kazanmal�d�r

Yenilenebilir enerji kaynaklar�ndan yararlanma konusu, T�rkiye i�in de ya�amsal �nemdedir. Bu kaynaklardan yararlanmaya y�nelik teknolojiler geli�me halindedir. Bizim de hi� zaman kaybetmeden bu alanlarda teknoloji yetene�i kazanmam�z gerekir. Bunlar�n yeni �al��lmakta olan alanlar olmas�, T�rkiye gibi �lkelere bu teknoloji alanlar�na ba�tan girme ve iddia sahibi olabilme imkan�n� vermektedir. Bu olanak iyi de�erlendirilerek;

yeni ve yenilenebilir enerji alanlar�nda ulusal teknoloji olu�turmaya y�nelik Ar-Ge �al��malar� desteklenmeli,

* Genel Enerji Planlamas�na ba�l� olarak Yenilenebilir Enerji Kaynaklar� Master Plan� yap�lmal� ve
* planda ortaya konulacak �zendirmelerle yenilenebilir enerji kaynaklar�ndan yararlanmada saptanacak hedeflere ula��lmaya �al��lmal�d�r.

Bu �er�evede, T�rkiye'nin enerji alan�nda Ar-Ge �al��malar� yapmak, �zellikle de yapt�rmak, ara�t�rmalar aras�nda e�g�d�m sa�lamak, istenildi�i takdirde enerji planlamalar�na y�nelik modelleme �al��malar� yapmak, enerji teknoloji alternatifleri se�imi ile ilgili fizibilite ve proje �al��malar� ger�ekle�tirmek, teknoloji transferlerine ili�kin de�erlendirmeler yapmak, enerji Ar-Ge'sine y�nelik bilgi bankas� olu�turmak, enerji-�evre-toplum ili�kilerini iyile�tirici �nlemlere ili�kin ara�t�rmalar yapmak, enerji teknolojileri ile ilgili dan��manl�k hizmetleri vermek gibi konularda g�rev yapmak �zere, kamu t�zel ki�ili�ine sahip �zerk bir Enstit� ya da Merkez'e mutlaka ihtiyac� vard�r. Elektrik ��leri Et�d �daresi'nin tan�mlanan bu i�levleri yerine getirebilecek bir merkez haline d�n��t�r�lmesi imkanlar� ara�t�r�lmal�d�r.

B�ylesi bir merkez yan�nda; �ok geni� bir alan� kapsayan enerji teknolojilerinde farkl� dallarda ara�t�rma ve geli�tirme faaliyetinde bulunacak yeni kurumlar�n kurulmas� ve mevcutlar�n�n geli�tirilmesi de zorunludur.

Enerji teknolojileri ile ilgili Ar-Ge alanlar�n�n belirlenmesinde, en az�ndan bu Enstit� kuruluncaya - Elektrik ��leri Et�d �daresi tan�mlanan i�levleri yerine getirebilecek bir merkez haline d�n��t�r�l�nceye kadar da, Elektrik ��leri Et�d �daresi ve T�B�TAK'a d��en g�revler vard�r. Bu g�revler ��yle tan�mla-nabilir:

Mevcut teknoloji alternatiflerinin �lkemizde uygulanabilirli�i a��s�ndan s�n�fland�r�lmas�nda (k�sa/orta d�nemde uygulanabilir teknolojiler, uzun d�nemde uygulanabilir maliyeti y�ksek teknolojiler gibi) yol g�sterici ara�t�rmalar yap�lmal�d�r.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl��, �niversiteler ve di�er ara�t�rma kurumlar� ile i�birli�i i�erisinde, bu alternatifler aras�ndan Ar-Ge faaliyetlerinin yo�unla�t�r�laca�� teknolojiler se�ilmelidir.

Ar-Ge faaliyetlerinin �niversiteler ve di�er ara�t�rma kurumlar� aras�nda da��l�m�nda yinelenmeleri �nlemek ve bo�luklar�n giderilmesini sa�lamak i�in gerekli mekanizmalar ger�ekle�tirilmelidir.

Enerji teknolojileri alan�nda, d�nyada b�y�k bir at�l�m ve geli�me s�z konusudur. Bu geli�imlerin �lkemize transferi ve uygun teknolojilerin adaptasyonu son derece �nemlidir. Uluslararas� Enerji Ajans�, Uluslararas� Atom Enerjisi Ajans� vb. uluslararas� kurulu�lar�n enerji teknolojileri alan�nda y�r�tt�kleri ara�t�rma projelerinin T�B�TAK liderli�inde ve b�yle bir koordinasyonda takibi, izlenmesi ve bu projelere kat�l�m, b�y�k yararlar sa�layacakt�r.

* Ara�t�rma projelerinin yan� s�ra, ticarile�tirilmi� teknoloji uygulamalar�n�n da takibi ve izlenmesi gerekmektedir. Bu teknolojilerin �lkemizde uygulanabilirli�i ara�t�r�larak, transfer konusunda, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl��, �niversiteler ve ara�t�rma kurulu�lar�n�n kat�l�m�yla bir "aksiyon plan�"n�n haz�rlanmas� uygun olacakt�r.

Yeni teknolojilerin geli�tirilmesi ve adaptasyonu �al��malar�nda �lke ihtiya�lar�n�n kar��lanmas� esas al�nmal�; bu arada, bu �al��malar�n ara�t�rmac�, talep sahipleri ve finans potansiyelini bulu�turacak bir yap�da olmas�na ve enerji sekt�r�nde �niversite-sanayi i�birli�inin geli�tirilmesine �zen g�sterilmelidir.
Belirlenen teknoloji alternatiflerinin uygulanmas�na olanak sa�layacak (veya uygulanmas�ndaki engelleri ortadan kald�racak) yasal ve kurumsal d�zenlemelerin ivedilikle belirlenerek hayata ge�irilmesi, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl�� taraf�ndan ger�ekle�tirilmelidir.
Enerji alan�nda �al��an yeti�mi� insan g�c�n� ve �zellikle ara�t�rmac�lar� sekt�rde tutabilmek i�in gerekli istihdam �nlemleri al�nmal�d�r.
Enerji konusu ve T�rkiye’nin konuya ili�kin teknoloji alanlar�nda yetkinle�mesi, 21.y�zy�lda iddia sahibi olabilmemizin ba�l�ca d�neme� noktalar�ndan biridir

Ziyaret�i

29 Aral�k 2008 19:17

Elektiri�in hangi do�al yollarla �retilir?

tek bildi�im elektiri�in sudan yap��lmas�

Ziyaret�i

3 Ocak 2009 12:03

Elektrik hangi do�al kaynaktan �retilir?

elektrik hangi do�al kaynaktan �retiliyor

Ziyaret�i

5 Ocak 2009 16:31

Elektrik hangi kaynaklardan elde edilir?

MAN�SADA R�ZGARDAN ELEKTR�K ELDE ED�LM��

Nisyan-� B�t�n

5 Ocak 2009 16:46

Enerji kaynaklar�, yenilenebilir enerji kaynaklar� ; g�ne�, su, r�zgar, jeotermal, biyomas ve yenilenebilir olmayan (fosil k�kenli) enerji kaynaklar� ; k�m�r, petrol, do�al gaz, n�kleer diye ikiye ayr�l�r.

Enerji farkl� �ekillerde elde edilir: Is� (termal), ��k (radyant), mekanik, elektrik, kimyasal ve n�kleer enerji olmak �zere.

Enerjinin iki tipi vard�r, depolanm�� (potansiyel) enerji, ve hareket (kinetik) enerjisi olmak �zere. �rne�in, yedi�imiz yiyecekler kimyasal enerji ihtiva eder, v�cudumuz bu enerjiyi kullanmaya ba�lay�ncaya kadar depo eder. �� yaparken bu enerji serbest b�rak�l�r.

Enerjinin t�m formlar� her g�n kulland��m�z enerji kaynaklar�nda farkl� bir �ekilde depo edilir. Bu kaynaklar yukarda s�yledi�imiz yenilenebilen ve yenilenmeyen kaynaklard�r. Yenilenebilir enerjileri s�rekli kullanabiliriz. Yenilenemeyenler t�kenince �ok k�sa zamanda yeniden �retilmesi m�mk�n de�ildir. Solar enerji g�ne�ten, r�zgar ve jeotermal enerjisi yerk�renin kendisinden, biyomas enerjisi bitkilerden ve hidrog�c�, sudan elde edilen yenilenebilir birer kaynakt�r ve bu enerjiler �s� ve elektrik enerjisine �evrilebilirler.

Ancak bug�ne kadar kulland��m�z enerjilerin �o�u yenilenebilir olmayan, fosil kaynaklardand�r, k�m�r, petrol, do�al gaz gibi. Bunlara fosil kaynaklar denir ��nk� milyonlarca y�l yerin derinliklerinde kaya ve toprak alt�nda kalm��, �s� ve bas�n� alt�nda fosille�mi� bitki ve hayvanlardan olu�mu�lard�r. Di�er yenilenemeyen bir enerji kayna��, atomlar�n� par�alayarak (n�kleer bir i�lem, fission vas�tas�yla ) �s� ve bunun sonucunda elektrik elde etti�imiz uranyum elementidir.

T�m bu enerji kaynaklar�n�, evlerimizde, i� yerlerimizde, okullar ve fabrikalar�m�zda ihtiya� duydu�umuz elektri�i �retmek i�in kullan�r�z. Komp�t�rleri, lambalar�, buzdolab�, �ama��r makinalar� ve klimalar�m�z�,.., �al��t�rmak i�in elektrik g�c�n� kullan�r�z.

Ziyaret�i

6 Ocak 2009 17:29

ben �dev YAP��AM BANA YARDIM�� OLURMUSUNUZZZZZZZZZ
??????????????

L��TTFEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEENNNNNNNNNN

Yavru_Aslan

6 Ocak 2009 17:43

Al�nt�:

Keten Prenses adl� kullan�c�dan al�nt� (Mesaj 1267666)

Buyrun �stte Yaz�yo

Ziyaret�i

6 Ocak 2009 23:22

Elektrik hangi do�al kaynaklardan �retilir?

elekt�r�k hang� dogal kaynaklardan uret�lmekted�r

Keten Prenses

6 Ocak 2009 23:27

Al�nt�:

Keten Prenses adl� kullan�c�dan al�nt� (Mesaj 1267666)

Ziyaret�i

10 Ocak 2009 16:49

Elektrik hangi do�al kaynaklardan olu�ur?

elekkktrik hangi do�al kaynaklardan olu�ur l�tfen bulunn

ilkayivrendi

10 Ocak 2009 20:16

r�zgar;nehir;petrol(fosil yak�t)n�kleer santreller;g�ne� enerjisi v.b birs�r� kaynak var megep adresinden bulabilirsin

rock g�seli

11 Ocak 2009 17:41

ege b�lgesinde elektrik hangi do�al kaynaklardan �retilmektedir?

ege b�lgesinde elektrik hangi do�al kaynaklardan �retilmektedir?????

Ziyaret�i

13 Ocak 2009 19:46

sudan elde edilir

m�ge da�

19 �ubat 2009 15:27

�lkemizdeki elektrik enerjisini �reten kaynaklar

�lkemizdeki elektrik enerjisini �reten kaynaklar

GOOGLE YE BUNU YAZDI�IMDA �IKMIYOR BU Y�ZDEN BURDA ARIYORUM

Misafir

10 Ocak 2010 16:44

1/2009 - SULARDAN YARARLANMA
Kategori: DERS ETKINLIKLERI
SULARDAN YARARLANMA SAYFA 131

AKARSULARDAN YARARLANMA

Hidroelektrik �retimi (F�rat, Dicle, K�z�l�rmak v.s) :

Yurdumuzdaki akarsular�n belirli yerlerine barajlar kurularak bu barajlardan elektrik �retimi yap�lmaktad�r. B�ylece yurt ekonomisine �nemli katk�da bulunmaktad�r.

��me ve kullanma suyu :

�zellikle b�y�k �ehirlerimizin i�me suyu ihtiyac� barajlar�m�zdan sa�lanmaktad�r.

Tar�m alanlar�n� sulama (F�rat, Dicle, Seyhan v.s) :

Tar�m alanlar�m�z sulanarak bol �r�n al�nmas� sa�lanmaktad�r. Sulamas� yap�lmayan arazilerdeki verim �nemli �l��de azalmaktad�r.

Tatl� su �r�nleri elde etme (Bal�k��l�k...) :

Akarsu ve baraj g�llerimizden bal�k��l�k ve di�er su �r�nleri elde edilmektedir.

Su sporlar� (Rafting) (�oruh, F�rat v.s) :

Akarsular su sporlar� yap�lmas� son y�llarda b�y�k bir geli�me g�stermi�tir. Bu da turizmin canlanmas�n� sa�lam��t�r.

Akarsu Ta��mac�l��: (Bart�n �ay�)

G�LLERDEN YARARLANMA

Baraj G�llerinden Yararlanma:

* ��me ve kullanma suyu olarak

* Enerji �retimi

* Tatl� su �r�nleri elde etme

* Ta�k�nlardan korunmada yararlan�r�z.

Do�al G�llerden yararlanma:

* Baz� g�llerden bal�k ve di�er su �r�nleri elde edilir.(Van, Bey�ehir)

* Baz� g�llerden tuz elde edilir. (Tuz G�l�)

* G�l sular� i�me suyu olarak kullan�labilir.(Durusu, B�y�k �ekmece)

* Elektrik enerjisi elde etmek amac�yla kullan�labilir.( Hazar, Kovada, Tortum ve ��ld�r g�llerinde elektrik �retilmektedir.)

* Baz� g�llerde ula��m yap�labilir. (Van G�l�)

* Tar�m alanlar�n�n sulanmas� i�in yararlan�labilir. (B�t�n tatl� su g�llerimiz)

* Turizm alan�nda yararlan�l�r.(Ku� g�l�) B�t�n g�ller �evreleri i�in gezi ve e�lence alanlar�d�r.

YER ALTI SULARINDAN YARARLANMA

1-So�uk Yer alt� Sular�ndan yararlanma

��me suyu

Kullanma suyu (Temizlikte, sanayide)

Tar�mda sulamada

2-S�cak Yer alt� sular�ndan yararlanma

Enerji �retimi (Jeotermal enerji): Elektrik �retimi, �s�nma

Termal Turizm (Sa�l�k Turizmi)

DEN�ZLERDEN YARARLANMA

Ula��m

Su �r�nleri (Bal�klar, Kabuklular, Yumu�ak�alar, S�nger, Yosunlar)

Deniz turizmi

Tuz �retimi

Kum �retimi

Dalga enerjisi (T�rkiye’de yararlan�lmamaktad�r)

��me suyu (Rafine edilerek)

Misafir

22 Ocak 2010 01:07

elektirik enerjisi nelerden elde edilir

RuffRyders

22 Ocak 2010 01:16

Al�nt�:

Misafir adl� kullan�c�dan al�nt� (Mesaj 1666153)

elektirik enerjisi nelerden elde edilir

ELEKTR�K NASIL �RET�L�R ?

Elektrik bak�r gibi iletken bir telin manyetik bir alan i�inde hareket ettirilmesi ile �retilir. Elektrik jenerat�r�, bir m�knat�s i�inde d�nen sar�l� iletken tellerin bulundu�u ve bu tellerin m�knat�s i�inde d�nmesiyle elektrik ak�m� �reten bir makinedir. Evlerimizde, i�yerlerimizde, end�stride gereksinim duydu�umuz b�y�k miktarlardaki elektrik enerjisini elde etmek i�in, elektrik jenerat�rlerini d�nd�recek b�y�k g�� santrallerine ihtiya� duyar�z.

�o�u g�� santrali, jenerat�r� d�nd�rmek i�in �s� �retiminde bulunurlar.Fosil yak�t santralleri �s� �retimi i�in do�algaz k�m�r ve petrol yakarlar N�kleer santrallerde uranyum yak�t�n� par�alayarak �s� �retirler. Ancak b�t�n bu de�i�ik tip santraller �rettikleri �s�y�,suyu buhar haline d�n��t�rmek i�in kullan�rlar. olu�an buhar ise elektrik jenerat�r�ne ba�l� olan t�rbine verilir. Su buhar�, t�rbin �aft� �zerinde bulunan binlerce kanat��k �zerinden ge�erken daha �nce �retilen �s�dan alm�� oldu�u enerjiyi kullanarak t�rbin �aft�n� d�nd�r�r. i�te bu d�nme jenerat�r�n elektrik enerjisi �retmek i�in gereksinim duydu�u mekanik harekettir. Jenerat�rde olu�an elektrik ise iletim hatlar� denilen iletken tellerle kullan�laca�� yere g�nderilir.T�rbinden ��kan �s� enerjisi, di�er bir deyi�le bas�n� ve s�cakl�� azalm�� buhar ise yo�unla�t�r�c� (kondanser) denilen b�l�mde so�utulup su haline d�n��t�r�ld�kten sonra, tekrar kullan�lmak �zere santralin �s� �retilen b�l�m�ne geri g�nderilir.Yo�unla�t�r�c�da so�utma i�leminin sa�layabilmek i�in deniz, g�l veya �rmaklarda bulunan su kullan�l�r. su kaynaklar�ndan uzak b�lgelerde ise santralin hemen yan�nda bulunan ve uzaktan bak�ld�� zaman geni� dev bacalara benzeyen so�utma kuleleri kullan�l�r. bu kulelerin �zerinde bulunan beyaz duman ise su buhar�d�r. Elektrik �retmek i�in kullan�lan di�er y�ntem ise hidrolik santrallerdir. Bu y�ntem ile barajlarda biriktirilen su, bir su t�rbini �zerinden ge�irilir ve t�rbine ba�l� elektrik jenerat�r� d�nd�r�lerek elektrik �retilir. Yukar�da bahsedilen bu y�ntemler b�y�k miktarlarda elektrik enerjisi �retmek i�in kullan�l�rlar. Bunlar�n yan� s�ra r�zgar, g�ne� ve jeotermal enerji kullanarak da elektrik �retilmektedir.

Su, g�ne�, r�zgar ve geotermal kaynaklara, yenilenebilir enerji kaynaklar� denilir. Bu kaynaklar di�erleri gibi t�kenmezler. Petrol, do�al gaz, k�m�r, uranyum gibi maddeler �n�m�zdeki birka� y�zy�l i�inde t�keneceklerdir.

Kaynak

Misafir

9 �ubat 2010 21:18

OKULUMUZDA HANG� KONULARDA TASARRUF YAPARIZ?

Misafir

15 �ubat 2010 16:17

yurdumuzda hangi barajlardan elektrik �retilio lutfen yardm eder m�sinzzz �ok acil

Misafir

18 �ubat 2010 21:15

baraj ve do�algaz bu gibi kaynaklar�n ne �ekilde �retildi�i hakk�nda bilgi acele laz�m

Misafir

13 Mart 2010 22:48

neden sorumuzu bulmuyo bu site allah a�k�na

Daisy-BT

13 Mart 2010 22:58

Al�nt�:

Misafir adl� kullan�c�dan al�nt� (Mesaj 1700544)

baraj ve do�algaz bu gibi kaynaklar�n ne �ekilde �retildi�i hakk�nda bilgi acele laz�m

Al�nt�:

Misafir adl� kullan�c�dan al�nt� (Mesaj 1727885)

neden sorumuzu bulmuyo bu site allah a�k�na

Elektrik �retimi

Termik santraller
Hidroelektrik santralleri
N�kleer santraller
R�zgar santralleri
Voltaik paneller
Do�algaz santralleri
Jeotermik santraller
G�ne� Enerjisi

Do�al Gaz

Do�al gaz yerkabu�unun i�indeki fosil kaynakl� bir �e�it yan�c� gaz kar��m�d�r. Bir petrol t�revidir. Do�al gaz, petrol ile birle�ik olarak bulundu�undan petrol alanlar�n�n yo�un oldu�u yerlerdedir.S�rekli geli�en bir do�al gaz end�strisi vard�r.Bug�n D�nya'n�n en geni� do�al gaz alan� Katar'�n kuzey b�lgesindedir.�yleki burada 25 trilyon metrek�p gaz oldu�u tahmin edilmektedir. Do�al gaz� en verimli ve en ucuz ta��ma y�ntemi boru hatt� kullan�m�d�r.

Kaynak:

Misafir

1 Nisan 2010 22:37

elektrik nerden �retilir

Misafir

11 Nisan 2010 20:49

co�rafya

su ,r�zgar ve g�ne� enerjisi ile acil bilgii laz�m yard�mc� olursan�z sevinirim...

Misafir

14 Nisan 2010 19:49

Al�nt�:

elektrik nelerden elde edilir

_KleopatrA_

14 Nisan 2010 20:00

Al�nt�:

Misafir adl� kullan�c�dan al�nt� (Mesaj 1746654)

elektrik nerden �retilir

Elektrik �retimi

Termik santraller
Hidroelektrik santralleri
N�kleer santraller
R�zgar santralleri
Voltaik paneller
Do�algaz santralleri
Jeotermik santraller
G�ne� Enerjisi

Misafir

14 Aral�k 2010 13:40

elektrik hangi do�al kaynaklardan elde edilir?...

l��tfen bulunnnnnnnnn

Misafir

20 Aral�k 2010 16:27

elektirik enerjisi ne demektir?

Misafir

20 Aral�k 2010 17:06

elektrik hangi do�al kaynaklardan �retiliyor ?

Misafir

29 Aral�k 2010 15:46

elektrik enerjisi bir �eyin termal enerji kayna��yla olu�ur

Misafir

5 Ocak 2011 18:05

ne suyu bence g�ne� ve r�zgar suda BELK�

Misafir

5 Ocak 2011 23:09

�kemizde elektirik enerjileri hangisidir

Misafir

8 Ocak 2011 13:40

elktirik hangi yollarla �retilir

Al�nt�:

elektrik hangi yollarda uretilir ile ilgili daha fazla bilgi istiyorum

bf9of96dvysw6f812q

Misafir

13 Ocak 2011 21:17

ege b�lgesinde elektrik hangi do�al kaynaklardan �retiliyor nolurrrrr

Misafir

18 Ocak 2011 20:30

amasyada elektrik hangi do�al kaynaklardan �retilir??????????????????????????????????????????????????????????????????? ??????????????????????????????????????????????????????????????????????????? ????????????????????????????????? bana �ok laz�m l�tfeeen s�yleyin

Misafir

1 Haziran 2011 11:15

bana yard�mc� olun. TTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTE�EKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK��RR RRRRRRRRRRRR EEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEDER��MMM MMMMMMMMMMMMMMMMMMM

Misafir

21 Aral�k 2011 19:27

T�rkiye’de elektrik hangi do�al kaynaklardan elde edilir?

T�rkiye’de elektrik hakk�nda bilgi.
Enerji kaynaklar�, yenilenebilir enerji kaynaklar� ; g�ne�, su, r�zgar, jeotermal, biyomas ve yenilenebilir olmayan (fosil k�kenli) enerji kaynaklar� ; k�m�r, petrol, do�al gaz, n�kleer diye ikiye ayr�l�r.

Enerji farkl� �ekillerde elde edilir: Is� (termal), ��k (radyant), mekanik, elektrik, kimyasal ve n�kleer enerji olmak �zere.

Enerjinin iki tipi vard�r, depolanm�� (potansiyel) enerji, ve hareket (kinetik) enerjisi olmak �zere. �rne�in, yedi�imiz yiyecekler kimyasal enerji ihtiva eder, v�cudumuz bu enerjiyi kullanmaya ba�lay�ncaya kadar depo eder. �� yaparken bu enerji serbest b�rak�l�r.

Enerjinin t�m formlar� her g�n kulland��m�z enerji kaynaklar�nda farkl� bir �ekilde depo edilir. Bu kaynaklar yukarda s�yledi�imiz yenilenebilen ve yenilenmeyen kaynaklard�r. Yenilenebilir enerjileri s�rekli kullanabiliriz. Yenilenemeyenler t�kenince �ok k�sa zamanda yeniden �retilmesi m�mk�n de�ildir. Solar enerji g�ne�ten, r�zgar ve jeotermal enerjisi yerk�renin kendisinden, biyomas enerjisi bitkilerden ve hidrog�c�, sudan elde edilen yenilenebilir birer kaynakt�r ve bu enerjiler �s� ve elektrik enerjisine �evrilebilirler.

Ancak bug�ne kadar kulland��m�z enerjilerin �o�u yenilenebilir olmayan, fosil kaynaklardand�r, k�m�r, petrol, do�al gaz gibi. Bunlara fosil kaynaklar denir ��nk� milyonlarca y�l yerin derinliklerinde kaya ve toprak alt�nda kalm��, �s� ve bas�n� alt�nda fosille�mi� bitki ve hayvanlardan olu�mu�lard�r. Di�er yenilenemeyen bir enerji kayna��, atomlar�n� par�alayarak (n�kleer bir i�lem, fission vas�tas�yla ) �s� ve bunun sonucunda elektrik elde etti�imiz uranyum elementidir.

T�m bu enerji kaynaklar�n�, evlerimizde, i� yerlerimizde, okullar ve fabrikalar�m�zda ihtiya� duydu�umuz elektri�i �retmek i�in kullan�r�z. Komp�t�rleri, lambalar�, buzdolab�, �ama��r makinalar� ve klimalar�m�z�,.., �al��t�rmak i�in elektrik g�c�n� kullan�r�z.
Elektri�in �retim Kaynaklar� �le �lgili Do�al Kaynaklar Nelerdir
Art�k �a��m�z tam bir “enerji �a��” haline gelmi�tir. Ya�am�m�zda �ylesine de�i�ik makineler, ara�lar, ta��tlar kullan�yoruz ki bunlar i�in de �ok ve de�i�ik enerjilere ihtiya� vard�r.
Evlerimizde �s�nmak i�in odun, k�m�r, do�algaz, petrol ve elektrikten yararlan�yoruz. Yolculuk yapmak i�in kulland��m�z ta��tlar petrolle �al��r. Art�k her evde bulunan buzdolab�, �ama��r makinesi, bula��k makinesi, televizyon, �t�, mutfak robotu, f�r�n gibi bir�ok ev e�yas� ancak elektrik enerjisiyle �al��abilir.
Enerji, g�n�m�z insaninin ya�am�na �ylesine girmi�tir ki, sadece elektrik enerjisinin t�kendi�ini d��nmek bile insanl�k i�in ne kadar korkun�tur! D�nyadaki t�m bilgisayar sistemleri, haberle�me a�lar�, evlerde kullan�lan elektrikli e�yalar i�lemez hale gelmi�tir! Ger�ekten d��nmek bile bir kabus gibi!..
Demek ki, ya�am�m�z�n ayr�lmaz birer par�as� olan bu ara�, makine ve e�yalar�n �al��abilmesi i�in yeterli miktarda enerji �retmek gerekir. Enerji elde etmek i�in daha �ok do�al kaynaklardan yararlan�l�r. Ancak bu do�al kaynaklar s�n�rs�z de�ildir. G�n ge�tik�e azalmaktad�r. Her insan bunun bilincine varmal�d�r.
Okulda, evde, i� yerlerinde hangi enerji ne olursa olsun bo�a harcanmamal�d�r. Is�n�rken dikkatli olmal�, sobalar�, kaloriferleri gere�inden fazla yakmamal�y�z. Kullan�lmayan odalardaki lambalar� s�nd�rmeliyiz. Ev e�yalar�m ihtiya� d��, gereksiz yere kullanmamal�y�z. E�yalar�m�z�n fazla enerji t�ketimine neden olabilecek ar�zalar�m hemen tamir ettirmeliyiz.
Unutmamal�y�z ki enerji ve enerji kaynaklar� s�n�rs�z de�ildir. Kendimiz daima tasarruflu olmal�y�z. Bununla da yetinmeyip �evremizdeki t�m insanlar� bu konuda uyarmal�, bilin�lenmeleri i�in �al��mal�y�z.

ENERJ� NED�R?
Bir cisimde bulunan, bir i� meydana getirmeye yarayan g�ce “enerji” denir. Akan suda, hareket eden bir cisimde, bir makinede ya da insanda her an bir i� meydana getirme g�c� oldu�una g�re, bunlarda enerji var demektir.
Hareket gibi enerji de Fizik biliminin en �nemli unsurlar�ndan biridir. Enerji, kimya enerjisi ya da fizik enerjisi �eklinde olabilir. Bir maddenin yanmas�, bir kimya enerjisi sa�lar. Yanma sonucunda meydana gelen �s�, ��k birer enerji �e�ididir. Ayr�ca, fiziksel de�i�melerle de enerji elde edilir.
B�t�n enerji �ekilleri ikiye b�l�n�r:
1) Potansiyel enerji;
2) Kinetik enerji;
Bunlara,”durum enerjisi” “hareket enerjisi” de denebilir.
Ok atmak i�in bir yay� iyice gerdi�inizi d��n�n. Bu yayda bir potansiyel enerji vard�r. Kurulmu� bir saat zembere�in de, doldurulmu� bir t�fekte de potansiyel enerji bulunur.
Kinetik enerji ise, cisimlerin hareket halinde bulunmalar� y�z�nden do�an enerjidir. Gerilmi� yay, oku f�rlat�nca, dolu t�fek patlay�nca, saat zembere�i bo�al�nca bunlardaki potansiyel enerji, hareket enerjisine d�n��r.
Enerji �ekilleri bir halden �b�r hale d�nebilir. Mesela, k�rda bir ta� att��m�z� d��nelim. Havada u�makta olan ta��n kinetik bir enerjisi vard�r. Ta� d��nce bu enerji potansiyel enerjiye d�n��r. Onu al�p yeniden atmaya haz�rlan�nca ta�tan yeniden kinetik enerji do�ar. K�m�rdeki kimyasal enerji, k�m�r yan�nca �s� enerjisi haline gelir. �stim denen k�zg�n su buhar�ndaki enerji bir buhar makinesinin kolunu iterek mekanik enerji olur.
ENERJ� KAYNAKLARI .

. Bilim ve teknik ilerledik�e �ok de�i�ik kaynaklardan enerji elde etmeye ba�arm��lard�r
.�nsanlar ba�lang��ta sadece do�al ve basit yollarla enerji elde etmi�lerdir

G�n�m�zde enerji elde edilen ba�l�ca kaynaklar �unlard�r:

1. �nsan g�c�,
2. Hayvan g�c�,
3. R�zgar g�c�,
4. Odun,k�m�r gibi kat� yak�tlar,
5. Petrol,
6.Gaz,
7. Su (baraj),
8. S�cak su kaynaklar�,
9. Su buhar�,
10. Uranyum madeni,
11. G�ne�.
ENERJ� TASARRUFU NASIL YAPILIR?
G�n�m�zde enerji �ok �e�itli alanlarda, �ok de�i�ik ama�larla kullan�lmaktad�r. Enerjinin her �e�idi,en yayg�n olarak evlerimizde t�ketilmektedir. Bu nedenle enerji tasarrufuna evlerden ba�lamak gerekir. Ev han�mlar�, kaloriferciler, �ocuklar k�sacas� herkes bu konuda duyarl� olmal�, b�ylece hem tasarruf edilmeli hem de kullan�lan enerjiden y�ksek verim al�nmal�d�r.
Evlerimizde a�a��daki �nlemler al�n�rsa �ok b�y�k oranda enerji tasarrufu yap�lm�� olur:
1. Buzdolab�, f�r�n, �t�, �ama��r makinesi, bula��k makinesi gibi elektrikli ev ara�lar�, �retici firmalar�n kullanma talimatlar�na uygun olarak verimli bir bi�imde kullan�lmal�d�r.
2. Az elektrikle y�ksek ��k verebilen, �rne�in fl�oresan lambalar tercih edilmeli;
gereksiz olan lambalar s�nd�r�lmelidir.
3. Pencerelere m�mk�nse �ift cam tak�lmal�, gerekiyorsa k�sa girmeden macun ve �teki tamir i�leri tamamlanmal�d�r.

4. Zorunlu havaland�rmalar d��nda kap�lar, pencereler iyice kapat�lmal�, gereksiz yere a��l�p kapat�lmamal�d�r.
5. Sobalar �stten yak�lmal�, yanan soban�n �zerine odun, k�m�r at�lmamal�d�r.
6. Kalorifer radyat�rlerinin �n k�sm� daima a��k tutulmal�, �n�ne �s�n�n yay�lmas�n) engelleyecek �eyler konmamal�d�r.
7. Odan�n �s�s� y�kseldi�i zaman �st�m�zdeki giysileri ��karmal�, pencereleri, kap�lar� a�mak yerine radyat�rler k�s�lmal� ya da kapat�lmal�d�r. Soba kullan�l�yorsa sobalar kapat�lmal�d�r.
8. Gereksiz yere s�cak su harcanmamal�d�r.
9. Yemekler d�d�kl� tencerelerde ya da termik tabanl�, enerji tasarrufu sa�layan tencerelerde pi�irilmelidir.
10. Apartmanlarda �zellikle �ocuklar, asans�rleri bir oyun arac� olarak de�il, inmek ��kmak ihtiyac� i�in kullanmal�d�r.

Resimleri Gifleri dersleri videolari ve download linkleri g�rebilmeniz icin
forumda 1 adet mesaj�n�z olmal�, sizin sadece 0 mesajiniz var!
Saniyeler i�inde �cretsiz �ye olup herseyden faydalanmak i�in TIKLA
�LK N�KLEER G�C� K�M KE�FETT�?

1905 y�l�nda Einstein me�hur E=mc2 form�l� ile fisyon sonucu a��a ��kabilecek enerji konusunda �ng�r�de bulunmu�tu. Daha sonra 1930 y�l�nda bu �ng�r� deneysel olarak Otto Hahn, Lise Meitner ve di�erleri taraf�ndan do�ruland�. D�nyan�n ilk insan yap�s� n�kleer reakt�r� 1942 y�l�nda Enrico Fermi’nin y�r�tt�� bir proje sonucunda Amerika Birle�ik Devletleri’nin Chicago, Illinois kentinde kuruldu.

Ancak, d�nyadaki ilk n�kleer reakt�r�n ortaya ��k�� milyonlarca y�l �ncesine dayanmaktad�r. Afrika’da Oklo, Gabon’daki bir uranyum madeninde, yeralt� sular�n�n da maden i�inde bulunmas� nedeniyle do�al bir n�kleer reakt�r olu�tu�u ve binlerce y�l �s� �retti�i son y�llarda ortaya ��kar�lm��t�r.

Her iki reakt�r de fisyonu kullanarak �s� �retmi� fakat hi�biri elektrik �retmemi�tir.
Elektrik �reten ilk ticari n�kleer g�� santral� Shippingport, Pennsylvania’da (ABD) kurulmu� ve 1957’de i�letmeye girmi�tir. Fisyon kullan�larak �retilen ilk elektrik ise, Aral�k 1951’de Arco, Idaho’daki Deneysel �retken Reakt�r�nde elde edilmi�tir.

Resimleri Gifleri dersleri videolari ve download linkleri g�rebilmeniz icin
forumda 1 adet mesaj�n�z olmal�, sizin sadece 0 mesajiniz var!
Saniyeler i�inde �cretsiz �ye olup herseyden faydalanmak i�in TIKLA

Resimleri Gifleri dersleri videolari ve download linkleri g�rebilmeniz icin
forumda 1 adet mesaj�n�z olmal�, sizin sadece 0 mesajiniz var!
Saniyeler i�inde �cretsiz �ye olup herseyden faydalanmak i�in TIKLA

Olu�an buhar ise elektrik jenerat�r�ne ba�l� olan t�rbine verilir. Su buhar�, t�rbin �aft� �zerinde bulunan binlerce kanat��k �zerinden ge�erken daha �nce �retilen �s�dan alm�� oldu�u enerjiyi kullanarak, t�rbin �aft�n� d�nd�r�r. ��te bu d�nme, jenerat�r�n elektrik �retmek i�in gereksinim duydu�u mekanik harekettir. Jenerat�rde olu�an elektrik ise iletim hatlar� denilen iletken teller ile kullan�laca�� yere g�nderilir.
T�rbinden ��kan, enerjisi di�er bir deyi�le bas�n� ve s�cakl�� azalm�� buhar ise yo�unla�t�r�c� (kondens�r) denilen b�l�mde so�utulup su haline d�n��t�r�ld�kten sonra, tekrar kullan�lmak �zere santral�n �s� �retilen b�l�m�ne geri g�nderilir. Yo�unla�t�r�c�da so�utma i�ini sa�layabilmek i�in deniz, g�l veya �rmaklarda bulunan su kullan�l�r. Su kaynaklar�ndan uzak b�lgelerde ise santral�n hemen yan�nda bulunan ve uzaktan bak�ld�� zaman geni� dev bacalara benzeyen so�utma kuleleri kullan�l�r. Bu kulelerin �zerinde g�r�len beyaz duman ise su buhar�d�r.
Elektrik �retmek i�in kullan�lan di�er bir y�ntem ise hidrolik santrallerdir. Bu y�ntem ile barajlarda biriktirilen su, bir su t�rbinini �zerinden ge�irilir ve t�rbine ba�l� elektrik jenerat�r� d�nd�r�lerek elektrik �retilir.
Yukarda bahsedilen bu y�ntemler b�y�k miktarlarda elektrik enerjisini �retmek i�in kullan�l�rlar. Bunlar�n yan� s�ra r�zgar, g�ne� ve jeotermal enerji kullanarak da elektrik �retilmektedir. Ancak bu t�r kaynaklardan �retilen enerji miktar� as�l ihtiyac�m�z� kendi ba��na kar��lamaktan uzakt�r.
Su, g�ne�, r�zgar ve jeotermal kaynaklara, yenilenebilir enerji kaynaklar� denilir. Bu kaynaklar di�erleri gibi t�kenmezler. Petrol, do�al gaz, k�m�r, uranyum gibi maddeler �n�m�zdeki birka� y�zy�l i�inde t�keneceklerdir.
JEOTERMAL ENERJ� NED�R ?

Belli elemanlar�n radyoaktif ayr��mas�ndan olu�an, yery�z�n�n i� �s�s�; bu �s�, potansiyel olarak b�y�k ve asl�nda ula��lmam�� bir enerji kayna��d�r.

Resimleri Gifleri dersleri videolari ve download linkleri g�rebilmeniz icin
forumda 1 adet mesaj�n�z olmal�, sizin sadece 0 mesajiniz var!
Saniyeler i�inde �cretsiz �ye olup herseyden faydalanmak i�in TIKLA
R�ZGAR ENERJ�S� NED�R ?

Yel de�irmenlerinde ve r�zgar jenerat�rlerinde oldu�u gibi, r�zgar g�c� kullan�larak enerji �retimi.
Ge�mi�te kullan�m� su pompaj� ile s�n�rl� olan r�zgar enerjisinin, g�n�m�zde elektrik �retim amac� ile kullan�m� �n plana ��km��t�r. R�zgar enerjisinden elektrik �retimi, konvansiyonel enerji kaynaklar�yla ekonomik olarak yar��abilir duruma gelmi�tir. T�rkiye’de son iki y�l i�inde 26 r�zgar santral� kurma ba�vurusu yap�lm��t�r. Bu da konunun T�rkiye g�ndeminde yer ald��n�n bir g�stergesidir. �lkemizde var olan r�zgar potansiyelinden yararlanarak elektrik enerjisi �retilmesi i�in “Ulusal R�zgar Enerjisi Program�” haz�rlanarak uygulamaya konulmal�d�r. Bu programda 10 y�ll�k bir d�nem i�in politikalar, hedefler, yat�r�mlar, te�vikler ve Ar-Ge konular� yer almal�d�r.
�ncelikli olarak, elektrik �retimine uygun r�zgar kaynaklar� potansiyelinin tam olarak belirlenmesi i�in s�rd�r�len r�zgar �l��m �al��malar� h�zland�r�l�p sonu�lar bir veri taban�nda toplanmal� ve T�rkiye r�zgar atlas� olu�turulmal�d�r. Ancak, bunlar�n yan� s�ra, yeterli teknolojik seviyeye k�sa s�rede ula�abilmemiz i�in gerekli yasal mevzuat da h�zla tamamlanmal�d�r.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl��’n�n haz�rlad�� “Yap-��let (BO) Modeli ile Kurulacak ve Yenilenebilir Enerji Kaynaklar� ile �al��acak Elektrik Enerjisi �retim Tesislerinin Kurulmas� ve ��letilmesi ile Enerji Sat��n�n D�zenlenmesi Hakk�nda Kanun Tasar�s�”n�n gerekli d�zenlemeler yap�larak, en k�sa zamanda ��kar�lmas� yararl� olacakt�r.
�lkemizde r�zgar enerjisi konusunda yeterli bilgi birikimi ve teknolojik alt yap� hen�z olu�mad�� i�in, en az�ndan k�sa vadede teknoloji ve �r�n ithali gerekecektir. Ancak, teknolojideki h�zl� de�i�im sonucu eskimi� olan teknolojilerin al�nmamas� i�in �ok dikkatli olunmal�, ithal olunacak makinelerin en son teknoloji �r�n� olmalar�na �zen g�sterilmeli, ilk kurulacak santrallarda bile paket ithal projelerden ka��n�lmal� ve ilk uygulamalardan itibaren T�rkiye’de yap�labilecek k�s�mlar�n yerli teknoloji ile �retilmesi imkanlar� �zerinde durulmal�d�r. Kazan�lacak teknolojik geli�im sonunda, b�t�n� ile yerli �retime dayal�, Orta Do�u ve Orta Asya pazar�na �r�n satabilecek r�zgar t�rbin sanayi olu�turulmas� hedeflenmelidir. Danimarka r�zgar sanayiinde 12000 ki�inin �al��t�� g�z �n�ne al�n�rsa, r�zgar t�rbini sanayiinin T�rkiye’nin enerji sekt�r�ne katk�s� d��nda yeni istihdam olanaklar� da sa�layaca�� a��kt�r.
Milli Park alanlar� ile yerle�im yerleri i�inde ve 2 km’den daha yak�nda r�zgar santral� kurulmas�na izin verilmemelidir. Alanlar se�ilirken, ayn� alanlarda olabilecek di�er kullan�m imkanlar� da belirlenerek bir ekonomik fayda kar��la�t�rmas� ve �evre etki de�erlendirmesi yap�lmal�d�r.

G�NE� ENERJ�S�
T�rkiye co�rafi konumu itibar�yla g�ne� ku�a�� i�erisinde yer almakta olup, g�ne� enerjisinden yararlanma potansiyeli, Do�u Karadeniz B�lgesi d��nda t�m b�lgelerimiz i�in �nemle ele al�nmas� gereken bir b�y�kl�ktedir. G�ne� enerjisinden su �s�tma, konut �s�tma, pi�irme, kurutma, so�utma gibi �s�l ama�larla yararlan�labilece�i gibi, g�ne� enerjisini elektrik enerjisine d�n��t�rmek de olanakl�d�r. �lkemiz sahip oldu�u y�ksek g�ne� enerjisi potansiyelini, beyin g�c� ve teknoloji geli�tirmeye gereken �nemi vererek de�erlendirmeli ve yaln�zca geli�mi� �lkelerin bir pazar� olmamal�d�r. Bunun i�in de g�ne� enerjisi uygulamalar�n�n yayg�nla��p geli�mesini sa�layacak kurumsal altyap� olu�turulmal� ve gerekli yasal d�zenlemeler yap�lmal�d�r. Uygulamaya y�nelik verimli ve maliyet etkin ��z�mler geli�tirilmesi i�in, ara�t�rmalara kaynak ayr�lmal�, ilgili firma ve kullan�c�lar te�viklerle desteklenmelidir.

B�YOK�TLE ENERJ�S�

T�m m�zik ve ses sistemi f�rsatlar� i�in t�klay�n !

�lkemizde klasik biyok�tle kaynaklar�ndan olan odun ile bitki ve hayvan art�klar�, uzun y�llardan beri, �zellikle �s�nma ve pi�irme alanlar�nda kullan�lagelmektedir. Ancak bu kullan�m�n ilkel ve ekonomik olmayan bi�imde ger�ekle�ti�i s�ylenebilir.
Modern biyok�tle kaynaklar� ise, enerji ormanc�l�� r�nleri ile orman ve a�a� end�strisi at�klar�, enerji (bitkileri) tar�m� (bir yeti�tirme sezonunda �r�n al�nan enerji bitkileri), tar�m kesimindeki bitkisel ve hayvansal at�klar, kentsel at�klar, tar�ma dayal� end�stri at�klar� olarak s�ralan�r.
T�rkiye’de at�klara dayal� biyok�tle enerjisi (biyogaz ve ��p santrallar�) i�in baz� �al��malar yap�lm��t�r. D�nyada giderek yayg�nla�an bu �al��malara �nem verilmeli ve hayvan �iftli�i g�brelerinin ve �ehir ��plerinin de�erlendirilmesi i�in ara�t�rma ve demonstrasyon projeleri y�r�t�lmelidir. Ormanc�l�k potansiyeli ile ilgili bilgiler bulunmakla birlikte, ormanlar�m�z biyok�tle enerjisi �retim potansiyeli a��s�ndan de�erlendirilmi� de�ildir. Enerji plantasyonlar� bi�imindeki tar�msal �retim olanaklar� �zerinde durulmam�� ve konu tar�msal �retim planlar�nda ele al�nmam��t�r. K�sacas�, T�rkiye’nin biyok�tle enerji potansiyeli tam olarak bilinmemektedir.
�lkemizin biyok�tle enerji potansiyelinin saptanmas� konusu birinci �ncelikte ele al�nmal� ve bu proje ile enerji ormanc�l��ndan, enerji tar�m�ndan, �e�itli yan �r�n, at�k ve art�klardan elde edilebilecek biyok�tle materyallerinin �e�itleri ve co�rafi b�lgelere g�re y�ll�k miktarlar� belirlenmelidir. Ard�ndan, �e�itli biyok�tle enerjisi �retim stratejileri, uygulama olanaklar� ve ekonomik rekabet edebilirlikleri ara�t�r�larak, �lkemiz i�in uzun d�nemli Biyok�tle Enerjisi Anaplan� yap�lmal�d�r. Bu plan �er�evesinde, biyok�tle �retimine y�nelik orman d�� a�a� plantasyonlar� ve enerji bitkileri i�in �lke genelinde bir tar�msal �retim planlamas� ba�lat�lmal� ve konunun ekonomik boyutlar� ortaya konulmal�d�r.
Biyok�tle enerji uygulamalar� ile ilgili bir ara�t�rma merkezi olu�turulmal�, modern biyok�tle �retim y�ntemleri ve �evrim teknolojileri �zerinde Ar-Ge �al��malar� desteklenmeli, pilot uygulamalara ve gerekli teknoloji transferlerine ba�lanmal�d�r

DEN�Z K�KENL� YEN�LENEB�L�R ENERJ�

Deniz k�kenli yenilenebilir enerjilerden T�rkiye i�in s�z konusu olabilecek olan, geli�tirilmi� bir teknolojisi de bulunan deniz dalga enerjisidir. Ayr�ca denizlerimizde biyok�tle yeti�tiricili�i �zerinde de durulmal�d�r. T�rkiye’de enerji alan�ndaki Ar-Ge �al��malar�nda ve enerji planlamalar�nda hen�z yer almayan bu konu ilgili �n �al��malar ba�lat�lmal�d�r.

H�DROJEN ENERJ�S�

�evre kirlili�ine yol a�madan �e�itli alanlarda kullan�labilecek esnek bir yak�t olan hidrojen, 21. y�zy�l�n yak�t� olarak d��n�lmekte; �retimi, ta��nma ve depolanmas� ve kullan�lmas�na ili�kin teknolojilerin geli�tirilmesi i�in kapsaml� programlar y�r�t�lmektedir. D�nyadaki bu geli�meler dikkate al�narak, hidrojen enerjisi ile ilgili �al��malar �lkemizde de �ncelikli Ar-Ge alanlar� aras�nda yer almal�d�r. Hidrojen programlar� esas itibar�yla uzun d�neme y�nelik olmakla birlikte, mevcut enerji altyap�s�yla �al��labilecek k�sa d�nemli uygulamalar �zerinde de durulmal�d�r. �lkemizde hidrojen yak�t� �retiminde kullan�labilecek olas� kaynaklar aras�nda hidrolik enerji, g�ne� enerjisi, r�zgar enerjisi, deniz-dalga enerjisi, jeotermal enerji ve n�kleer enerji yer almaktad�r. T�rkiye gibi geli�mekte ve teknolojik ge�i� a�amas�nda olan �lkeler i�in fotovoltaik g�ne�-hidrojen sistemleri �nerilmektedir. Karadeniz’in taban�nda kimyasal olarak depolanm�� hidrojenden yararlan�lmas� konusunda da ara�t�rmalar ba�lat�lmal�d�r.
Ayr�ca, T�rkiye’de Birle�mi� Milletler UNIDO destekli Uluslararas� Hidrojen Enerjisi Teknolojileri Merkezi (ICHET) kurulmas� i�in ba�lat�lm�� olan �al��malar�n h�zla olumlu sonuca g�t�r�lmesi gereklidir.

SONU� OLARAK
T�rkiye enerjisini etkin kullanmak zorundad�r. Enerji teknolojileri politikam�z�n birinci hedefi enerjinin etkin kullan�lmas� teknolojilerine egemen olmak olarak belirlenmelidir. Bunun i�in;
“Enerji Verimlili�i Yasas�”n�n bir an �nce ��kar�lmas� gereklidir.
Enerji etkin kullan�m teknolojilerinin ve tasarruf �nlemlerinin �lke d�zeyinde tan�t�lmas�, bu y�ndeki �al��malar�n koordine edilmesi ve kurulu�lar�n enerji t�ketimlerinin izlenmesi ve denetlenmesi i�in ulusal bir merkeze ihtiya� vard�r. Elektrik ��leri Et�t �daresi Genel M�d�rl�� b�nyesindeki Ulusal Enerji Tasarruf Merkezi, bu amaca uygun bi�imde gerekli yetkilerle donat�larak yeniden yap�land�r�lmal�d�r.

* Sekt�rler baz�nda enerji verimlili�i y�ksek ve �evreye duyarl� teknolojilerin belirlenmesi ve bunlar�n tan�t�m� ve yayg�nla�t�r�lmas� i�in, T�B�TAK’�n koordinasyonunda, Ulusal Enerji Tasarruf Merkezi’nin sekreterli�inde ve konu ile ilgili t�m kamu ve �zel sekt�r temsilcilerinin kat�l�m�yla Enerji Verimlili�i ve Tasarrufu Teknolojileri �st Kurulu olu�turulmal�d�r.

T�rkiye enerji �retim ve kullan�m�nda �evre-dostu teknolojilere y�nelmelidir. Bunun i�in enerji �evrim verimlerini y�kselten, �evre kirlili�ini ve iklim de�i�ikli�ine neden olan sera gaz� emisyonlar�n� azaltan �evre-dostu teknolojilerde yetkinlik kazanmal�d�r

Yenilenebilir enerji kaynaklar�ndan yararlanma konusu, T�rkiye i�in de ya�amsal �nemdedir. Bu kaynaklardan yararlanmaya y�nelik teknolojiler geli�me halindedir. Bizim de hi� zaman kaybetmeden bu alanlarda teknoloji yetene�i kazanmam�z gerekir. Bunlar�n yeni �al��lmakta olan alanlar olmas�, T�rkiye gibi �lkelere bu teknoloji alanlar�na ba�tan girme ve iddia sahibi olabilme imkan�n� vermektedir. Bu olanak iyi de�erlendirilerek;

yeni ve yenilenebilir enerji alanlar�nda ulusal teknoloji olu�turmaya y�nelik Ar-Ge �al��malar� desteklenmeli,

* Genel Enerji Planlamas�na ba�l� olarak Yenilenebilir Enerji Kaynaklar� Master Plan� yap�lmal� ve
* planda ortaya konulacak �zendirmelerle yenilenebilir enerji kaynaklar�ndan yararlanmada saptanacak hedeflere ula��lmaya �al��lmal�d�r.

Bu �er�evede, T�rkiye’nin enerji alan�nda Ar-Ge �al��malar� yapmak, �zellikle de yapt�rmak, ara�t�rmalar aras�nda e�g�d�m sa�lamak, istenildi�i takdirde enerji planlamalar�na y�nelik modelleme �al��malar� yapmak, enerji teknoloji alternatifleri se�imi ile ilgili fizibilite ve proje �al��malar� ger�ekle�tirmek, teknoloji transferlerine ili�kin de�erlendirmeler yapmak, enerji Ar-Ge’sine y�nelik bilgi bankas� olu�turmak, enerji-�evre-toplum ili�kilerini iyile�tirici �nlemlere ili�kin ara�t�rmalar yapmak, enerji teknolojileri ile ilgili dan��manl�k hizmetleri vermek gibi konularda g�rev yapmak �zere, kamu t�zel ki�ili�ine sahip �zerk bir Enstit� ya da Merkez’e mutlaka ihtiyac� vard�r. Elektrik ��leri Et�d �daresi’nin tan�mlanan bu i�levleri yerine getirebilecek bir merkez haline d�n��t�r�lmesi imkanlar� ara�t�r�lmal�d�r.

B�ylesi bir merkez yan�nda; �ok geni� bir alan� kapsayan enerji teknolojilerinde farkl� dallarda ara�t�rma ve geli�tirme faaliyetinde bulunacak yeni kurumlar�n kurulmas� ve mevcutlar�n�n geli�tirilmesi de zorunludur.

Enerji teknolojileri ile ilgili Ar-Ge alanlar�n�n belirlenmesinde, en az�ndan bu Enstit� kuruluncaya – Elektrik ��leri Et�d �daresi tan�mlanan i�levleri yerine getirebilecek bir merkez haline d�n��t�r�l�nceye kadar da, Elektrik ��leri Et�d �daresi ve T�B�TAK’a d��en g�revler vard�r. Bu g�revler ��yle tan�mla-nabilir:

Mevcut teknoloji alternatiflerinin �lkemizde uygulanabilirli�i a��s�ndan s�n�fland�r�lmas�nda (k�sa/orta d�nemde uygulanabilir teknolojiler, uzun d�nemde uygulanabilir maliyeti y�ksek teknolojiler gibi) yol g�sterici ara�t�rmalar yap�lmal�d�r.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl��, �niversiteler ve di�er ara�t�rma kurumlar� ile i�birli�i i�erisinde, bu alternatifler aras�ndan Ar-Ge faaliyetlerinin yo�unla�t�r�laca�� teknolojiler se�ilmelidir.

Ar-Ge faaliyetlerinin �niversiteler ve di�er ara�t�rma kurumlar� aras�nda da��l�m�nda yinelenmeleri �nlemek ve bo�luklar�n giderilmesini sa�lamak i�in gerekli mekanizmalar ger�ekle�tirilmelidir.

Enerji teknolojileri alan�nda, d�nyada b�y�k bir at�l�m ve geli�me s�z konusudur. Bu geli�imlerin �lkemize transferi ve uygun teknolojilerin adaptasyonu son derece �nemlidir. Uluslararas� Enerji Ajans�, Uluslararas� Atom Enerjisi Ajans� vb. uluslararas� kurulu�lar�n enerji teknolojileri alan�nda y�r�tt�kleri ara�t�rma projelerinin T�B�TAK liderli�inde ve b�yle bir koordinasyonda takibi, izlenmesi ve bu projelere kat�l�m, b�y�k yararlar sa�layacakt�r.

* Ara�t�rma projelerinin yan� s�ra, ticarile�tirilmi� teknoloji uygulamalar�n�n da takibi ve izlenmesi gerekmektedir. Bu teknolojilerin �lkemizde uygulanabilirli�i ara�t�r�larak, transfer konusunda, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl��, �niversiteler ve ara�t�rma kurulu�lar�n�n kat�l�m�yla bir “aksiyon plan�”n�n haz�rlanmas� uygun olacakt�r.

Yeni teknolojilerin geli�tirilmesi ve adaptasyonu �al��malar�nda �lke ihtiya�lar�n�n kar��lanmas� esas al�nmal�; bu arada, bu �al��malar�n ara�t�rmac�, talep sahipleri ve finans potansiyelini bulu�turacak bir yap�da olmas�na ve enerji sekt�r�nde �niversite-sanayi i�birli�inin geli�tirilmesine �zen g�sterilmelidir.
Belirlenen teknoloji alternatiflerinin uygulanmas�na olanak sa�layacak (veya uygulanmas�ndaki engelleri ortadan kald�racak) yasal ve kurumsal d�zenlemelerin ivedilikle belirlenerek hayata ge�irilmesi, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl�� taraf�ndan ger�ekle�tirilmelidir.
Enerji alan�nda �al��an yeti�mi� insan g�c�n� ve �zellikle ara�t�rmac�lar� sekt�rde tutabilmek i�in gerekli istihdam �nlemleri al�nmal�d�r.
Enerji konusu ve T�rkiye’nin konuya ili�kin teknoloji alanlar�nda yetkinle�mesi, 21.y�zy�lda iddia sahibi olabilmemizin ba�l�ca d�neme� noktalar�ndan biridir

Kaynak:msxlabs ve di�er internet siteleri

Kaynak: T�rkiye’de elektrik hangi do�al kaynaklardan elde edilir? | �simsizSevda.Net
�simsiz Sevda- �simsiz Sevda

Misafir

27 Aral�k 2011 20:51

YARDIIM ED�NNNNNNNNNNNNNNNN L�TFENNNNNNNNN

Misafir

11 Ocak 2012 21:38

Aksaray'da elektrik hangi kaynaklardan �retiliyor ? Allah�n�z� severseniz yaz�n �dev yar�n verilecek :(

Misafir

18 Ocak 2012 18:53

cok sacmalar 1. �nsan g�c�,
2. Hayvan g�c�,
3. R�zgar g�c�,
4. Odun,k�m�r gibi kat� yak�tlar,
5. Petrol,
6.Gaz,
7. Su (baraj),
8. S�cak su kaynaklar�,
9. Su buhar�,
10. Uranyum madeni,
11. g�ne�

Misafir

10 �ubat 2012 16:20

evinizdeki hangi teknolojik �r�nleri kullan�yorsunuz?

Misafir

4 Haziran 2012 22:20

do�al kaynaklardan elde edilen enerji �e�itleri l�tfennn acil laz�m

Misafir

26 May�s 2013 10:42

Art�k �a��m�z tam bir "enerji �a��" haline gelmi�tir. Ya�am�m�zda �ylesine de�i�ik makineler, ara�lar, ta��tlar kullan�yoruz ki bunlar i�in de �ok ve de�i�ik enerjilere ihtiya� vard�r.
Evlerimizde �s�nmak i�in odun, k�m�r, do�algaz, petrol ve elektrikten yararlan�yoruz. Yolculuk yapmak i�in kulland��m�z ta��tlar petrolle �al��r. Art�k her evde bulunan buzdolab�, �ama��r makinesi, bula��k makinesi, televizyon, �t�, mutfak robotu, f�r�n gibi bir�ok ev e�yas� ancak elektrik enerjisiyle �al��abilir.
Enerji, g�n�m�z insaninin ya�am�na �ylesine girmi�tir ki, sadece elektrik enerjisinin t�kendi�ini d��nmek bile insanl�k i�in ne kadar korkun�tur! D�nyadaki t�m bilgisayar sistemleri, haberle�me a�lar�, evlerde kullan�lan elektrikli e�yalar i�lemez hale gelmi�tir! Ger�ekten d��nmek bile bir kabus gibi!..
Demek ki, ya�am�m�z�n ayr�lmaz birer par�as� olan bu ara�, makine ve e�yalar�n �al��abilmesi i�in yeterli miktarda enerji �retmek gerekir. Enerji elde etmek i�in daha �ok do�al kaynaklardan yararlan�l�r. Ancak bu do�al kaynaklar s�n�rs�z de�ildir. G�n ge�tik�e azalmaktad�r. Her insan bunun bilincine varmal�d�r.
Okulda, evde, i� yerlerinde hangi enerji ne olursa olsun bo�a harcanmamal�d�r. Is�n�rken dikkatli olmal�, sobalar�, kaloriferleri gere�inden fazla yakmamal�y�z. Kullan�lmayan odalardaki lambalar� s�nd�rmeliyiz. Ev e�yalar�m ihtiya� d��, gereksiz yere kullanmamal�y�z. E�yalar�m�z�n fazla enerji t�ketimine neden olabilecek ar�zalar�m hemen tamir ettirmeliyiz.
Unutmamal�y�z ki enerji ve enerji kaynaklar� s�n�rs�z de�ildir. Kendimiz daima tasarruflu olmal�y�z. Bununla da yetinmeyip �evremizdeki t�m insanlar� bu konuda uyarmal�, bilin�lenmeleri i�in �al��mal�y�z.

ENERJ� NED�R?
Bir cisimde bulunan, bir i� meydana getirmeye yarayan g�ce "enerji" denir. Akan suda, hareket eden bir cisimde, bir makinede ya da insanda her an bir i� meydana getirme g�c� oldu�una g�re, bunlarda enerji var demektir.
Hareket gibi enerji de Fizik biliminin en �nemli unsurlar�ndan biridir. Enerji, kimya enerjisi ya da fizik enerjisi �eklinde olabilir. Bir maddenin yanmas�, bir kimya enerjisi sa�lar. Yanma sonucunda meydana gelen �s�, ��k birer enerji �e�ididir. Ayr�ca, fiziksel de�i�melerle de enerji elde edilir.
B�t�n enerji �ekilleri ikiye b�l�n�r:
1) Potansiyel enerji;
2) Kinetik enerji;
Bunlara,"durum enerjisi" "hareket enerjisi" de denebilir.
Ok atmak i�in bir yay� iyice gerdi�inizi d��n�n. Bu yayda bir potansiyel enerji vard�r. Kurulmu� bir saat zembere�in de, doldurulmu� bir t�fekte de potansiyel enerji bulunur.
Kinetik enerji ise, cisimlerin hareket halinde bulunmalar� y�z�nden do�an enerjidir. Gerilmi� yay, oku f�rlat�nca, dolu t�fek patlay�nca, saat zembere�i bo�al�nca bunlardaki potansiyel enerji, hareket enerjisine d�n��r.
Enerji �ekilleri bir halden �b�r hale d�nebilir. Mesela, k�rda bir ta� att��m�z� d��nelim. Havada u�makta olan ta��n kinetik bir enerjisi vard�r. Ta� d��nce bu enerji potansiyel enerjiye d�n��r. Onu al�p yeniden atmaya haz�rlan�nca ta�tan yeniden kinetik enerji do�ar. K�m�rdeki kimyasal enerji, k�m�r yan�nca �s� enerjisi haline gelir. �stim denen k�zg�n su buhar�ndaki enerji bir buhar makinesinin kolunu iterek mekanik enerji olur.
ENERJ� KAYNAKLARI .

. Bilim ve teknik ilerledik�e �ok de�i�ik kaynaklardan enerji elde etmeye ba�arm��lard�r
.�nsanlar ba�lang��ta sadece do�al ve basit yollarla enerji elde etmi�lerdir

G�n�m�zde enerji elde edilen ba�l�ca kaynaklar �unlard�r:

1. �nsan g�c�,
2. Hayvan g�c�,
3. R�zgar g�c�,
4. Odun,k�m�r gibi kat� yak�tlar,
5. Petrol,
6.Gaz,
7. Su (baraj),
8. S�cak su kaynaklar�,
9. Su buhar�,
10. Uranyum madeni,
11. G�ne�.
ENERJ� TASARRUFU NASIL YAPILIR?
G�n�m�zde enerji �ok �e�itli alanlarda, �ok de�i�ik ama�larla kullan�lmaktad�r. Enerjinin her �e�idi,en yayg�n olarak evlerimizde t�ketilmektedir. Bu nedenle enerji tasarrufuna evlerden ba�lamak gerekir. Ev han�mlar�, kaloriferciler, �ocuklar k�sacas� herkes bu konuda duyarl� olmal�, b�ylece hem tasarruf edilmeli hem de kullan�lan enerjiden y�ksek verim al�nmal�d�r.
Evlerimizde a�a��daki �nlemler al�n�rsa �ok b�y�k oranda enerji tasarrufu yap�lm�� olur:
1. Buzdolab�, f�r�n, �t�, �ama��r makinesi, bula��k makinesi gibi elektrikli ev ara�lar�, �retici firmalar�n kullanma talimatlar�na uygun olarak verimli bir bi�imde kullan�lmal�d�r.
2. Az elektrikle y�ksek ��k verebilen, �rne�in fl�oresan lambalar tercih edilmeli;
gereksiz olan lambalar s�nd�r�lmelidir.
3. Pencerelere m�mk�nse �ift cam tak�lmal�, gerekiyorsa k�sa girmeden macun ve �teki tamir i�leri tamamlanmal�d�r.

4. Zorunlu havaland�rmalar d��nda kap�lar, pencereler iyice kapat�lmal�, gereksiz yere a��l�p kapat�lmamal�d�r.
5. Sobalar �stten yak�lmal�, yanan soban�n �zerine odun, k�m�r at�lmamal�d�r.
6. Kalorifer radyat�rlerinin �n k�sm� daima a��k tutulmal�, �n�ne �s�n�n yay�lmas�n) engelleyecek �eyler konmamal�d�r.
7. Odan�n �s�s� y�kseldi�i zaman �st�m�zdeki giysileri ��karmal�, pencereleri, kap�lar� a�mak yerine radyat�rler k�s�lmal� ya da kapat�lmal�d�r. Soba kullan�l�yorsa sobalar kapat�lmal�d�r.
8. Gereksiz yere s�cak su harcanmamal�d�r.
9. Yemekler d�d�kl� tencerelerde ya da termik tabanl�, enerji tasarrufu sa�layan tencerelerde pi�irilmelidir.
10. Apartmanlarda �zellikle �ocuklar, asans�rleri bir oyun arac� olarak de�il, inmek ��kmak ihtiyac� i�in kullanmal�d�r.

Resimleri Gifleri dersleri videolari ve download linkleri g�rebilmeniz icin
forumda 1 adet mesaj�n�z olmal�, sizin sadece 0 mesajiniz var!
Saniyeler i�inde �cretsiz �ye olup herseyden faydalanmak i�in TIKLA

�LK N�KLEER G�C� K�M KE�FETT�?

1905 y�l�nda Einstein me�hur E=mc2 form�l� ile fisyon sonucu a��a ��kabilecek enerji konusunda �ng�r�de bulunmu�tu. Daha sonra 1930 y�l�nda bu �ng�r� deneysel olarak Otto Hahn, Lise Meitner ve di�erleri taraf�ndan do�ruland�. D�nyan�n ilk insan yap�s� n�kleer reakt�r� 1942 y�l�nda Enrico Fermi’nin y�r�tt�� bir proje sonucunda Amerika Birle�ik Devletleri’nin Chicago, Illinois kentinde kuruldu.

Ancak, d�nyadaki ilk n�kleer reakt�r�n ortaya ��k�� milyonlarca y�l �ncesine dayanmaktad�r. Afrika’da Oklo, Gabon’daki bir uranyum madeninde, yeralt� sular�n�n da maden i�inde bulunmas� nedeniyle do�al bir n�kleer reakt�r olu�tu�u ve binlerce y�l �s� �retti�i son y�llarda ortaya ��kar�lm��t�r.

Her iki reakt�r de fisyonu kullanarak �s� �retmi� fakat hi�biri elektrik �retmemi�tir.
Elektrik �reten ilk ticari n�kleer g�� santral� Shippingport, Pennsylvania’da (ABD) kurulmu� ve 1957’de i�letmeye girmi�tir. Fisyon kullan�larak �retilen ilk elektrik ise, Aral�k 1951’de Arco, Idaho’daki Deneysel �retken Reakt�r�nde elde edilmi�tir.

Resimleri Gifleri dersleri videolari ve download linkleri g�rebilmeniz icin
forumda 1 adet mesaj�n�z olmal�, sizin sadece 0 mesajiniz var!
Saniyeler i�inde �cretsiz �ye olup herseyden faydalanmak i�in TIKLA

Resimleri Gifleri dersleri videolari ve download linkleri g�rebilmeniz icin
forumda 1 adet mesaj�n�z olmal�, sizin sadece 0 mesajiniz var!
Saniyeler i�inde �cretsiz �ye olup herseyden faydalanmak i�in TIKLA

Olu�an buhar ise elektrik jenerat�r�ne ba�l� olan t�rbine verilir. Su buhar�, t�rbin �aft� �zerinde bulunan binlerce kanat��k �zerinden ge�erken daha �nce �retilen �s�dan alm�� oldu�u enerjiyi kullanarak, t�rbin �aft�n� d�nd�r�r. ��te bu d�nme, jenerat�r�n elektrik �retmek i�in gereksinim duydu�u mekanik harekettir. Jenerat�rde olu�an elektrik ise iletim hatlar� denilen iletken teller ile kullan�laca�� yere g�nderilir.
T�rbinden ��kan, enerjisi di�er bir deyi�le bas�n� ve s�cakl�� azalm�� buhar ise yo�unla�t�r�c� (kondens�r) denilen b�l�mde so�utulup su haline d�n��t�r�ld�kten sonra, tekrar kullan�lmak �zere santral�n �s� �retilen b�l�m�ne geri g�nderilir. Yo�unla�t�r�c�da so�utma i�ini sa�layabilmek i�in deniz, g�l veya �rmaklarda bulunan su kullan�l�r. Su kaynaklar�ndan uzak b�lgelerde ise santral�n hemen yan�nda bulunan ve uzaktan bak�ld�� zaman geni� dev bacalara benzeyen so�utma kuleleri kullan�l�r. Bu kulelerin �zerinde g�r�len beyaz duman ise su buhar�d�r.
Elektrik �retmek i�in kullan�lan di�er bir y�ntem ise hidrolik santrallerdir. Bu y�ntem ile barajlarda biriktirilen su, bir su t�rbinini �zerinden ge�irilir ve t�rbine ba�l� elektrik jenerat�r� d�nd�r�lerek elektrik �retilir.
Yukarda bahsedilen bu y�ntemler b�y�k miktarlarda elektrik enerjisini �retmek i�in kullan�l�rlar. Bunlar�n yan� s�ra r�zgar, g�ne� ve jeotermal enerji kullanarak da elektrik �retilmektedir. Ancak bu t�r kaynaklardan �retilen enerji miktar� as�l ihtiyac�m�z� kendi ba��na kar��lamaktan uzakt�r.
Su, g�ne�, r�zgar ve jeotermal kaynaklara, yenilenebilir enerji kaynaklar� denilir. Bu kaynaklar di�erleri gibi t�kenmezler. Petrol, do�al gaz, k�m�r, uranyum gibi maddeler �n�m�zdeki birka� y�zy�l i�inde t�keneceklerdir.
JEOTERMAL ENERJ� NED�R ?
Belli elemanlar�n radyoaktif ayr��mas�ndan olu�an, yery�z�n�n i� �s�s�; bu �s�, potansiyel olarak b�y�k ve asl�nda ula��lmam�� bir enerji kayna��d�r.

Resimleri Gifleri dersleri videolari ve download linkleri g�rebilmeniz icin
forumda 1 adet mesaj�n�z olmal�, sizin sadece 0 mesajiniz var!
Saniyeler i�inde �cretsiz �ye olup herseyden faydalanmak i�in TIKLA

R�ZGAR ENERJ�S� NED�R ?
Yel de�irmenlerinde ve r�zgar jenerat�rlerinde oldu�u gibi, r�zgar g�c� kullan�larak enerji �retimi.
Ge�mi�te kullan�m� su pompaj� ile s�n�rl� olan r�zgar enerjisinin, g�n�m�zde elektrik �retim amac� ile kullan�m� �n plana ��km��t�r. R�zgar enerjisinden elektrik �retimi, konvansiyonel enerji kaynaklar�yla ekonomik olarak yar��abilir duruma gelmi�tir. T�rkiye’de son iki y�l i�inde 26 r�zgar santral� kurma ba�vurusu yap�lm��t�r. Bu da konunun T�rkiye g�ndeminde yer ald��n�n bir g�stergesidir. �lkemizde var olan r�zgar potansiyelinden yararlanarak elektrik enerjisi �retilmesi i�in “Ulusal R�zgar Enerjisi Program�” haz�rlanarak uygulamaya konulmal�d�r. Bu programda 10 y�ll�k bir d�nem i�in politikalar, hedefler, yat�r�mlar, te�vikler ve Ar-Ge konular� yer almal�d�r.
�ncelikli olarak, elektrik �retimine uygun r�zgar kaynaklar� potansiyelinin tam olarak belirlenmesi i�in s�rd�r�len r�zgar �l��m �al��malar� h�zland�r�l�p sonu�lar bir veri taban�nda toplanmal� ve T�rkiye r�zgar atlas� olu�turulmal�d�r. Ancak, bunlar�n yan� s�ra, yeterli teknolojik seviyeye k�sa s�rede ula�abilmemiz i�in gerekli yasal mevzuat da h�zla tamamlanmal�d�r.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl��'n�n haz�rlad�� "Yap-��let (BO) Modeli ile Kurulacak ve Yenilenebilir Enerji Kaynaklar� ile �al��acak Elektrik Enerjisi �retim Tesislerinin Kurulmas� ve ��letilmesi ile Enerji Sat��n�n D�zenlenmesi Hakk�nda Kanun Tasar�s�"n�n gerekli d�zenlemeler yap�larak, en k�sa zamanda ��kar�lmas� yararl� olacakt�r.
�lkemizde r�zgar enerjisi konusunda yeterli bilgi birikimi ve teknolojik alt yap� hen�z olu�mad�� i�in, en az�ndan k�sa vadede teknoloji ve �r�n ithali gerekecektir. Ancak, teknolojideki h�zl� de�i�im sonucu eskimi� olan teknolojilerin al�nmamas� i�in �ok dikkatli olunmal�, ithal olunacak makinelerin en son teknoloji �r�n� olmalar�na �zen g�sterilmeli, ilk kurulacak santrallarda bile paket ithal projelerden ka��n�lmal� ve ilk uygulamalardan itibaren T�rkiye'de yap�labilecek k�s�mlar�n yerli teknoloji ile �retilmesi imkanlar� �zerinde durulmal�d�r. Kazan�lacak teknolojik geli�im sonunda, b�t�n� ile yerli �retime dayal�, Orta Do�u ve Orta Asya pazar�na �r�n satabilecek r�zgar t�rbin sanayi olu�turulmas� hedeflenmelidir. Danimarka r�zgar sanayiinde 12000 ki�inin �al��t�� g�z �n�ne al�n�rsa, r�zgar t�rbini sanayiinin T�rkiye’nin enerji sekt�r�ne katk�s� d��nda yeni istihdam olanaklar� da sa�layaca�� a��kt�r.
Milli Park alanlar� ile yerle�im yerleri i�inde ve 2 km’den daha yak�nda r�zgar santral� kurulmas�na izin verilmemelidir. Alanlar se�ilirken, ayn� alanlarda olabilecek di�er kullan�m imkanlar� da belirlenerek bir ekonomik fayda kar��la�t�rmas� ve �evre etki de�erlendirmesi yap�lmal�d�r.

G�NE� ENERJ�S�
T�rkiye co�rafi konumu itibar�yla g�ne� ku�a�� i�erisinde yer almakta olup, g�ne� enerjisinden yararlanma potansiyeli, Do�u Karadeniz B�lgesi d��nda t�m b�lgelerimiz i�in �nemle ele al�nmas� gereken bir b�y�kl�ktedir. G�ne� enerjisinden su �s�tma, konut �s�tma, pi�irme, kurutma, so�utma gibi �s�l ama�larla yararlan�labilece�i gibi, g�ne� enerjisini elektrik enerjisine d�n��t�rmek de olanakl�d�r. �lkemiz sahip oldu�u y�ksek g�ne� enerjisi potansiyelini, beyin g�c� ve teknoloji geli�tirmeye gereken �nemi vererek de�erlendirmeli ve yaln�zca geli�mi� �lkelerin bir pazar� olmamal�d�r. Bunun i�in de g�ne� enerjisi uygulamalar�n�n yayg�nla��p geli�mesini sa�layacak kurumsal altyap� olu�turulmal� ve gerekli yasal d�zenlemeler yap�lmal�d�r. Uygulamaya y�nelik verimli ve maliyet etkin ��z�mler geli�tirilmesi i�in, ara�t�rmalara kaynak ayr�lmal�, ilgili firma ve kullan�c�lar te�viklerle desteklenmelidir.

B�YOK�TLE ENERJ�S�

�lkemizde klasik biyok�tle kaynaklar�ndan olan odun ile bitki ve hayvan art�klar�, uzun y�llardan beri, �zellikle �s�nma ve pi�irme alanlar�nda kullan�lagelmektedir. Ancak bu kullan�m�n ilkel ve ekonomik olmayan bi�imde ger�ekle�ti�i s�ylenebilir.
Modern biyok�tle kaynaklar� ise, enerji ormanc�l�� r�nleri ile orman ve a�a� end�strisi at�klar�, enerji (bitkileri) tar�m� (bir yeti�tirme sezonunda �r�n al�nan enerji bitkileri), tar�m kesimindeki bitkisel ve hayvansal at�klar, kentsel at�klar, tar�ma dayal� end�stri at�klar� olarak s�ralan�r.
T�rkiye’de at�klara dayal� biyok�tle enerjisi (biyogaz ve ��p santrallar�) i�in baz� �al��malar yap�lm��t�r. D�nyada giderek yayg�nla�an bu �al��malara �nem verilmeli ve hayvan �iftli�i g�brelerinin ve �ehir ��plerinin de�erlendirilmesi i�in ara�t�rma ve demonstrasyon projeleri y�r�t�lmelidir. Ormanc�l�k potansiyeli ile ilgili bilgiler bulunmakla birlikte, ormanlar�m�z biyok�tle enerjisi �retim potansiyeli a��s�ndan de�erlendirilmi� de�ildir. Enerji plantasyonlar� bi�imindeki tar�msal �retim olanaklar� �zerinde durulmam�� ve konu tar�msal �retim planlar�nda ele al�nmam��t�r. K�sacas�, T�rkiye’nin biyok�tle enerji potansiyeli tam olarak bilinmemektedir.
�lkemizin biyok�tle enerji potansiyelinin saptanmas� konusu birinci �ncelikte ele al�nmal� ve bu proje ile enerji ormanc�l��ndan, enerji tar�m�ndan, �e�itli yan �r�n, at�k ve art�klardan elde edilebilecek biyok�tle materyallerinin �e�itleri ve co�rafi b�lgelere g�re y�ll�k miktarlar� belirlenmelidir. Ard�ndan, �e�itli biyok�tle enerjisi �retim stratejileri, uygulama olanaklar� ve ekonomik rekabet edebilirlikleri ara�t�r�larak, �lkemiz i�in uzun d�nemli Biyok�tle Enerjisi Anaplan� yap�lmal�d�r. Bu plan �er�evesinde, biyok�tle �retimine y�nelik orman d�� a�a� plantasyonlar� ve enerji bitkileri i�in �lke genelinde bir tar�msal �retim planlamas� ba�lat�lmal� ve konunun ekonomik boyutlar� ortaya konulmal�d�r.
Biyok�tle enerji uygulamalar� ile ilgili bir ara�t�rma merkezi olu�turulmal�, modern biyok�tle �retim y�ntemleri ve �evrim teknolojileri �zerinde Ar-Ge �al��malar� desteklenmeli, pilot uygulamalara ve gerekli teknoloji transferlerine ba�lanmal�d�r

DEN�Z K�KENL� YEN�LENEB�L�R ENERJ�

Deniz k�kenli yenilenebilir enerjilerden T�rkiye i�in s�z konusu olabilecek olan, geli�tirilmi� bir teknolojisi de bulunan deniz dalga enerjisidir. Ayr�ca denizlerimizde biyok�tle yeti�tiricili�i �zerinde de durulmal�d�r. T�rkiye'de enerji alan�ndaki Ar-Ge �al��malar�nda ve enerji planlamalar�nda hen�z yer almayan bu konu ilgili �n �al��malar ba�lat�lmal�d�r.

H�DROJEN ENERJ�S�

�evre kirlili�ine yol a�madan �e�itli alanlarda kullan�labilecek esnek bir yak�t olan hidrojen, 21. y�zy�l�n yak�t� olarak d��n�lmekte; �retimi, ta��nma ve depolanmas� ve kullan�lmas�na ili�kin teknolojilerin geli�tirilmesi i�in kapsaml� programlar y�r�t�lmektedir. D�nyadaki bu geli�meler dikkate al�narak, hidrojen enerjisi ile ilgili �al��malar �lkemizde de �ncelikli Ar-Ge alanlar� aras�nda yer almal�d�r. Hidrojen programlar� esas itibar�yla uzun d�neme y�nelik olmakla birlikte, mevcut enerji altyap�s�yla �al��labilecek k�sa d�nemli uygulamalar �zerinde de durulmal�d�r. �lkemizde hidrojen yak�t� �retiminde kullan�labilecek olas� kaynaklar aras�nda hidrolik enerji, g�ne� enerjisi, r�zgar enerjisi, deniz-dalga enerjisi, jeotermal enerji ve n�kleer enerji yer almaktad�r. T�rkiye gibi geli�mekte ve teknolojik ge�i� a�amas�nda olan �lkeler i�in fotovoltaik g�ne�-hidrojen sistemleri �nerilmektedir. Karadeniz'in taban�nda kimyasal olarak depolanm�� hidrojenden yararlan�lmas� konusunda da ara�t�rmalar ba�lat�lmal�d�r.
Ayr�ca, T�rkiye’de Birle�mi� Milletler UNIDO destekli Uluslararas� Hidrojen Enerjisi Teknolojileri Merkezi (ICHET) kurulmas� i�in ba�lat�lm�� olan �al��malar�n h�zla olumlu sonuca g�t�r�lmesi gereklidir.

SONU� OLARAK
T�rkiye enerjisini etkin kullanmak zorundad�r. Enerji teknolojileri politikam�z�n birinci hedefi enerjinin etkin kullan�lmas� teknolojilerine egemen olmak olarak belirlenmelidir. Bunun i�in;
"Enerji Verimlili�i Yasas�"n�n bir an �nce ��kar�lmas� gereklidir.
Enerji etkin kullan�m teknolojilerinin ve tasarruf �nlemlerinin �lke d�zeyinde tan�t�lmas�, bu y�ndeki �al��malar�n koordine edilmesi ve kurulu�lar�n enerji t�ketimlerinin izlenmesi ve denetlenmesi i�in ulusal bir merkeze ihtiya� vard�r. Elektrik ��leri Et�t �daresi Genel M�d�rl�� b�nyesindeki Ulusal Enerji Tasarruf Merkezi, bu amaca uygun bi�imde gerekli yetkilerle donat�larak yeniden yap�land�r�lmal�d�r.

* Sekt�rler baz�nda enerji verimlili�i y�ksek ve �evreye duyarl� teknolojilerin belirlenmesi ve bunlar�n tan�t�m� ve yayg�nla�t�r�lmas� i�in, T�B�TAK'�n koordinasyonunda, Ulusal Enerji Tasarruf Merkezi'nin sekreterli�inde ve konu ile ilgili t�m kamu ve �zel sekt�r temsilcilerinin kat�l�m�yla Enerji Verimlili�i ve Tasarrufu Teknolojileri �st Kurulu olu�turulmal�d�r.

T�rkiye enerji �retim ve kullan�m�nda �evre-dostu teknolojilere y�nelmelidir. Bunun i�in enerji �evrim verimlerini y�kselten, �evre kirlili�ini ve iklim de�i�ikli�ine neden olan sera gaz� emisyonlar�n� azaltan �evre-dostu teknolojilerde yetkinlik kazanmal�d�r

Yenilenebilir enerji kaynaklar�ndan yararlanma konusu, T�rkiye i�in de ya�amsal �nemdedir. Bu kaynaklardan yararlanmaya y�nelik teknolojiler geli�me halindedir. Bizim de hi� zaman kaybetmeden bu alanlarda teknoloji yetene�i kazanmam�z gerekir. Bunlar�n yeni �al��lmakta olan alanlar olmas�, T�rkiye gibi �lkelere bu teknoloji alanlar�na ba�tan girme ve iddia sahibi olabilme imkan�n� vermektedir. Bu olanak iyi de�erlendirilerek;

yeni ve yenilenebilir enerji alanlar�nda ulusal teknoloji olu�turmaya y�nelik Ar-Ge �al��malar� desteklenmeli,

* Genel Enerji Planlamas�na ba�l� olarak Yenilenebilir Enerji Kaynaklar� Master Plan� yap�lmal� ve
* planda ortaya konulacak �zendirmelerle yenilenebilir enerji kaynaklar�ndan yararlanmada saptanacak hedeflere ula��lmaya �al��lmal�d�r.

Bu �er�evede, T�rkiye'nin enerji alan�nda Ar-Ge �al��malar� yapmak, �zellikle de yapt�rmak, ara�t�rmalar aras�nda e�g�d�m sa�lamak, istenildi�i takdirde enerji planlamalar�na y�nelik modelleme �al��malar� yapmak, enerji teknoloji alternatifleri se�imi ile ilgili fizibilite ve proje �al��malar� ger�ekle�tirmek, teknoloji transferlerine ili�kin de�erlendirmeler yapmak, enerji Ar-Ge'sine y�nelik bilgi bankas� olu�turmak, enerji-�evre-toplum ili�kilerini iyile�tirici �nlemlere ili�kin ara�t�rmalar yapmak, enerji teknolojileri ile ilgili dan��manl�k hizmetleri vermek gibi konularda g�rev yapmak �zere, kamu t�zel ki�ili�ine sahip �zerk bir Enstit� ya da Merkez'e mutlaka ihtiyac� vard�r. Elektrik ��leri Et�d �daresi'nin tan�mlanan bu i�levleri yerine getirebilecek bir merkez haline d�n��t�r�lmesi imkanlar� ara�t�r�lmal�d�r.

B�ylesi bir merkez yan�nda; �ok geni� bir alan� kapsayan enerji teknolojilerinde farkl� dallarda ara�t�rma ve geli�tirme faaliyetinde bulunacak yeni kurumlar�n kurulmas� ve mevcutlar�n�n geli�tirilmesi de zorunludur.

Enerji teknolojileri ile ilgili Ar-Ge alanlar�n�n belirlenmesinde, en az�ndan bu Enstit� kuruluncaya - Elektrik ��leri Et�d �daresi tan�mlanan i�levleri yerine getirebilecek bir merkez haline d�n��t�r�l�nceye kadar da, Elektrik ��leri Et�d �daresi ve T�B�TAK'a d��en g�revler vard�r. Bu g�revler ��yle tan�mla-nabilir:

Mevcut teknoloji alternatiflerinin �lkemizde uygulanabilirli�i a��s�ndan s�n�fland�r�lmas�nda (k�sa/orta d�nemde uygulanabilir teknolojiler, uzun d�nemde uygulanabilir maliyeti y�ksek teknolojiler gibi) yol g�sterici ara�t�rmalar yap�lmal�d�r.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl��, �niversiteler ve di�er ara�t�rma kurumlar� ile i�birli�i i�erisinde, bu alternatifler aras�ndan Ar-Ge faaliyetlerinin yo�unla�t�r�laca�� teknolojiler se�ilmelidir.

Ar-Ge faaliyetlerinin �niversiteler ve di�er ara�t�rma kurumlar� aras�nda da��l�m�nda yinelenmeleri �nlemek ve bo�luklar�n giderilmesini sa�lamak i�in gerekli mekanizmalar ger�ekle�tirilmelidir.

Enerji teknolojileri alan�nda, d�nyada b�y�k bir at�l�m ve geli�me s�z konusudur. Bu geli�imlerin �lkemize transferi ve uygun teknolojilerin adaptasyonu son derece �nemlidir. Uluslararas� Enerji Ajans�, Uluslararas� Atom Enerjisi Ajans� vb. uluslararas� kurulu�lar�n enerji teknolojileri alan�nda y�r�tt�kleri ara�t�rma projelerinin T�B�TAK liderli�inde ve b�yle bir koordinasyonda takibi, izlenmesi ve bu projelere kat�l�m, b�y�k yararlar sa�layacakt�r.

* Ara�t�rma projelerinin yan� s�ra, ticarile�tirilmi� teknoloji uygulamalar�n�n da takibi ve izlenmesi gerekmektedir. Bu teknolojilerin �lkemizde uygulanabilirli�i ara�t�r�larak, transfer konusunda, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl��, �niversiteler ve ara�t�rma kurulu�lar�n�n kat�l�m�yla bir "aksiyon plan�"n�n haz�rlanmas� uygun olacakt�r.

Yeni teknolojilerin geli�tirilmesi ve adaptasyonu �al��malar�nda �lke ihtiya�lar�n�n kar��lanmas� esas al�nmal�; bu arada, bu �al��malar�n ara�t�rmac�, talep sahipleri ve finans potansiyelini bulu�turacak bir yap�da olmas�na ve enerji sekt�r�nde �niversite-sanayi i�birli�inin geli�tirilmesine �zen g�sterilmelidir.
Belirlenen teknoloji alternatiflerinin uygulanmas�na olanak sa�layacak (veya uygulanmas�ndaki engelleri ortadan kald�racak) yasal ve kurumsal d�zenlemelerin ivedilikle belirlenerek hayata ge�irilmesi, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl�� taraf�ndan ger�ekle�tirilmelidir.
Enerji alan�nda �al��an yeti�mi� insan g�c�n� ve �zellikle ara�t�rmac�lar� sekt�rde tutabilmek i�in gerekli istihdam �nlemleri al�nmal�d�r.
Enerji konusu ve T�rkiye’nin konuya ili�kin teknoloji alanlar�nda yetkinle�mesi, 21.y�zy�lda iddia sahibi olabilmemizin ba�l�ca d�neme� noktalar�ndan biridir

Misafirght

10 Mart 2014 18:42

Elektirik �reten do�al kaynaklar nelerdir?

Elektirik �reten do�al kaynaklar nelerdir?

Saat: 18:40

�2005 - 2024, MsXLabs - MaviKaranl�k