Hentbol ve Hentbol Genel Kuralları

Takım oyunları içinde en sadele­rinden biridir. İngilizce'de "eltopu" anlamına gelen hentbol futbolu andıran bir oyundur. Adından da anlaşılacağı gibi elle oynanan bu oyunda amaç topu karşı takımın kalesine sokmaktır. Oyuncular topu yere vurarak sü­rer, paslaşarak karşı takımın kalesine yaklaş­maya ve topu kaleden içeri atmaya çalışırlar. 1915'te Almanya'da doğan hentbol önceleri bayanlar arasında, 20 x 40 metre boyutunda salonlarda oynanıyordu. Daha sonra erkekler arasında 40 X 50 metre boyutunda salonlarda oynanmaya başlandı. 1934'e gelindiğinde sa­lonların dışına çıkarak futbol sahalarına geçti. Bu dönemde takımlar kapalı salonlardaki maçlarda 7, açık sahalarda ise 11 oyuncudan oluşuyordu. Hentbol zamanla günümüzdeki biçimini alarak yalnızca kapalı salonlarda oynanan bir oyun durumuna geldi. Öncelikle Almanya, Danimarka, İsveç, Çekoslovakya ve Fransa'da hızla yaygınlaşan hentbol kısa sürede öbür ülkelerde de oynanmaya başlan­dı. 1927'de Uluslararası Hentbol Federasyo­nu kuruldu. 1936 ve 1952 olimpiyatlarında gösteri niteliğinde yer alan bu spor 1972'de Olimpiyat Oyunları içine alındı.

Hentbol Türkiye'de! ilk kez 1932'de Gazi Terbiye Enstitüsü öğrencilerince oynanmaya başlandı. Bu öğrencilerin öğretmen olmalarıy­la ülkenin her tarafındaki okullara yayılan hentbol uzun süre varlığını bir okul sporu olarak sürdürdü. Bu dönemde ülkemizde açık saha hentbolü oynanmaktaydı. Hentbol sporu 1942'de basketbol ve voleybolla birlikte Spor Oyunları Federasyonu'na bağlandı. 1942-43 yıllarında ilk kez düzenlenen İstanbul Hent­bol Ligi ile bu spor dalı daha da canlılık kazandı. Daha sonraki yıllarda İstanbul'da sürdürülen ligde Fenerbahçe-Galatasaray re­kabeti ile Ankara'da düzenlenen ligde Harp Okulu-Muhafızgücü rekabeti hentbolün geliş­mesinde etkili oldu. Hentbole karşı duyulan bu ilgi sonucu 1947'de Türkiye Hentbol Şam­piyonası düzenlenmeye başlandı.

Oyunun Kuralları

Kapalı salonda oynanan hentbolde oyun ala­nının uzunluğu 40 metre, genişliği 20 metre­dir. Ortasından geçen bir çizgiyle alan ikiye bölünür. Kalelerin yüksekliği 2 metre, geniş­liği 3 metredir. Kaleden 6 metre uzaklıkta olan "D" harfi biçimindeki kale alanı çizgisi içinde yalnızca kaleci durabilir. Rakip oyun­cular bu çizginin dışından kaleye şut atabilir­ler. Kuraldışı hareketler olduğu zaman saha içinde bulunan serbest atış çizgisinden ceza atışları yapılır. Ayrıca kale atışı, serbest atış ve penaltı atışlarında atışı kullanmayan hücum oyuncuları bu çizginin dışında durur. Hentbol, çevresi 58-60 cm, ağırlığı 425-475 gram olan deriden yapılmış bir topla oynanır. Genç erkekler ve bayanlarda ise top daha küçüktür. Bu kategorilerde topun çevresi 54-56 cm, ağırlığı ise 324-400 gramdır.

Açık alanlardaki hentbol karşılaşmaların­da oyun alanının uzunluğu 90-110 metre, ge­nişliği 55-65 metredir. Kalelerin yüksekliği 2,44 metre, genişliğiyse 7,32 metredir. Kale alanı çizgisi kaleden 13 metre uzaklıkta yer alır.
Hentbol oyununda amaç rakip kaleye gol atmaktır.' Gol olması için topun tümünün kaleye girmesi gerekir. Hentbol karşılaşmala­rı erkeklerde 30'ar, bayanlarda 25'er dakika­lık iki devre olarak yapılır. Devrelerin arasın­da 10 dakikalık bir dinlenme süresi vardır. Oyun gerekli durumlarda hakem kararıyla, en fazla iki kez 10'ar dakika olarak uzatılabilir ve ara verilmez. Salon hentbolünde takımlar 12'şer oyuncudan oluşur. Bu oyuncuların biri kaleci olmak üzere yedi tanesi oyun alanı için­de bulunur. Geri kalan beş oyuncu gerek­tiğinde değişiklik yapılmak üzere kenarda bekler; oyun süresince oyuncu değişimine sınır konmamıştır. Bir hakemin yönettiği kar­şılaşma iki kale hakemi tarafından denet­lenir.

Topa, ayaklar ve bacakların dizden aşağı bölümü dışında vücudun her yeriyle dokunu-labilir. Kaleci bu kısıtlamanın dışındadır ve top kaleye geldiğinde ayakla vurabilir. Kurala göre, kaleci kale alanının dışına top ile çıkamaz. Oyuncular topu yere vurarak sürer. Her üç adımda topu yere vurmak zorundadır ya da attığı ikinci adımdan sonra pas ver­melidir. Oyuncu durduğunda topu üç sa­niye içinde elinden çıkartmalıdır. Top, eller açık olarak, vurmadan ve zorlamadan rakip oyuncudan alınır. Rakibi bedeniyle engel­lemek serbesttir; ama asılma, çekme, yük­lenme yasaktır. Hatalar serbest atış, penal­tı atışı, köşe atışı ve hakem atışıyla cezalandı­rılır.

Topu yere vurmadan üç adımdan fazla atmak gibi oyun kurallarına uymamaktan doğan serbest atışlarda karşı takım oyunu ya hatanın yapıldığı yerden ya da serbest atış çizgisinden başlatır. Atış sırasında karşı takı­mın oyuncuları atışın yapıldığı yerden üç metre uzakta durmak zorundadırlar. Rakip oyuncuya yapılan sertlik gibi hatalar ise yedi metre atışıyla cezalandırılır. Yedi metre atışı bu adı taşıyan çizgiden yapılır. Yedi metre atışı koşarak yapılamaz. Atışı yapan oyuncu ancak bir ayağını yerden kaldırabilir. Köşe atışı, topun kale çizgisini geçtiği yandan, kale çizgisiyle yan çizginin kesiştiği köşeden ger­çekleştirilir. Birkaç oyuncunun aynı anda hata yapması ya da yönetmelikte belirtilme­yen çeşitli nedenler için hakem atışı yapılır. Hakem oyunun durduğu yerde topu havaya atar, bu sırada oyuncular hakemden üç metre uzakta dururlar. Bir oyuncu önce iki dakika, sonra beş dakika ya da tümüyle oyundan çıkarılabilir. Oyundan çıkarılan oyuncunun yerine başka oyuncu giremez. Top oyun alanının dışına arka çizgiden, bir savunma oyuncusuna çarparak çıkarsa, hücum eden takım köşe atışı kullanır. Topun yan çizgiler­den dışarı çıkması durumunda ise topa son değen takımın rakibi olan takım oyunu yan­dan atışla başlatır.