Kadın Sağlığı

8 mart-dünya kadinlar günü

Dünya Kadynlar Günü ilk kez 1800'lü yyllarda bir tekstil fabrikasynda daha iyi çaly?ma ko?ullary için greve giden kadyn i?çilerin fabrikaya kilitlenmesi, arkasyndan da çykan yangynda fabrika önünde kurulan barikatlardan kaçamayarak ölmeleriyle gündeme geldi . Kadynlar tüm dünyada oldu?u gibi ülkemizde de 8 Mart'ta e?itlik isteklerini daha yüksek sesle dile getiriyorlar.

8 Mart'yn Dünya Kadynlar Günü olarak kutlanmasy, uluslararasy düzeyde kabul gören bir hal almasy 1970'lere rastlasa da, bu tarihe kaynaklyk eden olay ve dünya kadynlarynyn ortak bir gün kutlama iste?inin gündeme geli?i 1800'lerin ortasyny bulur. ABD'nin New York kentindeki Cotton tekstil fabrikasynda çaly?an i?çi kadynlar, 1800'lü yyllaryn ortalaryndan beri daha iyi çaly?ma ko?ullary, emeklerinin kar?yly?ynda hak ettikleri ücret ve daha iyi ya?am için mücadele vermektedir. Ama bunca yyllyk mücadeleye kar?yn elde edebildikleri pek bir hak yoktur. En sonunda, 8 Mart 1908 günü, haklaryny alabilmek için son çare olarak greve giderler. Ancak patronlar bu greve zalim bir ?ekilde müdahale ederler. Greve giden kadynlar fabrika binasyna kilitlenirler. Patronlar bu yolla grevin ba?ka fabrikalara syçramasyny engellemek isterler. Ancak beklenmedik bir ?ey olur ve fabrika yanmaya ba?lar. Ne yazyk ki yangyndan fabrikada bulunan kadyn i?çilerden çok azy kaçarak kurtulmayy ba?aryr Yanan fabrikadan kaçmayy ve fabrikanyn çevresine kurulmu? olan barikatlary a?mayy ba?aramayan 129 kadyn i?çi yanarak ölür.

Ayny yyl di?er endüstri kollaryndaki kadynlar da mücadeleye devam ederler. Kadynlaryn yürüttükleri mücadelenin temelinde seçme ve seçilme hakky, günlük çaly?ma saatlerinin, ko?ullarynyn ve ücretlendirmenin yeniden düzenlenmesi gibi konular bulunmaktadyr. Dünya
Kadynlar Gününde bugün de ilk ba?larda yapyldy?y gibi e?itlik için, ba?ymsyzlyk için, politik haksyzlyklaryn ortadan kalkmasy için, daha iyi ya?ama ve çaly?ma ko?ullary elde edebilmek için çaly?ylyyor.

TÜRKYYE'DE 8 MART KADINLAR GÜNÜ

Ylk kez 1921 yylynda "Emekçi Kadynlar Günü" olarak kutlanmaya ba?layan 8 Mart, 1975 yylynda daha yaygyn olarak kutlandy ve soka?a ta?yndy. "Birle?mi? Milletler Kadynlar On Yyly" programynda Türkiye de etkilenmi?, 1975 yylynda "Türkiye 1975 Kadyn Yyly" kongresi yapylmy?tyr. 1980 askeri darbesinden sonra dört yyl anylmady 8 Mart. 1984'ten itibaren her yyl çe?itli kadyn örgütleri tarafyndan Dünya Kadynlar Günü kutlanmaya ba?landy.

Kadynlar 80'li yyllarda 8 Mart'y izinli yürüyü? ve ?enliklerle kutlayamamy?larsa da, küçük gruplar mütevazi kutlamalaryny sürdürdüler. 90'ly yyllarda kadyn kurulu?larynyn sayy ve çe?itlili?inin artmasy ile beraber 8 Mart daha geni? bir katylymla kutlanylyr oldu.

ÇARPICI RAKAMLAR

Birle?mi? Milletler tarafyndan yapylan bir ara?tyrmaya göre;

1. Dünyadaki i?lerin %66'sy kadynlar tarafyndan görülüyor.
2. Buna kar?yn kadynlar dünyadaki toplam gelirin ancak %10'una sahipler.
3. Dünya'daki mal varly?ynyn ise % 1'ine sahipler.
4. Ba?ka bir de?i?le dünyadaki i?lerin % 34'ü erkekler tarafyndan görülüyor ama erkekler dünyadaki toplam gelirin % 90'yna ve toplam mal varly?ynyn % 99'una sahipler.

Türkiye'den Rakamlar

1. ?ehirlerde evli kadynlaryn % 18'i, köylerde de %76'sy e?leri tarafyndan dövülüyor.
2. Kadynlaryn % 57,7'si evliliklerinin ilk gününde ?iddetle kar?yla?yyor.
3. Aile içi suçlaryn % 90'yny kadyna kar?y i?lenen suçlar olu?turuyor.

MsXLabs Üye Girişi