Güngüzeli (Hemerocallis)

Hemerocallis:

Hemerocallis ismi latince "hemera" (Gün) ve "kallos" (güzel) kelimelerinden oluşmaktadır.Çekici çiçekleri bir dalda yetişirler ve gelişmelerinin çeşitli dönemlerinde tekrar açarlar. Bu nedenle bitki uzun bir süre boyunca çiçekli kalır. Asya ve Avrupa sıcaklık kuşağında yetişir.


Çim benzeri yaprakları çekici bir görnüm sergiler. Özgün yıldız biçimli çiçekleri yer yer farklı biçim ve renklerde gelişebilir. Hemerocallis citrina, 70-100 cm boyunda olup limon sarısı, güzel kokulu çiçeklere sahiptir. Hemerocallis middendorfii, Mayıs-Temmuz aylarında 30-60 cm boyundadır ve düğünçiçeği sarısı ile turuncu-sarı renge yakın hoş kokulu çiçekleri vardır. "Beppie" ve "Bonanza" melezlerinin boyu 70 cm civarıdır ve parlak sarı-kahverengi çiçekler açar.


"Corky" melezi 80 cm boyundadır ve kızıl-kahve çiçeklere sahiptir. Bitki besleyici ve nemli toprakları sever.


Toprağına zengin doğal gübre eklenmesi yerinde olur. Bitki zayıfladığında kökünden ayrılıp farklı yerlerde yetiştirilmelidir. Bitki kökten bölünerek çoğaltılır.Kısmen tohumla daüretilebilirler. Bu takdirde, ancak 3-4 yıl sonra çiçek açacak duruma gelebilirler.

Bir günlük ömrüyle bir kelebek kadar narin. Son isteğini soranlara “beni seveni güldürmek” cevabını veriyor. Bir sabah aniden karşımıza çıkıyor, yüzümüze çiçekler konduruyor. Dilediği çok az verdiği mutluluksa sonsuz…
Güngüzeli Çiçeği, zambakgiller liliaceae ailesinin bir üyesidir. Ona bir gün zambağı diyenlerde vardır. Günün ışıklarıyla açan çiçekler akşam çöktü mü yok oluyor. Kısacık ömrünü aynı dalın üzerinde açacak diğer çiçekler e teslim ederek…
- Anavatanı Asya’nın doğusudur.
- Bir yıl değil gücü yettiğince sizinle olmaya çalışır. Çok yıllık bir bitkidir.
- Yumrulu bir bitkidir.
- Beyazdan koyu pembeye, turuncudan çok koyu kırmızıya çok çeşitli renklerde olabilir.
- Geniş bir mekana dikildiğinde kendi kendine çoğalabilir.
- 40-100 santimetreye kadar uzar.
- Yumrularının, ilkbaharda verimli ve geçirgen toprağa dikilmesiyle üretilir.
- Bordürler, çiçek tarhları yada saksılarda kullanılır.
- Bir çok türü gün doğarken çiçek açar, akşam olduğunda ölür. Ertesi gün aynı gövde üzerinden yeni bir çiçek verir.
- Mızraksı yaprakları vardır.
Güngüzeli Çiçeği Dikimi
Bahçenin en güzel köşesini ona ayırmak için hazırlıklara başlayın. Sadece bir çapa ve biraz su ihtiyacınız. Bir fide alın ve hemen bahçeye dikin.
- İlkbahardan Mayıs sonuna kadar yumruları toprağa yerleştirilebilir.
- Toprağın pH seviyesinin 6-6.5 olması idealdir.
- Yumrudan daha büyük ve derin bir çukur açın.
- Bahçe toprağı, torf ve turba karışımıyla, çukurun içince küçük bir tepe yapın.
- Yumruyu tepenin içerisine yerleştirin.
- Toprakla üzerini kapatın, çukurun yarısı dolduğunda ilk sulamayı yapın.
- Nemi dengelemesi için, ağaç kabuklarını toprağa yerleştirip çukuru kapayın.
- Beklemeye başlayın, Yaz ortasında ya da engeç Eylül’de muhteşem çiçekler açacakdır.
Güngüzeli Çiçeği Bakımı
- Güneş yada yarı gölge sever.
- Soğuk bölgelerde kuru yapraklarla örtülmesi gerekir.
- 15 günde bir çiçek gübresi verin.
- Her 3 senede bir yumrularını sökün. Üzerlerinde yeni yumrular oluşacaktır. Ayırıp toprağa dikin. Çok sayıda yeni çiçekleriniz olacaktır.
- Toprak nemli kalacak şekilde bolca sulayın.
- Suya yakın yerleri sever. Ağaç ve çalıların çok yakınına dikilmemelidir.
- Organik maddece zengin ve serin toprakları sever. Kumlu bir toprağa dikildiyse çok sulanmalıdır.
- Yerleri sık değiştirilmemelidir.
- Çiçek açma dönemi sona erdiğinde saplarını toprak düzeyinden kesin.