Madde 50 - Öğrenciler Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Askeri Okullarını biti-
rirken deniz hastaneleri sağlık kurullarında muayene edilirler. Bu muayene öğ-
rencilerin sağlık yeteneklerinin tesbit edilmesi ve sınıflandırılmaları için
yapılır.
Deniz Harp Okulu, yüksek meslek okulları ve astsubay okullarını bitirenlerin
almış oldukları kesin kararlı raporlara bu yönetmeliğin I ve II numaralı Sınıf-
landırma Çizelgelerindeki maddeleri uygulanır. Kara Harp Okulunu bitiren Deniz
Piyade ve Deniz İstihkam Piyade ve İstihkam Astsubay Hazırlama Okulları öğrenci-
lerine de aynı işlem yapılır.
Deniz Subaylarının Sağlık Yeteneği

Madde 51 - Deniz subaylarının sağlık yetenekleri her zaman sınıfları görev-
lerini faal olarak yapacak nitelikte bulunmalıdır. Denizaltı ve sualtı branşla-
rındaki subayların sağlık yetenekleri ilgili bölümlerde gösterilmiştir.
(Değişik:4/5/1993 - 93/4398K.) Deniz uçucu subaylarda, uçtukları uçak tipi
dikkate alınarak hava uçucu subaylarda aranan sağlık nitelikleri aranır.
Deniz Piyade ve Deniz İstihkam Subaylarında kara ordusu Piyade ve İstihkam
Subaylarında aranan sağlık nitelikleri aranır.
Deniz şartlarının özellikleri gözönünde tutularak deniz subaylarının sağlık-
larına itina gösterilmesi zorunludur. En küçük arazı veya hastalığı görülenler
birlik tabibi tarafından tedavi edilir ve gerektiğinde en yakın Deniz veya Aske-
ri Hastanelere veya sağlık kurullarına gönderilirler. Tedavi sonunda sağlık ku-
rullarınca verilecek raporlarda denizde görev yapmaya engel arızaları görülen-
ler, hastalıklarını artırıcı etki tesbit edilenler deniz görevlerinden geçici
olarak alınırlar. Bu durumdaki personel için düzenlenecek raporlarda, denizde
görev yapmayı engelleyen veya deniz şartlarında hastalıklarını artırıcı etki ya-
pan hastalıklarla ilgili gerekçeler bilimsel olarak belirtilir. Deniz birlikle-
rinin kara teşkillerinde tüm askerlik hizmetleri müddetinde en çok dört yıl süre
ile görevlendirilirler. Bu süre sonunda yeniden sağlık kurullarına gönderilirler
ve alacakları raporlara göre işlem yapılır.
Deniz Subaylarının Sağlık Muayeneleri ve Sıhhi İzin Süreleri

Madde 52 - Deniz subaylarının sağlık muayeneleri ve sıhhi izin süreleri, bu
yönetmeliğin 31 ve 32 nci maddelerinde yazılı hükümlere göre yürütülür.
Deniz Astsubaylarının Sağlık Yetenekleri

Madde 53 - Deniz astsubaylarının sağlık yetenekleri, deniz subaylarının sağ-
lık yeteneklerinin aynıdır. Sınıflara göre yapılacak işlemler aşağıda belirtil-
miştir.
1) Topçu,torpidocu,mayın,seyir,porsun,denizaltı,savun ma aletleri (D.S.A.)
radar, telsiz astsubayları, sağlık muayenelerinde güverte subaylarının bağlı ol-
duğu hükümlere göre işlem görürler.
2) Çarkçı, kazancı, motorcu, elektrikçi,yara savunma ve elektronik astsubay-
lar sağlık muayenelerinde makina subaylarının bağlı olduğu hükümlere göre işlem
görürler.
3) Deniz piyade astsubaylar ile deniz istihkam astsubayları sağlık muayene-
lerinde deniz piyade ve deniz istihkam subaylarının bağlı olduğu hükümlere göre
işlem görürler.
4) İkmal, maliye, idari ve ordudonatım astsubayları, sağlık muayenelerinde
ordudonatım, ikmal ve maliye subaylarının bağlı oldukları hükümlere göre işlem
görürler.
5) Hidrografi astsubayları, sağlık muayenelerinde hidrografi subaylarının
bağlı oldukları hükümlere göre işlem görürler. Sağlık teknisyeni astsubayları,
sağlık muayenelerinde Tbp, Ecz., Diş Tbp., Kimyager ve sağlık subaylarının bağlı
oldukları hükümlere göre işlem görürler.
6) Bando astsubayları, sağlık muayenelerinde bando subaylarının bağlı olduk-
ları hükümlere göre işlem görürler.
7) Görevleri itibariyle Hv.K.K.lığında uçak bakım sınıfına dahil olan Deniz
Kuvvetleri Komutanlığı mensubu uçak bakım astsubayları, sağlık yönünden Türk
Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliğinde Hava Kuvvetleri Komutanlığın-
daki uçak bakım sınıfı astsubayların tabi oldukları hükümlere göre işlem görür-
ler.
Deniz Astsubaylarına Muayeneleri Sonunda Yapılacak İşlemler

Madde 54 - Deniz astsubayları,gemi ve birliklerde tabibler tarafından,görev-
lerini yapmaya elverişli olacak şekilde daima sağlık kontroluna tabi tutulmalı
ve en küçük arızası bulunanlar derhal tedavi edilmelidir. Tedavi sonunda sağlık
kurullarınca verilecek raporlarda, denizde görev yapmaya engel arızaları görü-
lenler ve hastalıklarını artırıcı etki tesbit edilenler deniz görevlerinden ge-
çici olarak alınırlar. Bu durumdaki personel için düzenlenecek raporlarda,deniz-
de görev yapmayı engelleyen veya deniz şartlarında hastalıklarını artırıcı etki
yapan hastalıklarla ilgili gerekçeler bilimsel olarak belirtilir. Deniz Kuvvet-
lerinin kara teşkillerinde birer yıl olmak üzere, tüm askerlik görev süresinde
toplam olarak en çok dört yıl olarak görevlendirilirler. Bu süre sonunda sağlık
kurullarına gönderilirler ve alacakları raporlara göre haklarında işlem yapılır.
Faal Kıta Görevi Yapamayacaklara Yapılacak İşlem

Madde 55 - Sağlık niteliği sebebiyle, denizüstü ve denizaltı sınıflarında
faal kıta görevi yapamayacak olanlar hakkında bu yönetmeliğin ilgili maddeleri
uygulanır.
Yurt Dışına Gönderilecek Deniz Subay ve Astsubaylarının Muayeneleri

Madde 56 - Kısa süreli kurs, eğitim, geçici veya sürekli görev amaçlarıyla
yurtdışına gönderilecek olan deniz subay ve astsubaylarının sağlık muayeneleri
askeri hastanelerin sağlık kurullarında yapılır. Bu muayenede, personelin sınıf
ve branşlarıyla ilgili sağlık nitelikleri gözönünde bulundurulur. Bütün sistem
muayeneleri ve dişler üzerinde önemle durularak, mikrofilm ve diğer laboratuvar
tetkikleri yapılır.
Yurtdışına Gönderilecek Deniz Subay, Astsubay ve Öğrencilerine Yapılacak
İşlem

Madde 57 - Yurtdışına gönderilecek deniz subay, astsubay ve öğrencilere bu
Yönetmeliğin 43. maddesi hükümleri uygulanır.
Denizaltı Subay, Astsubay ve Erlerinin Sağlık Nitelikleri

Madde 58 - Denizaltı görevinin özellikleri gözönünde tutularak, bu sınıf
eğitimi için seçilecek olan personel, tam sağlam olmakla beraber aşağıda yazılan
beden niteliklerine de sahip olmalıdır.
1) Ruh Sağlığı: Denizaltı gemisinde görevli subay,astsubay ve erlerin görev-
lerinin özelliği ve sorumlulukları gözönünde tutularak ve denizaltı eğitimi için
seçilecek adayların muayenelerinde psikolojik uygunlukları dikkatle değerlendi-
rilir ve ruh sistemlerinin tam sağlam olmalarına dikkat edilir.
Denizaltında çalışacak personel, öncelikle bu işe istekli olanlar arasından
seçilmeli ve adayda emosyonel uygunluk, sağlamlık,mesleğe bağlılık ve zeka aran-
malıdır. Denizaltında çalışacak personelin ruhsal fonksiyonları ve sinir sistem-
leri tam sağlam olmalıdır.
2) Görme: Bu sınıfa ayrılacak bütün personelin görme kuvveti tam olmalıdır.
Denizaltı sınıfına girdikten sonra bu hizmete devam için gözlükle düzeltmeden
önce bir gözde görme 7/10 iken diğerinde 6/10`dan aşağı görmesi bulunanlar de-
nizaltı hizmetinde çalıştırılamazlar. Bunlar denizüstü gemilerinde veya Deniz
Kuvvetlerinin kara teşkillerinde görevlendirilirler.
3) Renk Görme: Diskromatopsi bulunmamalı,bütün adaylara (Pseudoisochromatic
plate) testi yapılmalıdır.
4) Optik aletlere uyum bakımından iki göz arasındaki uzaklık visual scree-
ning instrument ile ölçülür.
Radar aletlerini kullanmaya olan yetenekleri Orthorater aleti ile ölçülür ve
aletin çizelgelerine göre değerlendirilir.
Gece körlüğü özel adaptometre ile saptanır. Bu aletin bulunmadığı yerlerde
göz uzmanının kararı kabul edilir.
5) Burun-Boğaz: Adayların nazofarinks ve larinksleri dikkatle muayene edi-
lir. Burun,farinks,larinks nezlelerine yol açabilecek kronik tonsillitis,atrofik
rinit, kronik ve sık sık nükseden sinüzitis olmadığı ya da bu hastalıkları daha
önce geçirmediği saptanır. Ön sinüslerin radyografik muayenesi yapılır. Adayda
solumaya engel burun yolu veya burun delikleri şekil bozuklukları bulunmamalı-
dır.
6) İşitme kuvveti her iki kulakta normal ve birbirine eşit olmalı, fısıltıyı
5 metreden duymalıdır. Dinleme işlerinde görevlendirilecek personele ediometrik
muayene yapılır. Akut veya kronik dış, orta ve iç kulak hastalıkları, kulak zarı
perforasyonu bulunmamalı ve Eustachi borusu açık olmalıdır.
Bu sınıfa girdikten sonra, her iki kulağın ayrı ayrı işitme kuvvetleri, fı-
sıltıyı 3 metre kadar mesafeden işitecek derecede azalanlar denizaltı sınıfından
alınırlar ve deniz üstü gemilerinde veya Deniz Kuvvetlerinin teşkillerinde gö-
revlendirilirler.
7) Vücut Kokusu: Yanındakileri rahatsız edecek derecede ağız ve solunum ko-
kusu olanlarla bromhidroz ve hiperhidrozu bulunanlar bu sınıfa alınmazlar.
8) Dişler: Diş muayenesi bir diş tabibi tarafından yapılır. Beslenmeyi boza-
cak derecede diş noksanlığı olanlar, diş etlerinde hastalığı bulunanlar bu sını-
fa alınmazlar. Kısmi protez ve diş köPage Rankingüleri bu sınıf personelin görevden çıka-
rılmasını gerektirmez.
9) Solunum Sistemi: Her adaya akciğer radyografisi yapılır. Adayda geçiril-
miş veya aktif bir akciğer hastalığı bulunmamalıdır. Yapılacak muayenede tüber-
küloz üzerinde özellikle durulur ve tanı için özel bir dikkat gösterilir. Adayın
vital kapasiteleri normal olmalıdır.
10) Dolaşım Sistemi: Her adaya tele-radyografi elektro-kardiyografi ve kalp
fonksiyon deneyleri yapılır. Sistolik arteriyel kan basıncı 140 mm., diyastolik
kan basıncı 90 mm.nin üzerinde bulunmamalıdır. Sinuzal taşıkardisi, aritmileri,
kalp ve damar sisteminde hastalık ve arızaları bulunanlar bu sınıfa alınmazlar.
11) Sindirim Sistemi: Denizaltı sınıfına seçilecek olanlarda kronik kabız-
lık, sık sık tekrarlayan diyare, kolitis, açken ve yemekten sonra meydana gelen
karın ağrılarıyla birlikte sindirim şikayetleri, mide ve duodenum ülserleri,
mide ve barsakların kronik hastalıkları, kolesistit, birden fazla sarılık v.b.,
sindirim sistemi hastalıkları bulunmamalıdır.
12) Deri: Aktif veneral hastalığı veya evvelce geçirmiş oldukları veneral
hastalıkları, yapılan tedaviye rağmen nüksetmiş bulunanlar, orta derecede akne
hariç diğer sık sık nükseden akut belirtili deri hastalıkları olanlar denizaltı
sınıfına alınmazlar.
13) Boy ve Kilo: Adayların boy ve ağırlıkları, ağırlık orantılarına uygun
olur kabul edilen tolerans % 20`yi geçemez.
14) Basınç Karşılama Yeteneği: Denizaltı sınıfına ayrılacak adaylar, dalış
personelinde olduğu gibi, basınç odasında muayene edilirler. Basınç odasında
25 kilogram basınç altında normal işitmenin devamlılığı ve basıncın diğer etki-
lerine karşı dirençleri incelenir. Bu muayene personelin denizaltı kurtarma ci-
hazı eğitimi için yapılması gereken bir testtir.
Denizaltıcı Personelin Muayenesi Sonunda Yapılacak İşlem

Madde 59 - Denizaltıcı personel her yıl tam teşekküllü Deniz Hastaneleri
Sağlık Kurullarında muayene ettirilir. Bu muayenelerde, yukarıdaki sağlık nite-
liklerini kaybetmiş oldukları saptananlar Denizaltı sınıfından çıkarılır.
Gerektiğinde dalıştan önce ve sonra muayeneleri yapılarak, sağlık durumla-
rında görülecek değişiklikler fişlerine yazılır.
Denizaltıcı subay, astsubay ve erlerde aranan sağlık niteliklerine haiz ol-
mayan, denizaltı gemileri ile kısa süreli dalışa iştirak edecek (Müşahit olarak,
tecrübeler v.s. maksatlar için) personelin geçmişinde kulak,burun,boğaz,solunum
ve dolaşım sistemi ile psikiyatrik yönden bir rahatsızlığı olmamalıdır. Şahsın
dalışa mani bir şikayeti bulunmaması halinde sağlık muayenesine gerek olmadan
dalışa katılır. Dalış için muayenesini talep edenler, Denizaltı Filo Tabibince
muayene edilir ve kısa süreli dalmaya engel hali saptanmayanlar dalışa katılır-
lar.
Denizaltıcılık veya Dalgıçlıktan Ayrılma Kararı

Madde 60 - (Değişik: 30/1/1997 - 97/9106 K.)
Denizaltıcılık veya dalgıçlıktan geçici veya sürekli ayrılma kararları,
İSTANBUL/Kasımpaşa Deniz Hastahanesi ile KOCAELİ/Gölcük Deniz Hastahanesi tara-
fından verilir. Denizaltıcılık ve dalgıçlık için itiraz ve kontrol muayenele-
ri, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı emrindeki askeri hastahaneler tarafından sağ-
lanır. Anlaşmazlık ve karar aykırılığında kesin karar, Gülhane Askeri Tıp
Akademisi Profesörler Sağlık Kurulu tarafından verilir.
Balık adamlarla, kurbağa adamların her türlü sağlık kurulu muayeneleri; Ka-
sımpaşa Deniz Hastahanesi ile Gölcük Deniz Hastahanesinde yapılır.
Dalgıç Eğitimi İçin Seçilecek Personelin Muayenesi

Madde 61 - Dalgıç eğitimi için seçilecek personelin sağlık kurul muayeneleri
deniz hastanelerinde yapılır ve bunlarda aşağıdaki nitelikler aranır. Rekompres-
yon odası basınç ve oksijene dayanıklılık testleri Kurtarma ve Sualtı Komutan-
lığınca yapılır.
Personelin seçilmeleri,yetenekleri ve eğitimlerinin diğer özellikleri yürür-
lükte olan yönergelere göre uygulanır.
Dalgıçlığa kabul edilecek bütün adaylarda aranacak sağlık nitelikleri:
1) Geçirdiği Hastalıklar: Aşağıdaki hastalıklardan herhangi birini geçirmiş
olan adaylar dalgıç olamazlar.
A - Tüberküloz, astımbronşial, kronik akciğer hastalıkları,
B - Kronik veya tekrarlıyan sinüzüt, dış kulak yolunun kronik hastalıkları,
orta kulağın kronik ve akut hastalıkları,
C - Kronik ve tekrarlayan ortopedik hastalıklar,
D - Kronik veya tekrarlayan mide, barsak hastalıkları,
E - Kronik alkolizm,
F - Tedavi görmüş olan veya devam eden aktif sifiliz.
2) Yaş: 30 yaşından büyük olanlar, dalgıç adaylığına kabul edilmezler. En
uygun yaş 20 - 30 arasındaki yaştır.
3) Boy ve Ağırlık: Dalgıç adayları sağlam yapılı olmalı, şişmanlığa eğilim-
li bulunmamalıdır. Genel olarak adayların "Sualtı personelinin Yaşlara Göre Boy
ve Ağırlık Standart Oranlarını Gösteren Çizelge"de gösterilen değerlerden % 10`
dan fazla bir değişiklik göstermemesi gerekir. Ancak kalın kemikli adeleli olma-
ları sebebiyle ağırlıkları fazla olanların durumları gözönünde bulundurulmalı-
dır. Adayların boyları 157 cm.den aşağı, 180 cm.den yukarı olmamalıdır.
4) Görmeler: Sualtı çalışmalarında kullanılacak aletlere engel olması bakı-
mından, gözlük takılması uygun değildir. Bu bakımdan adayların görmeleri düzelt-
meden önce tam olmalı ve 0.25 diyoptriye kadar miyopi, 0.50 diyoptriye kadar
hipermetropi bulunanların göreve devamları kabul edilmelidir. Adaylarda oftal-
moskopik bulgular normal olmalıdır.
5) Kulaklar: Dış kulak yolu kronik hastalıkları, orta kulak kronik ve akut
hastalıkları, kulak zarı perforasyonları, atrofisi, orta kulak adesiv proçesi
bulunanlar kabul edilmezler. Eustachi borusu basınç değişikliklerini eşitleyecek
durumda ve açık olmalı, gerekirse kateterizasyonla kontrol edilmelidir. İşitme
kuvveti her iki kulakta normal ve eşit derecede olmalı, fısıltı 5 metreden işi-
tilmelidir. Adayların odiometrik muayenelerinin yapılması zorunludur.
6) Burun ve Boğaz: Burunda,farinks ve larinks nezlelerine eğilim,kronik ton-
silit,atrofik rinit,kronik ve sık sık tekrarlayan sinüzit bulunmamalı ve ön si-
nüslerin grafisi yapılmalıdır. Solumaya engel burun bölgelerinde veya burun de-
liklerinde şekil bozuklukları bulunanlar dalgıç adaylığına seçilmezler.
7) Dişler: Adayların dişleri,diş tabibi tarafından muayene edilir. Belirli
ağız hastalıkları ve genel olarak bozuk dişleri olanlar adaylığa kabul edilmez-
ler. Sağlam köPage Rankingülerle yenilenmiş dişler,dalgıç olmaya engel değildirler. Dalgıç
personelin iyi bir ağız hijyenine ve su altında çeşitli cihazları kullanmalarına
engel olmayacak dişlere sahip olmaları zorunludur.
8) Solunum Sistemi: Solunum sistemi klinik ve radyografik olarak kontrol
edilir. Geçirilmiş veya aktif hiç bir hastalık belirtisi bulunmamalı ve vital
kapasite normal olmalıdır.
9) (Değişik: 4/5/1993 - 93/4398 K.) Dolaşım Sistemi: Yapılan klinik ve la-
boratuvar inceleme ve testlerde dolaşım sistemi normal olmalıdır. Arteriyel kan
basıncı normal sınırlar içinde olmalı, sinüzal taşikardi,aritmi,damar sertliği,
varis ve hemoroid gibi damar hastalıkları bulunmamalıdır. Adaylarda EKG çekilir,
tam kan sayımı ve sedimantasyon tayini, biyokimyasal testlerden; açlık kan şe-
keri, üre, SGOT, SGPT, serolojik testlerden; sifiliz testi, immünolojik testler-
den; HBsAg ve HİV(Elisa) testleri ile ilgili uzmanın gerekli gördüğü diğer tet-
kik ve testler yapılır.
10) (Değişik: 4/5/1993 - 93/4398 K.) Sindirim Sistemi: Açlıktan ve yemekten
sonra gelen karın ağrılarıyla sindirim şikayetleri, mide ve duodenum ülserleri,
sık sık tekrarlayan bağırsak bozuklukları,kolesistit (kolesistektomi operasyonu
ile izale edilenler hariç), konjenital hiperbilirübinemi sendromları (Gilbert
Dubin-Johnson-Rotor, Crigler-Najjar tip II) ve viral hepatit portörlüğü
(B-Hepatiti, Delta Hepatiti, Non-A, Non-B Hepatiti) saptananlar dalgıç görevine
alınmazlar.
11) Genito-Üriner Sistem: Adayların tam idrar muayenesi yapılır. Kronik ve
tekrarlayıcı genito-Üriner sistem hastalıkları veya şikayetleri aktif veya tek-
rarlayıcı venerial hastalıklar bulunmamalıdır. Son 5 sene içinde aktif veya giz-
li sifiliz geçirmiş olanlar,klinik veya serolojik bulguları olanlar veyahut geç-
mişinde kardiovaskuler, santral sinir sistemi sifilizine ait bulgular tesbit
edilenler dalgıç olamazlar.
12) Adayların birbirlerine yakın çalışmaları veya dalgıç elbiselerinin de-
ğiştirilmesi halinde,birinden diğerine geçebilecek herhangi bir akit veya kro-
nik deri hastalığı bulunmamalıdır.
13) Sinir Sistemi ve Ruh Sağlığı: Dalgıç görevinin özelliği gereği adayların
kişilik, ruh ve entellektüel durumları dikkatle incelenir. Aday,dalgıçlık eğiti-
mine başlamak kararını herhangi bir etkiden uzak bulunarak vermeli ve bu görev
için kendisinde bir istek duymalıdır. Bu sebeple adaylarda, sinir ve ruh hasta-
lıkları bakımından, bu yönetmeliğin Hastalık ve Arızalar Listesindeki hastalık
ve arızalardan hiç birisi bulunmamalıdır. Bundan başka kişilik, karakter ve mi-
zacında askerliğe uyumsuzluk, kararsızlık, asosyal ve antisosyal davranışları
bulunmamalı ve zekaları normal olmalıdır.
14) Basınç Eşitleme Yeteneği: Deniz hastanelerinde yapılacak sağlık kurulu
muayenesinde, dalgıçlığa uygun sağlık niteliklerine sahip olduğu tesbit edilerek
dalgıç seçilenlerin son muayeneleri, basınç odasında yapılacak deneylerle tamam-
lanır. Bütün adaylar, basınç odasında Puskareye 50 librelik (25 Kgr.) bir basınç
altında bırakılır. Bu sırada kulakların basınç eşitlemeye dayanma yeteneği tes-
bit edilir. Aynı zamanda östaki kanalının tıkanmasından dolayı basınç eşitleme
yeteneğinin geçici aksamasına sebep olan yukarı solunum yolları enfeksiyonunun
bulunup bulunmadığı da incelenir.
Adayların oksijene karşı duyarlılıklarının bulunup bulunmadığını anlamak
için, bunlara 60 feet (27 libre) 30 dakika süreyle oksijen solunumu yaptırılır,
belirgin bulgular fişine işlenir.
Dalgıçların Yıllık Muayeneleri

Madde 62 - Bütün dalgıçların senelik sağlık muayeneleri 61 inci maddede bu-
lunan standartlara göre, tam teşekküllü deniz hastaneleri sağlık kurulları tara-
fından büyük bir dikkatle yapılır. Bu muayenelerde bütün laboratuvar tetkikleri-
ne önem verilir. Muayeneler sırasında, dalgıçlık sağlık niteliklerini kaybettiği
tesbit edilenler Deniz Kuvvetleri kara teşkillerine veya diğer görev yerlerine
atanır.
YÖNETMELİKLER, AĞUSTOS 1993 (EK - 16)