Dr. Hikmet Kıvılcımlı

kıvılcımlı, makedonya'nın priştine kasabasında 1902 yılında dünyaya geldi.

babası, priştine'nin posta-telgraf müdürü hüseyin bey, annesi münire hanım'dır. balkan savaşından sonra; ailesinin ana tarafıyla birlikte, jandarma subayı dayısının yanına, kuşadasına göç etti. ilk ve orta öğrenimini kuşadası'nda yaptı. lise öğrenimine muğla idadisi'nde başladı. öğrenimini tamamlamadan okuldan ayrılarak, 1919'da kuvva-yı milliye hareketine katıldı. yörük ali efe çetesine girdi. aydın cephesinde ve çine köprüsünde işgalci yunan kuvvetleriyle yapılan çatışmalara katıldı. daha sonra köyceğiz kuvva-yı milliye askeri komutanlığı'na atanarak cephe gerisinde hizmet gördü. ilk yazılarını, muğla'da çıkan kuvva-yı milliye'nin yayın organı "menteşe" gazetesinde yayınladı.

kurtuluş savaşı'ndan sonra istanbul'a gelerek vefa lisesi'ne yazıldı. dokuzuncu sınıftan sınavla haydarpaşa'daki istanbul tıp fakültesi'ne geçti. tıbbiyeyi askeri öğrenci olarak okudu.

tıp öğrenciliği sırasında, kurtuluş ve aydınlık dergileri aracılığıyla sosyalizme ilgi duymaya başladı.

1 ocak 1925 tarihinde istanbul beşiktaş akaretler semtinde toplanan illegal türkiye komünist partisi kongresi'ne delege olarak katıldı. merkez komite üyeliğine seçildi. icra komitesi'nde gençlik kolu başkanlığı görevini üstlendi. aydınlık fevkalade gençlik sayısını çıkardı. hareketin öteki yayın organları vazife ve orak çekiçte yazdı.

şubat 1925'de şeyh sait ayaklanması dolayısıyla çıkarılan takrir-i sükun yasasına dayanılarak, tutuklandı ve ankara istiklal mahkemesi'nce 10 yıl kürek cezasına çarptırıldı. ertesi yıl çıkarılan afla tahliye oldu.

kendisinin katılmadığı, 1926 mayıs'ında viyana'da yapılan tkp konferansı'nda alınan kararlara göre yeniden düzenlenen icra komitesi'nde tekrar "türkiye genç komünistler federasyonu reisi" sıfatı verildi. yeraltında alev ve bolşevik dergilerini çıkardı. 1927 tevkifatı'nda tekrar yakalandı. 3 ay hapse mahkum oldu.

tahliyesinden sonra; genel sekreter vedat nedim tör'ün parti gizli belgelerini polise teslim etmesi sonucu yapılan 1927 tevkifatı'ndan ağır bir yara alan parti'yi yeniden toparlayıp faaliyete geçiren merkez komite ve icra komitesi'nde görev aldı.1928'de kıvılcım dergisini çıkardı. 1929 mayısı'nda çıkan olaylar sonucunda aranmaya başlayan doktor hikmet, hüsamettin (özdoğu) ve laz ismail (marat)'le birlikte istanbul'da yakalandı. 25 haziran 1929 tarihinde izmir ağır ceza mahkemesi'nde 34 tkp üyesiyle birlikte "taklib-i hükümet" ve "ameleden adamları mevkii iktidara getirmek istemek" suçlarından yargılanmaya başladı. yargılama sonucunda 4 yıl 6 ay 15 gün ağır hapse mahkum edildi.

1938 yılında tekrar tutuklanan kıvılcımlı 15 yıllık bir mahkumiyet daha aldı. 1945 yılında vatan partisi'ni kurdu. partinin yayın organı "vatandaş" gazetesinde yazıları yayımlandı. 1957 yılının son günü parti yöneticilerinin tümüyle birlikte tutuklandı, parti kapatıldı. harbiye askeri cezaevi'nin hücrelerinde ve sultanahmet cezaevi'nde 2,5 yıl hapis yattı.

demokrat parti'nin iktidarını deviren 27 mayıs'ın lideri orgeneral cemal gürsel'i vatan partisi başkanı sıfatıyla telgrafla kutladı. ardından 2.kuvva-yı milliyeciliğimiz adıyla milli birlik komitesi'ne açık mektup yazdı ve "anayasa teklifi" sundu. bu davranışları türkiye solunun çeşitli kesimleri tarafından eleştirildi.

1965 yılında "tarihsel maddecilik yayınları"nı kurdu. 1967'de sosyalist gazetesininin yayımını 7. sayı sürdürebildi. 1968 yılı başında işsizlik ve pahalılıkla savaş derneği'nin kurucuları arasında yeraldı. 1970 yılının sonbaharında "sosyalist" gazetesini tekrar çıkarmaya başladı. 9 mart olayları karıştığı için 12 mart muhtırasından sonra gelişen olaylar neticesinde aranmaya başlandı. 11 ekim 1971 tarihinde belgrad askeri tıp akademisi hastanesi'nde öldü.


eserleri;

tarih tezi
tarih-devrim-sosyalizm
ilkel sosyalizmden kapitalizme ilk geçiş: ingiltere
toplum biçimlerinin gelişimi
osmanlı tarihinin maddesi cilt i
osmanlı tarihinin maddesi cilt ii
osmanlı tarihi ("hüseyin himmet kırşehirli")
dinin türk toplumuna etkileri
türkiye'de kapitalizmin gelişimi
27 mayıs ve yön hareketinin sınıfsal eleştirisi
allah - peygamber - kitap
finans kapital ve türkiye
genel olarak sosyal sınıflar ve partiler
üretim nedir ?
şeyh bedreddin
metafizik sosyolojiler
inkilapçı münevver (devrimci aydın) nedir?
deccal kapımızı nasıl çalıyor ?
vatan partisi tüzük ve programı
işçi sınıfı partisi'ne giriş
işçi sınıfının tarihçil görevi
eyüp sultan konuşması
uyarmak için uyanmalı - uyanmak için uyarmalı
oportunizm nedir ?
halk savaşının planları
devrim zorlaması, demokratik zortlama
türkçenin üreme yolları ve "dil devrimciliğimiz"
bilimsel sosyalizmin doğuşu
türkiye köyü ve sosyalizm
ho amca'nın düşündürdükleri
sosyalistgazetesi yazıları
yol
anılar
brejnev'e mektup
soğan ekmek kongresi
kalpazanlar ekonomisi

.

Cvp: Dr. Hikmet Kıvılcım (Dr. Hikmet Kıvılcım Kimdir? - Dr. Hikmet Kıvılcım Hakkında)

Babası Priştine'de posta telgraf müdürü Hüseyin Bey, annesi Münire Hanım'dır. 17 yaşında gönüllü olarak Kurtuluş Savaşı'na katıldı, Yörük Ali Efe çetesinde Kuvayı Milliye gönüllüsü oldu, Köyceğiz Kuvayı Milliye Askerî Kumandanlığı görevinde bulundu.

Liseyi Vefa Lisesi'nde okuduktan sonra sınavla İstanbul Tıp Fakültesi'ne girdi. Öğrencilik süresince direniş faaliyetlerini sürdürdü, Kurtuluş, Aydınlık gibi TKP yayınları yoluyla giderek komünist fikirlerle tanıştı ve 1920'lerin başında Türkiye Komünist Partisi (TKP) üyesi oldu.

1925'de TKP'nin Beşiktaş Akaretler'de gerçekleştirdigi 2. kongrede TKP Merkez Komitesi'ne seçildi.

Merkez Komite içerisinde gençlik sorumlusu olarak görev aldı. Aynı yıl Aydınlık gazetesinde ilk yazıları yayınlanmaya başladı.

1925'ten hayatının sonuna kadar kadar sürekli kovuşturmalara, işkencelere maruz kaldı ve toplam 22,5 yıl hapis yattı.

1925 yılında Kürt ayaklanmaları ile çıkan Takrir-i Sükûn Kanunu çıktıktan sonra İstiklal Mahkemesi'nde yargılandı ve 10 yıl kürek cezası aldı.

1 yıl hapis yattıktan sonra çıkan afla serbest kaldı. 1927 yılında Vedat Nedim Tör ve Şevket Süreyya Aydemir'in partiden ayrılması ve parti arşivini polise teslim etmesi ile diğer parti üyeleriyle birlikte tutuklandı.

3 ay tutuklu kaldı. 1929 yılında İsmail Bilen'in (Laz İsmail) İzmir Davası'ndaki provokasyonu nedeniyle 4,5 yıl yeni bir mahkumiyet aldı[1]. 1938 yılında Nazım Hikmet'le birlikte yargılandığı Donanma Davası'nda 15 yıl hapis cezasına çarptırıldı, 12 yıl yattıktan sonra tahliye oldu.

1954 yılında legal Vatan Partisi'ni kurdu. 1965 yılında Tarihsel Maddecilik Yayınları'nı kurdu ve yönetti, Marx, Engels ve Lenin'in eserlerinden birçok çeviriler yaptı ve yayınladı, Das Kapital'in bir bölümünü çevirdi.

1967'de İşsizlik ve Pahalılıkla Savaş Derneği'ni (İPSD) kurdu. İktisattan antropolojiye, Marksist düşüncenin tarihsel ve kuramsal gelişiminin açıklanmasına ve Türkiye'de bir işçi sınıfı devriminin strateji ve taktik sorunlarına kadar çeşitli konularda çok sayıda telif eseri ve Aydınlık, Türk Solu, (kendisinin kurduğu) Sosyalist, Ant gibi dergilerde makaleleri yayınlandı.

En önemli eserleri olan Tarih Tezi kitabını 1965, Yol: TKP'nin Eleştirel Tarihi kitabını da 1932 yılında yayınladı.1971 yılında ağır hasta olduğu için yoldaşları tarafından tedavi için yurt dışına çıkarıldı. 11 Ekim 1971'de Belgrad'da yaşamını yitirmiştir.


kaynak: