Francois Truffaut

Francois Truffaut
Vikipedi, özgür ansiklopedi

Sponsorlu Bağlantılar

François Roland Truffaut (d. 6 Şubat 1932 Paris - ö. 21 Ekim 1984 Neuilly-sur-Seine) Fransız Yeni Dalga akımının kurucularından Fransız yönetmen, senarist ve oyuncu.
Evlilik dışı bir ilişkinin çocuğu olarak 1932 yılında dünyaya geldi. Anneannesi, üvey babası ve annesi üçgeninde yetişti. Yahudi bir diş hekimi olan gerçek babasıyla asla tanışmadı. Kitaplara gömülü zor bir çocukluk ve ergenlik dönemi geçirmesi, onu derinden etkiledi. François Truffaut, 26 yaşında çektiği 400 Darbe adlı filmin de geniş ölçüde o günleri anlatan otobiyografik bir çalışma olduğunu söyler.

50'li yılların ikinci yarısında Avrupa'daki Yeni Dalga akımının öncülerinden olan François Truffaut'nun sinema serüveni ünlü "Cahiers du Cinema" dergisinde film eleştirmeni ve sinema tarihçisi olarak başladı. Truffaut'nun 1954'te dergide yayınlanan ve bir filmin asıl yaratıcısının yönetmen olduğunu savunan "auteur teorisi", bir nesile ilham kaynağı oldu. O dönemlerde kısa filmler yapmaya başlayan Truffaut, ünlü yönetmen Roberto Rosselini'nin asistanlığını yaptıktan sonra 1959'da ilk filmi "400 Darbe"ye imza attı. Yarı otobiyografik film, Jean Pierre Leaud'nun oynadığı Antoine Doinel'in zor geçen ergenlik dönemini öykülüyordu. Yönetmene en iyi senaryo Oscar adaylığı ve Cannes'da en iyi yönetmen ödülü getiren filmden sonra Truffaut, zaman zaman Doinel'e geri dönecek ve hep Leaud'nun oynadığı karakterin yetişkinliğe geçişini sinemaseverlere sunmaya devam edecekti.
"400 Darbe"nin ticari ve eleştirel anlamdaki başarısı Truffaut'nun uluslararası arenada tanınmasını sağladı. Sonraki filmi "Tirez sur le pianiste" (1960), B-sınıfı Amerikan filmlerden esinlenmiş, hınzır bir zeka ve teknik erdemlerle zenginleştirilmiş daha karmaşık bir duyarlılık yansıtıyordu. 1. Dünya Savaşı sonrası yıllarda iki erkek, bir kadın üç arkadaşın öyküsünü anlattığı "Jules ve Jim" ise daha sonradan bazı eleştirmenlerce Truffaut'nun en iyi filmi olarak nitelendirilecekti.
"400 Darbe" ve "Jules ve Jim"de, Jena Renoir'a saygı gösterisinde bulunan Truffaut'nun "Tirez sur le pianiste" ve birçok diğer filmi onun daha karanlık, daha ironik yüzünü sergileyecekti. "La Peau douce", "La Sirène du Mississippi", "Vivement dimanche" ve özellikle "Baisers volés", onun Amerikan gerlimlerine duyduğu ilgi ve sevgiyi yansıtırken, Ray Bradbury'nin ünlü "Fahrenheit 451"ini sinemaya uyarlayarak bilim-kurgu türünü; "L'Enfant sauvage", "L'Histoire d'Adèle H.", "La Chambre verte" ve "Le Dernier Metro - Son Metro" ile de dönem filmlerini ele alacaktı. "Kadınları Seven Adam" ve "La Femme d'à côté"de ise Truffaut aşk acılarını öykülüyordu.
Bazı eleştirmenler Truffaut'nun son dönem filmlerinin, ilk dönemindeki kalitenin çok altında kaldığını söyleseler de Joseph McBride, "Eğer Truffaut'nun ilk eserlerindeki olağanüstü kamera hareketleri, nefes kesen kurgu ve keyif duygusu, daha sonraki filmlerinde daha az belirginse bunun sebebi anlatım ve tarzda daha bilinçli bir yaklaşım ve duygusal zenginliğin artmasıdır" diyordu. Truffaut, "La Nuit américaine" ile 1973'te en iyi yabancı film Oscar'ını kazandı, en iyi yönetmen ve senaryo dallarında Oscar'a aday gösterildi.
Truffaut, sadece kameranın arkasında kalmadı; zaman zaman oyunculuğa da soyundu. "L'Enfant sauvage", "La Nuit américaine" ve "L'Histoire d'Adèle H."de küçük roller üstlenen Truffaut, "La Chambre verte"de başrole soyunurken, Steven Spielberg'in "Close Encounters Of The Third Kind - Üçüncü Türle Yakınlaşmalar"ında da bir başka yönetmenle oyuncu olarak çalışmış oldu.
Yeni Dalga'nın en önemli isimlerinden, "auteur teorisi"nin babası Truffaut, 1984'te 52 yaşında bir beyin tümörü yüzünden ölmeden önce "Küçük Hırsız" filmi üzerinde çalışmaktaydı. Truffaut'nun vasiyet filmini daha sonra Claude Miller beyazperdeye aktardı.

Filmografi

• Vivement dimanche! (1983)
  
• La Femme d'à côté (1981)
  
• Le Dernier métro - Son Metro (1980)
  
• L'Amour en fuite (1979)
  
• La Chambre verte (1978)
  
• L'Homme qui aimait les femmes (1977)
  
• L'Argent de poche (1976)
  
• L'Histoire d'Adèle H. (1975)
  
• La Nuit américaine (1973)
  
• Une belle fille comme moi (1972)
  
• Les Deux anglaises et le continent (1971)
  
• Domicile conjugal (1970)
  
• L'Enfant sauvage (1969)
  
• La Sirène du Mississippi (1969)
  
• Baisers volés (1968)
  
• La Mariée était en noir (1967)
  
• Fahrenheit 451 (1966)
  
• La Peau douce (1964)
  
• Tire au flanc (1962)
  
• L'Amour à vingt ans (1962) ("Antoine et Colette" adlı bölüm)
  
• Jules et Jim -Jules ve Jim (1961)
  
• Une histoire d'eau (1961)
  
• Tirez sur le pianiste (1960)
  
• Les Quatre cents coups - 400 Darbe (1959)

TRUFFAUT (François), fransız film yönetmem (Paris 1932 - Neuıllysur-Seine 1984). Meslek yaşamına Andre Bazin'in desteğiyle sinema eleştirmeni olarak başladı. Çoğu kez ateşli bir dille yazdığı eleştirileri "yeni dalga” akımını hazırladı. Kuramlarını uygulama alanına koyarak yönetmenliğe başladı, ilgi çekici orta uzunlukta bir film (les Mistons, 1958) gerçekleştirdikten sonra içten, duygulu ve Jean Vigo'nun çalışmalarına benzeyen bir film olan 400 darbe (les öuatre Cents Coups) (1959) ile büyük bir başarı kazandı. Daha sonraki filmleri (Tirez sur le pianiste. 1960; iki sevgili [Jules et Jim], 1961; Değişen dünyanın insanları [Fahrenheit 451], 1966; Siyah gelinlik [La mariee etait en noir], 1967), içtenci ve romanesk anlatımın arasında yer alan kişisel yeteneğim gösterdi. Bazı filmleri: Çalınmış buseler (Baisers voles) [1968], Vahşi çocuk (l'Enfant sauvage) [1970], Domicile conjugal 11970) les Deux Anglaises et le contınent (1971), Güneşte gece (la Nuit amârıcaine) [1973], Son metro (le Dernier Mâtro) [1980], Penceredeki kadın (la Femme d’â cötö) [1981], Vivement dimanche (1983). 1966'da A. Hitchcock ile yaptığı konuşmaları derlediği bir kitap (Hitchcock) yayımladı.