Uluslararası Göçmen Kaçakçılığı ile İnsan Ticareti

1 - Göçmen Kaçakçılığı
İnsanların daha iyi şartlarda yaşama, iş bulma veya yaşadıkları ülkedeki siyasi, ekonomik ve sosyal istikrarsızlıklar gibi nedenlerden dolayıgöç etme istek ve zorunlulukları sonucu bulundukları ülkeden yasa dışı yollarla başka ülkelere gitmeleri veya götürülmeleridir.

2 - İnsan Ticareti
Kuvvet kullanarak veya kuvvet kullanma tehdidiyle ya da diğer bir biçimde zorlama, kaçırma, hile, aldatma, nüfuzu kötüye kullanma, kişinin çaresizliğinden yararlanma veya başkası üzerinde denetim yetkisi olan kişilerin rızasını kazanmak için o kişiye ya da başkasına kazanç veya çıkar sağlama yoluyla kişilerin istismar amaçlı temini, bir yerden bir yere taşınması, devredilmesi, barındırılması veya teslim alınmasıdır.
Genellikle, kadınlar cinsel amaçlı ve ev işlerinde çalıştırılmak, çocuklar uluslararası evlat edinmeye aracılık, cinsel amaçlı veya pornografide kullanılmak, zorla çalıştırılıp dilencilik ve seyyar satıcılık yaptırmak, erkekler ise ağır işlerde çalıştırılmak ve tehlikeli işlerde kullanılmak suretiyle insan ticaretinin mağduru olmaktadırlar.

3 – Mülteci
1951 tarihli Mültecilerin Hukuki Statüsüne İlişkin Sözleşme hükümlerine göre mülteci; “ırkı, dini, milliyeti, belli bir sosyal gruba mensubiyeti veya siyasi düşünceleri nedeniyle zulüm göreceği konusunda haklı bir korku taşıyan ve bu yüzden ülkesinden ayrılan ve korkusu nedeniyle geri dönemeyen veya dönmek istemeyen kişi” dir.
“Mülteci” kavramı ile “göçmen” kavramı arasında içerik ve sonuçlar bakımından farklılıklar bulunmaktadır. Mülteciler, içinde bulundukları durum itibariyle göçmen kaçakçılığı ve insan ticaretine potansiyel kaynak oluşturmaktadırlar.

4 – Göçmen Kaçakçılığı ile İnsan Ticareti Arasındaki Fark
Göçmen kaçakçılığı kamu düzeni ve devlete karşı işlenen bir suç olmasına karşın, insan ticareti kişilere karşı işlenen ve insan haklarını ilgilendiren bir suçtur.
Göçmen kaçakçılığında; bir kişinin yasa dışı yollardan bir ülkeden diğer bir ülkeye geçişi ve zor kullanılması söz konusu değilken, insan ticaretinde; cinsel amaçlı sömürü, organ kaçakçılığı, kölelik, çocuk ticareti gibi haksız ve insanlık dışı yöntemlerle menfaat temin etme durumu mevcuttur ve zor kullanma, hile ile veya benzeri yollarla mağdurun iradesinin fesada uğratılması söz konusudur.
Göçmen kaçakçılığında, başlangıçta istekli olan kişinin sınırın geçirilmesi ile göçmen kişi ve organizasyondaki kişiler arasındaki ilişki sona ermekte ve istismar söz konusu olmamaktadır. Ancak, göçmen kişinin ulaştığı yerde birçok olumsuzluklarla karşılaşması ve çaresiz kalması sonucu istismar ve ticaret ortamına zemin hazırlanmakta, insan tacirleri devreye girmektedir.

5 – Göçmen Kaçakçılığı ve İnsan Ticaretinin Sebepleri

Göçmen kaçakçılığı ile insan ticaretinin oluşumuna ve artmasına etkili olan faktörler;

1 – Ekonomik nedenler, ülkelerarası ekonomik ve sosyal yaşam standardı farkının bulunması,
Ülkeler arasındaki gelir dağılımı uçurumundan etkilenen kitlelerin daha rahat ve iyi bir yaşam sürme arzusu,
2 - Bölgesel ve iç savaşlar, iç karışıklıklar, ülkeler arasında meydana gelen çıkar çatışmaları,
3 -Bazı gelişmiş ülkelerin siyasi iltica veya yasadışı göçü özendiren politikaları ile göçmen ve mültecilere yapılan maddi yardımlar,
4 -Terör örgütlerinin faaliyetleri,
5 -Politik ve etnik baskılar,
6 - Açlık ve kıtlık sorunu,
7- Salgın hastalıklar,
8 - Aileden kaynaklanan sorunlar,
9 - Yaşanılan ülkedeki bölgesel ve kültürel farklılıklar
10 - Göçmen kaçakçılığı ve insan ticaretinden kolay para kazanma düşüncesi, yüksek miktarda çıkar sağlama ve düşük risk,
11 - Kadının sosyal ve ekonomik eşitsizliği,
12 -İş, pazar ve ulaşım araçlarının küreselleşmesi, teknolojinin ürünleri olan internet sayesinde bilgi ve haberleşme imkânlarının kötüye kullanılması (Technology is a double-edged sword- Teknoloji iki ucu keskin bir kılıçtır.),
13 -Ucuz iş gücüne duyulan ihtiyaç,
14 –Göçmen kaçakçılığı ve insan ticaretinin sonuçlarından haberdar olmama,

Gibi sebeplerdir.
Yapılan araştırmalara göre dünyada, yılda 500.000 ila 2.000.000 arası kişi insan ticaretine konu olmaktadır.
Birleşmiş Milletler Uluslararası Suçu Önleme Merkezi’nin tahminlerine göre, insan ticaretinin dünyadaki yıllık cirosu 7 ila 8 milyar ABD Dolarına ulaşmaktadır.

6 –Kaynak, Transit ve Hedef Ülke Kavramları
Kaynak Ülke; gerek yasa dışı göçe, gerekse insan ticaretine konu olan kişilerin uyrukluğunda bulundukları veya daimi olarak ikamet ettikleri ülkedir.
Hedef Ülke; gerek yasa dışı göçe, gerekse insan ticaretine konu olan kişilerin ulaşmak istedikleri veya götürülmek istenilen ülkedir.
Transit Ülke; Kaynak ülkeden hedef ülkeye gerçekleşen seyahatte üzerinden geçilen veya elverişli şartlar oluşuncaya kadar yasa dışı veya yasal olarak geçici olarak ikamet edilen ülkedir.
Bu bağlamda Türkiye;

• Bazı terör örgütlerinin elemanlarını eğitmek, propaganda yaptırmak veya örgüt adına gelir sağlamak amacıyla yasadışı yollardan yurt dışına göndermesi, ya da terör sebebiyle bazı bölgelerimizdeki insanların özellikle Avrupa olmak üzere başka batı ülkelerine gitmeleri yönünden Kaynak Ülke;

• Özellikle Sovyetler Birliğinin dağılmasından sonra kurulan ve doğu Avrupa da bulunan bir kısım devletlerle (Moldova, Ukrayna, Romanya, Belarus, Rusya) Asya ve Afrika’dan Türkiye’ye iş bulma, ticaret ve güvenlik açısından gelen insanlar yönünden Hedef ülke;

• Afganistan, İran, Pakistan, Bangladeş ve Orta Doğu ile bir kısım ülkelerde iç savaş, karışıklık, açlık vb. gibi sebeplerden dolayı Avrupa Ülkeleriyle diğer gelişmiş ülkelere gitmek isteyen insanlar bakımından Transit Ülke;

konumundadır.