MsXLabs

MsXLabs (https://www.msxlabs.org/forum/)
-   Soru-Cevap (https://www.msxlabs.org/forum/soru-cevap/)
-   -   Karagöz oyunu nasıl ve ne zaman doğmuştur? (https://www.msxlabs.org/forum/soru-cevap/223687-karagoz-oyunu-nasil-ve-ne-zaman-dogmustur.html)

Ziyaretçi 4 Ocak 2009 11:50

karagöz oyunu nasıl ve nezaman dogmuştur?


Misafir 4 Ocak 2009 12:42

Türk gölge oyununun tek temsilcisi olarak kabul edilen Karagöz oyununun kökeni konusunda değişik görüşler vardır. Kimi kaynaklara göre Orta Asya'dan, İran'dan ya da Hindistan'dan batıya göç eden Çingeneler aracılığıyla Anadolu'ya gelmiştir. Bir görüşe göre Bizans, İtalya ya da Yunan kökenlidir. Türkiye'ye Portekiz ya da İspanya'dan göç eden Yahudiler aracılığıyla geldiğini savunanlar da vardır. Ancak bu görüşleri kanıtlayacak yeterli belge yoktur. Oysa Yavuz Sultan Selim döneminin güvenilir kaynaklarından İbni İlyas, gölge oyununun Türkiye'ye XVI.yy.'da Mısır'dan geldiğini ortaya koymuştur. İlk zamanlar Mısır gölge oyununun etkisi altında olan Karagözün, kesin biçimini XVII.yy.'da aldığı ve tiplemelerin de bu dönemde ortaya çıktığı öne sürülmektedir.



Karagöz ve Hacıvat (Karagöz ve Hacıvat Hakkında) - MsXLabs
lütfen inceleyiniz:)


Ziyaretç 5 Mart 2009 18:42

Karagöz oyunu nasıl ve nerede doğmuştur?
 
bu oruma cvp veriiinnnnnnnnnn lütfennnnnnnn acillll.....


azrailiniz 30 Mart 2009 19:59

Karagöz ve Hacivat'ın önde gelen temcilcileri kimlerdir?
 
karagoz ve hacıvat oyununu canlandiran en onemli temsiilciler kimlerdir


Misafir 1 Aralık 2009 20:10

bence yanlış biz ne olduda karag öx hacivat gölge oyunu çıktı diyoruz ( yani nasıl çıktı ) yinede saol. :)


Daisy-BT 1 Aralık 2009 20:31

Alıntı:

Misafir adlı kullanıcıdan alıntı (Mesaj 1585584)
bence yanlış biz ne olduda karag öx hacivat gölge oyunu çıktı diyoruz ( yani nasıl çıktı ) yinede saol. :)

Rivayete göre Hacivat ve Karagöz, Orhan Gazi devrinde (Hükümdarlığı: 1324-1362) Bursa'da yaşamış cami yapımında çalışan iki işçidir. Kendileri çalışmadıkları gibi diğer işçilerin de çalışmasını engellemektedirler. Orhan Gazi'nin, "cami vaktinde bitmezse kelleni alırım" dediği cami mimarı, caminin vaktinde bitmemesine Karagöz ve Hacivat'ı şikayet eder. Bunun üzerine bu ikili başları kesilerek idam edilir. Karagöz ve Hacivat'ı çok seven ve ölümlerine çok üzülen Şeyh Küşteri, ölümlerinin ardından kuklalarını yaparak perde arkasından oynatmaya başlar. Bu sayede Hacivat ve Karagöz tanınır.


Misafir 12 Mayıs 2010 22:19

haciva ve karagöz nerede dogmuştur
 
nerde dogmuş ve ölmüşlerdir


Misafir 5 Aralık 2010 10:57

hacıvat
 
l a 1896 da osmanlı döneminde dodu


Misafir 15 Şubat 2011 14:05

hacivat ve karagöz ne zaman doğmuştur


Misafir 22 Şubat 2011 21:53

karagöz ne zaman hangi tarihte doğmuştur


Misafir 2 Mart 2011 17:44

1896 dogdu 1958 öldü


Misafir 4 Mart 2011 16:10

misafir denen şey eğer 1896da doğsaydı o zamanlar zaten kelle kesilmek diye bişey yoktu ozaman onlar nasıl ölsünler hem ozaman benim büyükannem de grürdü bilgide yazmıyo mu 1324-1362 diye


Misafir 8 Mart 2011 22:19

aynen ya ödevim var yapmam gerek acil cevap verin


talha1857 13 Mart 2011 18:49

Az BİLGİ
 
ya bune ya.Daha fazla bilgi gerek


Misafir 14 Mart 2011 17:08

JER
 
KARAGÖZ NE ZAMAN HANGİ TAHRİTE DOĞMUŞTUR


Misafir 15 Mart 2011 21:51

lütfen karagözün nerde doğduğunu söleyin


Misafir 16 Mart 2011 20:51

karagöz nerede doğdu


Misafir 23 Mart 2011 19:11

ACİLL!!!!!
 
karagöz ve hacivat ilk istanbulda olmadı mı?


Daisy-BT 23 Mart 2011 22:22

Alıntı:

Misafir adlı kullanıcıdan alıntı (Mesaj 1986468)
karagöz ne zaman hangi tarihte doğmuştur

Alıntı:

Misafir adlı kullanıcıdan alıntı (Mesaj 2005655)
aynen ya ödevim var yapmam gerek acil cevap verin

Alıntı:

talha1857 adlı kullanıcıdan alıntı (Mesaj 2011005)
ya bune ya.Daha fazla bilgi gerek

Alıntı:

Misafir adlı kullanıcıdan alıntı (Mesaj 2011882)
KARAGÖZ NE ZAMAN HANGİ TAHRİTE DOĞMUŞTUR

Alıntı:

Misafir adlı kullanıcıdan alıntı (Mesaj 2013878)
lütfen karagözün nerde doğduğunu söleyin

Alıntı:

Misafir adlı kullanıcıdan alıntı (Mesaj 2014987)
karagöz nerede doğdu

Alıntı:

Misafir adlı kullanıcıdan alıntı (Mesaj 2023309)
karagöz ve hacivat ilk istanbulda olmadı mı?


Rivayete göre Hacivat ve Karagöz, Orhan Gazi devrinde (Hükümdarlığı: 1324-1362) Bursa'da yaşamış cami yapımında çalışan iki işçidir. Kendileri çalışmadıkları gibi diğer işçilerin de çalışmasını engellemektedirler. Orhan Gazi'nin, "cami vaktinde bitmezse kelleni alırım" dediği cami mimarı, caminin vaktinde bitmemesine Karagöz ve Hacivat'ı şikayet eder. Bunun üzerine bu ikili başları kesilerek idam edilir. Karagöz ve Hacivat'ı çok seven ve ölümlerine çok üzülen Şeyh Küşteri, ölümlerinin ardından kuklalarını yaparak perde arkasından oynatmaya başlar. Bu sayede Hacivat ve Karagöz tanınır.


Alıntı:

Blue Blood adlı kullanıcıdan alıntı (Mesaj 1277143)
Türk gölge oyununun tek temsilcisi olarak kabul edilen Karagöz oyununun kökeni konusunda değişik görüşler vardır. Kimi kaynaklara göre Orta Asya'dan, İran'dan ya da Hindistan'dan batıya göç eden Çingeneler aracılığıyla Anadolu'ya gelmiştir. Bir görüşe göre Bizans, İtalya ya da Yunan kökenlidir. Türkiye'ye Portekiz ya da İspanya'dan göç eden Yahudiler aracılığıyla geldiğini savunanlar da vardır. Ancak bu görüşleri kanıtlayacak yeterli belge yoktur. Oysa Yavuz Sultan Selim döneminin güvenilir kaynaklarından İbni İlyas, gölge oyununun Türkiye'ye XVI.yy.'da Mısır'dan geldiğini ortaya koymuştur. İlk zamanlar Mısır gölge oyununun etkisi altında olan Karagözün, kesin biçimini XVII.yy.'da aldığı ve tiplemelerin de bu dönemde ortaya çıktığı öne sürülmektedir.



Karagöz ve Hacıvat (Karagöz ve Hacıvat Hakkında) - MsXLabs
lütfen inceleyinizhttps://www.msxlabs.org/forum/images/smilies/msn_happy.png



zoyi 27 Mart 2011 10:36

bilgi
 
daha uzun bir bilgi yok mu?


Misafir 7 Nisan 2011 21:29

daha ayrıntılı8 bilgi yokmu


Misafir 27 Nisan 2011 20:54

yaaa bu kadar mı karagöz nasıl ortaya çıktı


Misafir 10 Mayıs 2011 17:26

laa
 
ama Hacivat ve Karagöz ne zaman doğmuş olacaklar ??? pmm atın xD


Misafir 1 Ocak 2012 11:24

hacivat ve karagöz ne zaman doğmuştur


Misafir 16 Ocak 2012 18:02

Hacivat ile Karagöz nerede doğmuştur?
 
hacivat ile karagöz nerede doğmuştur ?


Misafir 20 Şubat 2012 19:00

gölge oyunları hangi tarihte çıkmıştırr ? ? ?


woltka1001 20 Şubat 2012 19:07

Karagöz ve Hacivat taklide ve karşılıklı konuşmaya dayanan, iki boyutlu tasvirlerle bir perdede oynatılan gölge oyunudur. Karagöz oynatıcısına hayali, hayalbaz denir. Yardımcıları çırak, yardak, dayrezen, sandıkkar'dır. Oyunda konuşmaların değişmesi baş hareketleriyle yapılır.
Bu iki karakterin gerçekten yaşayıp yaşamadığı, yaşadıysa nerede nasıl yaşadığı kesin olarak bilinmemektedir. Anlatılanlar rivayete dayanır, zira gerçekten yaşamış olsalar bile büyük ihtimalle bahsedilen dönemde tarih kitaplarına girecek kadar önemli bulunmamışlardır.
Rivayete göre Hacivat ve Karagöz, Orhan Gazi devrinde yaşamış cami yapımında çalışan iki işçidir. Kendileri çalışmadıkları gibi diğer işçilerin de çalışmasını engellemektedirler. Orhan Gazi'nin, "cami vaktinde bitmezse kelleni alırım" dediği cami mimarı, caminin vaktinde bitmemesine Karagöz ve Hacivat'ı şikayet eder. Bunun üzerine bu ikili başları kesilerek idam edilir. Karagöz ve Hacivat'ı çok seven ve ölümlerine çok üzülen Şeyh Küşteri, ölümlerinin ardından kuklalarını yaparak perde arkasından oynatmaya başlar. Bu sayede Hacivat ve Karagöz tanınır.
Hacivat

Hacivat'ın asıl adının Hacı İvaz olduğu söylenir. Hacivat karakteri düzeni temsil eder. Nabza göre şerbet verir. Kişisel çıkarlarını her zaman ön planda tutar. Az buçuk okumuşluğundan dolayı yabancı sözcüklerle konuşmayı sever. Perdeye gelen hemen herkesi tanır, onların işlerine aracılık eder. Alın teriyle çalışıp kazanmaktan çok Karagöz’ü çalıştırarak onun sırtından geçinmeye bakar. Rol icabı değişik kıyafetler içinde Keçi Hacivat, Çıplak Hacivat, Kadın Hacivat, Kahya Hacivat gibi farklı tasvirleri vardır.
Karagöz
Oyunun hiç şüphesiz başrol oyuncusu Karagöz’dür. Okumamış bir halk adamıdır. Hacıvat’ın kullandığı yabancı kelimeleri anlamaz ya da anlamaz görünüp, onlara yanlış anlamlar yükleyerek ortaya çeşitli nükteler çıkarırken bir taraftan da Türkçe dil kuralları ile yabancı kelimeler kullanan Hacivat ile alay eder. Her işe burnunu sokar,her işe karışır, sokakta olmadığı zaman da evinin penceresinden uzanarak, ya da içerden seslenerek işe karışır. Dobra, zaman zaman patavatsız yapısından dolayı ikide bir zor durumlarda kalırsa da bir yolunu bulup işin içinden sıyrılır. Çoğu zaman işsiz, geçim derdindedir .Hacivat’ın bulduğu işlere girip çalışır. Başında ışkırlak adı verilen oynak bir şapka vardır. Ve Hacivat'ta boyle tanınır.
Hacivat ve Karagöz oyunundaki karakterler kısaca şunlardır: 1)Hacivat 2)Karagöz 3)Zenne 4)Hikmet Ağa 5)Tuzsuz deli Bekir 7)Arap 8)Zenne 9)Frenk 10)Zeybek 11)Tiryaki 12)Çelebi 13)Arnavut


Mira 1 Mart 2012 14:13

Rivayete göre Hacivat ve Karagöz, Orhan Gazi devrinde (Hükümdarlığı: 1324-1362) Bursa'da yaşamış cami yapımında çalışan iki işçidir. Kendileri çalışmadıkları gibi diğer işçilerin de çalışmasını engellemektedirler. Orhan Gazi'nin, "cami vaktinde bitmezse kelleni alırım" dediği cami mimarı, caminin vaktinde bitmemesine Karagöz ve Hacivat'ı şikayet eder. Bunun üzerine bu ikili başları kesilerek idam edilir. Karagöz ve Hacivat'ı çok seven ve ölümlerine çok üzülen Şeyh Küşteri, ölümlerinin ardından kuklalarını yaparak perde arkasından oynatmaya başlar. Bu sayede Hacivat ve Karagöz tanınır.


Misafir 7 Mart 2012 20:06

Sorularıma cevap verirseniz sevinicem ... ??? =)

1-) Karagöz oyunu ne zaman ve nasıl dogmustur ?

2-) Karagöz ile Hacivat'ın özellikleri nelerdir ?

3-) Bu oyunda Karagöz ve Hacivat'tan başka hangi tipler yer almaktadır ?

4-) Karagöz oyunu nasıl bir ortamda canladırılmaktadır ?

5-) Geçmişte Karagöz oyununu sahneleyen en önemli temsilciler kimlerdir ?

... Şara YILMAZ ...


Misafir 8 Mart 2012 19:45

Blue Blood

Türk gölge oyununun tek temsilcisi olarak kabul edilen Karagöz oyununun kökeni konusunda değişik görüşler vardır. Kimi kaynaklara göre Orta Asya'dan, İran'dan ya da Hindistan'dan batıya göç eden Çingeneler aracılığıyla Anadolu'ya gelmiştir. Bir görüşe göre Bizans, İtalya ya da Yunan kökenlidir. Türkiye'ye Portekiz ya da İspanya'dan göç eden Yahudiler aracılığıyla geldiğini savunanlar da vardır. Ancak bu görüşleri kanıtlayacak yeterli belge yoktur. Oysa Yavuz Sultan Selim döneminin güvenilir kaynaklarından İbni İlyas, gölge oyununun Türkiye'ye XVI.yy.'da Mısır'dan geldiğini ortaya koymuştur. İlk zamanlar Mısır gölge oyununun etkisi altında olan Karagözün, kesin biçimini XVII.yy.'da aldığı ve tiplemelerin de bu dönemde ortaya çıktığı öne sürülmektedir.



Karagöz ve Hacıvat (Karagöz ve Hacıvat Hakkında) - MsXLabs
lütfen inceleyiniz

05-03-2009 #3 (mesaj-linki)
Ziyaretç
Karagöz oyunu nasıl ve nerede doğmuştur?
bu oruma cvp veriiinnnnnnnnnn lütfennnnnnnn acillll.....

30-03-2009 #4 (mesaj-linki)
azrailiniz
Karagöz ve Hacivat'ın önde gelen temcilcileri kimlerdir?
karagoz ve hacıvat oyununu canlandiran en onemli temsiilciler kimlerdir

01-12-2009 #5 (mesaj-linki)
Misafir
bence yanlış biz ne olduda karag öx hacivat gölge oyunu çıktı diyoruz ( yani nasıl çıktı ) yinede saol.

01-12-2009 #6 (mesaj-linki)
Daisy-BT

Alıntı:
Misafir adlı kullanıcıdan alıntı
bence yanlış biz ne olduda karag öx hacivat gölge oyunu çıktı diyoruz ( yani nasıl çıktı ) yinede saol.
Rivayete göre Hacivat ve Karagöz, Orhan Gazi devrinde (Hükümdarlığı: 1324-1362) Bursa'da yaşamış cami yapımında çalışan iki işçidir. Kendileri çalışmadıkları gibi diğer işçilerin de çalışmasını engellemektedirler. Orhan Gazi'nin, "cami vaktinde bitmezse kelleni alırım" dediği cami mimarı, caminin vaktinde bitmemesine Karagöz ve Hacivat'ı şikayet eder. Bunun üzerine bu ikili başları kesilerek idam edilir. Karagöz ve Hacivat'ı çok seven ve ölümlerine çok üzülen Şeyh Küşteri, ölümlerinin ardından kuklalarını yaparak perde arkasından oynatmaya başlar. Bu sayede Hacivat ve Karagöz tanınır.

12-05-2010 #7 (mesaj-linki)
Misafir
haciva ve karagöz nerede dogmuştur
nerde dogmuş ve ölmüşlerdir

05-12-2010 #8 (mesaj-linki)
Misafir
hacıvat
l a 1896 da osmanlı döneminde dodu

15-02-2011 #9 (mesaj-linki)
Misafir
hacivat ve karagöz ne zaman doğmuştur

22-02-2011 #10 (mesaj-linki)
Misafir
karagöz ne zaman hangi tarihte doğmuştur



Sayfa 1 | Toplam 3 1 2 3 >
« Önceki Konu | Sonraki Konu »
Hızlı Cevap
Resim Doğrulama

İki kelimeyi yazın:




Mesaj:

Seçenekler
Cevap içinde mesajdan alıntı yap?


Etiketler
karagöz oyunu, karagöz oyunu hakkında bilgi, karagöz oyunu ne zaman doğdu | golge oyunu nasil oynatilir, hacivat ve karagoz ne zaman dogdu, hacivat ve karagoz nerede dogdu, karagoz oyunu nasil cikmistir, karagoz oyunu nasil ortaya cikti,
Karagöz oyunu nasıl ve ne zaman doğmuştur? Konusuna Benzer Konular
Konu Konuyu Başlatan Forum Cevap Son Mesaj
Karagöz oyunu nasıl bir ortamda canlandırılmıştır? Ziyaretçi Soru-Cevap 18 2 Hafta Önce 16:01
Fatih Sultan Mehmet ne zaman doğmuştur? Ziyaretçi Soru-Cevap 10 30-05-2011 15:58
Su topu oyunu nasıl oynanır? Ziyaretçi Soru-Cevap 5 11-05-2011 21:11
Hikmet Karagöz (Hikmet Karagöz Kimdir? - Hikmet Karagöz Hakkında) Blue Blood Sanat tr 0 20-11-2006 12:25
Mesaj Kuralları
Yeni konu açabilirsiniz
Konulara cevap yazabilirsiniz
Ek dosyası yükleyemezsiniz
Mesajlarınızı düzenleyemezsiniz
BB kodu Açık
İfadeler Açık
[IMG] kodu Açık
HTML kodu Kapalı
Trackbacks Açık
Pingbacks Açık
Refbacks Kapalı
Site Kuralları

Saat Dilimi: GMT +2 - Saat: 19:41Bize Ulaşın - Contact Us ()


MsXLabs.org - Etiketler - Arşiv - Gizlilik Sözleşmesi
Ana Sayfa | Forumlar | Günlükler | Üyeler | Gruplar | Albümler | Videolar | Sohbet | Dizin | Soru-Cevap | Okula Destek | Forumda Ara
Sayfa 0.27791810 saniyede (58.43% PHP - 41.57% MySQL) 12 sorgu ile oluşturuldu
[Mobil Aygıt Görünümü]


Kaynak: Karagöz oyunu nasıl ve ne zaman doğmuştur?


britneyspears99 8 Mart 2012 20:41

Oyunu Nasıl ve Ne Zaman Dogmustur ? Karagoz Oyunu Nasıl Ortaya Cıktı ?

Karagöz Tarihçesi
Gölge oyununun çıkış noktası uzakdoğu, Çin olarak bilinir Ticaret ve geziler sonucu Endonezya, Java ve Hindistan’da yaygınlaşan gölge oyunu mistik ve dinsel bir etkiye sahiptir Türkler Çin ile yakın ilişkileri dolayısıyla bu sanatı öğrenmişler ve kendi kültürleri doğrultusunda geliştirmişlerdir Uygur ve Budist duvar resimlerinde görülen tasvirler Çin gölge oyununda da görülür Topkapı Sarayı Müzesi’nde eserleri bulunan Mehmet Karakalem çalışmaları da bunlara benzer örneklerdir

Gölge oyunu tekniğinin Türk halk kültüründe ne zaman Karagöz adını aldığı hakkında çeşitli görüşler vardır Bunlardan en yaygın olanı Bursa efsanesidir Sultan Orhan devrinde (1324-1362) Ulucami’nin yapımında demirci ustası Kambur Bâli Çelebi (Karagöz) ile duvarcı ustası Halil Hacı İvaz (Hacıvat) çalışmaktadır Nekre tipler olan ikilinin arasında geçen nükteli konuşmalar diğer işçilerin dikkatini toplayıp, işlerini aksatmalarına sebep olur Cami inşaatı yavaş ilerler Durumu öğrenen padişah hiddetlenip her ikisini de idam ettirir
Yaptığı yanlışlığın bilincine varan padişah çok üzülür Padişahın musahibi Şeyh Küşterî padişahı teselli etmek için beyaz sarığını çıkarıp gerer ve arkasına bir şem’a (ışık) yakar Ayağından çıkardığı çarıklarıyla Karagöz ve Hacıvat’ın tasvirlerini canlandırıp nükteli konuşmalarını seslendirir Günümüzde de Karagöz perdesine “Şeyh Küşterî meydanı” denir ve Şeyh Küşterî Karagözcülüğün pîri – kurucusu kabul edilir (Evliya Çelebi Seyahatnamesi)

Gölge oyunu ülkemize Yavuz Sultan Selim’in 1517’deki Mısır seferi sonrası 16 yüzyılda gelmiştir Mısır’ı fetheden Yavuz Sultan Selim’in Memlük Sultanı Tomanbay’ın asılışını hayal perdesinde canlandıran bir hayal sanatçısını, oğlu Kanuni Sultan Süleyman’ın da görmesini arzu ederek İstanbul’a getirmesiyle gölge oyunu İstanbul’a gelmiştir Türkler 16 yüzyıl başlarında perde gerisinden gölge yansıtma tekniğini Mısır’dan almışlardır Mısır Memluklarının gösteri yaptıkları siyah, ışık geçirmeyen, arabesk motiflerle işlemeli tasvirleri, şeffaf ve renklendirilmiş deri üzerine işleyen Türkler, bu sanata farklı bir nitelik kazandırdılar Mısır oyunlarının olay örgüsünün birbirinden kopuk yapısını düzenleyip yeni bir biçim verdiler Oyun tipleri Osmanlı İmparatorluğu’nun bünyesinde barındırdığı halklar içinden ve mahalle geleneğinden seçilmiştir Karagöz Osmanlı İmparatorluğu topraklarında yayılmış, çevre ülkelerde etkili olmuş, geniş bir coğrafyaya yayılmıştır Karagöz oyunu Mısır’a tekrar yeni biçimiyle dönüp ilgi görmüştür Bugün Mısır kuklasının adı Aragöz’dür

Nitekim bir çok gezgin, 19 yüzyılda Mısır’daki gölge oyununu anlatırken, bunun Karagöz olduğunu, Mısır’a Türkler tarafından sokulduğunu ve çoğunlukla Türkçe oynatıldığını belirtmişlerdir İslam dünyasında bu oyuna “Tayf-ül hayal”, “Zıll-i hayâl”, “Hayâl-el sitare” gibi adlar verilmiştir Bazı İslam mutasavvıfları eserlerinde hayâl sahnesini dünya’ya, perdedeki geçici hayalleri insanlar ve diğer varlıklara benzetmişlerdir Oyundaki hayaller nasıl perde arkasındaki sanatçı tarafından oynatılıyorsa, evrendeki varlıkları da görünmeyen bir yaratıcının hareket ettirdiği anlatılmıştır

16 yüzyılda hayâl oyununun yaygınlığını ve Osmanlı eğlence sanatlarının başlıcalarından olduğunu gösteren pek çok belge vardır Şeyhülislam Ebussuut Efendi’nin (1490-1574) hayâl oyununu ibret gözüyle seyretmenin cezayı gerektirmeyeceği yolundaki fetvası bunların en önemlisidir Ebussuut Efendi; “Gerçek biliminde yükselmek isteyenler için gölge oyununda büyük ibretler olduğunu gördümKişiler, kalıplar gölge gibi gelip geçiyor ve çabucak yok oluyor, onları oynatan ise bakî kalıyor” demiştir

Karagöz üzerine 17 yüzyıla ait belgeler daha çoktur Evliya Çelebi, Naima gibi yerli yazarların eserlerinden ve İstanbul’da bulunmuş Avrupalıların anı ve gezi kitaplarından öğrenildiğine göre Ramazan ayında kahvehanelerde, başka zamanlarda da evlenme, doğum, sünnet düğünü vs dolayısıyla saray, konak ve evlerde yapılan şenliklerde oynatılan bu oyunlar Osmanlı toplumunun belli başlı eğlencelerinden biriydi

19 yüzyılda da sarayın ve halk toplantılarının gözde eğlencelerinden olduğunu yine yerli ve yabancı kaynaklardan öğreniyoruz 19 yy’da 2 Mahmut dönemine ait kaynaklarda da Karagöz oyunu yer alır1843’de Türkiye’yi ziyaret eden Gerard de Nerval seyahatnamesinde İstanbul’da seyrettiği Karagöz oyununu tüm ayrıntıları ile anlatır (Gérard de NERVAL, Doğuya Yolculuk, Çelik GÜLERSOY İstanbul Kitaplığı, İstanbul-1974, s: 85-94)

Yabancı kaynaklarda Karagöz oyunlarının açık saçık bulunduğuna dair yazılar vardır Bunlardan Jean Thévenot 1655-1656’da Türkiye adlı eserinde, bir hanımın nasıl olupta Karagöz oyunu izlediğini anlayamadığını yazar (Jean THéVENOT, 1655-1656’da Türkiye, Tercüman 1001 Temel Eser, İstanbul-1978, s: 95-96)

Abdülaziz ve II Abdülhamit devirlerinde bazı Karagöz sanatçıları Mızıkayı Hümayun himayesine alınmışlardır Bu dönemde yetişen Karagöz sanatçılarının kimisinin tekkelerden (Şeyh Fehmi Efendi, Müştak Baba), kimisinin medreseden (Darphaneli Hafız Efendi, Hafız Mehmet Efendi) kimisinin Enderundan (Enderunlu Hakkı Bey, Enderunlu Tevfik Efendi), kimisinin katiplikten (Katip Salih Efendi), kimisinin cerrahlıktan (Cerrah Salih Efendi), pek çoğunun da esnaflıktan (Yorgancı Abdullah Efendi, Püskülcü Hüsnü Efendi, Kantarcı Hakkı Efendi, Hamamcı Süleyman Efendi, Yemenici Andon Efendi, Çilingir Ohannes Efendi) olduğu görülür

Saray için getirilen, önceleri saray düğünlerinde perde diyen Karagöz çok kısa zamanda halka kendini sevdirdi Sonuçta Karagöz çeşitli Hayâlîler eliyle halk arasında büyük rağbet gördü Geniş Osmanlı coğrafyasındaki tüm tipleri bünyesinde barındıran bir folklor, edebiyat, etnoğrafi, müzik, mizah ve hiciv sergisi kimliği kazandı

Esnek yapısı itibariyle doğaçlamaya ve güncel olayların işlenmesine son derece açık olan Karagöz perdesi, zamanının en önemli toplumsal yergi vasıtasıydı Halkın beğenmediği hükümet kararlarını eleştirdiği ve kamuoyunu temsil ettiği dönemler vardır Osmanlı’nın son dönemlerinde Karagöz sanatçıları devlet ileri gelenlerinden bazılarının hırsızlığını, rüşvetçiliğini vs perdede canlandırdıkları için bu taşlamalar çok keskin bulunmuş, oyunlar yasaklanmıştır Devlet ileri gelenlerinin perdeye yansıtılmaları ağır cezalara bağlanmış, bu yasaklamalardan sonra Karagöz sıradan, kaba saba bir güldürü durumuna düşmüştür

20 yy’da Türk Halk edebiyatı ile ilgili araştırmalar başlamış fakat hızla başlayan batılılaşma çabası ile Karagöz oyunu gözden düşmeye başlamıştır 20 yüzyılın ilk çeyreğinde bir süre daha yaşayan Karagöz, zaman içinde tiyatronun, sinemanın daha sonra da televizyonun hayata girmesiyle önemli ölçüde etkisini kaybetmiştir

Bu yüzden hayaliler Karagöz oyun tekniğinde bazı değişiklikler yapmaya çalışmışlardır Ahmet Rasim, “Muharrir Bu Ya” adlı eserinde Hayali Katip Salih’in kanto söylettiği ve muhafazakarlar tarafından eleştirildiğini anlatmaktadır

Ancak Karagöz oyunlarının etkisini kaybetmesindeki sebep sadece teknoloji alanındaki gelişmeler olmamıştır 17 yüzyılda başlayan batılılaşma çabaları yirminci yüzyılın başlarında etkisini göstermeye başlamış, geleneksel Türk tiyatrosunun en önemli özelliği olan doğaçlama geleneği terkedilmiş bunun yerini batı tiyatrolarında olduğu gibi yazılı metinler almıştır Yazılı metne bağlı kalarak oynatılan Karagöz oyunları, yeni oyunlar yazılamadığı için çağa ve insanların kültürel gelişimlerine ayak uyduramamış, eskiden oynatılan oyunların aynısının tekrar tekrar perdeye getirilmesi insanların ilgisini çekmez olmuştur

Yenileştirme çalışmaları Meşrutiyet ve Cumhuriyet dönemlerinde de devam eder 1910 yılında Beyoğlunda “Canlı Karagöz Sahnesi Operet Kumpanyası” adlı topluluk kurulur Komik-i Şehir Naşit Efendi burada deneme amacıyla canlı Karagöz olarak sahneye çıkmıştır

Doğaçlama geleneğine geri dönülmesi durumunda Karagöz eskiden olduğu gibi saygın ve yaygın bir duruma gelebilecektir, aksi takdirde önümüzdeki on yıllar içinde Karagöz sanatımız tarih kitaplarının arasında kalıp yok olmaya mahkumdur Karagöz günümüzde sayıları azalan Hayâlîler tarafından yaşatılmaya çalışılmaktadır

1966’dan sonra düzenlenmeye başlayan festivaller yarışmalar sonucunda bir çok başarılı hayalinin varlığı ortaya çıkmış, yeni oyunlar kaleme alınmıştır Yazılan oyunların pek çoğu perdede oynamaya uygun olmasa da konu tekrar gündeme gelmiştir

KARAGÖZ VE HACİVAT KUKLA ORTAOYUNU'NDA
KULLANILAN MALZEMELER

KARAGÖZ def 'i
Çapı : 31 cm
Derinliği :4,5 cm
Tek tarafına deri gerilmiş tahta kasnak, kasnağa takılı 8,5 cm çapında 5 çift zil var

KARAGÖZ düdüğü Nareke (Kamıştan)
Boyu : 16 cm
Çapı : 2 cm
Bir ucuna ince kâğıt gerilmiştir

KARAGÖZ figürü değnekleri
Çift uçlu

* 2 Adet 485 x 14 cm
10 Adet 485 x 14 cm
2 Adet 40 x 14 cm
3 Adet 33 x 14 cm
* 1 Adet 41 x 14 cm
* Uçlarından biri deliklidir

KARAGÖZ figürü değnekleri
Tek uçlu

7 Adet 53 x 14 cm
3 Adet 48,5 x 14 cm
2 Adet 43 x 14 cm

KARAGÖZ perdesi
En : 85 cm
Boy : 125 cm
Cinsi : Kalın Amerikan bezi


KARAGÖZ oynatım tezgâhı
Yükseklik : 188 cm
Uzunluk : 279 cm

Karagöz ve Hacıvat


Türk gölge oyununun tek temsilcisi olarak kabul edilen Karagöz oyununun kökeni konusunda değişik görüşler vardır Kimi kaynaklara göre Orta Asya'dan, İran'dan ya da Hindistan'dan batıya göç eden Çingeneler aracılığıyla Anadolu'ya gelmiştir Bir görüşe göre Bizans, İtalya ya da Yunan kökenlidirTürkiye'ye Portekiz ya da İspanya'dan göç eden Yahudiler aracılığıyla geldiğini savunanlar da vardırAncak bu görüşleri kanıtlayacak yeterli belge yoktur Oysa Yavuz Sultan Selim döneminin güvenilir kaynaklarından İbni İlyas, gölge oyununun Türkiye'ye XVIyy'da Mısır'dan geldiğini ortaya koymuştur İlk zamanlar Mısır gölge oyununun etkisi altında olan Karagözün, kesin biçimini XVIIyy'da aldığı ve tiplemelerin de bu dönemde ortaya çıktığı öne sürülmektedir



Karagöz


Oyunun hiç şüphesiz başrol oyuncusu Karagöz’dür Okumamış bir halk adamıdır Hacıvat’ın kullandığı yabancı kelimeleri anlamaz ya da anlamaz görünüp, onlara yanlış anlamlar yükleyerek ortaya çeşitli nükteler çıkarırken bir taraftan da Türkçe dil kuralları ile yabancı kelimeler kullanan Hacıvat ile alay eder Her işe burnunu sokar,her işe karışır, sokakta olmadığı zaman da evinin penceresinden uzanarak, ya da içerden seslenerek işe karışır Dobra, zaman zaman patavatsız yapısından dolayı ikide bir zor durumlarda kalırsa da bir yolunu bulup işin içinden sıyrılır Çoğu zaman işsiz, geçim derdindedir Hacıvat’ın bulduğu işlere girip çalışır Başında ışkırlak adı verilen oynak bir şapka vardır Değişik oyunlarda rol icabı değişik kıyafetler içinde farklı Karagöz tasvirleri vardır Kadın Karagöz , Gelin Karagöz , Eşek karagöz , Çıplak Karagöz , Bekçi Karagöz , Çingene Karagöz , Tulumlu Karagöz , Davulcu Karagöz , Ağa Karagöz vs (Velhasıl zavallının başına gelmeyen kalmaz)




Hacıvat


Tam bir düzen adamıdırNabza göre şerbet verir, eyyamcıdırKişisel çıkarlarını her zaman ön planda tutarAz buçuk okumuşluğundan dolayı yabancı sözcüklerle konuşmayı severPerdeye gelen hemen herkesi tanır, onların işlerine aracılık ederAlın teriyle çalışıp kazanmaktan çok Karagöz’ü çalıştırarak onun sırtından geçinmeye bakar (Günümüzde de ne kadar çok Hacıvat var değil mi Entel görünmek için cümle aralarına yabancı kelimeler sıkıştıranlar, başkalarının sırtından geçinenler, çıkarcılar)Değişik oyunlarda rol icabı değişik kıyafetler içinde farklı Hacıvat tasvirleri vardır Keçi Hacıvat , Çıplak Hacıvat, Kadın Hacıvat, Kahya Hacıvat vb


Misafir 22 Nisan 2012 18:17

Karagöz ve Hacivat'ın önde gelen temcilcileri kimlerdir?
 
Geçmişte karagöz oyununu sahneleyen ünlü ustalar:
Hafız Aşkî
Müştâk Baba
Hayâlî Memduh Bey
Camcı İrfan Efendi
Cerrah Salih Efendi
Enderunlu Nazif Bey
Hayâlî Katip Salih Efendi
Hayâlî Kör Hasanzade Mehmet
Hayal Küpü Emin Ağa
Hazım Körmükçü
Ressam Muazzez
Tecelli Bey
Şeyh Fehmi Efendi
Hayâlî Küçük Ali
Tuncay Tanboğa (Hayâlî Torun çelebi, Hayâlî Küçük Ali'nin torunu)
Aram Çerçi
Nevzat Açıkgöz


Misafir 27 Nisan 2012 10:05

efsaneye göre karagöz ve hacivat bursada ulucaminin yapımı esnasında çalışan iki işçidir.karagöz demirci ustası,hacivat ise duvarcı ustasıdır


Misafir 31 Ekim 2012 17:12

1860


Misafir 25 Kasım 2012 21:20

cami inşatında çalışırken hep kavga ederlermiş ederkende,değişik ve komik kelimeler kulleandıkları için herkez gülüyormuş.Cami yapımı gününde bitmediği için kral kızmış hacivat ve karagözü sevmeyen adam şikayet etmiş. Kralda kelelerinin alınmasını emretmiş ölmüşler.Kral pişman olmuş ama iş işten geçmiştir.


Misafir 16 Aralık 2012 17:51

Karagöz ne zaman doğmuştur?
 
Karagöz ne zaman doğmuştur?


Misafir 6 Ocak 2013 12:23

inşaat işcisiyken ortaya çıkmışta nasıl gölge oyununa ilgi duymuşlarda hazırlamışlar


_GüzelikMeleği_ 6 Ocak 2013 13:35

Cevap

Türk gölge oyununun tek temsilcisi olarak kabul edilen Karagöz oyununun kökeni konusunda değişik görüşler vardır. Kimi kaynaklara göre Orta Asya’dan, İran’dan ya da Hindistan’dan batıya göç eden Çingeneler aracılığıyla Anadolu’ya gelmiştir. Bir görüşe göre Bizans, İtalya ya da Yunan kökenlidir. Türkiye’ye Portekiz ya da İspanya’dan göç eden Yahudiler aracılığıyla geldiğini savunanlar da vardır. Ancak bu görüşleri kanıtlayacak yeterli belge yoktur. Oysa Yavuz Sultan Selim döneminin güvenilir kaynaklarından İbni İlyas, gölge oyununun Türkiye’ye XVI. Yy.’da Mısır’dan geldiğini ortaya koymuştur. İlk zamanlar Mısır gölge oyununun etkisi altında olan Karagözün, kesin biçimini XVII. Yy.’da aldığı ve tiplemelerin de bu dönemde ortaya çıktığı öne sürülmektedir.
lütfen inceleyiniz


Misafir 24 Kasım 2013 14:29

hacivat1561 yılında doğup idam edilmiştir,karagöz 1563 yılında doğup 1651 yılında idam edilmiştir


Misafir 28 Aralık 2014 20:33

karagöz ve hacivat ne zaman basladı ve nasil oynanır? acil lazım


Misafir 28 Aralık 2014 20:41

karagöz ve hacivat ne zaman dogmustur ve nasil oynanır



Saat: 11:29

©2005 - 2024, MsXLabs - MaviKaranlık