Afrika'nın son sömürgesi olan Namibia
21 Mart 1990'da bağımsızlığına kavuştu. Böylece 106 yıllık sömürge dönemi sona ermiş oldu.
Eskiden Güney Batı Afrika olarak bilinen Namibia'nın batısında Atlas Okyanusu, kuzeyinde Angola ve Zambia bulunur. Kuzeydoğuda Zimbabve'yle çok küçük bir sınırı vardır. Doğusunda Botsvana yer alır. Güneydoğu ve güneydeyse Güney Afrika Cumhuriyeti ile çevrilidir. Namibia'nın Atlas Okyanusu'na olan kıyısının uzunluğu kuzeyden güneye 1.320 km dolayındadır. Kazaya uğrayan gemilerin yardım sağlamasının hatta içecek su bile bulabilmesinin olanaksız olduğu bu kıyılar "iskelet kıyısı" adıyla da anılır.
NAMİBİA'YA İLİŞKİN BİLGİLER
YÜZÖLÇÜMÜ: 824.296 km2.
NÜFUS: 1.228.000 (1988).
YÖNETİM: Çok partili cumhuriyet. BAŞKENT: Windhoek.
DOĞAL YAPI: Ülke Atlas Okyanusu kıyısında geniş bir yayladır. Yaylada dağlar ve sıradağlar bulunur. Kıyı şeridi bir kum çölüyle çevrilidir.
BAŞLICA ÜRÜNLER: Sığır, karakul koyunu; uranyum, kalay, elmas, tungsten.
EĞİTİM: 7-16 yaşları arasında parasız ve zorunludur.
Namibia'nın büyük bölümünü, denizden yüksekliği 900 İle 1.500 metre arasında değişen vc doğuda Külanafi Çölü ne ulaşan bir yayla kaplar. Bu yayla yer yer yüksekliği 2.400 metreye varan dağlar ve sıradağlarla kesilir. Okyanus kıyısındaki Swakopirtuıid kentinin kuzeyinde bulunan Brand berg 2.577 metre yüksekliği ile ülkenin en yüksek dağıdır Namibia kurak bir ülkedi! Yazları, kıvı şeridi dışındaki kesimler çok sicak geçer. Kıyı şeridinde yağmur seyrek görülür; iklim Güney Okyanusundan gelerek kıyıya ulaşan soğuk Betıguela Akıntısının etkisi altındadır. Serin ve sisli olalı klyı şeridini, genişliği IbO kilometreye varatı Natrıib Çölü kuşatıl. Gerçek bir kum çölü olan Natıtib Çölü'nde hemen hemen hiç bitki yetişmez.
Namibia'da aslan, zürafa, zebra, antilop, fil ve gergedan gibi hayvanlar yaşar. Dünyanın en büyük doğal parklarından biri olan Etoşa Ulusal Parkında çeşitli yabanıl hayvanlaı koruma altındadır.
Namibia'da. postundan değerli bir kürk olan astragan yabllaiı karakul koyunu ve sığır yetiştirilir. Elmas. Uranyum, kalay ve tungsten çıkarttır, Namibia halkının büyük bölümünü değişik Afrika dilleri konuşan Ambolat. (Uambolar) Kavaıigolar. Hererolaı, Betgdamalar (bartıaralar). Koikoiler (Hotantolar) ve Buşhıartlar (Salılar) gibi Siyah topluluklar oluşturur Genellikle Afrikanei. Alman ve İngiliz kökenli olan beyazların ülke Hulusuna oram yüzde 7 dolayındadlı
Tarih Namibia'ya İ5. yüzyıl sonlarında gelen Portekizliler bölgelerini keşfettiler. Sonraki yüzyıllarda Hollandalılar ve lııgilizlei iç kesimlere de Ulaştılar. İ84()'iarda Aİmanlaı bölgeye gelmeye başladı. Güney Batı Afrika adıyla anılan bu bölge İ884'te Almanya'nın koıurriasl altına girdi ve ardından Alınan sömürgesi oldu. Yerli kabilelerin Alınan yayılmasına karşı direnişini Almalılar şiddetle bastırdı. 1908'de bölgede elmas bulunması sonucu Güney Batı Afrika'ya büyük bir beyaz akını oldu. I. Dünya Savaşımda İngilizlerin yanında savaşan Güney Afrika birlikleri Almanları yenerek bölgeyi ele geçirdi. 1921de ise Milletler Cemiyeti, Güney Batı Afrika'yı Güney Afrika'nın manda yönetimine bıraktı.
Güney Afrika bütün çabalarına karşın ülkeyi doğrudan topraklarına katamadı, ama Birleşmiş Milletler'e de vermedi. 1964'te Birleşmiş Milletler, Güney Afrika'nın manda yönetimini sona erdiren bir karar aldı. 1966'da ise ülkenin resmi adını Namibia olarak kabul etti. Aynı yıl, 1960'ta kurulan Güney Batı Afrika Halkı Örgütü (SWAPO) Güney Afrika'ya karşı silahlı mücadeleye başladı. 1978'de Birleşmiş Milletler, Namibia halkının tek temsilcisi olarak SWAPO'yu tanıdı. Bu arada Güney Afrika yönetimi Namibia'ya yönelik bir dizi karar aldı. Birleşmiş Milletler, SWAPO ve Afrika Birliği Örgütü'nün tanımadığı bu kararlar, ülkede yarı özerk Siyah yurtluklar kurulması, bir genel vali atanması ve kurucu meclis oluştu-lulması gibi göstermelik değişimler öngörüyordu. Birleşmiş Milletler'in aynı dönemde sunduğu, Güney Afrika birliklerinin ülkeden çekilmesini ve serbest seçimler yapılmasını öngören ateşkes planı SWAPO ve Güney Afrika tarafından kabul edildi. Ama daha sonra Güney Afrika bu karara uymayı reddetti.
Güney Afrika 1982'de, Küba askerlerinin SWAPO'nun üslendiği Angola'dan ayrılması koşuluyla, Namibia'ya bağımsızlığını vermeyi kabul etti. 1983'te Namibia'da Güney Afrika yanlısı bir kukla hükümet kuruldu. 1988'de ise ABD'nin de desteklediği Birleşmiş Milletler planı kabul edildi. Bu plan uyarınca Namibia bağımsızlığına kavuşacak, buna karşılık Küba birlikleri Angola'dan çekilecekti.
1989'da bir yandan Güney Afrika güvenlik güçleri ile SWAPO gerillaları arasındaki çatışmalar aralıklarla sürerken, bir yandan da binlerce mülteci ve sürgündeki SWAPO önderleri ülkeye dönmeye başladı. Aynı yılın kasım ayında Birleşmiş Milletler gözetiminde yapılan seçimler SWAPO'nun zaferiyle sonuçlandı. 21 Mart 1990 günü tam gece yarısı yapılan törenlerle Namibia bağımsız bir ülke oldu. Ülkenin ilk devlet başkanı olan SWAPO önderi Sam Nujoma, yönetimi Güney Afrika devlet başkanından devraldı.
MsxLabs & TemelBritannica
