Ortadoğu'daki Buluntular
1880'de Sir Flinders Petrie adlı bir İngiliz, kazı yapmak üzere Mısır'a geldi. Çalışmalan sırasında eski uygarlıklara ilişkin bilgisini derinleştirdi. Toprağın değişik katmanlannda bulduğu çanak çömlek türlerinin ne kadar eskiye dayandığını saptadı.

Mısır'da ortaya çıkanlan eski yapıtlar için­de en heyecan uyandıranı, 1922'de bulunan Firavun Tutanhamon'un mezandır. Mezar­dan, firavunun mumyasının bulunduğu işle­meli altın bir tabut ile paha biçilmez değerde ve güzellikte takılar çıkanldı. Bu buluntu dünyaya, firavunlann ne kadar zengin olduk-lannı ve ne kadar görkemli bir biçimde gömüldüklerini gösterdi. Bu zenginlik nede­niyle, firavun mezarlan daha ilkçağlarda so­yulduğu için, arkeologlann el değmemiş olarak bulduktan mezar sayısı çok azdır (bak. Tutan-hamon).

19. yüzyılın ortalannda Mezopotamya'da (bugünkü Irak), Asur krallannın çok büyük insan ve hayvan heykelleriyle bezenmiş saray-lan bulundu. Bulunanlann bir bölümü Avru­pa'ya götürüldüyse de, birçoğu açık havaya çıkanlır çıkanlmaz parçalandı.

Arkeologlar artık bu tür buluntulan koru­ma yöntemlerini biliyorlar. 1926'da Irak'ta kazı yapan Sir Leonard Woolley, Ur kentinde Sümerler'in kral mezarlarını ortaya çıkardı. Daha önce bulunan taş ve kil tabletlerden, ğin, bir tarlanın altında taştan temeller varsa, yetişen tahıllar hava yağışlı gitmese de, kısa zamanda olgunlaşıp sararır; tarlanın geri ka­lan bölümü ise yeşil kalır. Eğer tarlanın altın­da doldurulmuş çukurlar ya da hendekler var­sa, buralarda su birikeceği için, ekili ürünün olgunlaşması gecikir ve bu yerler yeşil çizgiler ya da noktalar olarak göze çarpar. Tarlalarda gözlenen bu belirtilerden geçmişin birçok eski yerleşme yeri gün ışığına çıkartılmıştır.

Toprak altında kalmış çanak çömlek ocak­ları, fırınlanmış kilde bulunan magnetik güç­ten dolayı, duyarlı magnetometrelerle (mag­netik güç ölçme aleti) ortaya çıkarılabilir. Bir zamanlar canlıların yaşamış oldukları yöreler­de, organik maddelerin bulunduğu çukur ve hendeklerde de çevrelerine göre daha çok magnetizma vardır. Magnetometre ile yapılan çalışmalar, arkeologlara çanak çömlek ya da çini gibi eşyaların nerelerde bulunabileceğini gösterir.
Elektrik verilerek topraktaki direncin öl­çülmesi de başka bir araştırma yöntemidir. İçi nemli toprakla dolu bir hendek daha az, taş duvarlar ya da sert zeminler daha çok direnç gösterir.
Kentlerde toprak yüzyıllar boyunca zarar gördüğü ve çok değiştiği için bu yöntemden yararlanılamaz. Ama kırsal kesimde yapıla­cak büyük ölçekli çalışmaların ön hazırlığında bu yöntemlere başvurmak zorunludur. Top­rak altındaki metal eşyaları bulmak için kulla­nılan detektörler ise yalnızca yüzeye yakın olanları saptayabilir.

Bir arkeolog ekili tarlalarda dolaşırken, toprak sürülürken ortaya çıkmış bir çömlek ya da çini parçasına ya da tümsek ve çukurla­ra bakarak da eski kalıntıları bulabilir. Ayrı­ca, eski haritalardan, belgelerden, yer adla­rından ve yerel geleneklerden de yeni ipuçları elde edebilir.