Henry Ford
(1863-1947).
Çok sayıda otomobili ucuz üretmenin yolunu ilk bulan Henry Ford'dur. Michigan'da Dearborn yakınlarında doğan Ford, ABD'ye göç etmiş İrlandalı bir çiftçinin oğluydu. Küçüklüğünde çiftlik işlerinden çok, makinelere ilgi duyar, cep harçlığını çoğu kez komşularının saatlerini onararak çıkarırdı. 16 yaşında babasının çiftliğini terk ederek yürüyerek Detroit'e gitti. Birkaç yıl makine yapımı ve onarımı gibi işlerde çalıştıktan sonra kısa bir süre için babasının çiftliğine döndü. Orada küçük bir atölye açtı. 1893'te evinin mutfağında benzinle çalışan ilk motorunu, bundan üç yıl sonra da atölyesinde dört beygir gücündeki ilk dört tekerlekli "atsız araba"sını yaptı. 1903'te Ford Motor adıyla kendi şirketini kurdu. Amacı sıradan insanların gereksinimini karşılayacak, lüks olmayan bir otomobil üretmekti. 1908-27 arasında geliştirdiği dayanıklı ve az masraflı T modeli arabadan, sonraki 19 yıl ic.inde, yalnız ABD'de 15 milyondan fazla sattı.
Ford "az kâr, çok satış" yöntemini benimsedi. Hareketli montaj bandıyla hızlı bir biçimde ve düşük maliyetle üretilen arabalar, az kazançla ucuza satıldığından çok sayıda alıcı buldu. Birbirinden uzak çiftlikler arasında ulaşım kolaylaştı. Yeni yollar yapıldı ve otomobil ABD'de hızlı kentleşmenin başlıca aracı oldu.
Ford'un sistemiyle işçiler durdukları yerde önlerinden geçen hareketli bant üzerindeki parçaları birleştirerek çalışıyorlardı. Bu yöntemle bir arabanın yapımı 93 dakika sürüyordu. Üç vardiyalı üretime geçildikten sonra her 24 dakikada bir otomobil piyasaya çıkıyordu. 19()8'e gelindiğinde günde 100 otomobil üretilmeye başlanmıştı. Ford'un ayrıca bir demiryolu işletmesi, 16 kömür madeni, hektarlarca ormanı, Superior Gölü çevresindeki zengin demir ve bakır yataklarına ulaşmak için filoları vardı.
Ford, 1930 Büyük Dünya Bunalımı sırasında işçi ücretlerinde kısıntı yaptı. İşçilerin sendikalaşma çabalarına sert önlemlerle karşı çıktı. Sonunda Birleşik Otomobil İşçileri Sen-dikası'yla bir sözleşme imzalamaya razı oldu.
1943'te oğlunun ölümü üzerine üstlendiği şirketin yönetim kurulu başkanlığını, 1945'te torunu Henry Ford H'ye bıraktı, bundan bir süre sonra da öldü.
Büyük ölçekli üretimde çığır açmış olan Henry Ford, 1936'da eğitim ve sağlık sorunlarının iyileştirilmesi amacıyla dünya çapında etkin bir vakıf olan Ford Vakfı'nı kurdu. Ne var ki, II. Dünya Savaşı sırasında savaş gereçleri üretmenin yanı sıra, yürüttüğü Yahudi karşıtı kampanyalar, kamuoyunun sert tepkilerine yol açtı. Ford'un bir özyaşamöyküsü, bir de Today and Tomorrovv (1926; "Günümüz ve Gelecek") adlı iki kitabı vardır.
MsxLabs & TemelBritannica