Orta Kulak Problemleri

Orta kulak neresidir ?

Kulak üç bölümden oluşur:
1) dış kulak,
2) orta kulak,
3) iç kulak.

Dış kulağı kulak kepçesi ve kulak kanalı oluşturur. Kulak kanalının derininde dış kulak ile orta kulağı ayıran kulak zarı bulunur. Kulak zarı, üzerine ses dalgaları geldiğinde titreşen ince bir yapıdır. Orta kulak, kulak zarının arkasında bulunan ve hava içeren bir boşluktur. Hava, burunun gerisindeki geniz bölgesinden östaki tüpü adı küçük bir kanal ile orta kulağa taşınır. Östaki tüpünün görevi, orta kulak boşluğundaki havanın basıncını dış ortamdaki atmosfer basıncı ile eşitlemektir. Ses dalgalarının kulak zarında oluşturduğu titreşimler orta kulak boşluğundaki küçük kemikçiklerden (örs, üzengi, çekiç) iç kulağa iletilir ve sesi beyine ileten sinirler uyarılır.

Orta kulak iltihabı (akut otitis media) nedir ?

Otitis media, kulak zarı arkasındaki orta kulak boşluğunun iltihabıdır. İltihaplanmaya neden olan mikroplar orta kulağa östaki tüpü ile genizden ulaşır. Çocuklarda östaki tüpü erişkinlerde olduğundan daha kısadır ve mikropların genizden orta kulağa ulaşması da daha kolaydır. Bu nedenle çocuklarda orta kulak iltihabı, erişkinlerden daha sık görülür. Orta kulakta biriken iltihap sıvısı ağrıya ve kulak zarının titreşememesine bağlı olarak bir miktar işitme kaybına neden olur. Uygun ilaç tedavisi ile orta kulak iltihabına neden olan bakteri cinsi mikroplar öldürüldüğünde orta kulaktaki iltihap sıvısı da ortadan kalkar ve işitme düzelir. Orta kulak iltihabının tedavisi antibiyotiklerle ve östaki tüpünün çalışmasını kolaylaştırıcı yardımcı ilaçlarla yapılır.

Orta kulak iltihabı çocukluk çağının sık görülen hastalıklarından birisidir. İstatistikler üç yaşına kadar olan çocukların üçte ikisinin en az bir kere orta kulak iltihabı geçirdiğini göstermektedir. Sık üst solunum yolu enfeksiyonu geçiren çocuklarda orta kulak iltihabı da daha sık görülür. Çocukların ev ortamından çıkıp toplum hayatına atılmasını takip eden ilk iki yıl içinde üst solunum yolu enfeksiyonlarına ve kulak problemlerine daha sık rastlanır.

Orta kulak iltihabının belirtileri nelerdir ?:

Büyük çocuklar kulak ağrısı, ateş, işitme kaybı şikayetlerini ifade edebilirler. Bebeklerde ise huzursuzluk, uyku düzensizliği veya iştahsızlık orta kulak iltihabının belirtisi olabilir. Bu belirtiler, bir hafta öncesinden başlayabilen, burun akıntısı ve öksürük gibi orta kulak iltihabına eşlik eden üst solunum yolu enfeksiyonu belirtileriyle birlikte bulunabilir.

Şiddetli orta kulak iltihaplarında kulak zarı delinebilir ve kulak akıntısı görülebilir. Kulak akıntısı ile iltihabın boşalması sonucunda genellikle kulak ağrısı azalır ve ateş düşer. Kulak zarındaki delik de çoğunlukla kendiliğinden kapanır.

Orta kulak iltihabı önlenebilir mi ?

Yenidoğan bebeklerde yatırılarak ve biberonla emzirmenin orta kulak iltihapları artırdığı bilinmektedir. Anne sütü ile ve yarı oturur pozisyonda emzirme bebeklerde orta kulak iltihabını önleyen bir faktördür. Daha büyük çocuklarda, üst solunum yolu enfeksiyonlarının zamanında tedavisi orta kulak iltihaplarınının sıklığını azaltabilir, ancak bütün orta kulak iltihaplanmaları önlenemez.

Orta kulak iltihabı bulaşıcı mıdır ?

Orta kulak iltihabı bulaşıcı değildir, ancak orta kulak iltihabına yol açan üst solunum yolu enfeksiyonu bulaşıcı olabilir.

Orta kulak iltihabı nasıl tedavi edilir ?

Orta kulak iltihabı, 10-14 gün süreyle kullanılan antibiyotiklerle ve östaki tüpünün fonksiyonunu düzeltecek ilaçlarla tedavi edilir. Bazen çocuğun kulak zarı iltihap nedeniyle çok şişer, şiddetli ağrıya neden olur ve kulak zarında delinme riski saptanırsa kulak zarında küçük bir kesi yapılarak iltihabın boşaltılması gerekebilir. Küçük çocuklarda bu işlem ameliyathanede ve genel anestezi ile yapılır.

Evde alınması gereken önlemler ve uygulanabilecek tedavi var mı ?

Orta kulak iltihabı belirtileri olduğunda, evde herhagi bir tedavi uygulamadan önce, çocuğunuzun mutlaka doktoru tarafından değerlendirilmesi gerekir. Evde uygulanabilecek yöntemler, çocuğun rahatlatılmasına yöneliktir. Ağrı kesici ve ateş düşürücüler ile çocuğun rahat uyku uyuması sağlanabilir. Kulak akıntısı olan çocuklar yüzmemeli, banyoda ise kulak kanalına su teması tıkaçlarla önlenmelidir. Doktorunuz kulak tıkacını nasıl hazırlayacağınızı veya ne tür bir tıkaç temin etmeniz gerektiğini size açıklayacaktır.

Orta kulak iltihabı kaç günde düzelir ?

Orta kulak iltihabının düzelme süresi değişken olabilir. Hiç tedavi edilmediğinde bile 48 saat içinde kendiliğinden düzeldiği olmaktadır. Bazen de, antibiyotiklerle tedavi edilmesine rağmen 2 hafta ile 2 ay arasında orta kulakta bir sıvı kalmaya devam eder. Bu sıvı genellikle zaman içinde kendiliğinden kaybolur, ancak bu süre içinde çok hafif bir işitme kaybı olur.

Orta kulak iltihabı sırasında görülen işitme kaybı kalıcı olabilir mi ?

Eğer uygun tedavi edilir ve ilaçlar önerildiği doz ve sürede kullanılırsa akut orta kulak iltihaplanmalarında kalıcı işitme kaybı olasılığı çok düşüktür.

Doktora ne zaman başvurmak gerekir ?

Orta kulak iltihabı, tedavi edilmediğinde ciddi ve kalıcı sorunlara neden olabilir. Orta kulak iltihabı belirtileri bulunan çocuklar bir hekim tarafından değerlendirilmelidir. Kulak ağrısı, yeni bir dişin çıkması, yabancı bir cismin kulak yoluna kaçması, pamuklu çubuklarla temizlik sırasında kulak yolunun tahriş edilmiş olması, sertleşmiş kulak kiri tıkaçları nedeniyle de meydana gelebilir. Kulak yolunu ve kulak zarını ancak doktorunuz değerlendirebileceği için, şikayetlerin gerçek nedeninin bulunması ve tedavinin doğru olarak planlanması için hekim muayenesi şarttır.

Delik Kulak Zarı

Dış kulak yolu ve ortakulağı ayıran ince zarda bir delik söz konusudur. Tıbbi terminolojide kulak zarına “Timpanik Tembran” denilir. Orta kulak östaki borusu yolu ile genize bağlanmıştır. Bu borcu orta kulak basıncını eşitler. Delik kulak zarına sıklıkla ağır işitme ve bazen de kulak akıntısı eşlik eder. Ağrı genellikle yoktur.

Kulak zarında deliğe yol açan faktörler
Neden genellikle travma veya enfeksiyondur. Aşağıdaki hallerde kulak zarında delik oluşabilir.

• Kulağa tokat atılması
• Kafa kemiğin kırıkları
• Ani bir patlama
• Toka, pamuklu çubuk veya kürdan gibi bir cismin dış kulak yolundan içeri fazla içeri sokulması
• Kaynak alevi veya asit gibi sıvıların dış kulaktan içeri girmesi

Orta kulak enfeksiyonları ağrı, işitme kaybı vezarda kendiliğinden delinmeye yol açabilir. Bu durumda kulaktan iltihaplı veya kanlı bir akıntı olacaktır. Tıbmbi terminolojide bu duruma “Perforasyonlu Otitis Media” denilir. Nadir olarak kulak zarına daha önce yerleştirilmiş bir ventilasyon tüpü sonrası kulakta kalıcı bir küçük delik oluşabilmektedir.
Kulak zarı deliklerinin büyük çoğunluğu birkaç hafta içinde kendiliğinden iyileşirken, bir kısmında bu süre ayları bulabilmektedir. İyileşme devresinde kulak su ve travmadan korunmalıdır. Kendiliğinden kapanmayan delikler ameliyatı gerektirir.

Delik kulak zarının işitmeye etkileri

Deliğin büyüklüğü oranında işitme kaybı fazla olur. Kulak zarındaki deliğin yerinde işitme kaybının derecesini etkiler. Eğer ciddi bir travma sonucu orta kulaktaki sesin iletimini sağlayan kemikcikler birbirinden ayrıldılarsa veya iç kulak yapıları zarar gördüyse işitme kaybı da ciddi olacaktır.
Kulak zarındaki delik ani travma veya patlama sonucu oluştuysa derin işitme kaybı ve şiddetli bir çınlama bulunabilir. Bu durumda işitme genellikle kısmen geri döner ve çınlama birkaç gün içinde azalır. Delinme nedeni kronik enfeksiyonsa işitme kaybı daha ciddi olacaktır.

Tedavi

Herhangi bir müdahale bulunmadan önce işitme testi yapılmalıdır. Zardaki deliği kapatmanın banyo ve yüzme sırasında orta kulağa su kaçmasını engellemek (aksi takdirde kulak enfeksiyonları oluşabilir), iyileşmede düzelme ve çınlamada azalma sağlamak gibi çeşitli yararları vardır.
Ayrıca orta kulakta kolesteatom (Deri kisti) gelişmesi engellenir. Kolesteatom kronik enfeksiyona ve kulak yapılarında tahribata yol açabilir.

Delik küçükse doktorunuz bunun zama içinde kendiliğinden kapanıp kapanmadığını kontrol etmesi gerekir. Veya uygundurumlarda küçük bir yama yapmayı deneyebilir. Bu amaçla zardaki deliğin kenarlarına mikroskop altında iyileştirici etkisi olan ilaçlar sürer e zarın üzerine ince bir kağıt parçası kapatarak yama yapabilir. Zardaki delik tamir edildikten sonra işitmede genellikle bir düzelme gözlenir.

Deliğin tamamen kapanması için birkaç defa (3-4) yama tatbiki gerekebilir. Eğer doktorunuz kağıt ile kapatmanın yeterli olmayacağı görüşünde ise veya birkaç kez yama tatbikinden sonra delik hala kapanmamışsa cerrahi müdahale gerekir.
Çeşitli cerrahi teknikler vardır. Tüm tekniklerde iyileşmeyi sağlamak için delik olan zar bir doku parçası ile kapatılır. Bu işleme “timpanoplasti” adı verilir. Timpanoplasti ameliyatıdeliğin kapatılmasında ve işitmenin düzeltilmesinde kesin başarı sağlar. Basit bir operasyondur. Çoğu zaman aynı gün evine gönderilir.
Doktorunuz kulak zarınızdaki delik için size en uygun yolu gösterecektir.

DOKTORUNUZA NE ZAMAN BAŞVURMALISINIZ?

Orta kulak iltihabı, tedavi edilmediğinde ciddi komplikasyonlara neden olabilir. Bu nedenle kulak ağrısı veya kulakta dolgunluk hissi şikayeti olan çocuklar, özellikle de birlikte ateş ve geçirilmiş üst solunum yolu enfeksiyonu varsa, bir doktor tarafından değerlendirilmelidir. Yeni bir dişin çıkması, bir yabancı cismin kulak yoluna kaçması, pamuklu çubuklarla temizlik sırasında kulak yolunun tahriş edilmiş olması, veya sert kulak tıkaçları (buşon) nedeniyle de kulak ağrısı meydana gelebilir. Kulak yolunu ve kulak zarını ancak doktorunuz değerlendirebileceği için, şikayetlerin gerçek nedeninin bulunması ve doğru tedavi uygulanması için doktor muayenesi şarttır.

Orta kulakta sıvı toplanması, çocuklarda sık rastlanan bir durumdur ve genellikle östaki tüpünün yetersiz çalışmasına ve orta kulak iltihaplarına (otitis media) bağlıdır. Altı ay ile 6 yaş arasındaki çocukların çoğu, bir veya birkaç kere orta kulak iltihabı geçirir. Daha büyük çocuklarda orta kulak iltihabı geçirme olasılığı daha düşüktür. Eğer orta kulak iltihabı tedavi edilmezse, çocuğunuzda kalıcı işitme kaybı gelişebilir.

OTİTİS MEDİA VE ORTA KULAKTA SIVI TOPLANMASI NEDİR?

GOtitis media orta kulak boşluğunun iltihabıdır. Orta kulak, kulak zarının hemen arkasında bulunan havayla dolu bir boşluktur. Kulak zarı titreştiğinde, orta kulaktaki küçük kemikçikler de titreşirler ve sesin iç kulağa, buradan da sinirler yoluyla beyine iletilmesi sağlanır. Burnun gerisindeki geniz bölgesi ile orta kulak arasında bulunan ve "östaki tüpü" adı verilen küçük bir tüp, dış ortam ile orta kulağın basıncının aynı olmasını sağlar. Esneme veya yutkunma sırasında bazen kulağınızdan gelen sesler, östaki tüpünün o anda orta kulağa hava taşımasına bağlıdır.

Bakteri ve virüs cinsi mikroplar, östaki tüpü yoluyla orta kulağa ulaşabilirler. Bunun sonucunda orta kulakta iltihap sıvısı toplanır. Orta kulak iltihabı tedavi edilmediğinde veya tekrarlayan iltihaplanmalar olduğunda orta kulaktaki sıvı birikimi sürekli hale gelebilir.

Çocuklarda östaki tüpü fonksiyonu, erişkinlerde olduğundan daha yavaş ve daha yetersizdir. Östaki tüplerinin bu yetersiz fonksiyonu, çocuklarda tüplerin burun gerisindeki açıklıklarına yakın olan geniz etinin iltihaplanmalarında daha da bozulur. Allerji ve sinüzitler de bazen östaki tüpü fonksiyonunun bozulmasına neden olurlar. Bu faktörler, östaki tüplerinin orta kulağa yeterince hava götürememesine neden olur. Bu durumun sürekli olması halinde orta kulaktaki hava hücreler tarafından kullanılır ve havanın yerini bir tür sıvı alır. Orta kulak sıvısı tek başına kulağa zarar vermez; ancak sıvı varlığında işitmede azalma olur ve orta kulakta mikropların üremesi, dolayısıyla da yeni orta kulak iltihaplarının gelişmesi kolaylaşır.

OTİTİS MEDİA'NIN BELİRTİLERİ NELERDİR?

Çok küçük çocuklar nerelerinin ağrıdığını, dolayısıyla kulak ağrısını da tam ifade edemeyebilirler. Orta kulak iltihaplarının çoğu, çocuğun son 10 gün içinde geçirdiği bir soğuk algınlığını takiben gelişir.

Çocuğunuzda aşağıdaki belirtilerden biri veya birkaçı varsa orta kulak iltihabından şüphelenmeniz gerekir:

• ·sürekli kulaklarını çekiştirmesi ve kaşıması
• huzursuzluk
• iştah azalması ve uyku düzeninde değişiklik
• kulak akıntısı
• işitme güçlüğü
• ateş

Çocuğunzda orta kulak iltihabından şüpheleniyorsanız doktoru-nuza başvurunuz. Doktorunuz çocuğunuzun kulağına otoskop adı verilen ışıklı bir aletle bakacak ve gerekiyorsa timpanometri adı verilen bir işitme testi isteyecektir. Eğer çocuğunuzun kulağında iltihaplanma tespit edilirse tedaviye hemen başlanacaktır. Eğer iltihaplanma görülmüyorsa ve çocuğunuzda işitme kaybı varsa, bu durumda doktorunuz işitme kaybının diğer nedenlerini araştırmaya başlayacaktır.

OTİTİS MEDİA'NIN TEDAVİSİ / AMELİYAT NE ZAMAN GEREKTİRİR?

Son yıllarda birçok çocuğa kulak tüpü takıldığını duymuşsunuzdur; ancak cerrahi tedavi, otitis media'da ilk tercih edilen tedavi yöntemi değildir. Bakterilerin neden olduğu orta kulak iltihaplarında antibiyotik tedavisi çoğu zaman başarılıdır. "Dekonjestan" adı verilen ve soğuk algınlıklarında kullanılan ilaçlar da, orta kulak sıvısının toplandığı durumlarda östaki tüpünü açmak ve sıvının buradan boşalmasını sağlamak amacıyla sık olarak kullanılırlar. İlaç tedavisiyle orta kulak iltihabı ve orta kulak sıvısı düzelebilir; ancak, östaki tüpünün yetersiz fonksiyonu nedeniyle yeni bir soğuk algınlığında orta kulakta tekrar iltihaplanma veya sıvı toplanması görülebilir.

Eğer çocuğunuzun orta kulak iltihabı antibiyotik ve dekonjestan-larla tedaviye cevap vermezse, ya da kulaktaki sıvı birikimi sürekli hale gelirse doktorunuz orta kulaktaki sıvıyı uzaklaştırmak için cerrahi tedavi önerebilir.

KULAK TÜPÜ AMELİYATI SIRASINDA NELER OLUR?

Eğer ameliyatın ne olduğunu anlayabilecek yaşta ise, çocuğunuza onu nelerin beklediğini anlatarak kendini ameliyata hazırlamasına yardımcı olabilirsiniz.

Kulak tüpü ameliyatında :

• çocuğunuz, genel anestezi verilerek uyutulacaktır. Bu, ameliyatın bir ameliyathanede yapılacağı ve çocuğunuzun ameliyat sırasında bir anestezi uzmanı tarafından izleneceği anlamını taşır.
• çocuğunuz yaklaşık 15 dakika süreyle uyuyacaktır
• cerrah, kulak zarına kulak yolundan müdahale edecektir. Kulak tüpü takılması için deride bir kesi yapılmasına gerek yoktur.
• cerrah, kulak zarında yaklaşık 2 mm çapında küçük bir delik açacak ve orta kulaktaki sıvıyı buradan boşaltacaktır.
• cerrah, kulak zarında açılan deliğe 1-2 mm çaplı küçük bir plastik veya metal tüp yerleştirecektir.

Çocuğunuz uyanma odasında ayılacaktır. Solunum güçlüğü veya kanama belirtisi olması halinde tekrar ameliyathaneye alınması gerekebilir. Genellikle hastanede toplam kalış süresi, aynı anda geniz eti ameliyatı veya bademcik ameliyatı yapılmamışsa birkaç saatten uzun değildir.

KULAK TÜPÜ AMELİYATINDAN SONRA ÇOCUĞUMA ÖZEL BİR BAKIM GEREKECEK Mİ?

Kulak tüpleri, orta kulağa hava gitmesini sağlayarak genellikle tekrarlayan orta kulak iltihaplarını önlerler. Bununla birlikte, kulak tüpü takıldıktan sonra kulak yolundan orta kulağa su girmesi ihtimali ortaya çıkar. Bu durumda, sudaki bakteri ve virüs cinsi mikropların orta kulakta iltihaba neden olması mümkündür. Bu nedenle, kulak tüpü takıldıktan sonra suyla ilişkili her türlü faaliyette (yüzme, banyo, duş, vs.) çocuğunuzun kulak yolunu tıkamanız gerekir. Doktorunuz kulak tıkacını nasıl hazırlayacağınızı veya ne tür bir tıkaç temin etmeniz gerektiğini size açıklayacaktır.

Kulak tüpü, kulak zarında genellikle 6-12 ay süreyle kalır; daha sonra kendiliğinden kulak yoluna düşer ve kulak zarında tüpün takıldığı delik kendiliğinden kapanır. Tüp, kulak kanalından dışarı çıkmaz; bu nedenle tüpün kulak zarından düşüp düşmediğini görmeniz mümkün değildir. Tüpün kontrolunu belli aralıklarla doktorunuz yapacaktır. Eğer tüp kendiliğinden düşmezse, doktorunuz 12 ay ile 3 yıl arasındaki bir sürede tüpün alınması gerektiğini bildirecektir. Kulak tüpleri, orta kulak iltihaplarının önlenmesinde oldukça etkili olmakla birlikte, tek bir uygulama kesin tedavi için yeterli olmayabilir. Tüpler ancak yerinde kaldıkları süre içinde yarar sağlarlar; tüp düştükten sonra iltihabın tekrarlaması halinde tüpün yeniden takılması gerekebilir.

• Orta kulak iltihabı bulaşıcı mıdır ?
• Orta kulak iltihabı bulaşıcı değildir, ancak orta kulak iltihabına yol açan üst solunum yolu enfeksiyonu bulaşıcı olabilir.
• Orta kulak iltihabı nasıl tedavi edilir ?
• Orta kulak iltihabı, 10-14 gün süreyle kullanılan antibiyotiklerle ve östaki tüpünün fonksiyonunu düzeltecek ilaçlarla tedavi edilir. Bazen çocuğun kulak zarı iltihap nedeniyle çok şişer, şiddetli ağrıya neden olur ve kulak zarında delinme riski saptanırsa kulak zarında küçük bir kesi yapılarak iltihabın boşaltılması gerekebilir. Küçük çocuklarda bu işlem ameliyathanede ve genel anestezi ile yapılır.
• Evde alınması gereken önlemler ve uygulanabilecek tedavi var mı ?
• Orta kulak iltihabı belirtileri olduğunda, evde herhagi bir tedavi uygulamadan önce, çocuğunuzun mutlaka doktoru tarafından değerlendirilmesi gerekir. Evde uygulanabilecek yöntemler, çocuğun rahatlatılmasına yöneliktir. Ağrı kesici ve ateş düşürücüler ile çocuğun rahat uyku uyuması sağlanabilir. Kulak akıntısı olan çocuklar yüzmemeli, banyoda ise kulak kanalına su teması tıkaçlarla önlenmelidir. Doktorunuz kulak tıkacını nasıl hazırlayacağınızı veya ne tür bir tıkaç temin etmeniz gerektiğini size açıklayacaktır.
• Orta kulak iltihabı kaç günde düzelir ?
• Orta kulak iltihabının düzelme süresi değişken olabilir. Hiç tedavi edilmediğinde bile 48 saat içinde kendiliğinden düzeldiği olmaktadır. Bazen de, antibiyotiklerle tedavi edilmesine rağmen 2 hafta ile 2 ay arasında orta kulakta bir sıvı kalmaya devam eder. Bu sıvı genellikle zaman içinde kendiliğinden kaybolur, ancak bu süre içinde çok hafif bir işitme kaybı olur.
• Orta kulak iltihabı sırasında görülen işitme kaybı kalıcı olabilir mi ?
• Eğer uygun tedavi edilir ve ilaçlar önerildiği doz ve sürede kullanılırsa akut orta kulak iltihaplanmalarında kalıcı işitme kaybı olasılığı çok düşüktür.
• Doktora ne zaman başvurmak gerekir ?
• Orta kulak iltihabı, tedavi edilmediğinde ciddi ve kalıcı sorunlara neden olabilir. Orta kulak iltihabı belirtileri bulunan çocuklar bir hekim tarafından değerlendirilmelidir. Kulak ağrısı, yeni bir dişin çıkması, yabancı bir cismin kulak yoluna kaçması, pamuklu çubuklarla temizlik sırasında kulak yolunun tahriş edilmiş olması, sertleşmiş kulak kiri tıkaçları nedeniyle de meydana gelebilir. Kulak yolunu ve kulak zarını ancak doktorunuz değerlendirebileceği için, şikayetlerin gerçek nedeninin bulunması ve tedavinin doğru olarak planlanması için hekim muayenesi şarttır.

Orta Kulak Problemleri

Bu maddedeki yazılar yalnızca bilgi verme amaçlıdır. Yazılanlar, doktor uyarısı ya da uzman önerisi değildir.

Dış veya ortakulak iltihabından kaynaklanır. Akıntı azsa, dışkulak iltihabı, koyu sarıysa ortakulak iltihabı düşünülür. Mastoid iltihabının neden olduğu akıntı ise, krem kıvamında olup, çoktur. kulaktan kanlı akıntı gelmesi, kulak zarının delinmiş olması veya kafatası kırığından kaynaklanabilir. Doktora başvurmak gerekir.

Orta kulak iltihabı, daha çok küçük çocuklarda, sıklıkla ilkbahar ve kış aylarında görülür, ancak yetişkinleri de etkileyebilir. Önemli bir sağlık sorunudur. Ciddi kulak ağrısına ve iltihabın, kulağa komşu yapılara geçmesine yol açabilir. İşitme kayıplarına yol açtığı için çocuğun öğrenme kapasitesini ve konuşma gelişimini bozabilir. Acilen ve etkili şekilde tedavi edilirse sorun büyümeden düzelir ve işitme normale döner. Bu yüzden belirtilerini tanımak ve daha başlangıçta tıbbi girişimde bulunmak önemlidir.

Orta kulak nedir?

Orta kulak, bezelye büyüklüğünde, içi hava dolu bir boşluktur. Kulak zarı ile dış kulak yolundan ayrılmıştır. Zara ve birbirine yapışık üç kemikçik, titreşen zardan ses dalgalarını iç kulağa iletir ve oluşan sinir uyarıları beyine gönderilir. Sağlıklı bir kulakta orta kulak ve dış hava basıncı eşit olmalıdır. Zar ancak bu şekilde serbestçe titreşebilir. Hava, orta kulağa östaki tüpü denilen dar bir tüp yoluyla girer. Östaki tüpü geniz ile orta kulak arasında bağlantı sağlar. Esnemek ve yutkunmakla kulağınızda duyduğunuz çıtırtı, orta kulağa giren hava kabarcığı ile olur. Bu şekilde hava basıncının eşitlenmesi, otomatik olarak günde bin defadan fazla yapılmaktadır.

Orta kulak, iltihabi burun ya da boğazdan östaki tüpü yoluyla orta kulağa geçen, bakteri veya virüslerle meydana gelir. Östaki borusunun çalışması, soğuk algınlığı, sinüzit ya da boğaz enfeksiyonu veya alerjik nedenlerle oluşan ödeme (şişliğe) bağlı olarak bozulmuştur.

Orta kulak iltihabının belirtileri nelerdir?

Kulak ağrısı en önemli belirtidir. Kulak ağrısını tarif edemeyecek kadar küçük olan çocuklar hasta kulağı ovalarlar veya çekmeye çalışırlar. Çocuklarda ateş de olabilir. İşitme, genellikle orta kulakta biriken sıvıya bağlı olarak azalmıştır. Bu sıvı kulak zarının yeterince titreşmesini engeller. Kulak zarında kızarıklık vardır ve orta kulakta mukus ve cerahat toplanmıştır. Bazen kulak zarı yırtılır ve cerahat dışarı akar fakat sıklıkla cerahat orta kulakta kalır. Şişen iltihaplı östaki tüpü, yutkunma ile açılmaz ve içerideki cerahatin genize akmasına izin vermez. İltihabi durumun akut ve ağrılı durumu geçtikten sonra, orta kulakta mukus birikebilir. Bu durum çocuklarda sıklıkla kronikleşir ve haftalar, aylar hatta yıllar boyu sürebilir.

Tedavisi nasıldır?

Tedavide antibiotikler kullanılır. Kulak ağrısı çabuk geçse de iltihabın tamamen temizlenmesi daha uzun süre alacaktır. Bu süre 10-14 gündür. Soğuk algınlığı ve allerji beraberse, dekonjestan ilaçlar, ağrı ve ateş düşürücü ilaçlar ve burun damlası da tedavide yer alır.Çoğu zaman uygun ilaçlarla yapılan evde tedavi, orta kulak iltihabını tamamen iyileştirir. Bazı vakalarda miringotomi (kulak zarını delme) işlemi gerekebilir. Kulak zarında oluşturulan minik açıklıktan orta kulaktaki sıvı boşaltılır ve ağrı azaltılır. Delinen yer birkaç gün içinde, çoğu zaman orta kulak iltihabı tam düzelmeden kendiliğinden iyileşir ve kapanır, kulak zarında herhangi bir hasar oluşturmaz.

Seröz otitte (orta kulakta sıvı) oluşması durumuda ise, kulak zarına içi boş bir havalandırma tüpü yerleştirilmesi gerekebilir ve orta kulak basıncının normalleşmesi sağlanır. Bu yolla çocuğun işitmesi düzelir. Tüp orta kulak iltihabının tamamen düzelip, östaki tüpünün tekrar normal çalışmaya başlamasına dek yerinde bırakılır. Bu süre birkaç hafta ile birkaç ay arasında değişir. Bu süre içinde kulağa su kaçırılmamalıdır.

Eksternal otit, dış kulak yolunu döşeyen derinin ve kulak zarının dış yüzeyinin iltihabıdır. Dış kulak yolu sıcak, karanlık ve nemli bir sahadır. Bu durum bakteri ve mantarların üremesini ve kolayca hastalık yapmasına sebep olabilir. . Eksternal otit, orta kulak iltihabından farklıdır.

Eksternal Otit (Dış Kulak Yolu İltihabı) Neden Kaynaklanır?

Bir takım etkenler, eksternal otitin görülmesini sıklaştırabilir.

Sık aralıklarla duş alımı veya havuzda yüzme sonucunda kulak yoluna fazla miktarda su girebilir. Su, kulak yolunun hemen girişindeki ter ve yağ bezlerinden salgılanan ve kulak kiri olarak bilinenen koruyucu mumu yok etmektedir. Böylelikle bakterilerin ve mantarların üremesi de kolaylaşmaktadır.

Kulakların sık aralıklarla temizlenmesi aynı şekilde kulakğın koruyucu mumunu yok eder ayrıca dış kulak yolu cildini inceltir ve iltihaba neden olur.

Eğer, kulağınızı kulak yoluna parmak veya herhangi bir sert madde ile yaralarsanız kulak yolunun cildinde oluşacak çok küçük çatlaklardan mikroplar girer ve iltihap gelişebilir.

Psöriasis gibi vücudun diğer bölgelerinde de görülebilen cilt hastalıkları kulak yolunda da gelişebilir ve kulak yolu iltihabının gelişmesini ve tekrarlarına neden olabilir.

Eksternal Otit’ de (Dış Kulak Yolu İltihabı) ne hissedilir?

Kulak kaşıntısı.
Zonklayıcı tarzda da boyun ve göz çevresine yayılabilen kulak ağrısı olabilir. Ağrı, kulağın hareket ettiği çiğneme anında ve/veya kulak yolu hemen önündeki kıkırdak çıkıntıya basmakla artabilir.

Kulaklar tıkanabilir. Basınç hissi, dolgunluk olabilir ve işitme duyusu azalabilir.

Kulak akıntısı olabilir.
Eğer, bu özelliklerden herhangi birini kendinizde görürseniz, hekiminize danışınız. Tedavi sonucunda bu yakınmalar geçecektir.

Ekternal Otit (Dış Kulak Yolu İltihabı) Nasıl Tedavi Edilir?
Doktorunuz kulak yolunu muayene edecek ve bulunan akıntı veya iltihabı temizleyecektir.
Ayrıca, kulak zarınızı muayene edecek ve ek iltihap olup olmadığına bakacaktır. Bir çok Eksternal Otit olguları kulak damlaları, ve gerekirse haplar ile tedavi edilir.

Kulak Damlaları Nasıl Kullanılmalıdır?
Doktorunuz damlayı ne kadar süre ile günde ne sıklıkla kullanmanız gerektiğini söyleyecektir. Kulağa ilaç damlatılmadan önce avuç içerisinde ilaç ısıtılmalıdır. Böylece, ilacı damlattıktan sonra baş dönmesi hissi önlenecektir. Kulak memesi ileri geri hareket ettirilerek ilacın kulak yolunda ilerlemesi sağlanmalıdır.

Daha ne yapılabilir?
Doktorunuzun önerilerine uyunuz ve tüm ilaçlarınızı eksiksiz şekilde kullanınız. Eksternal Otit tedavisi, zor ve uzun sürebilen bir tedavidir.

Aşağıdaki öneriler tedaviye yardımcı olacaktır.
7-10 gün için kulaklarınızı kesinlikle kuru tutmaya çalışın.

Duş yapmak yerine banyo yapmayı tercih edin. Saçlarınızı yıkarken suyun kulaklarınıza kaçmasını pamuk tıkayarak engellemeye çalışın.Kulak tıpası kullanmayın. Banyoda kulağınızın ıslanması durumunda temiz kuru bir pamukla içine birşey sokmadan kurulayın.

Su sporlarından kaçının. Su sporlarına tekrar başlamadan önce doktorunuza danışın.
Reçete edilen ilaçlar dışında kulaklarınıza bir ilaç damlatmayın.
Kaşıma ve ovma, ekternal otiti şiddetlendirecektir.
Yakınmaların şiddeti genellikle tedaviden sonraki ilk üç gün içerisinde dinecek, on gün içerisinde ise geçecektir. Bu güne kadar bir gelişme görülmezse hekime danışılmalıdır.

Eksternal Otit Nasıl Önlenebilir?

Eksternal Otit’i (Dış Kulak Yolu İltihabı’nı) önlemenin en güvenli yolu, kulak yolunun savunma mekanizmalarının iyi çalışmasını sağlamaktır. Bazı ipuçları yardımcı olabilir.
Kulak çubuğu, ataç, sıvı veya sprey maddeler veya parmağınızı kulak yoluna sokmayın. Bu işlem dış kulak yolu derisini zedeleyebilir. Eğer, kulağınız kaşınırsa doktorunuza danışınız.
Kulak kirini (mumunu &nbsp çıkarmaya çalışmayın. Eğer, işitmenin etkilendiğini hissediyorsanız, herhangi bir diğer nedenin bulunup bulunmadığını değerlendirmek amacı ile doktorunuza danışınız.

Kulaklarınızı mümkün olduğu kadar kuru tutmaya çalışın. Yüzme veya duş almadan sonra kulaklarınızı havlu ile kurulayın. Başınızı ve kulak kepçelerinizi hareket ettirmeye çalışarak suyun dışarı akmasını sağlayın. Düşük derecede ayarlanmış, saç kurutma makinesi, kulak yolunu kurutmada yardımcı olabilir, ancak kulağınızdan 30 cm. uzakta tutun.
Sık tekrarlayan dış kulak yolu iltihabınız oluyorsa yüzme sırasında ise başlık kullanarak suyun kulaklarınıza kaçmasını engelleyebilirsiniz. Kulak tıkacı, kulaklarınızın iltihaplanmasına olanak sağlayabilir.

Orta Kulak İltihaplanması (Otitis) Nedir?

Otitis medya orta kulak iltihaplanmasının diğer adıdır.Otitis kulak iltihabı anlamına,medya ise orta anlamına gelir.
Orta kulak iltihaplanması genellikle boğaz ağrısı, soğuk algınlığı veya diğer solunum sorunları ile başlar ve orta kulağa yayılır. Bu virüsler veya bakteriler tarafından ve akut ya da kronik neden olabilir.
Akut otit genellikle hızlı başlangıçlı ve kısa süreli biridir. Akut otitis media genellikle belirti veya kulak enfeksiyonu belirtileri olan orta kulakta sıvı birikimi ile birlikte ilişkili; bir şişkin kulak zarı genellikle ağrı veya perfore kulak zarı, irinli malzeme (irin) drenajı sık eşlik etti.
Otitis media orta kulak iltihabı kalıcı bir, ayda en az genellikle içindir. Bu ayrım akut kulak iltihabı için genellikle sadece birkaç hafta sürer (akut otitis media is). Akut enfeksiyon sonrasında, sıvı (bir efüzyon) kulak arkasında için (kulak zarı) davul kalabilir çözülmeden önce üç ay. Otitis media sıvı (efüzyon ile zaman uzun bir süre sonra) veya (kulak zarı) kulak zarı arkasında negatif basınç gelişebilir. Otitis media orta kulak ve kulak zarı sürmekte olan hasara neden olabilir ve orada kulak zarında bir delik aracılığıyla drenaj devam olabilir. Otitis media genellikle ağrısız ateş olmadan başlar.

ORTA KULAK İLTİHABININ BELİRTİLERİ

Orta kulak iltihabında, çocuklarda daha belirgin olmak üzere, ağrı vardır. Diğer belirtileri işitme kaybı ve ateş yükselmesidir. Basınç artışı olduğundan, kulakta dolgunluk hissi uyanır. Ayrıca bebklerde huzursuz olma, beslenme zorluğu gibi problemler ortaya çıkar.
Ağrı hissi, eğilirken ya da otururken değişir. Eğildikçe basınç artışına bağlı olarak ağrı da artar. Dik otururken bu ağrı azalır. Basınç artışı sonucu kulak zarı delinirse, basınç dengelendiğindne ağrı azalır. Bu durumda kanlı ya da yeşilimsi renkte akıntı meydana gelir.

ORTA KULAK İLTİHABI TEDAVİSİ

Tedavinin şekli orta kulaktaki iltihabın akut, kronik ya da seröz olmasına göre değişmektedir.
Akut iltihabın tedavisinde ağrı kesici ve bakterileri yok edecek penisilin türü antibiyotikler kullanılır. Bu tedavi süresi 2 hafta kadardır. Kulak zarı akut iltihapta çizilmez. Çok nadir durumlarda yapılır. Akut iltihap, yeterli tedavi yapıldığında, herhangi bir soruna yol açmaz.
Seröz iltihapta da ilaç tedavisi kullanılır. Eğer bu tedaviye yanıt alınamazsa, basıncı azaltmak için yapılacak küçük bir ameliyatla, orta kulaktaki sıvı dışarı çıkarılır. Alerjinin yol açtığı iltihap varsa, doktorunuz bazı besinleri almamanızı önerebilir. Mutlaka tedavi edilmelidir. Çünkü işitme kaybına ya da orta kulaktaki keimlerde erimeye neden olabilir.
Kronik orta kulak iltihabının tedavisinde ilaç kullanımının yanında ameliyat gerekir. İltihap diğer dokulara yayılabilir ve kulak kemiklerini eritebilir. İşitme kaybına yol açabilir. Yayılma sonucu beyinde abse ya da beyin zarlarının iltihabı sonucu menenjit oluşabilir.
Orta kulak iltihabı ameliyatlarında kulak zarı çizilir ya da tüp takılır. Kulak zarının delinmesiyle içerideki sıvı boşaltılır. Bazı durumlarda sıvının çok yapışkan olmasından dolayı, sıvı boşaltılamaz ve bu durumda kulak zarında delinen yere tüp takılır. Bu tüple orta kulağa hava geçmesi sağlanır. Kronik orta kulak iltihapları için yapılan ameliyatlar genel anestezi altında kulak arkasından kesik açılarak yapılır. Sıvı boşaltılır ve kulak zarındaki delik kapatılır.
Ameliyat yapılmazsa işitme kaybı artar ve günlük yaşamaı zorlaştırır. Akıntının fazla olmadığı, işitme kaybının çok azolduğu bazı vakalarda hemen ameliyata gerek yoktur. Fakat tersi bir durumda mutlaka ameliyat gereklidir.

ORTA KULAK İLTİHABINDAN KORUNMAK İÇİN

Bebeklerin anne sütüyle beslendiği andaki pozisyonu, biberonla beslenmeye göre hastalığı önlemede daha etkindir. Yapılan araştımalarda oturarak beslenen bebeklerin, orta kulak iltihabına daha az yakalandığı görülmüştür. Ayrıca anne sütündeki maddeler, bağışıklık sağlar ve hastalığa yakalanma riskini azaltır.
Ayrıca bebeğin temizlik koşullarına dikkat edilmelidir. Bulunduğu ortamın hijyenik olmasıan özen gösterilmelidir. Kulak ağrısı çeken çocukların doktora götürülmesi hastalığın ilerlemeden tedavisi için gereklidir. Kulak yolunun tahrip edilmesi, kulak çöpünün yanlış kulanılması, diş çıkarmak kulak ağrısına neden olabilir.
Soğuk algınlığını önlemek için yapılan aşılar bakterielrin de üremesini engeller ve hastalığa yakalanma ihtimalini azaltır.
Yapılacak düzenli kontrollerle, tedavinin nasıl devam edeceğine karar verilir. Kulaktaki sıvının boşalıp boşalmadığına bakılır. Kulağa sık sık su kaçmasını önlemek, üst solunum yolu enfeksiyonlarından korunmak orta kulak iltihabından korunmak veya şiddetlenmesini önlemek için gereklidir.