Devlet Sanatçısı Vikipedi, özgür ansiklopedi
Devlet Sanatçısı, sanata olan katkıları ve yaptıkları hizmetler sonucunda bazı sanatçılara Türkiye Cumhuriyeti Devleti tarafından verilen unvandır.
Devlet Sanatçısının Hakları
1971’den bu yana Kültür Bakanlığı’nın tavsiyesi, Cumhurbaşkanlığı’nın onayı ile Türkiye’yi dışarıda temsil eden kişilere devlet sanatçılığı unvanı veriliyor. Bu unvan ile maaşa bağlanan sanatçılar, 65 yaşında emekli olma hakkı kazanıyor. Sanatçılara yurtdışı seyahatlerinde birtakım ayrıcalıklar sağlanıyor. Ayrıca Devlet Sanatçıları VIP salonlarını kullanabiliyor; devlet törenlerinde de protokolde ağırlanıyor.
Tartışmalar
Devlet sanatçılığı unvanını ilk alan isim Adnan Saygun oldu. Ancak, bu unvanın Saygun’a verilip Cemal Reşit Rey’e verilmemesi, kamuoyunda bir hayli tartışılmıştı. Cemal Reşit Rey, bu tartışmalardan çok sonra 1981’de bu onura layık görülmüştü.
1991 yılında oldukça fazla sanatçıya bu unvan verildiktan sonra 1998 yılında Kültür Bakanlığı ilk olarak Tekin Akmansoy, Mehveş Emeç, Rengim Gökmen ve Şefika Kutluer’e devlet sanatçısı unvanını verdi. Ancak daha sonra, bu isimlere 85 kişi daha ilave edildi.
Bu kadar çok isme bu unvanın verilmesi, o günlerde kamuoyunda uzun süre tartışıldı. Aralarında Sezen Aksu, Selim İleri, Fikret Otyam, Nilüfer, Gazanfer Özcan ve Müşfik Kenter gibi isimlerin de olduğu bazı sanatçılar, bu unvanı reddetti.[1]
Bu unvanın verilmediği ressam Mehmet Güleryüz, devlet sanatçılığının iptali için mahkemeye başvurdu. Mahkeme, "Devlet Sanatçısı Olacak ve Bu Haktan Yararlanacaklar ile Bunların Nitelikleri ve Seçilmeleri Hakkında Yönetmelik"e dayanarak 89 sanatçıya verilen unvanı Ekim 1999'da oybirliğiyle iptal etti.[2][3]
Bu kavramı eleştiren bir diğer sanatçı ise fotğrafçı Ara Güler oldu. Güler verdiği ropörtajda Devlet sanatçılığı kavramını eleştirerek "Ancak komünist ülkelerde devletin sanatçısı olur. Oralarda göğüsleri madalyadan geçilmeyen bir sürü adam görürsünüz sokaklarda" şeklinde açıklama yaptı.[4]
