DOMUZLARİN HAYVANLAR DÜNYASINDAKİ YERİ


Domuzların toynakları varda, bu toynaklar atınkiler veya gergedanınkiler gibi değildir. Domuzlar, çift parmaklı ve toynaklı memelilerin meydana getirdiği kalabalık grubun üyesidirler. Daha önce de gördüğümüz gibi, »çift tırnaklı deyimi, parmakların sayısını göstermez. Bu hayvanlarda birinci parmâk hiç yoktur, bazen ikinci ve besinci parmaklar da bulunmaya bilir. İkinci ve beşinci parmaklar var olsalar bile önemli bir vazife görtermezler.
Önemli olan üçüncü ve dördüncü armaklardır. Bu hayvanlara «çift parmaklı» denilmesinin sebebi de udur. Bu parmaklar sağlam toprak üzerinde domuzun vücudunun ağarığını taşırlar. Bu takımın bütün hayvanları, «çift parmaklı» anlamına gelen «Artiodactyla» adıyla tanınırlar. Bu grup da daha küçük bölümlere ayrılır. Bu bölümler sırayla şunlardır:

Domuzumsular (Suiform):
Bunlar geviş getirmezler. Domuzlar, pekariler ve su aygırları bu gruptadır.

Topuk tabanlılar (Tylopoda):
Bunlar geviş getiren ilkel hayvanlardır. Bunların üst çenelerinde hem dışarıya çıkıntı yapan kesici dişler, hem ie köpek dişleri vardır. Develer, tek hörgüçlü develer, lama'lar, alpaka lar, vikunya'lar ve guanako'lar bu gruptandır.

Geviş getirenler (Kuminantia):
Bunlar, üst çenelerinin önünde dişleri olmayan gerçek geviş getirenlerdir. Kafatasının kemikten çıkıntılarının üzerine oturmuş çift boynuzlu veya dallı boynuzları olan bütün hayvanlar, yani bütün geyikler, antiloplar, koyunlar, keçiler, sığırlar ve zürafalar bu gruptandır.
Bu hayvanlara geviş getirenler denilmesi, boynuzlarının olmasından ileri gelmemektedir tabiî. Bu gibilerinin mideleri tek kompartıman olacak yerde, üç, bazen de dört odaya bölünmüştür. Bunların ilkine «rumen» yani işkembe denilir, hayvanların aile adı bu kelimeden alınmadır. Geviş getiren bir hayvanın, öbürlerine kıyasla, bol miktarda yiyeceği birden çabuk çabuk yemek
ve işkembesinde depo etme avantajı vardır. Geviş getiren hayvan, canı istediği zaman bu yiyecekleri tekrar ağzına çıkarır ve kolay sindirilmek üzere yeniden esaslı surette çiğner.
Bir geviş getirenin, midesinden gelen sindirilmemiş besinleri ne şekilde çiğnediğini seyretmek ilgi çekicidir. Bir sığır ya da benzeri hayvan, tereihan gölgelik bir yere çekilir, tatlı bir rehavet içinde geviş getirmeye başlar. Hayvan çiğnerken, alt çenesi bir yandan öbür yana oynar, fakat çenesinin yalnız bir yanındaki dişler besinle temas halindedir. Kısa bir süre sonra sindirilmemiş besin öbür avurda geçer ve orada da bir müddet öğütülür.
Bu ayrıntıları gördükten sonra, domuzlarla ilginç akrabalarını ve hayvanlar dünyasındaki yerlerini daha iyi anlayabiliriz.
40-587