Gazlar�n s�k��ma ve genle�me �zelliklerinden elde edilen teknolojik ara�lar nelerdir?

Zeplinin tarih� geli�imi 1783 senesinde ilk balon u�u�u ile ba�lar. 1851 senesinde Henri Giffard isimli bir Frans�z ka�if �� beygir g�c�nde buhar kuvvetiyle �al��an pervane motorunu geli�tirince, balona yatay y�nde hareket imkan� sa�lanm�� oldu. ��ten patlamal� benzin motor tatbikat� 1872’de Alman m�hendisi Paul Haenlein ile ba�lam��t�r. 1883 Ekiminde ise elektrik motoru ile �al��an ilk zeplin yap�ld�. Almanlar�n 1900 senesinde yapt�� LZ-1 Zeplini 140 metre boyunda ve 13 metre �ap�nda b�y�k bir hava gemisi idi. Bu gemi 24 adet boyuna ve 16 adet daire bi�iminde enine mukavim elemanlardan meydana geliyor ve 16 beygir g�c�ndeki motoru ile saatte 33 kilometre h�z yap�yordu. Yatay ve ba�-k�� do�rultusundaki denge kontrollar� hem d�men hem de u� taraflarda bulunan balon odalar�n gaz bas�n�lar� ayarlanarak yap�l�yordu. Bunu Almanlar�n ABD’ye harp tazminat� olarak yapt�� LZ-126 “Los Angeles” takip etti. 1928 senesinde yap�lan LZ-127 “G�raf Zeppelin” 590 seferde 13.110 ki�i ve 200 ton y�k ta��m��t�r. 1936 senesinde yap�lan LZ-129 “Hindenburg” zeplini 1100 beygir g�c�nde tahrik motoruna sahip olup, saatte 110 kilometre h�z yap�yordu. Bu zeplinle Atlantik seferleri d�zenlenmi�, on seferde 1002 ki�i ta��nm��t�r. 1938 senesinde yap�lan LZ-130 “Graf Zeppelin” ise helyumla �al��yordu. �kinci D�nya Sava��n�n ba�lamas� ile zeplin in�aas� da durdu. G�n�m�zde �e�itli kolayl�klar� d��n�lerek �zerinde �al��malar yap�lmaktad�r.

�lk zeplin 128 metre uzunlu�unda ve 11 metre �ap�ndayd�. Al�minyumdan olu�an iskeleti, pamuklu bir bezle kapl�yd�. �skeletin i�inde hidrojen ta��yan gaz baloncuklar� vard�. 2 Temmuz 1900’de havaland�r�lan zeplin, 400 metre y�kseklikten u�arak 6 kilometrelik bir yolu 17 dakika 30 saniyede ald�.

Bu ilk zeplinin ba�ar�s� �zerine yenileri de �retildi. �zellikle Alman Sava� Bakanl�� zeplin �retimini destekledi. I. D�nya Sava�� s�ras�nda Paris ve Londra zeplinlerle bombaland�.

Atlas a��r� u�u�lara ba�layan zeplinler, 52.000 ki�iyi Atlas Okyanusu'nun iki k�y�s� aras�nda ta��d�ktan sonra, yeni yolcu u�aklar�n�n geli�tirilmesi ve b�y�k kazalar nedeniyle 1950’lere gelmeden �retimden kald�r�ld�. G�n�m�zde sadece ABD’de reklam ama�l� olarak k�s�tl� say�da �retilmektedirler.