AFYON-ÇAY-TAŞHAN
Taş Medresenin doğu cephesinin karşısında bulunan Taşhan (Ebul Mücahit Yusuf Hanı), kitabesine göre III. Gıyaseddin Keyhüsrev zamanında, Ebul Mücahit Yusuf Bin Yakup tarafından Taş Medresenin Mimarı Oğul Bey Bin Muhammed'e 677 H. (1278 M.) yılında yaptırılmıştır.
Günümüzde kapalı bölümü ayakta kalan hanın avlusu da bulunmaktaydı. Kare planlı kapalı bölümün tam ortasında kubbeli bir kısım vardır. Kubbede tuğla kullanılmıştır. İç mekandan kesme taştan yapılmış ayakları birleştiren kemerler üzerindeki üst örtüyü oluşturan tonozlar moloz taştır.
Hanın üzeri toprak dam ile örtülüdür.
Moloz taştan inşa edilmiş olan hanın portali ise kesme taştan inşa edilmiştir.
AKSARAY SULTAN HANI
Aksaray-Konya karayolu üzerinde bulunan Sultanhanı Selçuklu Sultanı"Alaaddin Keykubat" tarafından H.626-M1229 tarihinde inşa ettirilmiştir. İnşa ettirildiği tarihten kısa bir süre sonra yanmış. Gıyaseddin Keyhüsrev zamanında mütevelli Seraceddin Bin Ahmet Bin El Hasan tarafından onarılmıştır.
İpek yolu üzerinde bulunan, kervanların güvenli bir şekilde konaklamasını sağlayan kervansaray Türkiye'deki örneklerin en büyüğüdür. Zaman zaman Moğol istilasına karşı Selçuklular tarafından kale amaçlı kullanılmıştır.
Han kışlık ve yazlık olmak üzere açık ve kapalı iki kısımdan oluşmaktadır. Hana doğu cephesinde muhteşem bir portalden girilir. İnce bir işçiliğe ve anıtsal bir görünüme sahip olan yapıda, kapalı kısma girişi sağlayan portal daha sadedir. İleri taşan mermer portal ve köşelerdeki kulelerle 50 metre genişliğindeki cephe abidevi bir görünüştedir.
Açık avlunun ortasında bulunan köşk mescid dört kemer üzerine oturtulmuştur.
Avlu kapısındaki kitabesine göre binanın mimari Muhammed Bin Havlan El-Dimaskı'dır.
ADANA-CEYHAN-KURTKULAĞI KERVANSARAYI
Kervansaray 17. yüzyılda Hüseyin Paşa tarafından yaptırılmıştır. Yapı daha sonra Mimar başı Mehmet Ağa tarafından onarılmıştır.
Yapı 45.75x23.60 m. boyutlarında enine dikdörtgen planlıdır. İçte iki sıra halinde uzanan ayaklar birbirine sivri kemerle bağlanmıştır. Ayaklar ve sivri kemerler de yapının üzerini örten beşik tonozları taşımaktadır. Duvarlar yonu taşı kaplıdır. Duvarlar kuzey ve güney cephelerde payandalarla desteklenmiştir. Yapının giriş kapısı doğu cephede yer almaktadır.
AFYON-İHSANİYE-DÖĞER KERVANSARAYI
Döğer kervansarayı 15. yüzyılda Sultan II. Murat döneminde inşa edilmiştir.
Yapı enine dikdörtgen planlıdır. Toplam uzunluğu 56.50.m.dir. Bitişik iki ayrı bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm iki katlıdır. Duvarlar yonu taşı kaplıdır. Uzun duvarlara bitişik ayaklar birbirine kemerlerle bağlanmış ve üzerleri çapraz tonozlarla örtülüdür. İkinci katta yer alan odalar kubbe ile örtülüdür. Bu odalardan biri mescit olarak düzenlenmiştir. İkinci bölüm tek katlı ve duvarlar moloz taş örgülüdür. İçte yer alan dört ayak birbirlerine kemerle bağlanmış ve üzerleri beşik tonozla örtülüdür.
KAYSERİ-BÜNYAN-KARADAYI KÖYÜ-KARATAY HAN
Kervansaray 1240-41 yılında Selçuklu devlet adamlarından Cemalettin Karatay tarafından yaptırılmıştır. Yapı yazlık ve kışlık bölümlerinden oluşmaktadır. Yazlık kısmı avluludur. Kışlık kısmının üzeri tamamen kapalıdır.
Yazlık kısmının cepheden dışa taşkın taç kapısı geometrik, bitkisel motifli bordürler, insan ve hayvan tasvirleri ile dikkat çekmektedir. Yazlık kısmında mescit ve hamam gibi bölümler yer almaktadır. Kışlık kısmı enine yedi neflidir. Neflerin üzeri beşik tonoz örtülüdür. Orta nefin merkezine piramidal külah örtülü kubbe yerleştirilmiştir. Yapının duvarları yonu taş kaplı, duvarlar dıştan payandalarla desteklenmiştir.
KASTAMONU-MERKEZ-KURŞUNLU (İSMAİL BEY) HANI
Han Candaroğlu Beyi İsmail Bey tarafından 1460 yılında yaptırılmıştır. Yapı iki katlı ve avluludur. Avlusu 19x19 m. boyutlarındadır. İçte iki katta toplam 51 oda bulunmaktadır. Odaların önünde revaklar yer almaktadır. Han dış cephesinde 11 adet dükkan yer almaktadır. Yapının iç duvarları yonu taşı, dış duvarları moloz taş kaplıdır.
TOKAT-PAZAR-MAHPERİ HATUN KERVANSARAYI
Kervansaray Selçuklu Sultanı I. Alaeddin Keykubad'ın birinci eşi Mahperi Hatun tarafından M.1238-39 yılında yaptırılmıştır. Konya'yı Sinop'a bağlayan kervan yolu üzerinde yer almaktadır.Yapı yazlık ve kışlık olmak üzere iki kısımdan oluşmaktadır. Yazlık avlulu ve revaklıdır. Kışlık kısım tamamen kapalı ve üzeri ayaklar üzerine tonozlarla örtülüdür. Yazlık ve kışlık kısmına mukarnas kavsaralı portal kapılarla girilmektedir. Duvarlar yonu taşı kaplı ve dıştan payandalarla desteklenmiştir.
