ASBEST.
Çeşitli kayaçlarda damarlar halin­de bulunan bir grup minerale asbest ya da amyant denir. Bu minerallerin yapısında ge­nellikle kalsiyum ve magnezyum oksit, bazıla­rında ayrıca demir vardır. Büyük ve açık ocaklardan kazılarak çıkarılan asbest öbür minerallerin çoğu gibi sert değildir; ipek gibi yumuşak ve parlak, uzun liflerden oluşur. Bu lifsi yapısı nedeniyle yün ve pamuk ipliği gibi eğrilebilir, kumaş biçiminde dokunabilir ya da dövülerek keçe haline getirilebilir. Başka hiçbir mineral bu özellikleri taşımaz. Asbestin sanayide çok aranan bir mineral olmasını sağlayan en önemli özelliklerinden biri de 2.500°C'lik sıcaklığa dayanabilmesidir. giysilerin yapımında ve kalorifer kazanlarının yalıtımında asbest kullanılır.

En çok asbest çıkarılan ülkelerin başında Kanada, SSCB, Çin, İtalya ve Güney Afrika gelir. Ham asbest liflerinin işlenmesiyle elde edilen ürünlerin hemen hemen yarısı da ABD'de üretilir. Türkiye'de özellikle Sivas, Kütahya ve Bursa'dan çıkarılan asbest, sana­yinin gereksinimini karşılamaya yetmediğin­den yurtdışından da satın alınır.

Asbestin kullanımı yüzlerce yıl öncesine uzanır. Eski tapınaklardaki meşalelerin fitille­ri, pamuk fitiller gibi kışa sürede yanıp tükenmediği için asbestten yapılırdı. Ama bu mineralin sanayi çapında kullanılacak kadar ucuzlaması için 19. yüzyılı beklemek gerekti. Günümüzde debriyaj kaplaması, fren balatası gibi çok ısınan otomobil parçalarının, yapılar­daki yangın durdurucu kaplama ve çatıların, ateşe dayanıklı koruyucu Asbest insan sağlığına zararlı bir maddedir. İnce asbest lifleri solunum yoluyla akciğerlere yerleşerek "asbestoz" denen akciğer hastalığı­na ve akciğer kanserine yol açabilir. Bu yüzyılın başında bazı ülkeler, asbest üretimin­de çalışanları bu tehlikeden korumak için yasalar çıkarmışlardı. Özellikle 1970 ve 1980'lerden sonra asbestin sakıncaları giderek önemsenmeye başladı ve bu maddenin kulla­nımını tümüyle yasaklamak için önemli giri­simlerde bulunuldu. Ne var ki 1985'te İngilte­re Sağlık ve Sosyal Güvenlik Kurulu'na sunu­lan bir raporda tehlikenin abartıldığı ve asbes­tin sakıncalarının çağdaş yaşamda her an karşılaşılan tehlikelerden daha ciddi olmadığı öne sürülüyordu.