Kelime kökü nedir, nasıl bulunur? Kelime kökü nedir? |
Alıntı:
Alıntı:
Alıntı:
Alıntı:
Alıntı:
Alıntı:
Alıntı:
|
Kökler iki çeşittir:1. İSİM KÖKLERİ Bir varlığı, niteliği, ilgiyi veya duyguyu en kısa biçimde tanıtan köklere denir. Dört çeşittir: a) Varlık kökleri : Çöl, yol, sıra, ev... b) Nitelik kökleri : İyi, güzel, kötü... c) Duygu kökleri : Ah, vah, tüh, ey... d) İlgi kökleri : Ben, sen, o, ile, için... İsim kökleri cümle içinde “isim, zamir, zarf, sıfat, edat, bağlaç ve ünlem” göreviyle kullanılabilir. Dilimizde isim kökleri en fazla üç heceden oluşur. Örnek: Karınca, kelebek, araba... İsim kökü içine “yansıma kök” dediğimiz doğa ses ve görüntülerinden esinlenerek yapılmış kökler de girer. fış – kır- miyav-la- çıt-ırtı fıs- ılda- 2. FİİL KÖKLERİ İş, oluş,hareket ve durum bildiren köklere fiil kökleri denir. Örnek: Gel-, otur-, ver- ... Dilimizde hem fiil hem isim kökü olarak kullandığımız kelimeler de vardır. Bunlara “ ortak kök” denir.Bu kelimeler tek anlam taşımalarına rağmen diğer köklerin tersine hem isim hem fiil eklerini alabilirler.Bu kökleri sesteş (eş sesli) kelimelerle karıştırmamak gerekir.Sesteş kelimeler, iki ayrı kelimedir, ortak kök ise tek bir anlamı olan, kullanıldığı yere göre fiil ya da sim olan kelimedir. Örnek: eski - y – en giysi fiil kökü eski ortak kök eski -ci isim kökü ağrı - lar isim kökü ağrı ortak kök ağrı - yor fiil kökü taş- taş – kın su fiil kökü fiil kökü Sesteş kelimeler taş taş – lık arazi isim kökü isim kökü |
konak Alıntı:
|
gggg Alıntı:
mak mek ekle ekler oluyosa fiil köküdür olmuyosa isim kökü |
kelimenin sonuna -mak -mek geliyorsa fiil köküdür gelmiyorsa isim köküdür |
En basit yolu bir kelimenin köküne mastar eki ( - mak -mek ) geliyorsa o kelimenin fiil kökü olduğunu anlayabiliriz. Örneğin : Bilgili sözcüğünün kökü bilmekten bildir. Ama gözlükçü kelimesinin kökü göz kelimesidir ve mastar eki gelemediği için bu isim köküdür. |
KÖKLER1- Kökler, kelimelerin anlamlı parçalarıdır. Meselâ bakış kelimesinde bak köktür. Bakma işinin anlamı bak kökü üzerindedir. Buradan bakma işi anlamını çıkarıyoruz. 2- Kökler, kelimelerin parçalanamayan kısımlarıdır. Meselâ bak kökü daha fazla parçalanamaz. Parçalanırsa bakmakla ilgili anlamı ortadan kalkar. 3- Kökler varlıkların ve hareketlerin yalın karşılıklarıdır. Onları bir zaman, şahsa bağlamazlar, soyut olarak ifade ederler. 4- Kökler, kelimelerin çekirdekleridir. Meselâ gözlemek, gözlem, gözcü, gözcülük, gözlük kelimeleri hep göz kökünden türetilmiştir. GÖZ= gözlemek, gözlem, gözcü, gözcülük, gözetmen, gözlük, gözlükçü, gözlükçülük, gözlü, gözsüz..... 5- Her varlık veya hareket için dilde bir kök yoktur. Birbirine yakın varlık veya kavramlar aynı kök etrafında yapılan kelimelerle karşılanır. Meselâ ver kökünden vergi, verim, verimli, verecek, verimlilik gibi. 6- Kökler eskiden beri var olan ve sonradan yapılamayan dil birlikleridir. Yeniden kök yapılamaz. Ancak yabancı dillerden yeni kökler alınabilir. Radyo-cu, radyo culuk vb. 7- Dilde iki çeşit kök vardır: isim kökleri, fiil kökleri. Çünkü kâinatta iki çeşit varlıktan söz edebiliriz: A- Nesne B- Hareket İnsan, hayvan, bitki, dağ, orman, taş, toprak, duygu, akıl, hastalık vb. nesnelerdir. Bunların gelmesi, gitmesi, yanması, büyümesi, tükenmesi vs. Hareketlerdir. İşte nesneler isimlerle, hareketlerle fiillerle karşılanmaktadır. KELİMELERİN YAPI ÖZELLİKLERİ KÖK : Bir kelimenin, daha küçük parçalara ayrılmayan, anlamlı en küçük parçasına denir. Kelimenin kökünün, kelimenin tamamı ile ilgili olmalıdır. Örnek: Okul kelimesinin kökü, oku fiilidir. Fakat bu kelimede ok kısmı da bir anlam taşır. Ama okul ile ok arasında bir ilgi yoktur. Kökler iki çeşittir: 1. İsim Kökleri 2. Fiil Kökleri İSİM KÖKLERİ : Bir varlığı, niteliği, ilgiyi veya duyguyu en kısa biçimde tanıtan köklere denir. Dört çeşittir: a) Varlık kökleri : Çöl, yol, sıra, ev... b) Nitelik kökleri : İyi, güzel, kötü... c) Duygu kökleri : Ah, vah, tüh, ey... d) İlgi kökleri : Ben, sen, o, ile, için... İsim kökleri cümle içinde #8220;isim, zamir, zarf, sıfat, edat, bağlaç ve ünlem #8221; göreviyle kullanılabilir. Dilimizde isim kökleri en fazla üç heceden oluşur. Örnek: Karınca, kelebek, araba... FİİL KÖKLERİ : Hareketleri, işleri anlatan köklere denir. Örnek: Gel-, otur-, ver- ... Sesteş (Eşsesli ) Kökler : Kullanıldığı cümleye göre hem isim, hem fiil olabilecek köklere denir. Örnek: Yaz, kız, geç...
|
Toplantı kelimesinin kökü nedir? |
Arkadaşlar sorun kelimesinin kökü nedir acaba ikileme yaşadık kimi soru dur diyor kimi ise zaten kök halindedir sorun diyor |
Saat: 11:30 |
©2005 - 2024, MsXLabs - MaviKaranlık