Saltuklular
Alp Aslan, komutanlarından Ebu'l-Kasım'ı fethettiği Erzurum ve çevresine bey olarak atadı. 1092'den sonra bağımsız bir devlet haline gelen bu beyliğin adı Ebu'l-Kasım'ın torunu İzzeddin Saltuk'tan gelir.
Kuzeydoğu Anadolu'daki Kars, Bayburt, Oltu, Tortum, İspir ve Tercan yöresini de egemenlikleri altına alan Saltuklular Trabzon Rum İmparatorluğu'na ve Gürcülere karşı başarılı savaşlar verdiler.
Gürcülerin Anadolu içlerine ilerlemesini engelleyen bu beylik Haçlı ordularına karşı Danişmendliler ile birlikte savaştı.
Saltuklular zamanında komşu ülkelerden gelen tüccarların uğrak yeri olan Erzurum ekonomik yönden gelişti ve birbirinden güzel yapılarla donandı.
Saltuklular'ın egemenliğine Anadolu Selçukluları son verdi.
Kaynak: MsXLabs.org & Temel Britannica