TURİZMİN EKONOMİDEKİ YERİ

Gelirleri ve GSMH içindeki Payı

Türkiye'de aktif özellikle 1980'li yıllardan itibaren önemli bir gelişme göstermiş olan dış turizm ve ülke ekonomisine büyük oranda katkı sağlayan gelir kaynaklarından biri durumuna gelmiştir.

Gelirlerin Ödemeler Dengesi ve İhracata Etkisi

Gelirlerinin dış ticaret açığını kapatma oranı yıllar itibariyle dalgalanmalar gösterse de, genellikle 1996-2000 yılları arasında 30-38 aralığında gerçekleşmiştir. 2001 yılında ise dış ticaret açığındaki büyük daralma sonucu %
86,8'e çıkmış, takip eden iki yılda ise dış ticaret açığındaki yükselme ile birlikte yine düşüş göstermiş 2003 yılında % 44,3 olarak gerçekleşmiştir.

Teşvik Belgeli Yatırımlar

Herhangi bir sektördeki yatırım eğilimini göstermesi açısından yatırım teşvik belgeleri önemli bir gösterge olarak kabul edilmektedir. Teşvik belgelerinin bölgesel dağılımında Ege, Akdeniz ve Marmara bölgeleri ilk üç sırayı almaktadırlar. Bunun başlıca sebebi; tarihi eserlerin yoğunluğunun yanısıra deniz, güneş ve kum üçlüsünün büyük rolü vardır.

Yatırımlar da Yabancı Sermaye

Yabancı sermaye izinleri yıllar geçtikçe düşmektedir.

Seyahat Acentaları

Konaklama tesislerinin kapasitesine paralel olarak seyahat acentaları sayısında da artış olmuştur.

Turistlerin Geliş Nedenleri

Türkiye'ye gelen turistlerin % 46,4'lük gibi büyük bir bölümü tatil amaçlı gelmektedir.

TURİZM KREDİLERİ

Turizm kredileri öncelikle kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri ve turizm merkezlerinde yapılacak yatırımlara tahsis edilir. T.C. Turizm Bankası Anonim Şirketi kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri ve turizm merkezlerindeki belgeli yatırımlara tahsis edilmek üzere, yabancı kaynaklardan döviz kredileri alabilir. Bu kredilerin temininde; Hazine tarafından sağlanan krediler için kabul
edilen şartlar aynen uygulanır ve bu kredilerin tahsisi ve geri ödenmesi ile ilgili genel esaslar, Maliye Bakanlığı, Bakanlık ve Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığınca, müştereken düzenlenir.Turizm kredileri, alanları ve merkezlerindeki yatırımlara tahsis edilen ihtisas kredileridir. Kredilerin toplam banka kredileri içindeki payı 1989 yılında % 1,69 olarak gerçekleşirken, izleyen
yıllarda düşüş göstermiş ve 2002 yılında % 0,13 ile en düşük oranı görmüştür. 2002 yılında kullandırılan 63,8 trilyonluk kredini bankalar sağlamıştır.Vakıfbank da sektörü nakdi ve gayrinakdi kredileri ile destekleyen bankalardan biridir.2003 yılında krediler Vakıfbank'ın toplam kredilerinin % 0,42'sini oluştururken 2004 yılının ilk çeyreğinde kredilerinin ağırlığı %0,55'eyükselmiştir.

SEKTÖRE İLİŞKİN BEKLENTİLER

2020 yılına yönelik tahminlerde ise uluslararası Turizm hareketlerine katılan kişi sayısının 1.6 milyara ve Turizm gelirlerinin de 2 trilyon dolara ulaşması beklenmekte, yükselen refah düzeyine paralel olarak, seyahate ayrılan
gelirin ve ulaşım olanaklarının artması ile büyüyen Turizm pastasından en yüksek payı almak için turist çeken ülkeler arasındaki rekabetin artacağı öngörülmektedir.

Dünya Turizm Örgütü'nün (WTO) Türkiye'ye ilişkin yaptığı tahminlere göre, Türkiye 2010 yılında 17,1 ve 2020 yılında da 27 milyon turist çekecek, Turizm geliri ve turist sayısı arasındaki oran aynı düzeyini korursa Türkiye 2010 yılında
12,5 ve 2020 yılında da 19,8 milyar dolar Turizm geliri elde edebilecektir.

Turizm sektörü, turistlerin yaptığı harcamalarla iç piyasayı canlandırmakta olup, Turizm'den elde edilen gelirin ortalama olarak % 27'si turlara, % 23'ü konaklama tesislerine, % 10'u restoran-cafelere, % 10'u giyim-ayakkabı firmalarına, % 10'u
hediyelik eşya, kuyumcu, halı- kilim firmalarına, geri kalanı da tütün, eğlence-kültür, oto kiralama vb. hizmetleri sağlayanlara kalmaktadır. Turizm Sektörünün gelir yaratmanın yanı sıra istihdam yaratma hususunda da son derece önemli bir fonksiyonu olduğu belirtmemiz gerekir.