Aybalığı (Mola)
Ziyaretçi
AYBALIĞI. Aybalıkları disk biçimindeki yassı ve yuvarlak gövdeleriyle okyanusların garip görünümlü dev balıklarındandır. Molidae familyasını oluşturan bu balıkların dilimizdeki adı, dolunayı andıran yusyuvarlak görünümlerinden kaynaklanır. İsveçli doğa bilgini Lin-naeus da ilk karşılaştığında bu balıkları değir-mentaşına benzetmiş ve bu anlamdaki Latince Mola sözcüğüyle adlandırmıştı.
Aybalıklarının üç türü içinde en tanınmışı okyanus aybalığı, pervanebalığı ya da yalnızca aybalığı olarak bilinen Mola mola'du. Ağırlığı 1 ya da 2 tonu bulan bu dev balığın gövdesi boz ya da kahverengimsi, derisi sert ve pürtüklü, yüksekliği (ya da bir anlamda çapı) 3-3,5 metre kadardır. Kuyruk ve göğüs yüzgeçleri gövdesine oranla çok küçük olduğundan, suda dik duran bir çember gibi dengesini güçlükle sağlar. Bu yüzden, solungaç yarıklarından ya da ağzından su püskürterek yavaş yavaş yüzer. Bazen de ağzı yukarıya gelecek biçimde gövdesini hafifçe arkaya devirip suyun yüzeyinde güneşlenir gibi yatarak dinlenir. Eskiden açık denizlerde rastladıkları
aybalıklarının garip görünümünden, iriliğinden ve su püskürtürken çıkardığı hırıltılı seslerden ürken denizciler bu zararsız balıkları haritalarında bir canavar gibi gösterirlerdi.
Sıcak ve ılık denizlerin yüzeye yakın kesimlerinde ya da orta derinlikteki sularında yaşayan aybalığı daha çok plankton denen mikros-kopik deniz canlılanyla beslenir. Bunun dışında denizanalarını, küçük kabuklu hayvanları ve balık larvalarını da yer. Sayıları oldukça az olan bu balıklar eti pek beğenilmediği için avlanmaz; hatta Büyük Okyanus kıyısındaki bazı yörelerde kutsal sayılır. Yaz aylarında üreyen aybalıklarının larvası 2,5 mm uzunluğundadır ve bildiğimiz mekik gövdeli balıklardan bir farkı yoktur. Yavrunun uzunluğu 1 santimetreyi geçtiğinde, gövdesi iki yandan basılmış gibi yuvarlaklaşarak disk biçimini almaya başlar.
Aybalıklarının öbür iki türü, yaklaşık 70 cm yüksekliğindeki güdük aybalığı (Ranzanla lae-vis) ile 2-2,5 metre yüksekliğinde ve 200-300 kg ağırlığındaki mızrak kuyruklu aybalığıdır (Mola lanceolata ya da Masturus lanceolatus). Okyanus aybalığı ile güdük aybalığı, seyrek olmakla birlikte, bazen Akdeniz ve Ege'de de görülebilir.
Aybalıklarının üç türü içinde en tanınmışı okyanus aybalığı, pervanebalığı ya da yalnızca aybalığı olarak bilinen Mola mola'du. Ağırlığı 1 ya da 2 tonu bulan bu dev balığın gövdesi boz ya da kahverengimsi, derisi sert ve pürtüklü, yüksekliği (ya da bir anlamda çapı) 3-3,5 metre kadardır. Kuyruk ve göğüs yüzgeçleri gövdesine oranla çok küçük olduğundan, suda dik duran bir çember gibi dengesini güçlükle sağlar. Bu yüzden, solungaç yarıklarından ya da ağzından su püskürterek yavaş yavaş yüzer. Bazen de ağzı yukarıya gelecek biçimde gövdesini hafifçe arkaya devirip suyun yüzeyinde güneşlenir gibi yatarak dinlenir. Eskiden açık denizlerde rastladıkları
Sponsorlu Bağlantılar
aybalıklarının garip görünümünden, iriliğinden ve su püskürtürken çıkardığı hırıltılı seslerden ürken denizciler bu zararsız balıkları haritalarında bir canavar gibi gösterirlerdi.
Sıcak ve ılık denizlerin yüzeye yakın kesimlerinde ya da orta derinlikteki sularında yaşayan aybalığı daha çok plankton denen mikros-kopik deniz canlılanyla beslenir. Bunun dışında denizanalarını, küçük kabuklu hayvanları ve balık larvalarını da yer. Sayıları oldukça az olan bu balıklar eti pek beğenilmediği için avlanmaz; hatta Büyük Okyanus kıyısındaki bazı yörelerde kutsal sayılır. Yaz aylarında üreyen aybalıklarının larvası 2,5 mm uzunluğundadır ve bildiğimiz mekik gövdeli balıklardan bir farkı yoktur. Yavrunun uzunluğu 1 santimetreyi geçtiğinde, gövdesi iki yandan basılmış gibi yuvarlaklaşarak disk biçimini almaya başlar.
Aybalıklarının öbür iki türü, yaklaşık 70 cm yüksekliğindeki güdük aybalığı (Ranzanla lae-vis) ile 2-2,5 metre yüksekliğinde ve 200-300 kg ağırlığındaki mızrak kuyruklu aybalığıdır (Mola lanceolata ya da Masturus lanceolatus). Okyanus aybalığı ile güdük aybalığı, seyrek olmakla birlikte, bazen Akdeniz ve Ege'de de görülebilir.
Kaynak: MsXLabs.org & Temel Britannica
