İnönü Savaşları

Kurtuluş Savaşı'nda Türk ve Yunan orduları arasında Eskişehir/İnönü'de yapılan savaşlar. Yunan ordusu İzmir'e çıkışıyla (1919) Kuvayı Milliye güçlerinin ve düzensiz ordu birliklerinin başlattığı direnmeye karşın ilerlemesini sürdürdü ve Eskişehir'e kadar geldi. TBMM açıldıktan sonra Ankara'yı almak ve bu meclisi dağıtmak için daha da ilerlemek amacındaydı. TBMM ve cephelerde ise milis güçlerini birleştirme, düzenli ordu kurma, düzenli orduya katılmayan birlikleri ise dağıtma çaba ve tartışmaları sürüyordu. Batı Cephesi'nde oluşturulan düzenli genç Türk ordusu yeni, sayıca az ve donanımı eksikti ve başında Albay İsmet Bey (İnönü) bulunuyordu.

Birinci İnönü Savaşı'nda, Yunanlıların Bursa'daki birliklerinden 20.000 kişilik bir güç Eskişehir yönünde saldırdı (6 Ocak 1921). Bu sırada çoğu Gediz'de bulunan Türk birliklerini çeken İsmet Bey, düşmanını İnönü-Gündüzbey hattında karşıladı. İki gün süren çetin savaşlarda (9-11 Ocak) güçlü düşman birliklerini çekilmeye zorladı ve Bursa'ya dek izledi. Kurtuluş Savaşı'nın bu ilk önemli çarpışmasını düzenli ordunun kazanması TBMM güçlerinin moralini yükseltti, düzenli orduya güveni artırdı. İkinci İnönü Savaşı'nda ise Yunanlılar, hem Bursa'dan hem de Uşak'tan ve bu kez kesin yenme kararıyla beş tümenlik bir güçle saldırıya geçtiler (23 Mart 1921). Türk ordusu düşmanı yine İnönü'de karşıladı. Savaş, birincisinden daha çetin oldu ve dört gün sürdü. İlk üç gün savunmada kalan Türk birlikleri düşmanı iyice yıprattı ve dördüncü günü saldırıya geçti (27-31 Mart).

Bursa yönünden gelen düşmanı püskürterek Dumlupınar'a yöneldi. Uşak yönünden gelen düşmanı eski karargâhlarına çekilmek zorunda bıraktı. Böylece Yunan ordusu, genç ve düzenli Türk ordusunu yenemeyeceğini anladı. Yunan ordusundan umudu kesen Batılı ülkeler TBMM Hükümeti ile anlaşmayı düşünmeye başladılar. Düzenli ordunun önemi bir kez daha vurgulandı. Türkiye halkının, yeni meclisine, hükümetine ve ordusuna güveni arttı.