Türk Hukuk Sistemi

KOPENHAG KRITERLERI

22 Haziran 1993 tarihinde yapilan Kopenhag Zirvesi'nde, Avrupa Konseyi, Avrupa Birligi'nin genislemesinin Merkezi Dogu Avrupa Ülkelerini kapsayacagini kabul etmis ve ayni zamanda adaylik için basvuruda bulunan ülkelerin tam üyelige kabul edilmeden önce karsilamasi gereken kriterleri de belirtmistir. Bu kriterler siyasi, ekonomik ve topluluk mevzuatinin benimsenmesi olmak üzere üç grupta toplanmistir.

SIYASI KRITER: Demokrasi, hukukun üstünlügü, insan haklari ve azinliklara saygi gösterilmesini ve korunmasini garanti eden kurumlarin varligi,

EKONOMIK KRITER: Isleyen bir pazar ekonomisinin varliginin yani sira Birlik içindeki piyasa güçleri ve rekabet baskisina karsi koyma kapasitesine sahip olunmasi

TOPLULUK MEVZUATININ BENIMSENMESI: Siyasi, ekonomik ve parasal birligin amaçlarina uyma dahil olmak üzere üyelik yükümlülüklerini üstlenme kabiliyetine sahip olunmasi

POLITIK KRITERLER
AB’ye girmeye aday ülkeler;
- Istikrarli ve kurumsallasmis bir demokrasinin var olmasi,
- Hukuk devleti ve hukukun üstünlügü,
- Insan haklarina saygi,
- Azinliklarin korunmasi
gibi dört ana kriter açisindan degerlendirmeye alinacaktir. Genel olarak; ülkenin çok partili bir demokratik sistemle yönetiliyor olmasi, hukukun üstünlügüne saygi, idam cezasinin olmamasi, azinliklara iliskin herhangi bir ayrimciligin bulunmamasi, irk ayrimciliginin olmamasi, kadinlara karsi her türlü ayrimciligin yasaklanmis olmasi, Avrupa Konseyi Insan Haklari Sözlesmesinin tüm maddeleri ile çekincesiz kabul edilmis olmasi, Avrupa Konseyi Çocuk Haklari Sözlesmesinin kabul edilmis olmasi gibi özellikler dikkate alinmaktadir. Ancak, bu ilkelerin varligi tek basina yeterli olmamakta, ayni zamanda kesintisiz uygulaniyor olmasi gerekmektedir.

EKONOMIK KRITERLER
Kopenhag Zirve sonuçlarina göre, ekonomi alaninda islevsel bir piyasa ekonomisinin varligi kadar, AB içindeki piyasa güçleri ve rekabet baskisi ile bas edebilme kapasitesi de aranmaktadir.
a. Etkin bir piyasa ekonomisi için;
- Arz-talep dengesinin piyasa güçlerinin bagimsiz bir sekilde karsilikli etkilesimi ile kurulmus olmasi,
- Ticaret kadar fiyatlarin da liberal olmasi, piyasaya giris (yeni firma açilmasi) ve çikis (iflaslar) için engellerin bulunmamasi,
- Mülkiyet haklarini (fikri ve sinai mülkiyet) içeren düzenlemeleri kapsayan yasal bir sistemin olmasi ve bu yasalar ile düzenlemelerin icra edilebilmesi,
- Fiyat istikrarini içeren bir ekonomik istikrara ulasilmis olmasi ve sürdürülebilir dis dengenin varligi,
- Ekonomik politikalarin gerekleri hakkinda genis bir fikir birliginin olmasi,
- Mali sektörün, tasarruflari üretim yatirimlarina yönlendirebilecek kadar iyi gelismis olmasi gerekmektedir.
b. AB içinde rekabet edebilme kapasitesinin saglanmasi için;
- Öngörülebilir ve istikrarli bir ortamda karar alabilen ekonomik kurumlarin makro ekonomik istikrarinin olmasi ve bununla beraber islevsel bir piyasa ekonomisinin varligi,
- Alt yapi, egitim ve arastirmayi içeren yeterli miktarda fiziki ve beseri sermayenin olmasi,
- Firmalarin teknolojiye uyum saglama kapasitesinin bulunmasi gerekmektedir.
Bu çerçevede rekabet edebilme derecesinin göstergeleri olarak, birlige giristen önce birlik ile o ülke arasinda belirli bir ticaret ortakliginin olmasi ve ülke ekonomisinde küçük firmalarin orani sayilmaktadir.

TOPLULUK MÜKTESEBATINA UYUM KRITERI
a. AB’nin siyasi birlik ile ekonomik ve parasal birlik hedeflerini kabul etmek:
Birligin “ortak dis politika ve güvenlik” politikasina etkin bir katilim için aday ülkelerin buna hazir olmasi gerekmektedir. Ekonomik ve Parasal Birlik konusunda ise, merkez bankasinin bagimsizligi, ekonomik politikalarin koordinasyonu, Istikrar ve Büyüme Paktina katilim, merkez bankasinin kamu sektörü açiklarini finanse etmesinin yasaklanmasi gibi konularda üye ülkelerin aldiklari kararlara katilmak gerekmektedir.
b. AB’nin aldigi karalara ve uyguladigi yasalara uyum saglamak:
- Gümrük Birligi, mallarin serbest dolasimi, sermayenin serbest dolasimi gibi ortaklik anlasmalarin da belirtilen sartlara uyum saglamasi,
- Tek pazara geçisi gerektiren Topluluk müktesebatina uyum saglanmasi,
- Toplulugun tarim, iletisim ve bilgi teknolojileri, çevre, ulasim, enerji, tasimacilik, tüketici haklari, adalet ve içisleri, isgücü ve sosyal haklar, egitim ve gençlik, vergilendirme, istatistik, bölgesel politikalar, genel dis ve güvenlik politikasi gibi alanlardaki her türlü düzenlemesine uyum saglanmasi.

MsXLabs Üye Girişi