SOSYAL SİGORTALAR KURUMU KANUNU
ÜÇÜNCÜ KISIM - Personel, Atama Usul ve Şartları
BİRİNCİ BÖLÜM
Personel, Kurumun Kadroları, Disiplin ve Sicil İşlemleri
Personel statüsü
MADDE 17.- Kurum hizmetleri memurlar, işçiler ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/B maddesi ve 506 sayılı Kanunun 123 üncü maddesine göre sözleşmeli olarak çalıştırılan personel eliyle yürütülür.
Kurumda çalışan memurlar hakkında 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun bu Kanuna aykırı olmayan hükümleri ile 6245 sayılı Harcırah Kanunu ve sosyal güvenlikleri bakımından 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu hükümleri uygulanır.
Yönetim giderlerinden karşılanmak üzere her yıl Kurumun memur statüsündeki kadrolu personeline asgari ücretten az olmamak üzere kendi aylıkları (gösterge, ek gösterge dahil) tutarında, iki ikramiye verilir.
Sağlık tesislerinde, ihtiyaç duyulması halinde, mesai saatleri dışında sağlık hizmetlerinin yürütülebilmesi için sağlık hizmetleri sınıfı personeline ve hizmetin idamesi için gerekli görülen diğer personele gönüllülük esasına dayanılarak, ek çalışma yaptırılabilir. Bu çalışma esnasında sunulacak sağlık hizmetlerinden yararlanacak hastalardan, bu hizmetler karşılığında 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun ek 3 üncü maddesinin son fıkrasına göre alınacak katkı paylarının dağıtımı ile bu çalışmanın usul ve esasları Kurum Yönetim Kurulu kararı ile belirlenir. Ödenecek bu tutar, bu maddenin beşinci fıkrasında belirtilen azami oranların hesabında dikkate alınır.
506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa göre alınan ilaç, protez, araç ve gereç katkı paylarından, muayene ücreti ve tedavi gelirleri ile mesai saatleri dışındaki muayene ücretlerinden oluşan işletme gelirlerinden, Kuruma bağlı ya da sahibi veya ortağı bulunduğu her türlü müessese ve işletmelerden elde edilen kâr paylarından ve ilaç faturalarının ödenmesinden sağlanan iskonto gelirlerinden oluşan toplam gelirlerden %10'u idarî ve sağlık tesislerinin acil ihtiyacı olan mal ve hizmet alımları ile bakım ve onarımlarına, geriye kalan % 90'ı da Kurumda fiilen çalışan Kurumun kadrolu personeli ve sözleşmeliler ile kadrosu başka kamu kuruluşlarında olup, Kurumda fiilen çalışan uzman tabip, tabip, eczacı, anestezi ve röntgen teknisyenleri ve Bakanlık merkez teşkilâtında sadece Bakan onayı ile görevlendirilen kadrolu kurum personeline en yüksek Devlet memuru (ek gösterge dahil) brüt aylığının %175'ini geçmemek üzere ek ödeme yapılır. Yapılacak ek ödemelerden damga vergisi hariç, herhangi bir vergi kesintisi yapılmaz. Ancak, sözleşmeli olarak çalışan sağlık personeli ile sağlık hizmetleri ve yardımcı sağlık hizmetleri sınıfına dahil kadrolarda çalışan personele yapılacak ek ödeme tutarı, bu sınırın dört katını geçemez. Görev yapılan birim ve iş hacmi, görev mahalli, görevin önem ve güçlüğü, personelin sınıfı, kadro unvanı, derecesi ve atanma biçimi, serbest çalışıp çalışmadığı gibi kriterler göz önünde bulundurularak yapılacak ek ödeme tutarları ile ödemeye ilişkin diğer usul ve esaslar Kurum Yönetim Kurulu kararı ile belirlenir. Serbest çalışan sağlık personeline ödenecek ek ödeme oranı % 175'i geçemez.
Fazla çalışma gerektiren her türlü Kurum işleri için çalışma saatleri dışında görevlendirilecek personele (1, 2 ve 3 üncü derece yönetici kadrolarında bulunanlar dahil) fazla çalışma yaptırılabilir. Sağlık tesislerinde icap nöbeti tutan sağlık personeli, nöbet süresince sağlık tesisinde fiili olarak çalıştığı sürece fazla mesai ücretinden yararlanır. Fazla çalışma ücreti ve fazla mesainin yaptırılması ile ilgili diğer hususlar Kurum Yönetim Kurulu kararı, Bakanlığın teklifi üzerine, Bakanlar Kurulunca tespit edilir.
Kurum memurları ve hizmetlileri sorumlulukları bakımından 765 sayılı Türk Ceza Kanununun uygulanmasında Devlet memuru sayılır. Kurum memurları hakkında 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun hükümleri uygulanır.
Bu Kanunun 7 nci maddesinin (7) numaralı bendi uyarınca kurulacak müessese, işletme, ortaklık veya şirketlerin personeli özel hukuk hükümlerine tabi olup, bunlar hakkında 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümleri uygulanmaz.
Kadroların tespit, ihdas, kullanımı ve iptali ile kadrolara ilişkin diğer hususlar, 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine göre düzenlenir.
Kurum personelinin atama, çalışma, hak ve yükümlülükleri, ödenecek ikramiyeler ile diğer hususların usul ve esasları çıkarılacak yönetmeliklerle düzenlenir.
Kurumda memur statüsünde çalışan personelin disiplin ve siciline ilişkin işlemleri yönetmeliklerle düzenlenir.
İKİNCİ BÖLÜM
Atanma Usul ve Şartları
MADDE 18. - A) Başkan, Genel Müdür, Genel Müdür Yardımcısı ve Daire Başkanı; en az dört yıllık eğitim veren fakülte veya yüksek okullar ile bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından onaylanmış yabancı fakülte veya yüksek okullardan mezun olanlar arasından 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümleri çerçevesinde müşterek kararname ile atanırlar.Teftiş Kurulu Başkanı; Kurul içindeki başmüfettiş veya müfettişlerden, Sigorta Teftiş Kurulu Başkanı; sigorta başmüfettişleri veya sigorta müfettişlerinden, kendi Kurullarında en az on yıl fiili müfettişlik hizmeti bulunanlar arasından müşterek kararname ile atanır. Birinci Hukuk Müşaviri Kurumda veya Kurum dışında en az on yıl fiili hizmeti bulunan hukuk müşavirleri veya avukatlar arasından müşterek kararname ile atanır. Hukuk müşavirleri; Kurumda veya Kurum dışında en az on yıl fiili hizmeti bulunan avukatlar arasından, Başkanın teklifi, Yönetim Kurulunun kararı ile atanır. Hukuk işleri sigorta müdür ve müdür yardımcıları; Kurumdan veya Kurum dışından avukatlar arasından Başkanın teklifi, Yönetim Kurulunun kararı ile atanır.
B) Diğer Kurum personelinden, 1-4 dereceli yönetici kadrolara atanacaklar, Başkanın teklifi üzerine Yönetim Kurulunca, bunların dışındaki Kurum personelinden doğrudan Başkana bağlı birimdekiler Başkan tarafından, sigorta ve sağlık işleri genel müdürlüklerindekiler ise ilgili Genel Müdürün teklifi ve Başkanın onayı ile atanırlar.
C) Kurumda müfettiş yardımcısı, sigorta müfettiş yardımcısı kadrolarına atanacaklarda 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde sayılan şartlara ek olarak, yönetmeliklerinde belirtilen en az dört yıllık eğitim veren fakülteler ile bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından onaylanmış yabancı fakülte veya yüksek okullardan mezun olmak, yapılacak özel yarışma sınavında başarılı olmak, sınavın yapılacağı yılın ilk gününde otuz yaşını doldurmamış olmak şartları aranır.
D) Müfettiş yardımcısı ve sigorta müfettiş yardımcısı olarak en az üç yıl çalışmak ve olumlu sicil almak kaydıyla açılacak yeterlik sınavlarında başarı gösterenler, müfettiş, sigorta müfettişi kadrolarına atanırlar. Girdikleri yeterlik sınavında başarısız olanlar ile olumlu sicil alamayanlar veya yeterlik sınavına girmeye hak kazandığı halde geçerli mazereti olmaksızın sınav hakkını kullanmayan müfettiş yardımcıları ve sigorta müfettiş yardımcıları unvanlarını kaybederler ve durumlarına uygun diğer kadrolara atanırlar. Müfettiş yardımcısı ile sigorta müfettiş yardımcısı seçilme yöntemleri, atanma şartları ve yeterlik sınavları ile çalışma usul ve esasları yönetmelikler ile düzenlenir.
E) Kurum, merkez teşkilâtında sosyal sigorta uzman ve uzman yardımcısı çalıştırabilir. 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde belirtilen şartlara sahip, Kurumun ihtiyaç duyduğu alanlarda en az dört yıllık yüksek öğrenim görmüş olanlar arasında yapılacak özel yarışma sınavı sonucunda başarılı bulunanlar sosyal sigorta uzman yardımcısı kadrolarına atanırlar. Sosyal sigorta uzman yardımcılığına atananlar, bu görevde en az üç yıl çalışmak ve olumlu sicil almak kaydıyla açılacak yeterlik sınavında başarılı olmaları halinde sigorta uzmanı unvanını alırlar. Yapılacak yeterlik sınavına girmeye hak kazandığı halde geçerli mazereti olmaksızın sınava girmeyenler, üst üste iki defa yapılacak sınavda başarılı olamayanlar ve olumlu sicil alamayanlar bu unvanlarını kaybederler ve durumlarına uygun başka kadrolara nakledilirler. Sosyal sigorta uzman ve uzman yardımcılarının seçilme yöntemleri, atanma şartları ve yeterlik sınavları ile çalışma usul ve esasları yönetmelik ile belirlenir.
F) Kurum, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 130 uncu maddesinde belirtilen görevleri yerine getirmek üzere, sigorta yoklama memurları çalıştırabilir. Bunların nitelikleri, Kurum memurları arasından seçilme ve atanmaları ile çalışma usul ve esasları yönetmelikle düzenlenir.
G) Kurum personelinin yer değiştirme, görevde yükselme usul ve esasları Bakanlar Kurulunun bu konularla ilgili genel düzenlemeleri çerçevesinde yönetmeliklerle belirlenir.
