Paraguay ve Paraguay Tarihi

Paraguay
MsXLabs.org & MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi

Güney Amerika'da devlet. Güney Amerika'da, denize kıyısı olmayan iki devletten biri (diğeri Bolivya). Brezilya, Arjantin ve Bolivya ile sınırlanır. Yüzölçümü 406.572 km2, nüfusu 5.100.000 (1997), başkenti Asuncion, diğer önemli kentleri Encarnicion, Villarrica, Concepcion, Pedro Juan Caballero ve Coronel Oviedo'dur. Dili İspanyolca (daha çok konuşulan dil yerli Guarani), dini Katolik'tir. Fizikî koşulları bakımından üç bölgeden meydana gelir:

Doğuda orta yükseklikte platolar
Ortada, Rio Paraguay Vadisi'nde yer alan ovalar, göller ve bataklıklar
Andlar'ın doğu eteklerine yayılan Chaco ovaları.

Sıcaklık ve yağış doğudan batıya azalır ve ormandan savanlara, kurakçıl bozkırlara geçilir. Bu üç coğrafî bölgeden, Arjantin sınırında akan Paran‡ ile ülkeyi kuzey-güney yönünde orta yerinden kesen Paraguay ırmakları arasında kalan doğu, ekonomi ve nüfuslanma bakımından en önemli bölgedir. Büyük kentlerin hepsi bu bölgede yer alır. Nüfusun çoğunluğunu Guarani yerlileri oluşturur (%95). Geri kalanın çoğu da melezlerdir. Paraguay, Lâtin Amerika'da beyazların en az olduğu (%3 kadar) ülkedir. Bir tarım ve hayvancılık ülkesi olan Paraguay'ın başlıca ürünleri manyok, şekerkamışı, soya fasulyesi, pamuk, tütün, şekerkamışı ve matedir (bir tür çay). Endüstri, tarım ve hayvan ürünlerini işleyen sınırlı sayıda fabrikadan (özellikle et konservesi, büyük kesim yerleri ve soğuk hava depoları, sigara, birkaç dokuma fabrikası vb.) ibarettir. Ekonomi bakımından Lâtin Amerika'nın en geri kalmış ülkelerinden biridir. 600.000'i aşkın Paraguaylı Arjantin'de işçi olarak çalışmaktadır. İhracatta en önemli maddeler et (değerce %30'u), kereste ve pamuktur. Karayolları ulaşımı yetersizdir. Ulaşımda daha çok Paran‡-Paraguay suyolundan yararlanılır. Paraguay'ın ilk kâşifleri Diaz de Solis (1515) ve Diego Garcia'dır (1525). İspanyollardan önce burada Guarani yerlileri yaşıyordu. 1537'de Asuncion kenti kuruldu. 1585'ten itibaren Paruguay'a gelip yerleşen İspanyol Cizvit misyonerleri, yerliler arasında Hristiyanlığı yaymaya başladılar. 1649'da Paraguay kesinlikle bir İspanyol sömürgesi oldu ve 1757'de Cizvitler ülkeden çıkarıldı. Paraguay 1811'de bağımsızlığını kazandı. Bu tarihten beri ülke, diktatörlüğe dayalı bir yönetim izleyen başkanlar tarafından yönetildi (1814-1840'ta Francia, daha sonra Solano Lopez ve General Alfredo Stroessner). Özellikle Solano Lopez yönetimi sırasında, 1865-1870 yıllarında Paraguay komşularıyla savaştı. Bu savaşlar sırasında 300.000'e yakın insan öldü; nüfus yarıdan fazla azaldı. Paraguay, Chaco yöresinde petrol aramalarının yarattığı anlaşmazlık nedeniyle, 1932-1935'te de Bolivya ile savaştı. Ülke, 1954'ten sonra General Alfredo Strossner tarafından, iki meclisli başkanlık sistemiyle yönetildi. 1989'a dek başkanlığı sürdüren Stroessner, General Andrés Rodriguez tarafından gerçekleştirilen darbeyle devrildi. Rodriguez mayısta cumhurbaşkanlığına getirildi. Brezilya, Arjantin,Uruguay ve Paraguay arasında, Mart 1991'de, dört güney Amerika ülkesinin gelecekteki ortak pazarı olan LAFTA Antlaşması imzalandı. 1992'de yeni bir anayasa kabul edildi. 1993'te yapılan seçimlerde siviller yönetime geldi ve Juan Carlos Wasmosy cumhurbaşkanı oldu.

MsXLabs Üye Girişi