Yılmaz Güney

(1937 Adana-1984 Paris)
Türk sinema oyuncusu, yönetmen ve yazar.

Soyadı Pütün'dür. Ortaöğrenimini Adana'da tamamladı. Ankara Hukuk ve İstanbul İktisat fakültelerindeki eğitimini yarıda bırakarak çeşitli işlerde çalıştı. 1958'de Atıf Yılmaz'ın yanında, "Bu Vatanın Çocukları" adlı filmdeki rolüyle dikkati çekti. 1961'de bir hikâyesinde komünizm propagandası yaptığı gerekçesiyle hapse girdi. 1963'te Yeşilçam'a geri döndü. İlk yönetmenlik denemesini 1968'de "Seyithan" (1970) filmiyle yaptı.

Bu filmi, İtalyan Yeni Gerçekçi akımın Türkiye'deki ilk uygulaması sayılan "Umut" izledi. 1971'de çevirdiği "Acı" ve "Ağıt" filmleri kendisine aynı yılın Adana Altın Koza Şenliği'nde En İyi Film Ödülü'nü getirdi. 1974'te bir hâkimi öldürmek suçundan yargılanarak 18 yıl hapse mahkûm oldu. Hapiste bulunduğu süre içinde "Sürü", "Düşman" ve "Yol" filmlerinin senaryolarını yazdı. Bunlardan "Sürü" ile "Düşman" Zeki Ökten tarafından filme alındı. Şerif Gören'in yönettiği "Yol" ise, 1982 Cannes Film Şenliği'nde Altın Palmiye Ödülü'ne lâyık görüldü. Güney, 1981'de bayram izni dolayısıyla çıktığı cezaevine geri dönmeyip Fransa'ya iltica etti.

Diğer filmlerinden bazılarını şöyle sıralayabiliriz:

• "Alageyik" (1958),
• "Tütün Zamanı" (1959),
• "İkisi de Cesurdu" (1963),
• "Kasımpaşalı Recep" (1965),
• "Çirkin Kral" (1966),
• "Hudutların Kanu-nu" (1966),
• "Kızılırmak-Karakoyun" (1967),
• "Bir Çirkin Adam" (1969),
• "Baba" (1971),
• "Umutsuzlar"(1971),
• "Yarın Son Gündür" (1971),
• "Arkadaş" (1974),
• "Duvar" (1983).

Güney'in ayrıca 1972'de Orhan Kemal Roman Ödülü'ne lâyık görülen "Boynu Bükük Öldüler", "Salpa", "Sanık", "Selimiye Mektupları" adlı kitapları vardır.