DERİ HASTALIKLARI

Madde 29 - A) 1. Silahlı hizmete engel olmayan, lokalize ve az sayıda iyi
huylu deri tümörleri, pigmente nevüsler, sikatrisler ve yanık sekelleri (yüz
bölgesinde 4 cm2`den, diğer vücut bölgelerinde 10 cm2`den büyük olanlar).
2. Çeşitli nedenlerle oluşmuş, silahlı hizmete engel olmayan estetik görünü-
mü bozmasa bile görülen vücut bölgelerindeki tatuaj, 2 cm2`den daha büyük he-
mangiomalar ve keloidler.
3. Hareketlere güçlük vermeyen, zeka geriliği olmayan, tümörlü, pigmentli
Von Recklinghausen hastalığı.
4. Tedavi ile iyileşmiş ve silahlı hizmete engel olmayan deri tüberküloz
ve tüberkülidleri.
B) 1. Hareketlere güçlük veren, tedavi ile düzelmeyen nevüsler, büyük ve
yaygın iyi huylu deri tümörleri, estetik görünümü bozan yüz ve boyun bölgesinde-
ki yaygın skatrisler.
2. Tedavi ile iyileşmeyen, yüzde ve vücutta ileri derecede şekil bozukluğu
yapmış deri tüberküloz ve tüberkülidleri.
3. Hareketlere güçlük verecek derecede büyük tümörleri olan ya da estetik
görünümü ileri derecede bozan, zeka geriliği ile beraber olmayan Von Reckling-
hausen hastalığı.
C) 29 ncu maddenin A, B ve D dilimlerindeki hastalık ve arızaların tedavi
ve nekahat halleri.
D) 1. Tedavi ve ameliyatla iyileşmesi olanaksız ve askerlik hizmetlerine
engel olan kötü huylu deri tümörleri.
2. Tedavi ve ameliyatla düzelmesi olanaksız, hareketleri ya da estetik gö-
rünümü bozan çok yaygın skatrisler ve keloidler, vücutta büyük, yaygın pigmentli
nevüsler.
3. Hareketlere güçlük verecek derecede büyük tümörleri olan, ya da estetik
görünümü ileri derecede bozan ve zeka geriliği ile beraber olan Von Reckling-
hausen hastalığı.

Madde 30 - A) 1. Silahlı hizmete engel olmayan, tedavi ile iyileşen, kronik
ve sınırlı deri hastalıkları ve belirtileri (psoriasisler, skleroderma plakları,
lokalize atrofiler, kronik ekzemalar, yaygın olmayan vitiligo plakları, yürüyüşe
ve silahlı hizmete engel olmayan çeşitli nedenlerle olmuş keratodermiler, sıcak
mevsimlerde devam etmeyen ichthyosisler ve benzeri deri hastalıkları.)
2. Tedavi ile iyileşmeyen sınırlı alopecia areata plakları.
3. Askerlik hizmetine engel olmayan soğuk ürtikeri.
B) 1. Hareketlere güçlük veren, tedavi ile iyileşmeyen, kronik ve yaygın
deri hastalıkları ve sekelleri.
2. Güneş ışınlarından etkilenen aktinodermatozlar, yaygın diskoid lupus
erythematosus, deri porfiriası, el, yüz veya vücudu kaplayan yaygın vitiligo.
3. Tedavi ile iyileşmeyen alopecia totalis veya alopecia universalis.
4. Epidermolysis bullosa simple2.
5. (Değişik: 30/1/1997 - 97/9106 K.) En az bir yıllık süreden itibaren ak-
tivasyon ve remisyon periyotlarıyla seyrettiği tesbit edilmiş olan Behçet has-
talığı
a. Ağızda aft,
b. Genital bölgede ülserasyonlar,
c. Göz bulguları,
d. Eklem bulguları,
e. Damar bulguları,
Yukarıdaki (a) veya (b) bendlerinden birini yahut her ikisini içeren en az
üç bulgunun bulunması şartı aranır.
NOT: Bu fıkra subay ve astsubaylarda 2 yıl tedavi periyodundan; yükümlülerde
1 yıl ertesi yıla bırakma veya sevki geciktirme işleminden sonra uygulanır.
C) 30 ncu maddenin A, B ve D dilimlerindeki hastalık ve arızaların tedavi ve
nekahat halleri.
D) 1. Silahlı hizmete engel olan ve tedavi ile iyileşmeyen, bulaşıcı ve di-
ğer deri hastalıkları (Lepra, eritrodermik, artropatik ve püstüler psoriasisler,
ileri derecede ichthyosisler, 2eroderma pigmentosum, güneş ışınlarıyla şiddetle-
nen veya sistemik belirtisi olan porfirialar, el ve ayaklardaki keratodermiler,
pemphigoid ve pemphiguslar, generalize eritrodermiler, derin mikozlar, tedavi
ile iyileşmeyen geniş ve çeşitli nedenli deri ülserleri, distrofik tip epider-
molysis bullosa, ileri derecede sistemik komplikasyonları olan Behçet hastalı-
ğı).

Madde 31 - A) 1. Tedavi ile tamamen iyileşmiş, sekel bırakmamış sifiliz.
B) 1. Konjenital sifiliz.
C) 31 nci Maddenin A, B ve D dilimlerindeki hastalık ve arızaların tedavi
ve nekahat halleri.
D) 1. İç organlarda, kemiklerde ve eklemlerde ileri derecede tahribat yap-
mış, tedavisi olanaksız sifiliz sekelleri ve gomlar.
İÇ HASTALIKLARI

Madde 32 - A) 1. 20 yaşına girdiği halde boya göre ağırlıkta, boya göre
standart ağırlık çizelgesindeki ağırlıkların alt sınırından 10 kg. (dahil)`a
kadar eksiklik (önce geçirilmiş hastalığa bağlı olsun olmasın).
B) (Değişik:4/5/1993-93/4398 K.) 1. 20 yaşına girdiği halde boya göre ağır-
lıkta, Boya Göre Standart Ağırlık Çizelgesindeki ağırlıkların alt sınırından
11-20 kg.(dahil) arasında eksiklik.
NOT: Bu fıkra subay ve astsubaylarda 6 aylık bir rejimden sonra, yükümlüler-
de en az bir defa ertesi yıla bırakma ya da bir yıl sevki geciktirme işleminden
sonra uygulanır.
2. 20 yaşına girenlerde boy`un 152 (dahil) santimetreden kısalığı.
NOT : Bu fıkra yükümlülerde en az bir defa ertesi yıla bırakma ya da bir
yıl sevki geciktirme işleminden sonra uygulanır.
C) 32. maddenin A, B, D dilimlerindeki hastalık ve arızaların tedavi ve
nekahat halleri.
D) 1. Hiç bir askerlik görevini yapamayacak derecede düşkün ihtiyarlık.
2. (Değişik: 4/5/1993-93/4398 K.) Konjenital ya da kronik beslenme yetersiz-
liğine bağlı beden gelişmesinin ileri derecede geriliği, boya göre ağırlığın,
Boya Göre Standart Ağırlık Çizelgesinde gösterilen alt sınırdan 21 kg. ve daha
fazla eksiklik.
NOT: 2 nci ve 3 ncü fıkralar en az bir defa ertesi yıla bırakma ya da bir
yıl sevki geciktirme işleminden sonra uygulanır.
3. 20 yaşını bitirdiği halde boy`un 150 (dahil) cm.den kısalığı.
BOYA GÖRE STANDART AĞIRLIK ÇİZELGESİ
Boy Ağırlık Ağırlık
Ayakkabısız Üst Sınır Alt Sınır
Cm Kg. Kg.
-----------------------------------------------------
150 55 43
151 56 44
Boy Ağırlık Ağırlık
Ayakkabısız Üst Sınır Alt Sınır
Cm Kg. Kg.
--------------------------------------------------------
152 56 45
153 57 45
154 57 46
155 58 46
156 59 47
157 60 48
158 61 48
159 61 49
160 61 50
161 62 50
162 63 51
163 64 51
164 64 52
165 65 53
166 66 53
167 67 54
168 68 54
169 68 55
170 69 55
171 70 57
172 71 58
173 71 58
174 72 58
175 72 59
176 73 60
177 75 61
178 75 61
179 76 62
180 77 63
181 78 64
182 79 65
183 80 66
184 81 66
185 82 67
186 83 68
187 84 69
188 85 69
189 86 70
190 87 71
191 88 72
192 89 73
193 90 74
194 91 75
195 92 76
196 93 77
197 94 78
198 95 79
199 96 80
200 97 81
201 98 82
Boy Ağırlık Ağırlık
Ayakkabısız Üst Sınır Alt Sınır
Cm. Kg. Kg.
-----------------------------------------------------------
202 99 83
203 100 84
204 101 85
205 102 86
206 103 87
207 104 88
208 105 89
209 106 90
210 107 91

Madde 33 - (Değişik: 30/1/1997-97/9106 K.)
A) 1. 20 yaşına girdiği halde boya göre ağırlığın, Boya Göre Standart Ağır-
lık Çizelgesindeki üst sınırdan 30 kg. (dahil) fazlalığı.
B) 1. 20 yaşına girdiği halde boya göre ağırlığın,Boya Göre Standart Ağır-
lık Çizelgesindeki üst sınırdan 31-40 kg. (dahil) fazlalığı.
NOT: Bu fıkra subay ve astsubaylarda 1 yıllık istirahatsiz rejimden sonra;
yükümlülerde en az bir defa ertesi yıla bırakma veya en az 1 yıl sevki gecik-
tirme işleminden sonra uygulanır.
C) 33. Maddenin A, B ve D dilimlerindeki hastalık ve arızaların tedavi
ve nekahat halleri.
D) 1. Boya Göre Standart Ağırlık Çizelgesindeki üst sınırdan 41 kg.(dahil)
veya daha fazla olan şişmanlıklar.
NOT: Bu fıkra subay ve astsubaylarda 1 yıllık zayıflama rejiminden sonra
uygulanır.

Madde 34 - A) (Değişik: 30/1/1997 - 97/9106 K.) 1. Bir bölgede lokalize lenf
nodülleri büyüklüğünün tedavi sonucu geriye kalmış sekelleri (Lenfomalar ve Tbc.
lenf nodülleri hariç).
B) (Değişik: 30/1/1997 - 97/9106 K.) 1. Bir veya birden fazla bölgede loka-
lize, biyopsi ile kesin olarak saptanmış tüberküloz lenfadenit.
C) 34. Maddenin A, B ve D dilimlerindeki hastalık ve arızaların tedavi ve
nekahat halleri.
D) 1. (Değişik: 4/5/1993 - 93/4398 K.) Bir ya da daha çok bölgede her türlü
tedaviye direnen iltihaplı lenf nodülü hastalıkları (komplikasyonlu Tbc.dahil).

Madde 35 - (Değişik: 30/1/1997 - 97/9106 K.)
A) 1. Sekonder polisitemiler, hiç bir klinik belirti vermeyen taşıyıcı du-
rumundaki hemoglobinopatiler, anemi veya hemolize neden olmayan eritrosit enzim
defektleri.
2. Anemi, lökopeni, trombositopeni ve benign monoklonal gamapatiler.
B) (Değişik: 10/12/1998 - 98/12161 K.) 1. Anemiye veya hemolize neden olan
eritrosit enzim defektleri, Membran defektleri, hafif koagülasyon ve hemostaz
bozuklukları, methemoglobinemiler.
2. Tam remisyonda akut ve kronik lösemiler ve tam remisyonda lenfomalar,
kemik iliği taransplantasyonlular, diğer remisyonda hematolojik maligniteler,
remisyonda myelodisplastik sendromlar, diğer remisyonda myeloproliferatif
hastalıklar.
3. Kronik idiopatik trombositopenik purpura (ITP). pansitopeniler.
C) 35. Maddenin A,B ve D dilimlerindeki hastalık ve arızaların tedavi ve
nekahat halleri.
D) 1. Remisyona girmeyen hematolojik maligniteler, ağır koagülasyon ve
hemostaz defektleri, homozigot hemoglobinopatiler ve diğer iyileşme sağlana-
mayan kan hastalıkları.

Madde 36 - A) 1. Aktivitesi durmuş, kalp ve diğer organlarda komplikasyon
yapmamış romatizmal hastalıklar.
B) 1. Beden hareketlerini bozan, üst ya da alt taraf büyük eklemlerindeki
artropati sekelleri (Arızanın yerine göre kas ve iskelet sistemindeki maddelerin
B dilimlerindeki fıkraları gereğince işlem yapılır).
2. (Ek:30/1/1997 - 97/9106 K.) En az 6 ay süren ve varlığı bu süreler içe-
risinde sağlık kurulu kararıyla doğrulanan, sınıflandırılması tam olarak yapıla-
mayan kronik artritler, metabolik artritler (seronegatif Artritler, Reaktif
Artritler, Gut Artriti v.b.).
NOT: Bu fıkra subay ve astsubaylarda 1 yıllık tedavi süresi beklenerek;
yükümlülerde en az 1 yıl ertesi yıla bırakma veya en az 1 yıl sevki geciktirme
işleminden sonra uygulanır.
C) 36. Maddenin A, B ve D dilimlerindeki hastalık ve arızaların tedavi ve
nekahat halleri.
D) 1. Beden hareketlerini ileri derecede bozan artropati sekelleri (Arızanın
yerine göre Kas ve İskelet Sistemindeki maddelerin D dilimlerindeki fıkraları
gereğince işlem yapılır).

Madde 37 - A) 1. Beden hareketlerini bozmayan primer veya sekonder, spondi-
loartroz, osteitis kondansan, maden zehirlenmeleri, endokrin ya da metabolizma
bozukluklarına bağlı hastalıklar, omurganın konjenital anomalileri (tüberküloz
hariç) spondilit v.b. (Arızanın yerine göre kas ve iskelet sistemindeki madde-
lerin A dilimlerindeki fıkraları gereğince işlem yapılır.)
B) 1. Beden hareketlerini bozan, primer ya da sekonder spondiloartroz,
osteitis kondansan, sacro-ilitis, maden zehirlenmeleri, endokrin ya da metabo-
lizma bozukluklarına bağlı hastalıklar, omurganın konjenital anomalileri (tüber-
küloz hariç), spondilit, v.b. (arızanın yerine göre Kas ve İskelet Sistemindeki
maddelerin B dilimlerindeki fıkralar gereğince işlem yapılır).
2. Beden hareketlerini bozan lumbago, tortikolis, skolyoz, kifoz, lordoz,
nonspesifik (tüberküloz hariç) konjenital omurga hastalıkları v.b. (arızanın
yerine göre Kas ve İskelet Sistemindeki maddelerin B dilimlerindeki fıkralar
gereğince işlemi yapılır.)
C) 37. Maddenin A, B ve D dilimlerindeki hastalık ve arızaların tedavi ve
nekahat halleri.
D) 1. Beden hareketlerini ileri derecede bozan omurga, üst ve alt taraflar-
daki artropati sekelleri (arızanın yerine göre Kas ve İskelet Sisteminin D di-
limlerindeki fıkraları gereğince işlem yapılır).

Madde 38 - A) 1. Beden hareketlerini bozmayan nörojenik, metabolik, romatiz-
mal, endokrin bozukluklara bağlı artropati sekelleri (arızanın yerine göre Kas
ve İskelet Sistemindeki maddelerin A dilimlerindeki fıkralar gereğince işlem
yapılır).
B) 1. Beden hareketlerini bozan nörojenik, metabolik, romatizmal, endokrin
bozukluklara bağlı artropati sekelleri (arızanın yerine göre Kas ve İskelet
Sistemindeki maddelerin B dilimlerindeki fıkralar gereğince işlem yapılır).
C) 38. maddenin A, B ve D dilimlerindeki hastalıkların tedavi ve nekahat
halleri.
D) 1. Beden hareketlerini ileri derecede bozan nörojenik, metabolik, roma-
tizmal, endokrin, otoimmün ve konnektif doku hastalıklarına bağlı artropati
sekelleri. (Arızanın yerine göre Kas ve İskelet Sistemindeki maddelerin D dilim-
lerindeki fıkralar gereğince işlem yapılır).

Madde 39 - A) 1. (Değişik: 30/1/1997 - 97/9106 K.) Her türlü tedavi ile tam
şifa bulan eklem dışı romatizmal, otoimmun konnektif doku hastalıkları.
B) 1. Yukarıdaki hastalıkların beden hareketlerini veya organ fonksiyonla-
rını bozan ve tedaviyle düzeltilemeyen aktivasyonları.
C) 39. maddenin A, B ve D dilimlerindeki hastalık ve arızaların tedavi ve
nekahat halleri.
D) 1. Beden hareketlerini ileri derecede bozan uzun süreli tıbbi ve cerrahi
tedaviye rağmen iyileşmemiş eklem dışı romatizmal, otoimmün, konnektif doku
hastalıkları.
2382 - 1

Madde 40 - (Değişik: 30/1/1997 - 97/9106 K.)
A) 1. Diabetes mellitusa bağlı olmayan geçici hiperglisemiler, glikozüriler,
mellitüriler.
2. Önemli şikayeti olmayan kontrol edilebilen ve kişinin çalışmasına engel
teşkil etmeyen hafif derecedeki hipoglisemiler.
3. Glukoz tolerans bozukluğu olanlar.
NOT: Sekonder tipte glikozürilerde (Hipertiroidi, Hiperpitüitarizm,
Tireotoksikozis,Gastrektomi, Gastroenterostomi, v.b.) neden olan hastalığa göre
işlem yapılır.
4. İdiyopatik hiperlipidemi ve sekonder hiperlipidemiler (Diabetes mellitus,
hipotiroidizm, karaciğer ve böbrek hastalıkları ve akromegali dışında ilaç kul-
lanımı ve anoreksia nervosa gibi hastalıklara bağlı).
5. Komplikasyon yapmamış kontrol altında tutulabilen primer hiperürisemiler.
B) 1. Önemli şikayete neden olan endokrin veya immün sisteme bağlı hipogli-
semiler.
2. Komplikasyon yapmamış ve kontrol altına alınabilen diabetes mellituslar
(Tip-1 Diabetes Mellitus tanısı konan yedek subay adaylarına, yedek subay öğren-
cilerine ve yedek subaylara; erlerde olduğu gibi "Askerliğe Elverişli Değildir"
kararı verilir).
C) 40. maddenin A, B ve D dilimlerindeki hastalık ve arızaların tedavi ve
nekahat halleri.
D) 1. Önemli şikayeti gerektirip kontrol edilemeyen hipoglisemik sendromlar.
2. Her hangi bir organda komplikasyon yapmış diabetes mellitus.
Dikkat: (Devamı 2383 üncü sayfadadır.)
2382 - 2

Madde 41- A) 1. (Değişik: 30/1/1997 - 97/9106 K.) Kişinin çalışma gücünü
bozmayan, şekil bozukluğu yapmamış ve endokrin salgılarda her hangi bir belirti
vermeyen iç salgı bezlerinin hastalık veya hafif derecedeki arıza ve sekelleri
(Gecikmiş puberte, infertilite, tedavi ile düzelmiş hipogonadizm, kriptorsizm
ameliyatlısı, erkek ve kadın menopozu, fonksiyon ve şekil bozukluğu yapmamış
basit guatr, ötroit nodüler guatr, jinekomasti, meme şekil bozuklukları v.b.)."
2. Fonksiyon bozukluğu yapmamış kısmi troidektomiler.
3. Psikojenik poliüri ve polidipsiler.
B) 1. Kişinin çalışma gücünü bozan, şekil, fonksiyon bozukluğu yapmış iç
salgı bezlerinin kronik hastalıkları ve sekelleri.
C) 41. maddenin A, B ve D dilimlerindeki hastalık ve arızaların tedavi ve
nekahat halleri.
D) 1. (Değişik: 30/1/1997 - 97/9106 K.) Beden vazifelerini önemli derecede
bozan, kişinin çalışma gücünü ileri derecede azaltan, endokrin salgıları ile
ilgili belirti gösteren, tedaviye cevap vermeyen iç salgı bezleri hastalıkları,
kötü huylu tümörleri, memenin kötü huylu tümörleri ve diabetes insipitus.

Madde 42 - A) 1. Sebebi bulunamayan ve organik kalp hastalığına bağlı olma-
yan fizyolojik suffller.
2. (Değişik: 30/1/1997 - 97/9106 K.) Otonom sinir sistemi bozuklukları
(Aşırı terleme, Labil hipertansiyon, postural Hipotansiyon, Vazovagal Senkop),
sinüzal taşikardi, sinüzal bradikardi.
3. Aritmiye neden olmayan preeksitasyon sendromları.
4. Kalpte fonksiyon bozukluğu yapmamış pozisyon ve yer değiştirme anomalile-
ri (De2trokardi, de2tropozisyon).
5. Organik nedene bağlı olmayan eksik veya tam sağ dal blokları.
6. (Ek: 30/1/1997 - 97/9106 K.) Eko veya anjio ile saptanmış, komplikasyon
yapmamış mitral valv prolapsusu.
7. (Ek: 30/1/1997 - 97/9106 K.) Eko ve anjiografi çalışmaları sonucunda kalp
hastalığı tesbit edilmeyen seyrek gelen ventriküler prematüre atımlar (VPA),
ektopik atılımlar.
B)(Değişik: 4/5/1993-93/4398 K.) 1. 40 yaşına kadar bazal şartlarda 150/95
mm Hg. 40 yaşından sonra 160/100 mm Hg.dan daha yüksek olan ve belirli bir süre
istirahatten sonra yüksek olarak devam eden komplikasyon yapmamış idiopatik
esansiyel hipertansiyon.
2. Nedeni bulunamayan ve başka kalp hastalığı ile birlikte olmayan sol dal
blokları.
3. (Değişik: 30/1/1997 - 97/9106 K.) Paroksismal atrial taşikardi,atrial
fibrilasyon, sık gelen VPA`lar gibi ciddi ritm bozukluğu yapan preeksitasyon
sendromları, ğPğ (ğolf-Parkinson-ohite) sendromu.
4. Organik kökenli, tedaviye refrakter, sık gelen, değişik kaynaklı ventri-
küler prematüre atımlar (VPA).
5. Tüberküloz dışı nedenlere bağlı perikardit sekelleri.
6. (Değişik: 30/1/1997 - 97/9106 K.) Ameliyat ile tam düzelmiş asiyanotik
konjenital kalp hastalıkları (Sekundum tipi ASD, Sinus Venosus tipi ASD, parsi-
yel pulmoner venöz Dönüş Anomalisi, Koroner Arter Anomalisi,VSD, Sinus Valsalva
Anevrizması, Aortika Pulmoner Pencere, Pulmoner Stenoz, Patent Ductus
Arteriosus) ve cerrahi olarak tam düzeltilmiş artium kalp kası ve büyük damar
yaralanmaları ile mitral yetmezliği ve/veya supra ventriküler taşikardi veya sık
gelen VPA gibi ciddi ritm bozukluğu yapmış mitral valv prolapsusu.
7. Organik veya nedeni bilinmeyen artio-ventriküler veya ventrikül içi
ritm bozuklukları nedeniyle pacemaker takılması.
C) 42. maddenin A, B ve D dilimlerindeki hastalık ve arızaların tedavi ve
nekahat halleri.
D) (Değişik: 4/5/1993 - 93/4398 K.) 1. 40 yaşına kadar (40 yaş dahil) 150/95
mm Hg. 40 yaşından sonra 160/100 mm Hg.dan daha yüksek olan renal, serebral, göz
dibinde çok ve yaygın kanama yapan eksuda odakları, papilla ödemi bulunan kalpte
EKG, radyolojik ya da fizik muayenelerle komplikasyon yaptığı saptanan hipertan-
siyonlar.
2. (Değişik: 30/1/1997 - 97/9106 K.) İskemik kalp hastalığı (Unstable Angina
Pektoris) ve kroner arterlerine başarılı PTCA uygulaması yapılan hastalarda
şahsın anginal şikayetleri varsa ve EKG`de buna uyan patolojik bulgular da mev-
cut ise, gerektiği kadar istirahat veya hava değişimi verilir. Şahsın anginal
şikayetleri olup, EKG`de bunu teyit eden patolojik bulgu yoksa stres testleri ve
gerekirse koroner anjiyografi v.b. tetkikleri yapılır. Bu tetkiklerden hiç bi-
rinde patolojik bulgu yoksa istirahat veya hava değişimi verilmez.
İstirahat veya hava değişimi sonunda EKG, stres testleri ve koroner
anjiyografi v.b. tetkikleri normal olduğu halde, hastanın şikayetleri devam edi-
yor ise, bu Madde uygulanmaz. Hastanın şikayetleri olsun ya da olmasın EKG ile
gerektiğinde stres testleri veya koroner anjiyografisinin patolojik bulgular
gösterdiği durumlarda ve kroner arterlerine başarısız PTCA uygulaması yapılan
hastalarda bu Fıkra uygulanır.
3. Miyokard enfarktüsü geçirmiş olanlarda hekimin lüzumlu göreceği istirahat
ya da hava değişimi sonunda unstable anjina pektoris, nefes darlığı, çarpıntı
v.b. gibi hiç bir şikayeti kalmayan, radyolojik muayenede kalp çapları normal
sınırlar içinde bulunan ve diğer herhangi bir komplikasyon yapmamış olup sadece
EKG sekeli (çRS-T izoelektrik çizgide, yalnızca patolojik ç ya da T değişiklik-
leri) kalmış olan olgular ile stabil anjina pektorisli olgular.
4. Miyokard enfarktüsü geçirenlerden hekimin lüzumlu göreceği istirahat
ya da hava değişimi sonunda hastanın hiç bir şikayeti olmasa da EKG`de T nega-
tiflikleri ile beraber S - T segmentinin izoelektrik çizgiden 1 mm.den fazla
sapması, her türlü kalp blokları, fibrilasyon, röntgende kalp büyümesi, aorta ve
miyokard anevrizması ve diğer herhangi önemli kardiyovasküler komplikasyonların
saptandığı olgular.
5. Organik kalp bozukluklarına bağlı olduğu saptanan atrio-ventriküler veya
ventrikül içi kalp blokları, ritm bozuklukları kalp bozukluklarına bağlı olduğu
saptanamayan 2 - 3 ncü derece ve ileri derecedeki atrio-ventriküler bloklar.
6. Klinik, laboratuvar, radyolojik ve EKG tetkikleri ile nedeni bulunamayan
atriyum flatteri, fibrilasyonu, sık sık gelen ve kişinin çalışmasına engel olan
paroksismal taşikardiler, nodal ya da atrio-ventriküler ritmler.
7. Kardio-vasküler sifiliz.
8. Ameliyat olsun ya da olmasın sol veya sağ ventrikül anevrizması, Aort
anevrizması hastalığı, göğüs ağrısı ve ritm bozukluğuna neden olan koroner
arter ektazileri.
9. Ameliyatla tedavisi olanaksız ya da ameliyattan sonra kişinin çalışma gü-
cüne engel olacak endokard, miyokard, perikard tümörleri.
10. Ameliyat olsun ya da olmasın her türlü komplikasyonsuz organik valvül
lezyonları ve semptom vermeyen koroner arter ektazileri, cerrahi tedavi ile
düzeltilmiş koroner damar hastalıkları. Valvül bozukluklarının organik olduğun-
dan şüphe olursa kesin işlem yapılmadan önce C işlemi uygulanır.
11. Ameliyat olsun ya da olmasın, önemli komplikasyon yapmış, organik valvül
lezyonları (Kalpte ileri derecede hipertrofi, kalp yetersizliği, kalp ritm bo-
zuklukları v.b.)
12. Ameliyat olsun ya da olmasın siyanozla birlikte, EKG, röntgen ve diğer
laboratuvar bulguları ile saptanmış, komplikasyon yapmış ya da yapmamış konjeni-
tal kalp hastalıkları.
13. Ameliyat olmamış veya ameliyatla tam düzeltilmemiş konjenital kalp has-
talıkları.
14. Tüberküloza bağlı perikardit sekelleri ve ameliyatları.
15. Kronik kor pulmonale (Klinik, radyolojik, EKG ve diğer laboratuvar bul-
guları ile saptanmış).
16. Nükslerle birlikte subakut bakteriel endokarditis.
17. Klinik ve laboratuvar yöntemlerle (EKG, radyolojik, Ekokardiyografik,
kateter, biyopsi v.b.) saptanmış kardiyomiyopatiler.
18. Cerrahi olarak tedavi edilmiş ventrikül kalp kası yaralanmaları.

Madde 43 - (Değişik: 30/1/1997 - 97/9106 K.)
A) 1. Ameliyatla giderilebilen bir veya iki ekstremitede (alt, üst) ve-
nöz dolaşım yetersizliği yapmamış, hafif yüzeysel varisler, küçük travmatik
anevrizmalar ve hafif hemoroidler.
2. Kişinin çalışmasına engel olmayan, organik ve trofik komplikasyon yapma-
mış, vazomotor bozukluklara bağlı ve önemsiz, damar arızaları (Raynaud Fenomeni,
Akrosiyanoz, Livedo Retikülaris v.b.).
3. Çalışma ve beden hareketlerine engel olmayan Hemanjiom, Telenjiektazi
gibi iyi huylu damar tümörleri, hiç bir klinik belirti vermeyen ve sadece renk
değişikliği ile kendini belli eden A-V fistüller.
4. Çalışma gücünü bozmayan, hafif, lokal elefantiyazis ve diğer lenf sistemi
hastalıkları.
5. Ameliyat olsun ya da olmasın, trofik komplikasyon yapmamış servikal kot
Sendromu, Omuz Kuşağı Sendromu, Scalenus Anticus Sendromu, Hiperabrüksiyon Sen-
dromu, v.b.
6. Rekonstrüktif ameliyatla tam olarak düzeltilmiş (Plastikli veya plastik-
siz) periferik damar arızaları.
7. Ameliyat olsun ya da olmasın organik ve trofik bozukluk yapmamış Torasik
Outlet Sendromlar.
B) 1. Bir veya iki ekstremitede radikal tedavisi olanaksız,beden hareketle-
rine engel olan venöz dolaşım yetersizliği yapmış, tromboflebit sekeli ya da
varisler (Bu arızaların 3 cm.`den fazla hipertrofi ya da trofik bozukluk yapma-
ları halinde).
2. Organik ve trofik bozukluklara neden olmuş, vazomotor bozukluklara bağlı
periferik damar hastalıkları (Raynaud Sendromu v.b.).
3. Rekonstrüktif ameliyatla düzeltilmiş, organik ve trofik bozukluklara ne-
den olmuş, periferik damar arızaları.
4. Çalışma gücünü bozan lokal elefentiazis ve diğer lenf sistemi hastalıkla-
rı.
5. Ameliyat olmuş, istirahat ağrısı olmayan, trofik ve vazomotor bozukluk
yapmayan organik okluziv periferik damar hastalıkları (Arteriosklerozis, Oblite-
rans, Thromboanjeitis Obliterans, Buerger v.b.).
6. Ameliyat olsun ya da olmasın organik ve trofik komplikasyon yapmış
Torasik Outlet Sendromları.
7. Ekstremitelerde 3 cm.`den fazla uzunluk ve çevre farkına neden olmuş
konjenital A-V fistüller (Klippel-Trenaunay Sendromu, F.P.ğeber Sendromu v.b.).
C) 43. Maddenin A, B ve D dilimlerindeki hastalık ve arızaların tedavi ve
nekahat halleri.
D) 1. Ekstremitelerde radikal tedavisi olanaksız beden hareketlerini ileri
derecede bozan, venöz dolaşım yetersizliği yapmış tromboflebit sekeli ya da va-
risler (Bu arızaların 4 cm.`den fazla hipertrofi ya da trofik bozukluk yapmaları
halinde).
2. Ameliyat olsun ya da olmasın ileri derecede organik ve trofik değişik-
liklere neden olmuş periferik damar arızaları ve Torazik Outlet Sendromları.
3. Ameliyat olsun ya da olmasın istirahat ağrısı olan, trofik ve vazomotor
bozukluk yapmış organik okluziv periferik damar hastalıkları (Arteriosklerozis,
Obliterans, Thromboanjeitis Obliterans, Buerger).
4. Tıbbi ve cerrahi tedaviye rağmen düzeltilemeyen fonksiyonel bozukluklar
gösteren damar arızaları.
5. Ameliyatla tedavisi olanaksız önemli anevrizmalar, hemangiomalar, kötü
huylu damar tümörleri ve başka damar arızaları.
6. İleri derecede yaygın elefantiazis ve diğer lenf sistemi hastalıkları.