Başkalaşım geçiren hayvanlar hangileridir? Başkalaşım geçiren hayvanlar hangileridir? |
Karasinek ve sivrisinek başkalaşım geçirirler. Karasinek: Karasinek, kısa ama yoğun ve bereketli bir hayat sürer. Eğer yumurtaları 25 derece sıcaklıktaki nemli bir yere bırakılırsa yumurtalar, 10 saat gibi kısa bir zaman zarfında açılırlar. Kurtçuklar ancak sıvı maddelerle beslenirler. Bunlar katı yiyecekleri sıvı hale dönüştürebilmek için kendileriyle ortak yaşayan bakterilere muhtaçtır. Bunlarla beraber nemf (larva) haline girmek üzere olan kurtçuk, orta bağırsağın son kısmından, sindirim borusu boyunca yol alan bakterilerin çoğunu yok edebilecek bir asit salgılar. Kalan bakterileri de tam nemf kundağından çıkarken orada bırakır ve sinek böylece tam asepsili (mikroptan arınmış)olarak dünyaya gelir. Metamorfoz (başkalaşım) geçirip, erişkin sinek haline gelebilmeleri için ise lüzumlu olan 40°C sıcaklıktaki mekânlara yönlendirilirler. Bu ortamda 6 gün içinde iki metamorfoz geçirip, erişkin sinek olurlar. Bir defada yaklaşık olarak 100’ün üstünde, hayatı boyunca da 600-1000 yumurta bırakabilen dişi karasinek, larva döneminden sonraki üç gün içerisinde, çok rahatlıkla yeniden yumurta bırakabilir. Karasinekler bu ritimleriyle çok hızlı ürerler. Belki sağlık ve temizlik memuru olduklarından, bu ehemmiyetli vazifelerinden ötürü çoğalmaları gerekir denilebilir. Çünkü bir kitap bile kıymeti nispetinde nüshaları çoğaltılır ve baskısı arttırılır. Nisan ayı ortalarında yumurtasını bırakan bir karasinekten gelen neslin, aynı yılın Eylül ayı ortalarında bıraktığı yumurta sayısı 5 trilyonu geçer. Başka bir ifadeyle, bir gramın % 1’i ağırlığındaki (yaklaşık olarak 70 sinek 1 gr ağırlığındadır) bir sineğin devamı olan nesillerden 80 bin ton ağırlığında bir sinek ordusu meydana gelir. Sivrisinek: Sivrisinekler yaşamlarını dört evrede tamamlarlar. Yumurta, larva, pupa ve ergin dönem. Bunlardan ilk 3 dönem suda tamamlanır. Sivrisinekler doğru bilinenin aksine kışın da hangi evrede olursa olsun yaşayabilir. Yumurtadan çıkan sivrisinek yavrularının (pulpa), büyüme evrelerini tamamlayabilmeleri için küçük bir su birikintisine ihtiyaç duyar. Bu, çamurlu bir yağmur suyu, bataklık, çeltik, havuz suyu ya da teneke kapta birikmiş bir su olabilir. Ancak durgun sular sivrisineklerin tercih sebebidir. Çünkü bu sular, içerdikleri fotosentez yapabilen bitki öbekleri sayesinde, oksijence zengindirler. Sivrisinek yumurtaları su bulunan her ortamda gelişebilirler, ancak bazı şartların sağlanması gerekir: Yumurtadan çıkacak olan larva, yetişkin bir sinek oluncaya kadar farklı evreler geçirecektir. Her evrede de yavru sineğin farklı ihtiyaçları olacaktır. Kuraklık ve aşırı sıcak da yumurtaların gelişimini engelleyebilir. Bu yüzden anne sivrisinek doğacak yavruların tüm gelişme evrelerini rahatça tamamlayabilecekleri bir ortam bulmak zorundadır. Dişi sivrisinek, karnının altında bulunan alıcı bir anten sayesinde, toprağın nem ve sıcaklık bakımından yumurtalarını bırakmaya uygun olup olmadığını tespit edebilir |
Kabuklular :Yengeç, karides. Örümcekler :Örümcek, akrep. Çok Ayaklılar :Çıyan, kırkayak. Süngerler Mercanlar Yumuşakçalar : Salyangoz, midye, istiridye, mürekkep balığı, sümüklü böcek, ahtapot. Derisi Dikenliler : Deniz yıldızı, denizkestanesi. İpek böcekleri Uğur böcekleri BAKINIZ Başkalaşım Geçiren Hayvanlar |
Sinekler (Diptera) |
UĞUR BÖCEĞİNİN YAŞAM DÖNGÜSÜ * Baharın gelmesiyle birlikte bahçeleri dolduran uğur böcekleri bitkilere zarar veren yaprak bitlerinin düşmanıdır. Bir uğur böceği hayatı boyunca yaklaşık 5.000 tane bitki zararlısı yer. https://www.msxlabs.org/forum/attachments/66076d1518978272-baskalasim-geciren-hayvanlar-ugur2.jpg * Uğur böcekleri kırmızı, sarı, pembe, portakal renginde olabilir. Vücutlarında genellikle benekleri bulunur. * Uğur böceklerini parlak renkleri onların düşmanlarından korunmasına yardım eder. Parlak renkli canlılar genellikle zehirli olurlar. Onların parlak renklerini gören düşmanları zehirli olduklarını düşünerek uğur böceklerinden uzak durur. DEVAMI Başkalaşım Geçiren Hayvanlar |
Başkalaşım ve Başkalaşım Geçiren Hayvanlar Bazı canlılar dünyaya geldiklerinde ana canlıya benzerken bazıları da benzemezler. Ana canlıya benzemeyen canlılar gelişim dönemleri boyunca başkalaşım geçirerek ana canlıya benzer hale gelirler. Kurbağaların ve böceklerin yumurtadan çıktıktan sonra yapısal değişikliğe uğrayarak ana canlıya benzer hale gelmesine başkalaşım denir. (Kurbağaların ve böceklerin yumurtadan çıktıktan ergin hayvan oluncaya kadar geçirdikleri gelişim evrelerinin hepsine birden başkalaşım denir). Kurbağalar ve eklem bacaklılardan böcekler, başkalaşım geçiren hayvanlardır. a) İpek Böceğinin Gelişim Dönemleri (Başkalaşım Evreleri)
|
1 ek Karasinekhttp://www.bakimliyiz.com/images/smilies/smilev.gif kısa ama yoğun ve bereketli bir hayat sürer. Eğer yumurtaları 25 derece sıcaklıktaki nemli bir yere bırakılırsa yumurtalarhttp://www.bakimliyiz.com/images/smilies/smilev.gif 10 saat gibi kısa bir zaman zarfında açılırlar. Kurtçuklar ancak sıvı maddelerle beslenirler. Bunlar katı yiyecekleri sıvı hale dönüştürebilmek için kendileriyle ortak yaşayan bakterilere muhtaçtır. Bunlarla beraber nemf (larva) haline girmek üzere olan kurtçukhttp://www.bakimliyiz.com/images/smilies/smilev.gif orta bağırsağın son kısmındanhttp://www.bakimliyiz.com/images/smilies/smilev.gif sindirim borusu boyunca yol alan bakterilerin çoğunu yok edebilecek bir asit salgılar. Kalan bakterileri de tam nemf kundağından çıkarken orada bırakır ve sinek böylece tam asepsili (mikroptan arınmış)olarak dünyaya gelir. Metamorfoz (başkalaşım) geçiriphttp://www.bakimliyiz.com/images/smilies/smilev.gif erişkin sinek haline gelebilmeleri için ise lüzumlu olan 40°C sıcaklıktaki mekanlara yönlendirilirler. Bu ortamda 6 gün içinde iki metamorfoz geçiriphttp://www.bakimliyiz.com/images/smilies/smilev.gif erişkin sinek olurlar. Sineklerde yavru bakımı yoktur. |
SORU-CEVAP Alıntı:
karides örümcek çıyan kırkayak salyangoz midye istiridye mürekkep balığı sümüklü böcek ahtapot deniz yıldızı deniz kestanesi |
ipek böceği Bazı canlılar dünyaya geldiklerinde kendisini dünyaya getiren annelerine benzemezler. Yaşam süreçleri boyunca günden güne gelişerek ve değişimlere uğrayarak annelerine benzeyen bu canlılara Başkalaşım Geçiren Canlılar denir. Ördüğü kozalardan günlük hayatımızda sıkça kullandığımız ipeğin elde edildiği, besin kaynağı dut yaprağı olan bir kelebek tırtılı İpek Böceği başkalaşım geçiren canlılardandır. İpek böceğinin erişkin hali boz renkli olup gövdesi iri ve tombulcadır. Kanat açıklığı 4-5 cm yi bulmaktadır. İpek Böceği Başkalaşım Evreleri Kelebek yumurtlama döneminde yumurtalarını dut yaprakları üzerine bırakır. Yumurtlama bittikten sonra kelebeğin ömrü de bitmiş demektir ve üç dört gün sonra ölür. Her dişinin kelebek ortalama 300-500 dolayında yumurta bırakır. Yumurtadan çıkan tırtıllar dut yapraklarını yer. Büyüyüp gelişebilmeleri için devamlı dut yaprağı ile beslenirler. Bir tırtıl uzunluğu 7 santimetreyi aşana kadar hiç durmadan yaklaşık olarak 20-30 gün boyunca beslenir. Bu beslenme süreci içerisinde ağırlıkları kat be kat artan tırtıllar aynı zamanda başkalaşım geçirirler. Başkalaşım sürecinde 4-5 defa deri değiştiren tırtılların renkleri giderek açılır vücutları üzerindeki tüyler kaybolur. Ortalama 4-5 defa deri değiştiren bir tırtıl olgunlaşır. Olgunlaşan tırtıllar artık ipek salgılayabilecek hale gelirler. Ağaçların dallarına tırmanan tırtıllar ağızlarının üst dudaklarından bir sıvı çıkartırlar. Bu sıvı ile kendilerini aşağıya sarkıtabilen tırtıllar kozalarını örmeye başlarlar. Tırtıl önce kozanın dış kısmını sonra kendi vücudunun etrafını örer. Kozanın dışındaki iplikler gevşek ve dolaşık olurken , iç kısımdaki iplikler düzgündür. Tırtıl daha sonra ise kendi vücudunun etrafını örmeye devam eder ve görünmez olur. İki üç hafta içinde kelebek haline gelerek ördüğü kozayı parçalar ve dışarı çıkar. İpekböcekçiliğinin Gelişimi İpek böcekçiliğinin ana vatanı Çin olarak bilinir. Bir Çin imparatoriçesinin kendini ipekböceği yetiştiriciliğine adadığı ve ipek dokuyabilmek için bir tezgâh icat ettiği söylenir. İpek böcekçiliği Çin’de saygın bir uğraş olmuş ve yüzyıllar boyunca, büyük bir gizlilik içinde yürütülmüştür. İpek böcekçiliğinin yayılması ancak yavaş yavaş ülke sınırlarının dışına taşması ile başlamıştır. Japonya’da daha sonra da Hindistan’da ipekböceği yetiştirilmeye başlanır. Ama bu sır, batıya ulaşana kadar Asya’yı boydan boya aşıp Türkiye üstünden Avrupa’ya uzanan gelmiş geçmiş en önemli kervan yoluna unutulmaz adını vermiştir: İpek Yolu. İpek Böceğinin Gelişim Dönemleri (Başkalaşım Evreleri) : İpek böceği ağzından salgıladığı yapışkan bir sıvı ile (iplikle) yumurtalarını birbirine bağlar. Bu sayede yumurtaların etrafa dağılmalarını önler. Tırtıllar, yumurtaların gelişebilmesi için salgıladıkları iplikle kendilerine koza örmeye başlarlar. Bir tırtıl bir kozayı ortalama 3 – 4 günde örer. Yumurta olgunlaşınca tırtıl oluşur. Tırtılın ergin hale gelinceye kadar geçirdiği uyku dönemine pupa denir. Pupa dönemi sonunda koza yırtılır ve kelebek oluşur. Sanayide İpek Üretimi : Koza içerisindeki tırtılın kelebek haline gelmesi 2-3 haftayı bulur. Sanayide üretilen ipeğin kozasının parçalanmaması gerekir. Bu yüzden, kozayı tamamen örüp kendisini koza içine hapseden tırtıl kaynar suya atılarak öldürülür. Tırtıl öldürüldükten sonra ipek kozaları elde edilmiş olur. İpek kozalarından daha sonra ipek lifleri elde edilerek ham ipek üretilmiş olur. Bu işlemler yapılırken ipekböcekçiliği ile uğraşan kişiler böceğin neslinin devam etmesini isterler. Bu yüzden kozaların bazılarında kelebek oluşumuna izin verirler ve kozaların kendiliğinden parçalanmasını beklerler. İnsanlığa Faydalı Bu Böcek Hakkında Önemle Bilinmesi Gerekenler: İpek böceği hastalıklarının günümüz teknolojik ve tıbbi imkanlarına rağmen tedavisinin mümkün olmaması üzerinde önemle durulması gereken bir meseledir. Alınacak tek önlem İpek böceklerinin hastalanması önlemek İpekböceklerinde bakteri, virüs, mantar diye adlandırdığımız mikroplar hastalık yapar. Bu yüzden ipekböceği besiciliği yapıyorsak , mekanımız bu tür hastalık yapıcılara kapalı olmak zorundadır. İpekböcekleri zehirli ilaçlara çok hassastır. Çok az miktardaki zehirli ilaç bulaşığı bile ipekböceklerini öldürmeye yeter. Bu yüzden ilaçlama işini profesyonellere yaptırmak gerekmektedir. İlaçlama işi iki aşamalı olarak yapılmaktadır. Bunlardan birincisi besiciliğe başlamadan önce mekanın zararlılardan arındırılması ikincisi ise besi süresi boyunca mekana zararlı mikrop bakteri ve virüslerin girmesinin engellemesi. Besleme esnasında, besleme yerine mikropların girmesini ve çoğalmasını önlemek için aşağıdaki tedbirleri almak gereklidir. Bu tedbirleri şöyle sıralayabiliriz Besleme yerinin girişine içinde kireç tozu olan paspaslar konulmalıdır. Beslemeye başlamadan önce dezenfekte yapılmalı eller sabunlu su ile yıkanmalıdır. Tırtılları beslemede kullanılan yapraklar ile besleme sonucu oluşan çöpler ayrı kaplarla taşınmalıdır. Varsa hasta ipekböcekleri el değmeden küçük bir maşa ile toplanarak imha edilmelidir. İpek böcekçiliğinde en önemli iki şey iyi besleme ve iyi dezenfektasyondur. İpek böceklerinde hastalık belirtileri görülüyorsa ne yapmalıyız ? Hastalıklı böceklere kesinlikle el sürülmemeli, tırtıllar el değmeden bir maşa yardımıyla toplanmalı ve bir çukura gömülerek imha edilmeli. Hastalık 4. ve 5. yaşlarda çıkmışsa günübirlik kireç tozu kullanmalıdır. Son yaşlarda ortaya çıkan hastalıklarda tırtılların günlük besleme sayısı artırılarak sağlam böceklerin bir an önce olgunlaşması sağlanmalıdır. |
Saat: 21:39 |
©2005 - 2024, MsXLabs - MaviKaranlık