Arama


Daisy-BT - avatarı
Daisy-BT
Ziyaretçi
7 Aralık 2008       Mesaj #2
Daisy-BT - avatarı
Ziyaretçi
Ad:  2.jpg
Gösterim: 932
Boyut:  39.4 KB

Nil Irmağı


Arapça NEHRÜN-NIL,
Afrika’nın ve dünyanın en uzun ırmağı.

Ekvator’un güneyindeki dağlardan doğduktan sonra Afrika’nın kuzeydoğusu boyunca çeşitli kollar alarak kuzeye doğru akar ve Akdeniz’e dökülür. Uzunluğu 6.648 km, su topluma havzası 3.349.000 km2, yıllık ortalama debisi 3.100 m3/sn’dir.

Afrika kıtasının yaklaşık onda birini kaplayan Nil Havzası yedi ana bölgeye aynlır: Doğu Afrika Göller Platosu, Bahrü’l-Cebel, Beyaz Nil Irmağıf), Mavi Nil Irmağı), Atbera Irmağı, Hartum’un kuzeyinde kalan havza ve Nil Deltası. Nil Irmağının en uzaktaki kaynağı Burundi’deki Doğu Afrika göller bölgesinde Kagera Irmağı olarak doğar ve Tanzanya, Ruanda ve Uganda’nın sınırlarını oluşturarak batıdan Victoria Gölüne katılır.

Asıl Nil Irmağı bu gölden Victoria Nili olarak çıkar, Kyoga ve Albert göllerinden geçtikten sonra Albert Nili olarak yoluna devam eder. Nimule’de Sudan’a giren ırmağın ana kolu, Melekal yakınında Bahrü’l-Gazal ve Sobat ırmaklarıyla birleştiği yere kadar Bahrü’l-Cebel, Mavi Nil Irmağıyla birleştiği yere kadar da Beyaz Nil Irmağı olarak anılır. Mavi Nil Etiyopya’nın orta kesiminde doğar ve Beyaz Nıl’e Hartum yakınlarında doğu kıyısından katılır. Asıl Nil Irmağı son büyük kolu olan Atbera Irmağını Hartum’un kuzeydoğusunda ve doğu kıyısından alır. Daha sonra kuzeybatıya doğru geniş bir S çizer. Bu arada üç çağlayanı aşarak Mısır-Sudan sının yakınında Nâsır Gölüne (Sudan’da Nübye Gölü) katılır. Bu gölü oluşturan Assuan Yüksek Barajı’nın aşağısında Mısır içlerinde kuzeye doğru akar ve Kahire yakınlarında Nil Deltasında son bulur.
Ad:  7.jpg
Gösterim: 2324
Boyut:  59.9 KB

Nil Havzasında Ekvator ya da Akdeniz ikliminin bütün özellikleriyle görüldüğü bir bölgeye rastlamak zordur. Havzanın büyük bölümüne, kuraklığa yol açan alize rüzgârlan egemendir. Sulama yapılmayan kesimlerde bitki örtüsü, yerel yağış miktarına bağlı olarak tropik yağmur ormanlanndan, ince çalılıklar, dikenli ağaçlar ve seyrek çayırlar, savanlar, stepler, otsu bitkiler ve çimenlere kadar değişen bir çeşitlilik gösterir. Nil Irmağı sisteminde çok değişik balık türleri bulunur. Bölgedeki sürüngenler arasındaysa timsah ve yumuşak kabuklu kaplumbağalar, aynca pek çok varan, keler ve ilan türü sayılabilir. Yukarı Nil Havzası alklannı tanımlamada genellikle “Nil halkı” terimi kullanılır. Sudan’ın güneyinde çoğunlukla Nil halkları ve Siyahlar, orta kesiminde göçebe Sami halkları, kuzeyindeyse Hami halklarının yanı sıra Müslüman Arapiar ve Nübyeliler yaşar. Hami kökenli olan Mısırlılar güneyde Nübyeli ve Siyah, kuzeyde de Sami ve beyaz halklarla karışmıştır.

Önceleri, yıllık taşkın sularının çekilmesinden sonra açıkta kalan çamurlu alanlarda yapılırdı. 19. yüzyılda barai ve kanalların yapımıyla sürekli sulama olanağı sağlandı. 20. yüzyıl başlarına gelindiğinde kanal sistemi yenilenmiş ve ilk Assuan Barajı tamamlanmıştı (1899 ve 1902). Assuan Yüksek Barajı ırmağın 540 m genişliğe ulaştığı ve granitten dik yamaçların bulunduğu her yerde inşa edildi. Nil Irmağı tarih boyunca yolcu ve yük taşımacılığı açısından da önemli bir suyolu olmuştur.

kaynak: Ana Britannica
Son düzenleyen Safi; 20 Temmuz 2017 01:01