Mauritius Dodosu (Raphus cucullatus)

Dodo ya da Mauritius dodosu (Raphus cucullatus), Mauritius'da yaşamış ama 17. yüzyılın ikinci yarısı itibarı ile soyu tükenmiş bir kuş türüdür. Yaklaşık 1 metre yüksekliğinde olan ve uçamayan bu kuş, şu an için Raphus cinsi içinde değerlendirilen yegâne türdür ve güvercingiller (Columbidae) familyasında sınıflanır. Yerde yuvalandığı ve meyvelerle beslendiği belirlenmiş olan dodoya, soyu insanın kaydedilebilmiş tarihi sırasında ve doğrudan insan etkinliğine bağlı olarak tükendiği için, soy tükenmesinin örneği olarak sıklıkla atıfta bulunulur.[1]
Dodo hakkındaki bilgilerin kaynağı, Mauritius'da bulunmuş çeşitli kemikler, örnekleme parçaları, raporlar ve resimlere dayanır. Bu bilgilere göre de esasen düşük rakımlı ormanlarda yaşamış bir tür olsa da "dodo ağacı" olarak da adlandırılan Sideroxylon grandiflorum (eski adı, Calvaria major) ile arasındaki olası karşılıklı yarar ilişkisi göz önünde bulundurulduğunda, yaşam alanının tepelik arazilere de uzanmış olabileceği belirlenmiştir. Uçamayan, uysal bir tür olan dodo, eti için çok yoğun olarak avlanmış ve en son olarak da 1662'de, Mauritius açıklarındaki bir küçük adada görüldüğü kaydedilmiştir. Bu tarihten sonra "dodo" olarak değerlendirilenlerin hepsi, "Mauritius Kırmızı Tavuğu" olarak da anılan Aphanapteryx bonasia[2] adlı tür olmuştur.

Dodoların Hikâyesi

Pek çok yerde dodo türü olmasına rağmen Mauritius adasındaki Dodo'lar simge haline gelmiştir. Dodo'lar uçan kuşlarla akrabadırlar. Ancak bir süre sonra hayatın son derce kolay olduğu Mauritius adasına geldiler. Adada hiç avcı olmadığından kaçmaları gerekmiyordu. Bu nedenle kanatları küçülüp işlevsiz hale geldi,bacakları kısaldı. Pençe ya da dişler geliştirmediler. Adadaki diğer canlılarla mükemmel bir uyum içinde yaşıyorlardı. 15. yy sonlarında ada insanlar tarafından keşfedildiğinde dodolar zorlukla tanıştı. İnsanların adaya getirdiği kedi köpek ve domuzlar dodo yumurtalarını mahvetti. İnsanlar da acıktıklarında bu 1 m boyunda iştah açıcı kuşları yerdi. Acıktıkları zaman uçamayan ve koşamayan dodoların kafasına sopayla vurmaları yeterdi. Dodo soyu, evrim geçiremeyecek kadar hızlı sürede, 200 yılda tamamen tükendi. İnsanların vahşet ve değişim hızını vurgulayan bu olayü hala hayvanseverlerin başlıca davalarından biri olmaktadır.

Vikipedi, özgür ansiklopedi

MsXLabs Üye Girişi