-de/-da ekinin yazımı, -de/-da ekinin cümlede kullanım şekli nasıldır? -de, -da ekinin bitişik ve ayrı yazıldığı durumlar nelerdir? |
Dilimizde 2 türlü ''de/da'' vardır: 1. Durum eki olan ''-de, -da, -te, -ta'': İsim soylu sözcüklerde kullanılır. Ses uyumlarına uyum gösterir, isimlere bitişik yazılır. Cümleden çıkarılırsa cümlenin anlamı bozulur. Örnek: Masada iki kalem var. Kalemim evde kaldı. Çantamı hayvanat bahçesinde unuttum. Oyuncağım markette kaldı. 2. Bağlaç olan ''de, da'': Bu bir sözcüktür. Bağlaçtır, kendinden önceki sözcükten ayrı yazılır. Büyük ünlü uyumuna uyum göstermesine rağmen ünsüzleri değişmez. Cümleden çıkarılırsa cümlenin temel anlamı bozulmaz. Örnek: Ben de sizinle geleceğim. Törende öğretmenimiz de konuştu. Çalışsan da geçemezsin. Gitsen de seni düşüneceğim. Tiyatroya Ayşe de gelecekmiş. Ben de seninle gelecekmişim. Eylemlerden sonra gelen "de" ayrı yazılır: Örnek: Şimdi gel de Tevfik'e inanma! BAKINIZ İsim Çekim Ekleri Fiil Çekim Ekleri |
Cümleyi kurallı hale getirirsek ögelerin görevlerini daha kolay buluruz: ''Bulutlar def olup gitsin de güneş elbet çıkar.'' Buradaki de eki bağlaç görevinde olup ayrı yazılır. |
Türkçede "de/da" Bağlacı ve "-de/-da" Eki Alıntı:
Alıntı:
Buradaki -da bağlaç değildir. Ek olan -de / -da ekidir ve sözcüğe bitişik yazılır. Bağlaç olan ek ise ayrı yazılır. Bunu anlamanın en kısa yolu cümlenin anlamına bakmaktır. Eğer cümleden çıkarılan -de /-da eki cümlenin anlamını bozmuyorsa bağlaçtır. Bu ek cümleden çıkarıldığında anlam bozuluyorsa ek olan -de/-da' dır. |
-de, -da ekleri hangi durumlarda bitişik hangi durumlarda ayrı yazılır? -da,-de Bulunma Hal Eki ve -da, -de Bağlacının Yazımı 1. Hal eki olan "de" kelimeye bitişik yazılır. Özel isimlerin sonuna geldiğinde kesme işaretiyle ayrılır. Kendisinden önce gelen kelimenin son ünlüsüne göre büyük ünlü uyumuna uyar.
|
-de, -da ekleri hangi durumlarda bitişik hangi durumlarda ayrı yazılır? Alıntı:
Örnek=> Karadelikler de uzayda gizemi çözülemeyen büyük bir sır. * Yukarıdaki örnek cümlede ayrı yazılan -de eki bağlaç,bitişik yazılan -de eki ise hal ekidir.Ayrı yazılan -de eki cümleden çıkarıldığında anlam bozulmuyorken,bitişik yazılan -de eki çıkarıldığında anlam bozuluyordur. |
“-de/-da” eki ve “de/da” bağlacının yazımı Bugün güzel Türkçemizin içinde bulunduğu vahim durumun aslında bir nedeni de dilimizi düzgün kullanmamamızdan kaynaklanıyor. Biz ne kadar güzel kullanırsak, dilimizin kurallarına ne kadar riayet edersek, dilimizi o kadar sağlam temeller üzerinde tutarız. Türkçede yapılan en büyük hata bağlaç olan “de/da” ile ek olan “-de/-da” nın yazımıdır. Bildiğiniz gibi birisi ayrı yazılır, birisi ise bitişik. Bağlaç olan “de/da” ayrı yazılır. Ek olan “-de/-da” bitişik yazılır. Sanırım buraya kadar herkes neyi nasıl yazacağını öğrendi. Fakat burada problem teşkil eden nokta hangi “de/da” nın bağlaç, hangisinin ek olduğu. Şimdi bu konuda küçük bir ipucu ile konuya açıklık getirelim. Kullandığınız cümlede “de/da”yi çıkardığınızda anlam eğer bozuluyor ise bu “de/da” ek olan “-de/-da” dir. Eğer anlam bozulmuyor ise bu “de/da” bağlaç olan “de/da” dir.Örneğin : Kaan’ın da ayakkabısı var. Bu cümlede “da” yı çıkardığımızda şöyle oluyor : Kaan’ın ayakkabısı var. Yani anlamda bir bozukluk olmuyor. Yani buradaki “de/da” bağlaç olan “de/da” Fakat şöyle bir cümlede : Geçenlerde Kaan’ı ziyaret ettik. Bu cümlede ise “da”yı çıkardığımızda ortaya şu sonuç çıkıyor : Geçenler Kaan’ı ziyaret ettik.. Gördüğünüz gibi bu cümlede ise bir anlam hatası ortaya çıkıyor. Yani buradaki “de/da” ek olan “-de/-da”. Bu ilk Türkçe dersimde umarım bir kaç kişiye faydam olmuştur. Devamında görüşmek üzere … |
Alıntı:
Rafta (-de eki ünsüz benzeşmesi ile -ta ekine dönüşmüştür) duran kitaplar oldukça eskiydi! Alıntı:
|
Alıntı:
|
Alıntı:
|
Saat: 04:08 |
©2005 - 2024, MsXLabs - MaviKaranlık