-K-

Kabul / Red Ölçütleri (Accept / Reject Criteria)
Bir ürün veya hizmetin kabul edilebilir ya da edilemez olduğunun ölçülmesinde ve karar verilmesinde kullanılan ölçütleridir.

Kabul Edilebilir Kalite Seviyesi (Acceptable Quality Level (AQL)
Müşteri tarafından kabul edilebilecek durumdaki ürünlerin yüzdesidir.

Kaizen (Kaizen)
Sürekli iyileştirme kavramını gösterir. Japonca olan bu kavram zamanla birike küçük ve sürekli gelişmeler dizisidir. Bu gelişme tüm çalışanların katılımıyla elde edilir.

Kalibrasyon (Calibration)
Ulusal ya da uluslararası standartlara göre izlenebillirliği mümkün olan ve doğruluğu kanıtlanmış ölçü aleti ya da cihazlarıyla karşılaştırılarak, standart olmayan ölçü aleti veya cihazlardaki sapmaların belirlenmesi ya da ayar yolu ile ortadan kaldırılmasıdır.

Kalite (Quality)
Bir ürün veya hizmetin belirlenen veya olabilecek ihtiyaçları karşılama kabiliyetine dayanan, özelliklerinin toplamıdır.

Kalite El Kitabı (Quality Manual)
Kuruluşun tüm kalite sistemlerini tanımlayan ve kalite politikasını belirten en üst düzeydeki dokümandır. Bu doküman ayrıca yetki,sorumluluk, ilişki ve sistem uygulamalarını tanımlayan bilgileri içerir.

Kalite Gözetimi (Quality Surveillance)
Kalite isteklerinin karşılanmasını temin için, belirlenen referanslara göre prosedürlerin, metotların, şartların, ürün ve hizmetlerin ve kayıt analizlerinin sürekli gözlenerek doğruluğunun tesbit edilmesidir.

Kalite Güvencesi (Quality Assurance)
Ürün veya hizmetin, kalite için belirlenen istekleri karşılamak maksadıyla, yeterli güveni sağlaması için gereken planlı ve sistematik faaliyetlerin bütünüdür.

Kalite Halkası (Quality Loop Quality Spiral)
Herhangi bir ürün veya hizmet kalitesini etkileyen, ihtiyaçların belirlenmesinden, belirlenen ihtiyaçların yerine getirilip getirilmediğinin araştırılmasına kadar olan aşamaları kapsayan, birbirine bağımlı faaliyetlerin kavramsal modelidir.

Kalite Hedefi
Kalite ile ilgili olarak aranan veya amaçlanan birşeydir.

Kalite Kontrol (Quality Control)
Kalite isteklerini sağlamak için kullanılan uygulama teknikleri ve faaliyetlerdir.

Kalite Maliyeti (Cost of Quality)
Uygun kaliteye erişmek amacıyla yapılan çalışmaların maliyetiyle yetersiz kontroller sonucu ortaya çıkan maliyetlerin toplamıdır. Kabaca, işlevsel kalite maliyetleri ve dış kalite güvencesi maliyetleri olarak iki başlık altında incelenebilir.

Kalite Planlaması
Kalite hedeflerinin saptanmasına odaklanan gerekli çalıştırma prensiplerini ve kalite hedeflerini yerine getirmek için ilgili kaynakları belirleyen kalite yönetimin parçası

Kalite Politikası (Quality Policy)
Kuruluşun üst yönetim tarafından kalite ile ilgili olarak belirlenen resmi amacıdır.

Katma Değerli Aktiviteler (Value Added Activities)
Bir kuruluştaki, müşterinin kalite gereksinimlerini ve beklentilerini karşılayacak, girdiyi çıktıya dönüştüren etkinliklerdir.

Katma Değersiz (Non-Value Added)
Sunulan ürün veya hizmet için, sürece ayrıca maliyet ekleyen ancak müşteri gözünde bir değer yaratmayan etkinlikleri ifade etmek için kullanılan terimdir.

Kalite İyileştirme
Kalite yönetiminin, kalite şartlarının yerine getirilme yeteneğini artırmaya odaklanan bir parçası

Kalite Yönetimi (Quality Management)
Kalite politikasını belirleyen ve uygulayan tüm yönetim fonksiyonlarından biridir.

Kalitenin Yedi Aracı (Seven Tools of Quality)
Kuruluşların kendilerini geliştirebilmelerin e ve işlemlerini anlayabilmelerine yardımcı olan araçlardır.
Bunlar:
a. Neden-Sonuç Diyagramı
b. Kontrol Listesi
c. Kontrol Formu
d. Akış Çizelgesi
e. Histogram
f. Pareto Çizelgesi
g. Dağılma Diyagramı'dır.

Kalite Sistem Denetimi (Quality System Audit)
Uygulanabilir kalite sistem elemanlarının uygunluğunun ve gelişmişliğinin, belirginliğinin ve belirtilen koşullar doğrultusunda etkin bir biçimde uygulanırlığının incelenmesi ve tarafsız olarak değerlendirilmesi yoluyla ispatı için uygulanan faaliyettir.

Kalite Sistemi (Quality System)
Kalite yönetiminin uygulanması için gerekli olan kuruluş yapısı, sorumluluklar, prosedürler, prosesler ve kaynaklardır.

Kalite Sisteminin Yeniden Gözden Geçirilmesi (Quality System Review)
Kalite politikası ve değişen koşullara göre yeni hedefler esas alınarak, kalite sisteminin durumun ve yeterliliğinin üst yönetim tarafından değerlendirilmesidir.

Kalite Yönetim Sistemi:
Bir kuruluşu kalite bakımından idare ve kontrol için gerekli yönetim sistemi

Kalite Karakteristiği
Bir ürünün/ hizmetin, bir prosesin veya bir sistemin bir şartla yapısal karakteristiği ( yapısal bir şeyde özellikle kalıcı karakteristik olarak bulunan özellik anlamındadır.)

Kalifikasyon
Niteleme, nitelik, özellik, yeterlik, vasıf; şart; sınırlama

Kayıt
Elde edilen sonuçları beyan eden veya gerçekleştiren faaliyetlerin delillerini sağlayan doküman

Kuruluş
Düzenlenmiş sorumlulukları, yetkileri ve ilişkileri olan insanlar ve olanaklar grubu

Kuruluş yapısı
İnsanlar arasındaki yetkilerin, sorumlulukların ve ilişkilerin düzenlenmesi

Kusur
Amaçlanan veya belirlenen bir kullanımla ilgili bir şartın yerine getirilmemesi

-M-

Metrolojik Teyit
Ölçme donanımının amaçlanan kullanım için şartlara uygun olmasını sağlamak için gerekli işlemler takımı.
Not 1 – Metrolojik teyit genellikle, kalibrasyon ve/veya doğrulama, gerekli herhangi bir ayarlama veya tamir ve yeniden kalibrasyon, donanımın amaçlanan kullanımı için metrolojik şartlar ile mukayesesi gerekli olan herhangi bir mühürleme ve etiketlemeyi de içerir.
Not 2 – Amaçlanan kullanım için ölçme donanımının uygunluğu gösterilmeden ve dokümante edilmeden metrolojik teyit başarılmış sayılmaz.
Not 3 – Amaçlanan kullanım için şartlar, aralık, (range) çözünürlük, izni verilen azami hata gibi hususları kapsar.
Not 4 – Metrolojik teyit şartları genellikle ürün şartlarından farklıdır ve ürün şartlarında belirtilmemiştir.

Metrolojik Karakteristik
Ölçme sonuçlarını etkileyebilen ayırt edici özellik.
Not 1 – Ölçme donanımı genellikle metrolojik karakteristiklere sahiptir.
Not 2 – Metrolojik karakteristikler kalibrasyona konu olabilirler.

Metrolojik Fonksiyon
Ölçme kontrol sisteminin tarifi ve uygulanması (yürütülmesi) için kurumsal sorumluluğu olan fonksiyon.

Misyon
Örgütün varoluş amacı doğrultusunda üstlendiği roldür.

Muayene (Inspection)
Bir ürün ve hizmetin bir veya birden fazla özelliğinin ölçme, deney ve mastarlama gibi işlemlere tabi tutularak, sonuçların belirlenen şartlara uygunluğunun kıyaslanmasıdır.

Müşteri Odaklı (Customer oriented)
Müşteri istek v e beklentilerini karşılama ilkesini, kuruluştaki tüm çalışanların görevi olarak ortaya koyan ve bu doğrultuda ürün kalitesini hedefleyen yaklaşımdır.

Müşterinin Sesi Voice of Customer
Müşterinin, ürün veya hizmet ile ilgili fikirlerinin öğrenilmesi ve bu bilgilerin-süreçlerin geliştirilmesi amacıyla kullanılmasıdır. Müşterinin sesini dinleme, kuruluşa ürünlerini veya hizmetlerini geliştirme olanağı tanır.

Müşteri Memnuniyeti
Müşterinin, şartların yerine getirildiğinin, müşteri tarafından algılanan tatmin derecesi.
Not 1 – Müşteri şikayetleri, düşük müşteri tatmininin yaygın bir göstergesidir. Ancak, bu şikayetlerin olmaması mutlaka yüksek müşteri tatminini ima etmez.
Not 2 – Hatta, müşteri ile mutabık kalınmış ve şartların yerine getirilmiş olması bile, zorunlu olarak yüksek bir müşteri tatminini ima etmez.

Müşteri
Bir ürünü alan kuruluş veya kişi. Örnek, tüketici, müşteri (client), son kullanıcı, perakendeci, yararlanan ve satın alan.
Not – Bir müşteri kuruluşun içinden veya dışından olabilir.

-N-

Nitelik (Attribute)
Kayıt ve çözümleme için ölçülebilir niteliksel verilerdir. Gereksinim duyulan bir etiketin varlığı ya da bir parçanın yerleştirilmesi gibi özellikleri içerir.

Nitelikli Üreticiler Listesi (Qualified Manufacturer's List (QML)
Müşterinin kalite gereksinimlerini karşılayan üreticilerin değerlendirilmesi ve belirlenmesi sonucunda ortaya çıkan listedir.

Nitelendirme Prosesi
Belirlenen şartları yerine getirme yeteneğini göstermek için proses.
Not 1 – “Nitelendirilmiş” terimi karşılık gelen durumu göstermek için kullanılır.
Not 2 – Nitelendirme, insanları, ürünleri, prosesleri veya sistemleri ilgilendirebilir. Örnek tetkikçi nitelendirme prosesi, malzeme nitelendirme prosesi

-O-

Olduğu gibi kullan Use-as-is
Bir veya daha fazla uygunsuzluğu içeren bir parçanın son işlemidir. Önemsiz uygunsuzluğa rağmen parçanın tasarlanan amaç doğrultusunda kullanılabilmesi söz konusudur.

Objektif Delil
Bir şeyin gerçekliğini veya varlığını destekleyen deliller.
Not – Objektif delil gözlemlerle, ölçmeler, deney veya diğer araçlarla elde edilebilir.

Oryantasyon
Yeni çalışanlara organizasyonu ve kendi iş birimlerini tanıtmak ve işe alıştırmak için gerçekleştirilen aktivitelerdir.

-Ö-

Önleyici Faaliyet
Potansiyel bir uygunsuzluğun sebebinin veya diğer istenmeyen potansiyel durumların bertaraf edilmesi için yapılan faaliyet

Ölçme Kontrol Sistemi
Metrolojik teyidin ve ölçme proseslerinin sürekli kontrolünün başarılması için gerekli olan birbirleriyle ilişkili veya etkileşimli elemanlar takımı

Ölçme Prosesi
Bir büyüklüğün değerini tespit için yapılan işlemler takımı

Ölçme Donanımı
Bir ölçme prosesini gerçekleştirmek için gerekli olan ölçme ölçme cihazı, yazılım, ölçme standardı, referans malzeme ve{veya ek teçhizat veya bunların bileşkeleri