MARSİLYA, Fransa'nın en büyük limanı ve ikinci büyük kentidir. Akdeniz'de Fransız Rivierası'nın batısında bulunan Cöte d'Azur bölgesinin kıyısındadır. İÖ 600 yıllarında Anadolu'dan buraya gelerek yerleşen Yunan-lılar'dan önce, Fenikeliler tarafından kurul­duğu sanılan bu kent, İS 1. yüzyılda Romalı-lar'ın eline geçti ve 11.-14. yüzyıllar arasında Haçlı Seferleri sırasında en önemli ticaret limanı oldu.

Bugün yalnızca balıkçı tekneleriyle bazı küçük teknelerin kullandığı eski limanın gü­neyinde, beyaz kireçtaşından bir tepenin üs­tünde, 8. yüzyıldan kalma Notre Dame de la Garde Kilisesi yer alır. Eski liman, girişteki tarihsel kalesi ve öteki yapılarıyla Marsilya' nın geçmişini yansıtmaktadır. 1943'te Alman ordusunun yerle bir ettiği daha kuzeydeki dar, loş ve inişli çıkışlı sokakların bulunduğu kesimde, yeni konutlar yükselmiştir. Buradan kuzeye doğru gidildiğinde doklar ve havuzlar yer alır.

Büyük bir lagün ve modern bir liman olan Étang de Berre'i kente bağlayan kanal, ikinci bir kanalla Rhône Irmağı'na bağlanır. Orta­doğu'dan petrol getiren tankerler petrolü Rhône Irmağı'nın ağzındaki Lavera limanına boşaltır. Limana gelen öbür mallar arasında tahıl, kömür, meyve, şeker, yerfıstığı, gübre ve bitkisel yağlar bulunur. En büyük sanayi kuruluşu Étang de Berre yakınlarında bulu­nan petrol rafinerisidir. Öbür önemli sanayi ürünleri ise çelik, plastik, sabun, şeker, çi­mento, kimyasal maddeler, metaller ve maki­nelerdir. Limanın biraz dışında Alexander Dumas'nın Monte Kristo Kontu (le Comte de Monte Cristo; 1845) adlı romanında söz ettiği Château d'If (If Şatosu) adlı küçük ada bulunur.

Fransa'nın ulusal marşına "Marseillaise" adı verilmesinin nedeni de bu marşın ilk kez 1792'de Marsilya'dan gelen devrimci askerler­ce söylenmiş olmasıdır. Marsilya'nın nüfusu 868.435'tir (1982).