Felsefe gerekli midir? Bu soruyu başka sorular yoluyla cevaplamaya çalışalım..

Toplumsal olarak paylaşılan kanıların doğruluğundan nasıl emin olabiliriz?
Bir olayı ya da davranışı yargılarken kullandığımız “doğru/yanlış” ya da “iyi/kötü” gibi yargılarımızın kaynağı nedir?
Genelde bu yargılarımızın kaynağı toplumsal normlardır. “Normal” kelimesinin kaynağı da norm kelimesidir. Bir şeye “normal” ya da “anormal” dediğimizde aslında toplumsal kanılarla uyuşup/uyuşmadığından bahsederiz. Peki normal olan “iyi” midir? Ya da doğru mudur?

Örneğin Türk toplumunda erkeklerin etek giymesi anormaldir. Eski İskoç toplumunda ise eteğe çok benzer bir giysi erkekler tarafından giyilir ve bu normal karşılanırdı. Yani toplumsal yapı bizim yargılarımızı doğrudan etkilemektedir.

Peki toplumun bir konuda hemfikir olması, “aykırı” sesler çıkmaması, ve herşeyin normal olması istenilir bir durum mudur? Tarihsel olarak baktığımızda bazı büyük uzlaşma zamanlarının insanlığa büyük zarar verdiğianlaşılıyor. (Örneğin; 1933-1945 yılları arasında Almanya’daki toplumsal uzlaşmanın ve tek fikirliliğin soykırımlara neden olması.)

Buradan şu sonucu çıkartabilir miyiz... İnsanlar toplumsal kanılardan etkilenerek kendi fikirlerini oluştururlar. Ama toplumsal kanılar da zamanla değişir. Ve bugünden baktığımızda toplumun hatalı kanıları da desteklediğini düşünebiliriz. O zaman kendi değerlerimizi de hiç durmadan yargılamalıyız. “Herkes böyle düşünüyor, o nedenle bu doğrudur/iyidir/meşrudur” demek kolaya kaçmak, insan yerine koyun olamayı seçmek midir?

Felsefede cevaplardan çok sorular önemlidir denir. Bir bakıma sorgulamanın felsefenin temelinde olması bu düşüncenin nedenidir. Bu nedenle bol bol soru sordum..

Felsefe arayıştır. Bitmeyen bir sorgulayış... İnsan olduğumuzun farkına varabilmemiz için felsefeye ihtiyacımız var.