AVUKAT, hukuk öğrenimi görmüş ve hukuk­la ilgili konularda kişilere yol göstermeyi; adalet önünde kişilerin haklannı savunmayı meslek edinmiş kimsedir. Avukat yalnızca kişilerin hukuksal işleriyle uğraşmaz; devle­tin, kurumlann, kuruluşlann hukuksal işleriy­le de uğraşır. Serbest ya da bir kuruma bağlı olarak çalışabilir. Vasiyetname, sözleşme, hu­kuksal belgeler düzenlemek de avukatın uz­manlık alanına girer.
Avukatlann çoğu hukukun belirli bir ala­nında uzmanlaşırlar. Genel olarak bu uzman­laşma ya davalara girerek dava avukatı olmak ya da çeşitli konularda kendine başvuranlara yol göstermek, danışmanlık yapmak biçimin­de belirginleşir. Bir avukat bir davayı üstüne almadan önce söz konusu olayı ya da durumu hukuk açısından değerlendirir. Buna dayana­rak görüş ve önerilerini bildirir. Haklarını savunacağı kişiyi ya da hukuk deyimiyle "müvekkil"ini temsil yetkisi aldıktan sonra da gerekli işlemleri yürütür ve duruşmalara gi­rer. Böylece davacı ya da davalı kendine vekil olarak seçtiği avukat tarafından yargı önünde temsil edilmiş olur.
Kimi ülkelerde avukatlar "davaya giren avukatlar" ve "girmeyen avukatlar" diye bir­birinden tümüyle aynlırlar. Avukat olmak isteyen kimse bu konuda seçim yapmak zo­rundadır ve seçilen uzmanlık dalı, ancak bir eğitimden ve sınavlardan geçerek değiştirile­bilir.
Her ülkede, avukatlann çeşitli meslek sorun-lanyla uğraşan, örgütlenmelerini sağlayan ve çalışma kurallarını belirleyen kuruluşlar var­dır. Bazı ülkelerde, avukatlık yapabilmek için bu kuruluşlara üye olmak zorunludur.
Türkiye'de Avukatlık
Türkiye'de avukatlık yapabilmek için hukuk fakültesinde öğrenim görmek gerekir. Türki­ye'deki bir hukuk fakültesini bitirenler bir yıllık staj sonunda avukat olurlar. Stajın ilk altı ayı adliyede, ikinci altı ayı ise en az beş yıllık bir avukat yanında yapılır. Yalnız Türki­ye Cumhuriyeti yurttaşları avukat, hakim, savcı olarak görev yapabilirler. Başka bir ülkede hukuk öğrenimi görenler gerekli fark derslerinden sınav vererek avukat olabilme hakkını kazanırlar.
Ülkemizde de avukatların meslek kuruluşu "baro" adıyla bilinir ve ancak bu kuruluşa üye olanlar avukatlık yapabilirler. 15 avukat bulu­nan her il merkezinde bir baro kurulur. İstanbul Barosu kayıtlı avukat sayısı bakımın­dan Japonya'nın başkenti Tokyo Barosu'ndan sonra dünyada ikincidir. Ceza davalarında avukat tutamayacak durumda olan kişilere barolar ücretsiz avukat sağlar.
Türkiye'de avukatların belli konularda uz­manlaşma zorunlulukları yoktur. Her tür davaya girebilirler. Ama bazı avukatlar belli konularda daha başarılı oldukları için bu konuda uzmanlaşmışlardır. Ticaret, iş, ceza hukuku alanında ünlenmiş avukatlar vardır. Avukatlar duruşmalara cüppe giyerek çıkar­lar; avukatların cüppeleri yargıç ve savcılann-kinden farklıdır.
Ülkemizde avukat sayısı beşi geçmeyen yerlerde avukat gibi çalışan ve dava yürütme yetkisi verilmiş kimselere davavekili denir. Bazı özel durumlarda, avukat sayısı beşi geçen yerlerde de davavekilleri mesleklerini sürdü­rebilirler. 1969'da çıkan bir yasayla davavekili ruhsatnamesi verilmesinin yasaklanmasıyla bu meslek yavaş yavaş tarihe karışmaktadır.