Toplam Kalite Yönetimi Uygulamalarında Kullanılan Teknikler
·SÜREKLİ GELİŞTİRME TEKNİĞİ
"PDCA" = "PUKÖ" DÖNGÜSÜ (The Shewhart Cycle)
PDCA döngüsü, kalitede sürekli geliştirmeye yönelik sistematik bir yaklaşımdır.
Uygulama adımları
1-Sürekli geliştirme için bir yaklaşımın planlanması
2-Planlanmış aktivitelerin uygulanması
3-Sonuçların kontrol edilmesi
4-Sonuçlara göre önlem alınması
·FİKİR ÜRETME TEKNİKLERİ
1- Beyin Fırtınası (Brainstorming)
Spesifik bir problem ya da konu hakkında fikirler listesi üretmek için kullanılan bir grup tekniğidir.
Uygulama Adımları
1-Oturuma başkanlık edebilecek bir başkan belirlenir.
2-Oturumun konusu açık bir şekilde izah edilir.
3-Görüşülecek konu herkesin görebileceği bir yere yazılır.
4-Gruptaki herkes sırayla konu hakkındaki düşüncesini söyler.
5-Mümkün olduğunca az düzeltme yapılarak, düşünceler alt alta yazılır ve numaralandırılır.
6-Hiçbir düşünce üzerine tartışma yapılmamalı ve fikirlere müdahale edilmemelidir.
7-Mümkün olduğunca herkesin katılımı sağlanmalıdır.
8-Gruptaki herkesin “PAS” geçmesiyle oturum sona erer.
9-Oluşturulan fikirler listesi bir kağıda kaydedilir.
2- Beş “NEDEN”
Sürekli olarak “NEDEN” sorusu sorularak bir problemin “KÖK SEBEPLERİ”ni araştıran bir tekniktir.
Uygulama Adımları
1-Problem spesifik bir şekilde açıklanır.
2-Neden olduğu sorulur.
3-Eğer cevap kök bir sebebi açıklamıyorsa tekrar “neden” diye sorulur.
4-Problemin kök sebebi bulunana kadar “neden” sorusuna devam edilir.
Not : Problemin kişiden kaynaklanan tarafından çok süreç üzerinde yoğunlaşması yararlı olacaktır.
·KARAR VERME TEKNİKLERİ
1- Çoktan seçmeli
Fikir üretme teknikleri ile üretilen fikirleri listesindeki, en önemli düşüncelerin belirlenmesi için kullanılan bir grup tekniğidir.
Uygulama Adımları
1-Her üyeye yaklaşık olarak, listedeki madde sayısının yarısı kadar “oy” verme hakkı tanınır.
2-Her üye sahip olduğu oy sayısı kadar, önemli gördüğü düşünceye oy verir.
3-Oylanan her maddeye bir çetele konur.
4-En çok oyu almış olan ilk 5-6 madde belirlenir.
2- Nominal grup tekniği
Bir grubun tüm üyelerinin, kararlarını kullanarak belirlenmiş olan “Yeni Fikirler” listesini öncelik sırasına göre listelemeye yarayan bir metottur.
Uygulama Adımları
1-Listedeki her bir fikir için bir harf belirlenir.
2-Gruptaki her üye, belirlenen bu harfleri bir kağıda yazar.
3-Her üye kendi önceliğini kullanarak, öncelikli listesini oluşturur.
4-Üyelerin oluşturmuş olduğu bu listeler derlenerek, en yüksek öncelikli ve en düşük öncelikli fikirler belirlenir.
3- Hedef saptama (Benchmarking – Kıyaslama)
Bir organizasyondaki süreçleri, bir başka organizasyondaki benzer süreçlerle karşılaştıran bir ölçüm metodudur.
Uygulama Adımları
1-Hem organizasyonunuz hem de sizin için en önemli olan süreci ve o sürecin ölçüm kriterlerini belirleyiniz.
2-Belirlemiş olduğunuz süreci kullanan organizasyonların bir listesini oluşturun
3-Her bir organizasyondan edineceğiniz spesifik bilgi tiplerini belirleyerek, bilgi toplamak için organizasyonlarla temas kurun.
4-Toplamış olduğunuz bilgileri derleyerek, süreç ölçüm kriterleri sonuçlarını iyiden kötüye doğru sıralayın.
5-Sürecinizi, en iyi ve en kötü durumla karşılaştırarak, farklılıkları belirleyiniz.
·PROBLEM ANALİZ TEKNİKLERİ
1- Akış diyagramı
Bir sürecin ana basamaklarını grafiksel olarak gösteren bir yöntemdir.
Uygulama Adımları
1-Süreci tanımlayın ve sürecin başlangıç ve bitiş noktasını belirleyin.
2-Sürecin yürürlükte olan halini, başlangıçtan bitime kadar tüm safhalarını, uygun semboller kullanarak çizin.
3-Sürecin sizce en ideal ve en etkili olabilecek şeklini çizin.
4-Yürürlükteki süreç akış diyagramı ile, ideal süreç akış diyagramını karşılaştırın.
5-İki akış diyagramı arasındaki farklılıkları belirleyerek bu farklılıkları ortadan kaldıracak düzenlemeleri yapın.
6-Farklılıklara neden olan problemler ortadan kaldırıldıktan sonra, yeni süreç akış diyagramını çizin.
2- Sebep - Sonuç diyagramı
Analiz edilen problem, objektif, amaç vs. İle bunları etkileyen faktörler arasındaki ilişkiyi grafiksel olarak tasvir eden bir metottur. Balık Kılçığı veya Ishikawa Diyagramı da denir.
Bu metot;
-Olumlu veya olumsuz bir probleme ya da bir çıktıya neden olan faktörleri belirler.
-Sık sık şikayet ve konu dışı tartışmalara meydan vermeksizin spesifik bir konu üzerinde yoğunlaşmayı sağlar.
-Problemin kök sebeplerini belirlemede planlı bir yaklaşım kullanır.
-Yeterli veriye sahip olmayan bölgeleri tanımlar.
Uygulama Adımları
1-Analiz edilecek olumlu ya da olumsuz nesne diyagramın sağ tarafındaki kutu içine yazılır.
------------------------------------------------------------------------> PROBLEM
2-Problem üzerinde etkisi olan kategoriler belirlenir.
3-Fikir üretme teknikleri de kullanılarak, her bir ana kategorideki faktörler ve alt faktörler belirlenir.
4-Tekrarlanan alt faktörler ve verilere dayanan, etkisi büyük olan faktörler belirlenir
5-Listeleme önem sırasına göre düzenlenir.
Not : Sebep – Sonuç analizinde, olumsuz objektif yerine olumlu objektif kullanmak daha yararlı olur.
Kaynak:
Kazan, Halim; Demirel, Yavuz
“Toplam Kalite Yönetiminin İşletmelere Sağladığı Üstünlükler” / KalDer Forum sayı : 7 sf: 48-56 , Temmuz 2002
Hazırlayan; Bilge Sümer
