Arama

Aspir Yetiştiriciliği - Tek Mesaj #4

The Unique - avatarı
The Unique
Kayıtlı Üye
3 Kasım 2008       Mesaj #4
The Unique - avatarı
Kayıtlı Üye
Papatyagiller familyasından olan Aspir 50 ile 100 santimetre boyunda olup, krem, beyaz, sarı, turuncu ve kırmızı renklerde çiçekler açan bir Bitki türüdür. Türkiye de yetiştiği yerler: Güney ve orta Anadoludur.
Aspir Eylül ve temmuz ayları arasında turuncu renkte çiçekler veren, 60 cm kadar yükseklikte, 1-2 senelik, tüysüz bir bitkidir . Yapraklar mızraksı, gövdeyi sarıcı, sapsız, kenarları dişli ve dişlerin uçları dikenlidir. Çiçeklerin hepsi tüp şeklinde ve erdişil (dişi ve erkek)tir. Meyveler 6-7 mm uzunluğunda koni şeklindedir.
Anayurdu Arabistan olan bir kültür Bitkisi olan Aspir, Orta ve Güney Anadolu da yetiştirilmektedir. Yalancı Safran olarak da bilinen Aspirin Anadoluda yetişen yabani türleride vardır.
Aspir, yazlık karakterde ve ortalama 110-140 Gün arasında yetişebilen, kuraklığa dayanıklı, tek yıllık bir uzun gün yağ bitkisidir.
Aspir, genellikle 80–100 cm arasında boylanabilir, dikenli ve dikensiz formları olan, dikenli formların dikensizlere göre daha fazla yağ içerir. Beyaz, sarı, kırmızı krem ve turuncu gibi değişik renklerde çiçeklere sahip olan Aspir, yaklaşık 2.5–3.0 m derinlere gidebilen bir kazık kök sistemine sahiptir.
Aspir tohumları, kahverengi, beyaz ve üzerinde koyu çizgiler bulunan beyaz taneler şeklindedir. Aspir dallanan ve her dalın ucunda içerisinde tohumları bulunan küçük tablalar oluşturur. Renkli çiçekleri (petaller) kumaş ve gıda boyasında kullanılır. Tohumlarında % 30-45 arasında yağ bulunur ve yemeklik yağ olarak kullanılır. Yağı; boya, sabun, vernik, cila olarak kullanıldığı gibi, Linoleik Asit içerdiğinden yemeklik yağ kalitesi yüksektir.
Aspir yağı biyodizel olarak kullanılabilir, küspesi ise hayvan yemi olarak kullanılır ( küspesinde ortalama yüzde 25 Protein vardır).
Aspir, Türkiye’de Burdur, Eskişehir, Isparta gibi belli yörelerde üretilmekte ve bizzat üretici tarafından tüketilmektedir.
Kullanıldığı yerler: Aspir çiçekleri “yalancı safran ” ismi altında bir boya maddesi ve hakiki safranın saflığının giderilmesinde kullanılan bir materyal olarak pek eskiden beri tanınmaktadır. Tohumlarından elde edilen yağ ise çok acı ve lezzetli olup; dahilen müshil, haricen ise romatizmaya karşı kullanılır. Otsu kısımları ve meyve küspesi hayvan yemi olarak pek mühimdir.
Çiçeklerinden kartamin ve izokartamin isimli 2 kristalize glikozit elde edilmiştir. Meyvelerinde şeker, protein ve sabit yağ vardır. Aspir tohumlarından elde edilen yağın verimi % 16,5 kadardır. Yağ elde edildikten sonra kalan küspe hayvan yemi olarak kullanılır.
Yünlü aspir (Carthamus lanatus): Çiçekleri Altın sarısıdır. Yaprakları derin parçalı, yapışkan, üzerleri tüylü ve kokulu bir türdür. Trakya ve Bilecik çevrelerinde rastlanır.
Kullanıldığı yerler: Yünlü aspir, kurt düşürücü, terletici, adet söktürücü özelliklerinden dolayı tedavide de kullanılmaktadır.
Bir bildiğim varsa hiç bir şey bilmediğimdir. (: