Madagaskar, Galâpagos Adaları ve Fiji'de yaşayan birkaç tür dışında tümüyle Amerika kıtasında dağılmış olan iguanalar, kertenkele, bukalemun ve varanlarla akraba olan ilginç görünümlü sürüngenlerdir. İguanagiller {Iguanidae) adıyla kalabalık bir familya oluşturan 30()'ü aşkın iguana türü vardır. Bu türlerden bazılarının uzunluğu birkaç Orta ve Güney Amerika'da bulunan bayağı iguana (iguana iguana) yaklaşık 2 metre uzunluğundadır. Genellikle su kıyısındaki ağaçların üzerinde yaşar ve bir tehlike sezdiğinde suya dalar. Amerika Yerlileri bu hayvanın yumuşak beyaz etini severek yerler. Büyük Okyanus'un doğusundaki Galâpagos Adaları'nda iki tür iguana vardır. Bunlardan deniz iguanası (Amblyrhynchus cristatus) denize dalarak bulduğu suyosunlarıyla beslenir. Bu hayvan, kertenkeleleri, bukalemunları, iguanaları ve öbür akraba türleri kapsayan kelerler grubunun denizde yaşayan tek üyesidir . Gene bu adalara özgü olan Galâpagos kara iguanaları (Conolophus cinsi) yavaş hareket eden tıknaz gövdeli hayvanlardır ve yalnız karada yaşarlar. İguanaların dört türü, şahmeran denen efsanevi bir canavarı andırdıkları için aynı adla anılır. Orta Amerika'da yaşayan ve Basiliscus cinsini oluşturan şahmeranlar gerçekten de en yırtıcı ve en ilginç görünümlü iguanalardır. Başlarının hemen arkasında horoz ibiğini andıran geniş bir deri parçası ve özellikle iki türün erkeklerinin sırtında çok yüksek, çıkıntılar vardır. Kanada'nın güneyinden Orta Amerika'da-ki Guatemala'ya kac ar uzanan bölgedeki çöllük ve yarı çöllük yerlerde yaşayan boynuzlu iguanalar da çok ürkütücü görünümlü hayvanlardır. Phrynoıoma cinsini oluşturan 14 tür boynuzlu iguana vardır ve hepsinin başında dikenli bir taç bulunur. Yassı ve oval gövdeleri geriye doğr ı kıvrılmış dikensi pullarla kaplı olan bu igujanaların uzunluğu 12,5 santimetreyi geçmez. Başlıca yiyecekleri, etli dilleriyle yakaladıkları karıncalardır. Dinlenirken yalnızca başları dışarıda kalacak biçimde kendilerini kuma jgömen bu hayvanların dikenli zırhı iyi bir Jcoruma aracıdır. Ama bundan başka korunnia yöntemleri de vardır. Çevreye uyum sağlayacak biçimde renk değiştirerek kendilerini gizleyebilir, hava yutarak olduklarından daha ifi görünebilir, hatta ara sıra gözlerinden kan fışkırtabilirler. İguanaların iyi bilinen öbür türleri Haiti'de yaşayan gergedan iguana (Cydlura cornuta) ile Meksika'da ve ABD'nin güneybatısında yaşayan çöl iguanasıdır (Dipsosaurus dorsalis).
MsxLabs & TemelBritannica
