ilk Buluntular
Büyük çaplı ilk kazılar İS 79'da patlayan Vezüv Yanardağı'nın püskürttüğü lavlann ve küllerin altında kalan eski Pompei ve Hercu-laneum kentlerinde yapıldı. Bu kentlerin or­taya çıkarılmasıyla insanlar Roma kentleri konusunda bilgi edindiler (bak. Pompei).
18. yüzyılda bu kazıların yapıldığı dönem­de, John Frere taştan yapılmış aletlerin he­men yanında soyu tükenmiş bazı hayvanlann kemiklerini buldu. Bu, aletleri yapmış olan insan ile soyu tükenmiş hayvanın aynı dönem­de yaşamış olduğunu gösteriyordu. Başlangıç­ta, dünyada on binlerce yıl önce yaşamış insanlar olabileceğine kimse inanmadı, ama daha sonra bu bilgi bilim adamlannca da doğrulandı.

1822'de arkeologlann ve yazı uzmanlarının Eski Mısırlılar'ın yazısı olan hiyeroglifi çöz­meleri, araştırmalarda bir dönüm noktası oldu. Bir Fransız mühendis, aynı sözcüklerin, hiyeroglif, Eski Yunan yazısı ve başka bir tür Mısır yazısıyla yinelendiği siyah bir kaya parçası buldu. Bilim adamlan eski Yunanca' yı bildikleri için, Rosetta Taşı olarak adlandı-nlan bu tabletin üstüne hiyeroglifle yazılmış sözcüklerin anlamını çözmek zor olmadı. Bu taşın bulunmasından sonra, çok sayıda arkeo­logun ilgisi Mısır'a yöneldi. Yapılan kazılarla Eski Mısırlılar'ın yaşamına ilişkin yeni bilgiler edinildi. Rosetta Taşı Londra'da British Mu-seum'da sergilenmektedir.